Eks-preziydent, qazirgi Qauipsizdik kenesining tóraghasy Núrsúltan Nazarbaev qauipti virustyng jyldam taraluyna baylanysty Qazaqstan halqyna qayryla sóilep, ýndeu jariyalady. Eski preziydentting el-halyqqa aitqan ýndeuining tolyq mәtini «Elbasy» saytynda jariyalandy. 

Al biz ondaghy negizgi-negizgi oilardy oqshau alyp, ortagha salghandy jón kórdik.

90-shy jyldar hәm býgin

Eks-preziydent qauipti virus pen halyqaralyq ekonomikalyq ahualdy salystyra sóilep, býgingi jaghday 90-shy jyldargha úqsas ekenin aityp, tyghyryqtan shyghu ýshin halyqty el Preziydentining (Qasym-Jomart Toqaevtyng - red.) manayyna toptasugha shaqyrdy.

«Búl jaghdaydy halyqaralyq ekonomikalyq daghdarys –  shiykizat, valuta jәne qarjy naryqtarynyng qúldyrauy ushyqtyra týsude. Múnyng bәri bizding eldi de ainalyp ótpeytini anyq. Basqasha aitqanda, biz qazir «dýley dauyl» dep sipattaugha bolatyn ýlken qauip-qater aldynda túrmyz.

Sheshu joldaryn tabu túrghysynan kýrdeli bop otyrghan qazirgi ahual bir jaghynan 1990-shy jyldardyng basyndaghy jaghdaygha úqsaydy. Osynday auyr kezende men barlyq qazaqstandyqtardy el Preziydenti Qasym-Jomart Toqaev pen Ýkimet tarapynan iske asyrylyp jatqan shúghyl sharalardy qoldaugha shaqyramyn», - dedi Nazarbaev.

Halyq ýnemshildikke ýirenu kerek

Álem elderine taralghan koronavirustyng zalalyn azaytu ýshin, onymen kýresu ýshin Memleket tarapynan, Biylik tarapynan (Ýkimet tarapynan) atqarylyp jatqan júmystar turaly aita kelip, halyqty ýnemshildikke ýirenuge ýndedi.

«Qazirgi daghdarys úzaghyraq uaqytqa sozylar bolsa, Ýkimet oghan qarsy sharalar әzirleuge tiyis. Onday jaghdayda elimizdi jәne azamattarymyzdy qatang ýnemshildikke, keshendi ornyqty damu baghdaryna shyghugha dayyndau kerek», - dedi eks-Preziydent.

Memleketting kýsh-jigeri jetkiliksiz

Ári qaray, qauipti viruspen kýresu ýshin Memlekettin, biylikting kýshi jetkiziliksiz ekenin aityp, Qazaqstannyng әrbir azamaty óz hal-qadirinshe kómektesu kerektigin aitty.

«Osynau syn saghatta ortaq isten eshkim de syrt qalmaugha tiyis.  Birinshiden, Ýkimet budjet salasy qyzmetkerlerinin, studentterdin, shaghyn jәne orta biznesting auyrtpalyghyn jenildetu baghytyndaghy naqty qadamdaryn jariya etti. Biraq tek qana memleketting kýsh-jigeri jetkiliksiz bolady. Árbir azamat ózining qolynan keletin ýlesin qosugha tiyis», - dedi Núrsúltan Nazarbaev. 

Jylu jinaytyn qor qúru

Odan әri qaray, erikti azamattardan jylu jinau ýshin (әrkimning óz erki, әriyne) Respublikalyq qor qúrudy úsyndy.

«Men búl qiyn kezende el-júrtqa kómekteskisi keletin jәne jәrdem bere alatyn adamdardyng qarajaty jinaqtalatyn Respublikalyq qor qúrudy úsynamyn», - dedi Nazarbaev.

Onyng aituynsha, onday qorlar әrbir oblys ortalyqtarynda, Respublikalyq manyzy bar qalalarda qúryluy jәne ol júmysty jergilikti әkimder atqaruy tiyis.

«Býkil halyq, qalyng el, jalpaq júrt bolyp júmyludyng jarqyn ýlgisi men tiyimdiligin biz Arys qalasyn apattan keyin jedel qalpyna keltirgen kezde kórsetken edik», - dedi Ol.

Qysqartylghan júmys kestesine kóshu, enbekkerlerdi aqyly demalysqa jiberu, jaldamaly júmysshylardy júmystan shygharmau turaly aitty. Irili-úsaqty biznes iyelerine óz aimaqtaryna kómek kórsetuge kenes berdi.

Ózi basqaratyn «Nur Otan» partiyasy kómekke 150 million, al ózining atymen atalatyn Qor 200 million tenge bólgenin aitty. Júrtty pandemiyamen kýresting «aldynghy shebinde» jýrgen dәrigerler men medbiykelerdi, qúqyq qorghau organdary men әskeriylerdi qoldaugha, olardyng núsqauyn oryndaugha shaqyrdy. 

Qiyndyqtan qútqaratyn qor bar

Sóz sonyna qaray, qazirgi kýrdeli ahualdan shyghu ýshin barlyq qajetti resurstyng jetkilikti ekenin, alda-jalda qiyndyqtan qútqaratyn Últtyq qordyng bar ekenin aitty.

«Jayma-shuaq kezderding ózinde de biz aldymyzdan shyghuy mýmkin syn-qaterlerge dayyndalyp, almaghayyp uaqyttarda qajet bolatyn rezerv qalyptastyrdyq. Jinaqtalghan altyn-valuta qory men Últtyq qor qarajaty әrdayym bizding qabyldaghan sharalarymyz ben jalpy últtyq ekonomikany qoldaugha septigin tiygizdi. Qazir osy kýrdeli ahualdan shyghu ýshin Qazaqstanda barlyq qajetti resurs bar, qor da jetkilikti», - dedi Núrsúltan Nazarbaev.

Eks-preziydent Núrsúltan Nazarbaevtyng búl jolghy ýndeuinen keyin әleumettik jelide janadan qor qúru turaly úsynysqa qatysty pikirlerding deni syny kózqarasta aitylyp jatyr. «Bizde Últtyq qor bar. Ekinshi Qordyng keregi qansha», deydi әleumettik jeli belsendileri. 

Halyqtan jylu jinaytyn Qor - «Nur Otan-nyn» Qory ma?

Esterinizge sala keteyik, «Nur Otan» partiyasynyng Almaty qalalyq filialy «Jana Alatau» qorymen birlesip arnayy shot ashqanyn habarlaghan. Búl turaly «Nur Otan» partiyasynyng Almaty qalalyq filialy tóraghasynyng birinshi orynbasary Stanislav Kankurov onlayn brifing kezinde mәlimdegen. 

«Búl shotqa tuyndaghan jaghdaygha beyjay qaray almaytyn barlyq qarapayym azamattar da qarajat audara alady. Búl qarajatqa medisinalyq betperdeler, antiyseptikalyq qúraldar men birinshi kezekte qajetti tauarlar satyp alynyp, olardy partiyalyqtar men Jas Otan-nyng eriktileri halyqtyng túrmysy tómen әleumettik tobyna, atap aitqanda, ardagerler, mýgedekter jәne az qamtylghan kópbalaly otbasylargha ýlestirilip berilmek», - degen edi Kankurov. 

Týiin. Býgin eks-preziydent Núrsúltan Nazarbaev qauipti viruspen birlese otyryp kýresu turaly aitty. Árkim hal-qadirinshe kómektesu kerektigin aitty. Halyqtan jylu jinaytyn Respublikalyq qor qúru kerektigin aitty.

Al keshe biyliktegi bas partiyanyng Almatydaghy filialynyng ókili Stanislav Kankurov partiya filialy «Jana Alatau» qorymen birlesip arnayy shot ashqanyn habarlaghan. 

Biz aitylghan aqparatty jazdyq. Kópting kónilin kýpti etken jalqy súraq - halyqtan jylu jinaytyn Qor - «Nur Otan-nyn» Qory ma? Talqylayyq...

Abai.kz