Biznesting әleumettik jauapkershiligi
Osy kýnderi maghan jas kәsipkerlerdi әleumettik jauapkershilikke shaqyrugha kóptegen ótinishter jasaluda. Yaghni, kәsipkerler dәrigerler men halyqqa kómek kórsetse degen ótinishter. Osynday úrandary bar rolikterge týsuge úsynys jasap jatyr.
Búl turaly men ne aitqym keledi. Búl daghdarystyn, әsirese, karantinnin, eng auyr soqqysy shaghyn jәne orta bizneske tura keldi. Kóptegen kәsiporyndar jabyluda, kәsip iyeleri qyzmetkerler sanyn qysqartugha, qalghan qyzmetkerlerge ailyghyn nemese eriksiz enbek demalysyn tólep beruge mәjbýr bolyp otyr. Qaryzdaryn keyinge shegeru boyynsha banktermen kelisip, tauardy jetkizushilermen, distribiutorlarmen kelisu jәne ózge de әreketter jasaugha mәjbýr. Sol arada tenge qúnsyzdanyp barady, ónimderding ózindik qúny artuda, al baghany kóteruge biylik rúqsat etpeydi.
Qysqasy, qazir, shyndyqqa kelgende, kәsipkerler óz tirshiligin saqtap qalu qamymen qoldan keler amal-әreketting bәrin jasap jatyr. Men qazir votsap jәne telegramm jelilerinde birneshe "Antikrizisnyy shtab" chattarynda tirkelgem. Búl chattardan kórip otyrghanym – kem degende 95% kәsipkerlerding qazirgi hali mýshkil. Bәrinde óz kәsipteri ýshin qorqynysh pen ýrey, kópshiligi qanday әreket jasau keregin de bilmey otyr.
Osynday jaghdayda, kәsipkerlerge әleumettik kómek kórsetushi, aqsha taratushy «qarjy tolghan qap» sekildi qaraudy dogharudy súraymyn. Olardy jyldar boyy el ekonomikasynyng bar nәrin syghyp alyp otyrghan shiykizat oligarhtarymen shatastyrmanyzdar. Kәsipkerlerding kópshiligi múnday kómek kórsete almaydy jәne osy ýshin olardyng da qabyrghasy qayysyp otyr. Jәne de dәl qazir halyqty azyq-týlikpen jәne barlyq kerek-jaraqpen qamtamasyz etu boyynsha eng auyr kýsh osy kәsipkerlerge týsip otyrghanyn eskeru kerek.
Eger kәsipkerler óz kәsiporyndaryn saqtap, júmys oryndary qalpynda qalsa jәne olar osy kýnderi ýzilissiz júmys jasaytyn bolsa, osynyng ózi bizding ekonomikamyzdy qútqaru men qauipsizdigimizdi saqtauda eng ýlken ýles bolar edi.
Bәrimiz tútynushy ekenimizdi úmytpayyq, ónim óndirushi memleket emes, kәsipkerler. Olar da koronaviruspen kýreste dәrigerlermen qatar aldynghy shepte. Olardan odan artyq dýnie talap etpenizder.
P.S. Men búl arada kәsipkerler dep ónim óndirmeytin, medisinalyq maskalar men ózge de kerekti zattardy ýsh ese baghamen qayta satatyndardy aityp otyrghan joqpyn. Olar spekulyanttar.
Marghúlan Seysembaydyng әleumettik jelidegi jazbasy
Abai.kz