Seysenbi, 29 Qazan 2024
Janalyqtar 1940 0 pikir 8 Qyrkýiek, 2021 saghat 10:38

Sayasy janghyru jәne adam qúqyghyn qorghau

Memleketting eng qymbat qazynasy – adam jәne adamnyng ómiri, qúqyqtary men bostandyqtary. Zayyrly elimizde adam qúqyghy Zanmen qorghalyp, onyng ómirine qolsúghushylyqqa jol berilmeydi. Memleket basshysy Q.Toqaev jyl sayynghy Joldauynda osyghan erekshe mәn berip keledi. Biylghy «Halyq birligi jәne jýieli reformalar – el órkendeuining berik negizi» atty Joldauynda da sayasy janghyru men adam qúqyghyn qorghaugha erekshe basymdyq berdi.

Preziydent sayasy reformalardy ózgertip, «Halyq ýnine qúlaq asatyn memleket» tújyrymdamasy boyynsha jýieli júmys jýrgizgeli beri eleuli ózgerister oryn aluda. Atap aitar bolsaq, miting ótkizu ýshin aldyn-ala eskertu qaghidaty jazylghan jana zang qabyldandy, partiyalardyng Mәjiliske ótu shegi 5 payyzgha deyin tómendedi, saylau bulleteniderine «bәrine qarsymyn» degen baghan qosyldy. Onyng qatarynda auyl әkimderin saylau da bar. Búl manyzdy qadam bolyp, sonyng nәtiyjesinde auyl halqynyn, yaghny qazaqstandyqtardyng 40 payyzdan astamynyng mýddesine tikeley yqpal etpek. Endigi jerde atalghan jýie jalghasyn tauyp, 2024 jyldan bastap audan әkimin jergilikti halyq saylap alatyn bolady.

Búl turaly: «Memlekettiligimizdi nyghayta týsu ýshin barlyq ózgeristi elimizding ózine tәn ereksheligin eskere otyryp, birtindep jýzege asyramyz. Búl – myqty, әdil әri ozyq memleket qúrudyng birden-bir dúrys joly. Azamattarymyz búl ústanymdy qoldap otyr», - deydi Memleket basshysy.

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev: «Men adam qúqyghyn qorghau salasyn әrdayym jeke-dara bólip qaraytynymdy bilesizder. Biz songhy eki jylda búl baghytta edәuir ilgeri bastyq», - dep atap, qúqyq qorghau jýiesindegi eleuli ózgeristerge toqtaldy. Eng aldymen, biyl qantar aiynda Ólim jazasynyng kýshin jonggha baghyttalghan Azamattyq jәne sayasy qúqyqtar turaly Ekinshi Fakulitativtik Hattamany ratifikasiyalau turaly zangha qol qoyghanyn, endi Qylmystyq kodeksting normalaryn Ekinshi Fakulitativtik Hattamanyng erejelerimen ýilestiru kerektigin algha tartty. Búghan qatysty tiyisti zang jyldyng sonyna deyin qabyldanbaqshy.

Al jaqynda adam qúqyghyn qorghau jónindegi keshendi jospar bekitilip, onda genderlik tendikti qamtamasyz etuge basymdyq berilgen. Odan bólek, sot qyzmetining zamanauy ýlgisi engizilip, artyq sot ýderisteri qysqartyluda. Oghan qosa, balalargha, onyng ishinde ata-ana qamqorlyghynsyz qalghan balalargha qarsy jynystyq qylmystyng aldyn alu, óskeleng úrpaqty esirtki zattarynan saqtau, sybaylastyqqa jol bermeu, advokattardyng qúqyghyn qorghaugha qatysty pәrmendi tapsyrmalardy jýktedi. Sol arqyly adamdar qúqyghy qorghalyp, qauipsizdik qamtamasyz etilmek.

Jalpy, sayasy reformalargha eleuli ózgerister engizu halyqty memleket basqaru isine barynsha tartugha ong yqpal etse, adam qúqyqtaryn qorghau salasyn jetildiru qauipsiz qogham qalyptastyrudyng alghysharty bolmaq.

Saqbekova Ádemi, sayasattanushy

Abai.kz

0 pikir