Júma, 27 Qyrkýiek 2024
46 - sóz 4704 9 pikir 11 Qarasha, 2021 saghat 12:58

"Eldi kórkeytedi" degender minberde mingirlep túr

Jekeme hat kelipti. Post qylyp shygharynyzshy degen ótinishpen. Oqyp otyryp oilanyp qaldym. Shynymen de, demokratiyaly qogham qúruymyzgha biylik, jemqorlyq, aqyr ayaghy Kremli kinәli eken. Al sol demokratiyaly elder siyaqty manayymyzdy taza ústasaq kim kedergi? Hosh, hat sóilesin.

Jastar, úldar, jasóspirimder (ishinde mýmkin qyzdar da bar bolar, mýmkin búny istegen jastar emes erkekter de boluy mýmkin) sender elderine jaqsy ózgeris, jana demokratiyaly qogham qúryp bere almadyndar-myna jýieni jene almay aitqanyna kóndinder, jaqsy ómirdi әkelerine, analaryna, halqyna jasay almadyndar, jәrәidi oghan da bәrimiz kinәlimiz, bәrine kóndigip jýrmiz. Eng qúrghanda taza jýru, túryp jatqan jerindegi aulandy býldirmey shashpay, qiratpay, túryp jatqan ýiindegi lift, baspaldaqtardy býldirmey temeki tartyp bótelke qaldyghy t.b.qoqym-qoqystardy tastap lastamay jýrudi ýirenip boylaryna darytsandar etti .Osy kishkentay isti isteu qoldarynnan keletin shyghar-aqyry eldi jana demokratiyaly elge ainaldyra alugha kýshimiz kelmey bireuden qorqyp otyrady ekensinde.
Bú neni aityp otyr ózi dep otyrghandargha týsinikti qylyp jazayyn. Qazaqtyng basynda ne bar kredit bar jәne bolghanda da 2-3ten ekenin bәrimiz bilemiz.Sol kreditti tóleu ýshin jaqyn ghoy dep kóp adamda ýilerining manayyndaghy ksk t.b. jerlerge sypyrushy, eden juushy bop júmysqa túratyny kóp. Sol kreditter ýshin 12qabatty janadan salynghan mikroaudan TK(jk dep atap ketken) eden juushy bop túrdym.12qabatty ýiding 3-uin bir adamgha bekitip tazalaugha beredi eken. Bir әiel 72qabatty+baspaldaqtar jaghyn + 2 liftini juu onay sharua emes.

Col bekitilip berilgen 3 ýiding bireuin bir kýnde juyp shyghuyng kerek. 2 podiezdi ,12+12=24 qabatty juyp shandaryn sýrtip shyghuyng kerek. Jalaqysy 80 myng tenge. Tanghy 8-den keshki beske deyin grafiygi. Býgin 24qabatty jughan әiel ertenine qolyn kóterip túra ala ma joq pa-onymen eshkimning isi joq. Ayqaylap otyrghan bastyqtar, jusa da jumady dey beretin túrghyndar. 5 kýn búryn 24 etajdyng tap-taza qylyp juyp ketken baspaldaq jaqty(lestnisa jaghy bólek)kórgende ókirip túryp jylap otyryp qaldym. 5 kýn búryn qinalyp túryp tazalap jughan baspaldaqtar temeki, kola, ishimdik bótelkeleri, bótelke synyqtary,tipti bótelkege siyip qúiyp qoyghan, odan qalsa ýlken dәretke otyryp betin chipsydyng qaghazymen jauyp qoyghan.
Búnday súmdyq nastyq, onbaghandyq , tәrtipsizdik esh elde joq-au. Osynyng bәri 12-shi qabattan1-shi qabatqa deyin istelgen, bylghanysh. Bireuler juatyn әielderge onay bolmasyn dep әdeyi istep ketken dep oilaghyng kep-aq túrady. Dalany jinap jýrgen kileng qazaq kisiler, alpysqa tayap qalghan qarttau adamdar olar da tanghy 5-ten týski 4-ke sheyin dalany jinap bite almay jýrgenderi. Kýndegisi osy qoqysty tonnalap esikting aldyna ýiip ketedi, qoldarymen aparyp qoqys tastaugha erinetinderi ýiinen shyghyp tastay salady. Kónbis, momyn qazaq shaldar ýndemey sóz de aitpay jinap arbagha salyp qoqysqa aparyp tógip jatqandary.

Dalany da shashady, ýiding baspaldaqtaryn da shashady. Dalany jinap jýrgen әkesindey qazaq qartty da ayamaydy, ýiding baspaldaghyn , liftisin, etajyn juyp jýrgen anasynday qazaq әielderin de ayamaydy-tәuliktep shashudy, qoqys tastaudy ghana biletin úrpaq, jastar, úldar, balalar ósip shyqqan eken.

Áskerge jibergen balany suisid dep óltire salyp, ózi auyrdy, minezi ózgerdi dep-ótirikti suday sapyryp qazaq balalaryn qyryp joq qyp jatqan әskeri bar-ne degen 'kemenger"edik...

Barlyq jaghynan alyp qarasang da әlimjettik, shashu, býldiru, tonau.
Al elindi kim kórkeytedi?
Kórkeytedi degen "әlgiler" me ,minbede ejelep qazaqsha sóiley almay túrghan?

Orys pen qytay bar baylyghyndy talap ap jatqanda ,eldegilerding biletini tek shashu, tóbelesu, óltiru ghana eken istep jatqan tirlikteri.
Aytqym kelgeni jan-jaghymyzdy kýteyik, ishki mәdeniyetimizdi týzeyik, syrtqy mәdeniyetti týzeyik, jýrgen jerindi shashyp bylghay bermey bir mezgil jinap jýrgen әielder men kósheni esiginning aldyn sypyryp berip jýrgen qarttardyng enbegin baghalayyq. Shashpayyq. Ákendey, ananday adamdar jinap jýr ghoy-bir mezgil oilanyp qoyynyzdar túratyn jerlerindi lastay bermey .

Jәy sózben aitqan shynayy bolmay qalghan siyaqty, negizi shashylghan jerlerdi kózben kórgende ghana mynany istegen adam ba әlde..., der edinizder...

Aqyry dúrys demokratiyaly qogham jasap, ózgeris jasay almadyq, eng qúrghanda túrghan jerindi lastamaudy ýireninizder, jastar, balalar,úldar, erler!

Onghar myrza, aty-jónimdi jazbay-aq qoyynyzshy. Osy júmys istep aqsha tauyp otyrghan júmysymnan aiyrylyp qalarmyn.

Onghar Qabden

Abai.kz

 

9 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2563