Elding esinde, júrttyng jadynda jýrer mәngi úmytylmas bir nәrse, últymyzdyng ruhany asta­nasy Almatynyng qazaq halqynyng basyn birik­tirip, tәuelsizdikke qol jetkizuge birden-bir dә­ne­ker bolghandyghy. Ózin de, ózgeni de әp-sәtte әlemge tanytqan qúdiretti qalanyng qazaq ýshin qanshalyqty qadirli, qasiyetti ekendigin ótken jyldargha kóz jibergen sayyn jan dýniyenizde jylylyq úyalaydy. IYә, tarihy sheshimder de, bola­shaqtyng baghdarlamalary da osynda qabyl­danyp, osynda jana astanagha jol salyndy.

Elding esinde, júrttyng jadynda jýrer mәngi úmytylmas bir nәrse, últymyzdyng ruhany asta­nasy Almatynyng qazaq halqynyng basyn birik­tirip, tәuelsizdikke qol jetkizuge birden-bir dә­ne­ker bolghandyghy. Ózin de, ózgeni de әp-sәtte әlemge tanytqan qúdiretti qalanyng qazaq ýshin qanshalyqty qadirli, qasiyetti ekendigin ótken jyldargha kóz jibergen sayyn jan dýniyenizde jylylyq úyalaydy. IYә, tarihy sheshimder de, bola­shaqtyng baghdarlamalary da osynda qabyl­danyp, osynda jana astanagha jol salyndy.

«Qy­dyr qonyp, baq daryghan kiyeli qonys, mýbarak meken - Almaty. Biyikke samghap, qiyrdy sharlau, zamannan qalmay zymyray zaulau - myna bizder­ge ózing bergen tәrbiye, ózing kórsetken ónege, ózing tapsyrghan tarihy amanat», - degen Elbasy Núrsúl­tan Nazarbaevtyng ataly da bataly sózi qazaq­tyng qanyna da sinip ketti. Alang kónildi amanat jendi, júrt sýisiner tirlik ja­saldy.
Elbasynyn: «...Men Almaty ýshin alandamay­myn. Óitkeni Almatynyng óz derbestigin kórse­tuge әleueti jetetinine jәne tirshiligi qaynaghan qala ekendigine kәmil senemin. Men múnday qala ýshin astana mәrtebesining mәni sonshalyqty ma­nyzdy emestigine de senimdimin, Almaty odan әlsiremeydi de, qúldyramaydy da. Kerek deseniz, qala birte-birte qaryshtay damuyn ýdetip, osy zamanghy alpauyt megapoliske ainalyp barady» degen Preziydentimizding paryz ispettes eskertui­ne endi býgingi kýnning kózimen qarar bolsaq, ayaly qamqorlyqty da, bayypty basshylyqty da aiqyn sezinemiz. Úly Abay atamyzdyng «Sýier úlyng bolsa, sen - sýi, sýiinerge jarar ol» degen ónegeli sózi osyndayda oigha oralady,
Tәuelsizdikting tamasha tarihyn qalyptas­ty­ryp jatqan Últ Kóshbasshysynyng kóregendigi turaly kóp nәrse aitugha bolady. Jana әlem­-
degi jana Astana turaly tolghanysty bylay qoy­ghanda, tarihymyzdyng tamyryna qan jýgirtken Alma­tynyng býgingi bolmysyn da týbegeyli óz­gertuge batasyn berip, qomaqty qarajat qúighyz­dy. Núr­súltan Ábishúly «...Almaty әrdayym Qazaq­stan­nyn, Ortalyq Aziyanyng kýlli ekono­mikalyq jәne qoghamdyq-sayasy ómirine yqpalyn tiygizetin eng iri iskerlik, qarjylyq, ghylymy jә­ne mәdeny ortalyghy bolyp qala bermek» degen uәdesine be­riktigin de ispen dәleldedi.
IYә, Alatau etegindegi әdemi qalanyng kele­shegin kóriktendirudi nazardan tys qaldyrmaghan Preziy­dent Almatygha Ahmetjan Esimovti basshy­lyqqa әkeluimen de tegin tandau jasamaghan­dy­ghyn kór­setti. Júrtqa jaqyn jýruge, túrghyn­dar­dyng tilegin tyndaugha әrdayym dayyn túratyn әkim qordalanghan mәselelerding biri de biregeyi «Sha­ny­raqty» retke keltirudi óz aldyna maqsat etip qoydy. Osy túrghyda «Qonysymyz kóbey­sin, órisimiz keneysin!» degen ataly sózdi әr­da­yym úmyt­paytyn Últ Kóshbasshysy Núrsúltan Na­zarbaev Almatyda jetinshi audan - Alatau auda­nyn qúrugha Jarlyq shygharyp, úzaq jyl­dar boyy shiyelenisken manyzdy mәseleni әp-sәtte sheshti. Bir kezderi oq atylyp, qan tógilgen aumaq­taghy aghayyn jaghymdy janalyqty jylap túryp estidi. Alghash ret qala basshysy Al­maty oblysy «Kóksu» audanynda, keyin «Aqsu» auda­nynda әkim, qalalyq Mәslihat deputaty bol­ghan Baghdat Mәnizorovty audan júrtshy­lyghymen tanys­tyryp, «elding ýmitin aqtaytyn osy azamat» degen de jyldar boyy jýikesi jú­qarghan júrt ertenge kýnge senimsizdikpen qara­ghanday bolghan-dy. Biraq kýdikti senim jendi, ýmit aqtaldy, abyroy saq­taldy, bedel ósti, tipti orta­lyqtaghy júrt «Alataugha» qaray kóshti. Qazir júrttyng yqylasy Alatau etegindegi jotalardy jaghalap ýy saludy emes, qala syrtyndaghy qala - Alatau audanynan baspana saludy әdetke ainaldyrdy. Bolashaqtyng bәri osynda, naghyz qazaq qauymy da osynda, salt-dәstýr men ja­ghymdy ýrdister de osynda...Kóp júrt audan әkimi týgili oryn­ba­sarlarynyng esigin qaghugha zar bo­lyp jatatyny ashy shyndyq. Al múnda Baghdat Mәni­zorov әr seysenbi kýni saghat 10.00-de on­daghan, jýzdegen azamatty jeke sharualary, óti­nishteri boyynsha qabyldap, na­ghyz qazaqy mi­nezimen elding al­ghy­syna bólenip otyr. Býgin kó­terilgen mәseleni erteng sheshu - dagh­dygha ai­nal­ghan aumaqta naghyz últ janashyrlary júmys isteydi. Audan әkimdigi apparatynyng je­tekshisi Baymyrza Torlam­baev­tyng aituyna qaraghanda, tórt jylda әkimshilikte 60-tan astam qyzmet­ker auysqan. Nege?

Óitkeni kýndiz-týni atqarylghan au­qymdy isting kóptigine shyday almaghan. Soghan qaramastan Alataudyng memlekettik qyzmettegi óz «ardagerleri» qalyptasty, aumaqtyng ajarlana týsuine naghyz ýles qos­qandar da solar. Búghan qalay maqtan­bay­syz, qalay shattanbaysyz?!
Alatau audany - tәuelsizdikting jenisi,
Alatau audany - demokratiyanyng jemisi.
Kóginde jarqyrap ai-kýni,
Tasysyn tabysy, baylyghy,
Jarassyn yntymaq, birligi,
Shattyqqa kenelsin әr kýni! - degen Qazaq­stannyng halyq artiysi, Memlekettik syi­lyqtyng iyegeri Sәbit Orazbay aghamyzdyng aq batasy da últynyng qamy ýshin úiqyny úmytqan aghayyngha arnalsa kerek-ti.
Qala basshysynyng «Ýlken úly iske bel buyp otyrmyz. Búl is Elbasymyzdyng qol­dauymen sizderding mýddeleriniz ýshin ja­sa­lyp otyr. Oigha alghan maqsattarymyzdy is jýzine asyrugha barlyghymyz atsaly­sayyq. Audannyng irgetasyn, әrbir kirpishin birge qalasyp, shanyraghynyng uyghyn birge qa­dasayyq. Jana ashylghan audan eng әueli siz­der men úrpaqtarynyzdyng keleshegining iygi­ligi ýshin qúrylyp otyr» degen alghashqy jýz­desude júrtqa jetkizgen jyly lebizi jý­zege asty.

Tórt jyldaghy tolaghay sharua
Alatau audany qalalyq mәslihattyng 2008 jylghy 3 shildedegi HI sessiyasynyng «Al­maty qalasy audandarynyng sheka­ra­laryn belgileu jәne Alatau audanyn qúru turaly» sheshimine sәikes, Almaty qalasy әkimshiligining 2008 jylghy 10 shildedegi №3/541 qaulysymen qúryldy.
Múndaghy maqsat - shahar shenberin sol­týstik jәne soltýstik-batys baghytta da­mytu, janadan qalagha qosylghan eldi me­kenderding túrmys dengeyi, әleumettik jәne ekonomikalyq jaghdayyn jaqsartu edi.
Búl orayda Elbasynyng batyl qadamgha barghanyn el-júrt úmytpasy anyq. Qala әkimi Ahmetjan Esimov te, audan әkimi Bagh­dat Mәnizorov ta keleshegi kemel sharuany qalay jýzege asyrudyng barlyq amalyn myqtap oilastyrghany ә degennen belgili boldy. Sol jyly audannyng jalpy jer kó­lemi - 7 567 gektardy qúrasa, býgingi kýni au­dan aumaghy - 8 188 gektardan asty. Al jergilikti túrghyndar sany alghashqy jyl­dary 161 790 bolsa, qazir búl kórsetkish - 170 123 adamgha jetip otyr, audan kóleminde jalpy naqty túratyn halyq sany 200 myn­nan asady. Qysqasy, tórt jylda «tónkeris» jasaldy, últ sany artty, demografiyanyng dýbirine dýbir qosyldy. Sóitip audannyng bir jyldyq merekelik sharasyna qatys­qanda Ahmetjan Esimovting óz auzynan estigen «Zandy jerde, zandy ýide túrasyz­dar. Býginnen bastap úiqylarynyz da ty­nysh bolady» degen uәdesi oryndaldy.
Mine, naghyz azamattyq, janashyrlyq, qaltqysyz qyzmet!

Shygharatyn esindi, jer mәselesi sheshildi
Audanda sheshimi kezek kýttirmeytin mә­selelerding biri - túrghyndardyng óz betimen iyelengen jer telimderin rәsimdeu jәne ýy qú­jattaryn zandastyru, sonday-aq aldaghy uaqytta kelensizdikti boldyrmau jәne jat әreketterding aldyn alu edi. Osy baghytta jergilikti túrghyndardyng oiynan shyghatyn әri әdildikting aq tuy jelbirer naqty jú­mystar jasaldy. Óz betimen iyelengen jer telimderin jәne ýy qúrylystaryn týgendeu boyynsha 2008 jyldyng shilde aiynda jú­mys toby, qazan aiynda ýkimettik úiym­darmen birikken komissiya qúryldy.
Audan qúrylghannan beri qalalyq jer komissiyasynda 4783 qújat qaralyp, túr­ghyndargha jalpy sany 4220 memlekettik akti berildi. Jalpy, 4220 otbasyny 6 adam­nan eseptegende 26-27 myng adam Almaty qalasy Alatau audanynyng tolyqqandy túrghyndary boldy. Búl mәselening sheshilui atalghan túrghyndardyng «Altyn alqa», «Kýmis alqa», júmys oryndaryna orna­lasuyna, әleumettik kómekter alularyna mýmkindik berdi.
Ártýrli shekteulerde ornalasqan zan­syz jer telimderining mәselesi sheshilip keledi. Olar:
- Saq qorghandaryn qorghau aimaghynda ornalasqan 78 ýiding qújaty qalalyq jer komissiyasynda qaralyp, rәsimdelip, mem­lekettik aktiler alynuda.
- Zirattyng sanitarlyq-qorghau ai­ma­ghynda ornalasqan 61 jer telimin zandastyru júmystary óz sheshimin tauyp, túrghyndargha memlekettik akti berildi.
Qazirgi kezde su qorghau alabynda orna­lasqan 611 jer telimining 208 qújaty qala­lyq jer komissiyasynyng otyrysynda qa­ralyp, ong sheshimin tapty. «Bent» AQ kólining jәne Boralday ózenining boyymen drenajdyq aryq salu júmystary ayaqtal­ghannan keyin, 403 túrghynnyng qújaty qa­lalyq jer komissiyasynyng otyrysynda qaras­ty­rylady.
Gaz qúbyryn qorghau jәne joghary ker­neuli elektr jelisin qorghau ai­maghynda zansyz salynghan 175 jer te­limining taghdyry ontayly sheshilude. Býgingi kýnge deyin 73 gaz qúbyrynyng qorghau ai­maghynda orna­lasqan túrghyndardyng 16-sy «Kók­jiyek» shaghyn audanyndaghy 1 bólmeli pә­terlerge kóshirildi. Sonymen qatar qa­lalyq jer komissiyasynda 18 túrghynnyng aryzy qa­rastyrylyp, «Qarasu» shaghynaudanyna kóshiruge sheshim qabyldandy.
Jogharghy kerneuli elektr jelisin qorghau aimaghynda ornalasqan 102 jer telimining 18-i qalalyq jer komissiyasynda qaras­ty­­rylyp, «Qarasu»shaghynaudanyna kó­shiruge sheshim qabyldandy.
Kelesi jyldyng ekinshi toqsanynda 128 adamgha 1 bólmeli pәter «Alghabas» shaghyn au­danynan salynyp, paydalanugha beriledi. Atalghan ýilerding qúrylysy «Qaztransgaz» jәne «Samúryq-Energo» AQ tarapynan jýrgizilude.
«Qyzyl syzyq» sheginde ornalasqan 273 túrghynnyng mәselesi qalanyng bas jos­pa­ryna ózgeris engizilgennen keyin jer ko­­missiyasynyng otyrysynda qayta qaras­tyrylady.
Áriyne, júrttyng túrmysyna tónirekting ta­zalyghymen qatar, әdemiligi de әser ete­tindigi dausyz. 2008 jyly kósheler, olardyng úzyndyghy, eni, aryq jýiesi, jýrginshi jol­dary jәne joldardyng jaghdayy jónindegi mәlimetter jinaqtalghan bolatyn. Atqa­rylghan júmystar nәtiyjesinde audan boyyn­­sha jalpy úzyndyghy 212 570 metrdi qúraytyn 299 kóshe, onyng ishinde 17 kóshede úzyndyghy 23 060 metrdi qúraytyn aryq jýiesi tazalandy.
Alatau audanynyng infraqúrylymy-nyng damuyna baylanysty býgingi kýni búl kór­setkish 419 shaqyrymdy qúraytyn 502 kóshege jetip otyr. Qazir kóshelerdi kórik­tendiru, jol jóndeu búryn-sondy bolmaghan qarqynmen jýrgizilip jatyr. Qarajat ta bar, qarqyn da kýshti. Olardyng barlyghy keleshektegi damu josparymen baylanys­tyrylghan.
Iri tabystyng biri Almaty qa­lasy әki­mining 2010 jyldyng 10 mausymdaghy №2/403 qaulysymen jәne IV caylanghan Almaty qa­lasy mәslihatynyng 2010 jyl­dyng 4 mau­symdaghy XXVIII sessiyasynyng №327 she­shi­­mimen Alatau audanynyng 18 yqshamau­da­­nyndaghy atauy joq 178 kóshege Qa­zaq­stannyng enbek sinirgen qayratker­lerining aty berildi.
Audan boyynsha 4 jylda jalpy úzyn­dyghy 46 shaqyrymdy qúraytyn 1674 ja-ryq nýktesi ornatyldy. Jalpy, audan kóle­minde 213 shaqyrymdy qúraytyn 6307 jaryq nýk­tesi bar.
«Almaty aulalaryn kóriktendiru» bagh­darlamasy boyynsha audanda 42 aulany kóriktendiru júmysy jýrgizildi. «Aqbúlaq» shaghynaudanynda ornalasqan qalalyq ortalyq múraghattyng ghimaraty, «Alghabas» shaghyn audanynda quattylyghy saghatyna 150 gigakaloriyalyq qazandyq, «Aqbúlaq», «AZTM-Alghabas» shaghynaudandaryn elektr quatymen qamtamasyz etetin elektr stansiya­sy qoldanysqa berildi. «Baybesik» shaghynaudanynda úzyndyghy 355 metr jar­dy qorghau júmystary jýrgizildi.
Zirat manynda ornalasqan ýilerdi zandastyru jәne memlekettik sanitarlyq epiydemiologiyalyq qadaghalau basqar­ma­sy­nyng talaptaryn oryndau maqsatynda - 196 mln 980 myng tenge qarjy bólinip, «Kók­qay­nar», «Ójet», «Zarya Vostoka», «Áyge­rim», «Aqbúlaq», «Shanyraq», «Trudoviyk» shaghynaudanyndaghy 7 ziratty qorshau jú­mystary jýrgizildi.
Audan qúrylghaly beri býgingi kýnge deyin 37 myng sharshy metrdi qúraytyn
aryq jýiesi jýrgizildi. Jalpy, bólingen qarajat sommasy 2 mlrd 411 mln tenge. Olar «Áy­gerim-1,2», «Aqbúlaq», «Úljan-1», «13,14 au­maq», «Qúrylysshy», «Shanyraq-1,2» shaghynaudandarynda.
Eldi mekenderdi su aludyng aldyn alu maq­satynda «Ýlken Almaty» jәne «Bo­ral­day» ózenderining arnalaryn qayta jan­ghyr­tu baghytynda 19,4 shaqyrymyna júmys­ta­ryna 1 mlrd 586 mln tenge bólindi.

Qúrylysqa túrmys say
Jasyratyn nesi bar, mysaly «syrty jyltyrap, ishi qaltyrap jýrgen» kisi tu­rany ne oilar ediniz? Tirshiliginde tiri ki­sining túrmysy turaly da osylay deuge bolar. Óitkeni kósheng kórikti bolghanmen, túrghyndar jyrtyq kóilekpen jýrse, kez kelgen adam úyattan órtenbey me? Sondyqtan jergilikti biylik te qolgha alynghan әr isting arghy jaghyndaghy úyatty oilap, sharuany sheshude oidy aqylgha jendirip keledi.
Aytalyq, Alatau - atyna zaty say boluy kerek. Endeshe, ne isteu kerek? Búl mәselede audan әkimi Baghdat Mәnizorov eng aldymen audan ortalyghyn qalyptastyrudy qolgha alyp, halyq senimin oyatty. «Shany­raq - 2» shaghynaudany ortalyq bolyp belgilengende de biraz júrtqa búnynyz týs sekildi kóringen. Aqyry sol jerde Alatau audan әkimshiligi apparaty boy kóterip, qonystandy. Osy zamanghy ghimarattyng eki qaptalyn ala prokuratura men sot jәne audandyq salyq basqarmasy men halyqqa qyzmet kórsetu ortalyghyna arnalghan 3 ghiy­marat salyndy. Nәtiyjesinde audan túr­ghyndary bir mәseleni sheshu ýshin әr esikti qaqpaytyn boldy, bar sharuasyn bir jer­den bitirip qaytady. Múnday ontayly mým­kindik Almatynyng basqa audandarynda joq deuge bolady.
Sonymen qatar byltyr audandyq ishki ister basqarmasynyng 5 qabatty ghimaraty qoldanysqa berildi. Onyng ishinde sport, qúral-jabdyqtar ornatylghan jattyghu zaly, mәjilis zaly, kýres, atu zaly jәne múrajay bar. Bәrining jalpy kólemi 8 myng sharshymetrdi qúraydy. Ayta keter jayt, búl basqarmanyng ghimaraty osy salada elimiz boyynsha kezdespeytin, balamasy joq qúrylys nysanyna jatady.
Sonymen qatar «Sayaly» shaghynauda­nyn­da avtokólikke qatysty barlyq qyzmet týrin kórsetetin AVTOSON qúrylysy jýrgizilude. Onyng qarjylyq qúny - 1 mlrd 768 mln tenge. Búl da biregeyligimen ere­­shelenetin qúrylys. Jaqynda túsauy ke­­siletin ortalyqqa qalalyq Jol poliy­siya­sy qonys audarmaqshy.
Sonday-aq qazirgi tanda Industriyalyq ortalyq qúru boyynsha birqatar sharalar atqaryldy. Atap aitsaq, Industriyalyq ortalyq qúru men iske asyryluynyng tú­jy­­rymdamasy; «Almaty qalasynda iyn­dust­riyalyq ortalyq saludyng tehnikalyq-ekonomikalyq negizdemesi» boyynsha qú­rylys jobasy jasalyndy, «Qúrylys jәne túrghyn ýi-kommunaldyq sharua­shy­lyq isteri» agenttigining «Jobalardy mem­leket­tik vedomstvodan tys saraptau» RMK-nan qorytyndy alyndy, Industriyalyq aimaq qúrylysyna audanda 490 gektar jer kólemi anyqtaldy;
Industriyalyq ortalyqta 20 myng jú­mys ornyn ashatyn 150-den astam kәsi­po­ryndaryn salu josparlanuda. Industriya­lyq ortalyqta ornalastyrylatyn kә­­­si­poryndar Qazaqstan Respublikasynyng «Ýdemeli industrialdy-innovasiyalyq da­mu memlekettik baghdarlamasynyn» 7 sa­lasy boyynsha júmys isteytin bolady.
Aldaghy uaqytta júrttyng mәdeny den­geyin kóteru maqsatynda 1000 oryngha ar­nalghan 4 kinoteatrmen birge konserttik zal, sport kesheni, 2017 jyly Almaty qa­la­synda ótkeli otyrghan halyqaralyq Uniyversiadanyng ótuine baylanysty, 20 myng adamgha arnalghan sport kesheni salyn­baq. 2017 jyly halyqaralyq Uniyversia­da­dan son, studentter qalashyghy bolyp qalmaq.
Osynday jobalardyng sәtti iske asa­tyn­dyghyn oilaghandyqtan, amalsyzdan Alatau audanyna kóshuge bel bughandar da tabyluda. Qalanyng u-shuynan sharshaghandar búl ai­maqty naghyz tynyghatyn aimaq dep esep­teydi.
Alatau audany qúrylghan jyldary 1200 oqushy oqityn mektepterde 3500-ge deyin balalar oqyghan, býgingi kýni balalargha sa­paly bilim alugha әrqaysysy 1200 oryndyq 9 jalpy bilim beretin mektep salyndy.
Jasyratyny joq, últ sanynyng kýrt ósui, audangha qonystanghan qandastary­myz­dyng kóptigi jәne olardy tirkeuge aludyng jaqsaruy men jedeldeui mektepterdi kó­birek saludy qajetsinip otyr. Mәselen, bilim shanyraqtarynyng jetispeushiligi, oqushylar sanynyng shamadan tys kóptigi 12 294 balagha arnalghan 16 mektep saludy qa­jet etedi. Býgingi tanda 7 148 oqushy sha­ma­dan tys artyq.
Túrmys jaghynan aitar bolsaq, 2009-2012 jyldar aralyghynda 270 kópqabatty túrghyn ýy salynyp, oghan 5 mlrd 759 mln tenge bólindi. Al 2013-2015 jyldar araly­ghynda «Aqkent», «Alghabas», «Aqbúlaq» yqshamaudandarynda 141 túrghyn ýiding salu josparlanghan. Osy derekterding barlyghy júrtqa jasalghan jәne jasalar jaqsy­lyqtardan habardar etedi. Túrmys týzelip keledi, endi oidyng da týzelgeni kerek. Órkeniyetting esigi qala shetinde de esik qaghyp túr. Búl esi bar azamattardy júmyla júmys isteuge shaqyratyn alghashqy belgi.

«Bilimdi balalar bizden de shyghyp jatyr»
Búl sózdi audan әkimi Baghdat Mә­ni­zorovtyng óz auzynan estidik. Tipti ol osyn­day jetistikke jetu ýshin audandyq bilim bólimining bastyghyn da ózgertip, osy salada talantty balalardy kóbeytip, belgili bir jetistikterge jetu ýshin bilikti mamandy basshylyq qyzmetke taghayyndapty. Nәtiyje birden jemisin bergen. Mysal kóp: №149 jalpy bilim beretin mekteptin oqu­shysy A.Sattarova «Ghylym әlemin asha­myz» atty halyqaralyq konferensiyada «Ýrker» medalin iyelendi. Al fizika jәne himiyadan TMD jәne Baltyq elderining VI olimpiadasynda fizikadan №166 fizika-matematikalyq liyseyding oqushylary
K.Frolov, E.Marchenko 3-oryndy iyelendi. Preziydenttik olimpiadanyng eng ýzdik ghylymy júmystargha arnalghan qalalyq bayqauyna «Tariyh» boyynsha qatysqan
10-synyp oqushysy A Ózibaeva 2-oryndy jenip aldy. «Zolotoe runo» halyqaralyq intellektualdyq oiynynda №82 jalpy bilim beretin mektepting oqushylary Z.Sa­dauqas 1-oryngha, A.Jylqybekov 2-oryngha ie boldy.
Talantty da daryndy úl-qyzdardy tәr­biyelep jýrgen ústazdar qauymy da nazardan tys qalmay, údayy kótermeleu sharalary jasalyp keledi. Búl qúrmetten adam ja­nyna arashashy boludan ainymaghan aq h­alatty abzal jandar da tys qalmauda.

Deni saudyng - eli sau
Búryndary aumaqta adam densaulyghyna kónil bólu degen aqyret bolghanyn jasyrugha bolmas. Syrqattanghan júrt aqshasy bolsa, aqyly emhanalardy, tamyr-tanystaryn, tip­ti halyq emshilerin de jaghalap ketti. Osy auyrtpalyqtan el-júrt týbegeyli aryldy. Audanda 3 medisinalyq mekeme halyqqa qyzmet kórsetip keledi. Olar: №14, №22 qalalyq emhanalar jәne «Zarya Vostoka» shaghynaudanyndaghy alghashqy dәrigerlik jәrdem beru ortalyghy. Múnyng alghashqysy 2010 jyly paydalanugha berilip, býginde «Shanyraq -1,2» jәne «Ójet» shaghynaudandarynan bir auysymda 200 adam qabylday alady. Al qyzmet kór­setiletin jalpy túrghyn sany - 34 396.
№14 qalalyq emhana bir auysymda
200 adam qabyldaydy, «Áygerim -1,2», «Týrkistan», «Kókqaynar», «Qúrylysshy», «Trudoviyk», «Sayaly», «Aqbúlaq» shaghyn- audanynda túratyn 37685 túrghyngha minsiz qyzmet kórsetuge mýmkindigi bar.
Ýshinshi emhana «Zarya Vostok», «Úljan - 1,2», «Baybesik», «Darhan» shaghynaudan­darynan bir auysymda 200 adam qabyl­daydy. 24 453 túrghyngha qyzmet kórsetuge layyqtalghan.
Sonday-aq «Úljan» shaghynaudanynda auysymyna 500 adamdy qabyldaytyn em­hana salyndy.
Sonymen qosa Alatau audanynda
7 medisinalyq punkter qyzmet etedi.
Medisinalyq qyzmetti odan әri jaq­sartu ýshin biylghy jyldyng ózinde «Darhan» shaghynaudanynda bir auysymda 200 adam qabyldaytyn qalalyq emhana qúrylysy 760 mln 800 myng tengege týspekshi.
«Alghabas» shaghynaudanynda bir auy­symda 500 adam qabyldaytyn emhananyng qúrylysyna jobalyq-smetalyq qújat­ta­ma jasaldy.
«Densaulyq - zor baylyq» demekshi, halyqtyng sergektigi - sananyng sergektigi. Aur­maghan kisining auylynan toy tarqamay­tyny anyq. Túrmysty jaqsartatyn da, tynysty ashatyn da, mereyimizdi tasytatyn da densaulyq. Tórt jylda 40 jylgha bergisiz júmys jasaldy der bolsaq, múnyng barlyghy densaulyqtyng arqasy. «jaqsy sóz - ja­rym yrys» demekshi, jýrekke jyly, qú­laq­qa jaghymdy estiletin janalyq atau­lynyng da basym kópshiligi densaulyq sa­­­­lasyna qatysty aitylady. Mysaly, au­maqta aru-syrqau kórsetkishi tómendegen, sa­nitarlyq-epiydemiologiyalyq jaghday jaq­sarghan. Tipti audan әkimi bas bolyp apta sayyn ótkiziletin senbilikterdi júrt úmyt­paq emes. Esesine qoqystan arylmay­tyn aulalar men auyldar, kósheler tazala­nyp, el mәdeniyetting mәiegin týsine basta­dy.

Óndirissiz ómir bola ma?
Alatau audanynyng damu qarymy men qar­qyny jyl óte arta týspese, kemip jatqan joq. Búl óz kezeginde Elbasynyng qazaqstan­dyqtardyng әl-auqatyn arttyrudy núsqaghan saliqaly sayasatynyng jergilikti jerdegi jarqyn kórinisi. Ásem de aishyqty qalamyz Almatynyng qarqyndy damuynyng aiqyn nyshany. Eldigimizding negizi - 20 jyldyq tәuelsizdigimizding jemisi dep nyq senimmen aita alamyn.
Baghdat MÁNIZOROV,
Alatau audanynyng әkimi
Mynaday naryq zamanynda ómirdi óndirissiz elestetu mýmkin emes. Audannyng әleumettik-ekonomikalyq túrghydan qar­qynda damuy salyq týsimderining kór­setkishinen bayqalady. Atap aitsaq, mem­lekettik budjetke týsken salyq 4 jyl ishinde 4 mlrd tengeden 13 mlrd tengege deyin ósti. Onyng ishinde respublikalyq budjetke týsken salyqtyng ýlesi 3 mlrd tengeden 7 mlrd tengege deyin ósti. Al jer­gilikti budjetke týsken ýles 1 mlrd ten­geden 4 mlrd tengege jetti.
2008 jyldan bergi kórsetkish boyynsha ónerkәsip salasynda óndirilgen ónim kelemi 2,5 mlrd tengeden 25 mlrd tengege je­tip, naqty ónimning kólemi 105,7 payyzdy qúrady.
Qazir ótken jyldarmen salystyrghanda qúrylys jәne tamaq ónerkәsibi óndirisi kórsetkishining óskendigi bayqalady. Osy rette, audannyng ónerkәsip kәsiporyndary óndiriske jana innovasiyalar men óndi­ristik joghary tehnologiyalardy engizu
jo­lynda belsendi júmystar atqaruda.
Qo­­l­­gha alynghan sharalar audannyng iyn­­­ves­tisiya-lyq qorynyng 11 mlrd tengege jetip, audandaghy júmysshylardyng ortasha enbekaqysy 58 myng tengeden 93 myng ten­gege ósuine de óz septigin tiygizgen.
Tórt jyl aralyghynda audan aumaghynda tirkelgen zandy túlghalar sany 435-ten 1404-ke, al jeke kәsipkerler 1800-den 7112-ge ósip, olarda júmys isteytin adam sa­ny 21 625-ti qúrady.
Audannyng jalpy tauar ainalymy 889 mln tengeden 50 mlrd tengege jetip, ondaghy bólshekti sauda ýlesi 28 mlrd tenge, al kó­terme sauda 22 mlrd tengeni qúrady. Sony­men qatar audan qúrylghannan bergi
4 jylda «Arzan» kóterme marketi, «Domiyl­lion» sauda ortalyghy, «Metro», «Kesh end Kerri» sauda kesheni, «Sanjar», «Halyq», «Myng Jylqy» sauda ýileri ashylyp, 1500-ge juyq jana júmys oryndary qúryldy. Sonday-aq Qazaqstan aumaghynda jel­detkish shygharatyn birden-bir kәsiporyn «AVZ» JShS Alatau audanynda ashyldy, búl kәsiporyn 150 adamdy júmyspen qamtamasyz etti. Kәsiporyn ónimderi halyqaralyq barlyq talaptargha say jәne «AVZ» JShS-ning ónimderi shet memleket­terge eksportqa shygharyluda.
Songhy 4 jylda audannyng 15-ke juyq kә­siporny Qazaqstan Respublikasy Pre­ziydentining «Altyn sapa» syilyghyna ýmit­ker jәne «Qazaqstannyng ýzdik tauary» ónir­lik konkurs-kórmesine qatysyp, «Mas­lo Del» jәne «AVZ» JShS-teri óz sa­lalary boyynsha jenimpaz atandy.

Júrtty jýdetpeuding joly kóp
Audan qúrylghan 4 jylda 14 Úly Otan soghysy mýgedegi men ardagerlerine mem­le­kettik túrghyn ýy qorynan pәter be­rildi. So­ghys ardagerleri, tyl enbekkerleri, zey­netkerler sanatyna jatatyn 496 aza­matqa sanatoriyge emdik demalys alugha jol­dama berildi.
2009 jyly audanda 2500 bala dýniyege kelse, onyng 7-ui egiz. Audan ashylghaly ýsh otbasynda ýshem dýniyege keldi. Audan ómi­rindegi osynday quanyshty jaghdaygha oray, ótken jyly Otarbaevtar otbasyna 2 ból­meli, Quatovtar otbasyna 3 bólmeli pәter­ding kilti tabys etildi.
Eki qolgha bir kýrek ústaghan kisining ózegi talmasy anyq. Sondyqtan júmys oryn­daryn kóptep ashyp, kýnkóristing kózin tauyp beruding ózi zor enbek. Atap aitar bolsaq, 2009 jyly Alatau audany boyynsha júmys orynyn ashudyng bekitilgen jyldyq jos­parly kórsetkishi 2013 adam bolsa, jyldyq josparly kórsetkish 140 payyzgha oryn­dalyp, janadan ashylghan júmys orynda­rynyng sany 2818 adamdy qúrady. Sonymen qatar 2010 jyly - 500, 2011 jy­ly - 2009 júmys orny ashyldy.
Jyl basynan audandyq júmyspen qamtu bóliminde kelgen júmyssyz azamat­tardyng sany - 782 adam, al júmyssyz re­tinde tirkeude túrghan júmyssyz azamattar 403 adamdy qúrap otyr. 9 aida 250 azamat júmysqa ornalastyryldy.
Áleumettik júmys oryndaryna 66 adam ornalastyrylyp, 9 aida tapsyrma 106 payyzgha oryndaldy. 318 júmyssyz azamat qoghamdyq júmysqa qatystyryldy. Al kәsiptik biliktiligin arttyru maqsatynda 160 azamatqa joldama berilip, 160 azamat kәsiptik oqu men qayta dayarlau kurstaryn ótti. Jospar 100 payyzgha oryndaldy. Búl oqulardyng maqsaty - enbek naryghynda júmyssyzdardyng bәsekelestik qabiletin, bilimin, kәsiptik daghdysyn jetildire otyryp, jana júmys oryndaryn tabu mýmkindigin úlghaytu.
Alatau audany boyynsha 268 ana «Altyn alqa», 339 ana «Kýmis alqamen» marapat­tal­dy, al biylghy 9 aida «Altyn alqagha» - 15, «Kýmis alqagha» - 16 ananyng qújaty qa­byldanyp, qalalyq әkimdikke jiberildi, 26 ana tiyisti nagradamen marapattaldy.
Sonymen qatar aghymdaghy jyldyng 9 aiynda túrmys dengeyi tómen azamattar, zeynetkerler, mýgedekter, júmyssyzdar qatarynan 441 adamgha, 3 mln tengege bir joldyq materialdyq kómek kórsetildi.
Býgingi kýnde gigiyenalyq qúralmen 108 mý­gedek qamtamasyz etilse, 27 mýgedek qolarbamen, 77 adam shipajayda emdeluge joldama aldy, protezdi-orto­pe­dialyq kómekke 123 adam joldama alyp, 5 mýgedek tiflotehnikalyq qúraldarmen, 8 adam surdoaudarmashylarmen, I toptaghy 45 adam mýgedekterding jeke kómekshilerimen qamtamasyz etildi.
Mýgedek balalardy әleumettik qorghau maq­satynda, «Ýide tәrbiyelenetin jәne oqiy­tyn mýgedek balalardyng otbasyna ar­nalghan jәrdemaqynyng taghayyndau jәne tóleu tәrtibi turaly» erejesine sәikes, jyl basynan 81 balagha 2 mln 381 myng tenge jәrdemaqy tólendi.

Týiin:
Mine, bizding audan osynday. Alatau audanynyng avtory - Elbasy. Ensesin kótergen - Esimov.
...Qaranghy­lyq qonlana týse syrtqa shyqtyq. Ákim­shilikting aldyndaghy tep-tegis әri jaryq alan­da býldirshinder futbol oinap jýr. «Ba­lalar aulagha da enip ketipti ghoy» dedik jigitterge.
- Oinasyn, agha, Alataudyng altyn aza­mat­tary osylar bolady. Olar óz jeri, óz bas­panasy baryn osylay sezinedi, - dedi әkimishilikting jigitteri.
Qarapayym júrt qonystanghan Alatau endi birer jylda qalanyng bir ortalyghyna ai­nalary dausyz. Búl baghytta orasan zor jú­mystar jasaluda. Tek el iyigiligin kór­sin!

"Abay-aqparat"