Uang Y Qazaqstangha nege keldi?
Qytaydyng Syrtqy Ister ministri Uang Y Qazaqstangha kelip, birneshe kezdesulerge qatysty. Álemde geosayasy qaqtyghystar kýsheygen sәtte, Qytay ministrining kelui kezdeysoq emes ekeni anyq. Qazaqstan Qytay ýshin basty tranzit jolynyng biri sanalady.
Qazaqstandaghy referendumnan keyin kelgen ministr eng aldymen eldegi sayasy reformalardy Beyjinning qoldaytynyn mәlimdedi. Alayda búl reformalargha qatysty naqty ashyp aitpady, ol jaghy týsinikti de. Sebebi songhy referendumda preziydentting ókilettigin birshama azaytu faktileri bar, al Qytayda kerisinshe songhy uaqytta tóragha Siyding ókilettigin úzartu men keneytu mәselesi talqylanyp keledi. Sondyqtan referendum jayly keninen aitu, Qytaydyng ishki auditoriyasyna týsiniksiz bolar edi.
Qytay ministri men el preziydenti Toqaev ózara kelissózder jýrgizip, eki el arasyndaghy qatynasty damytudy uaghdalasty. Pandemiyalyq shekteulerge baylanysty engizilgen shekaradaghy tyiymdar alynyp tastalmaq, al mausymnyng basynan bastap Qazaqstan men Qytay arasyndaghy әue qatynasy tolyqqandy jandandy.
Uang Y eki el arasyndaghy qatynasty damytugha baylanysty tórt týrli prinsip úsyndy. Birinshiden, eki el arasyndaghy strategiyalyq әriptestikti arttyru sharalaryn jasaugha tiyispiz deydi. Barlyq sala boyynsha aqparat pen tәjiriybe almasudy arttyryp, ózara yqpaldasu jәne birlese damu joldaryn qarastyrugha tiyispiz degendi aitty.
Ekinshiden, eki elge de tiyimdi әriptestik qaghidattaryn ústanu. Eki el de jana qatynastargha dayyn jәne әriptestikti damytugha әzir. Sonyng ishinde Kaspiy tenizin sauda dәlizi retinde qoldanu ja manyzdy bolyp otyr. Qazaqstan barlyq shekaralardy ashqanyn mәlimdedi, al Qytay tarapy eki el arasyndaghy túraqty әue reysi aptasyna eki mәrte iske asatynyn jariyalady.
Ýshinshiden, úrpaqtan úrpaqqa elder arasyndaghy dostyqty nasihattaudy úsyndy. Siani men Aqtóbe qalalarynda konsuldyqtar ashylmaq, mәdeny oshaqtar salynbaq. Qazaqstanda dәstýrli Qytay medisinasynyng ortalyghyn salu men medisina salasyndaghy kolledj ashudy aitty. Densaulyq saqtau salasynda Qytay óz jetistikteri men tәjiriybelerin úsynuda jәne pandemiyany birlese jenip kele jatyrmyz degendi jetkizdi.
Tórtinshiden, halyqaralyq arenada әdilettilik bolugha tiyis deydi. BÚÚ prinsipterin saqtap, әlemdik arenada bir eldi oqshaulaudy toqtatu jәne halyqaralyq kelisimderdi saqtaugha shaqyrdy. Qazaqstandy BRIKS+ ayasyndaghy sharalargha keninen qatysugha ýgittedi.
"Qandy qantar" oqighasynda Qytay tarapy Qazaqstan biyligining qauipsizdikke qatysty qabyldaghan sharalaryn qoldaytynyn jetkizgen edi. Qytay osy arqyly Qazaqstandaghy túraqtylyqtyng Beyjing ýshin manyzdy ekenin anghartty.
Sarapshylar Qytay biyligi Ortalyq Aziyadaghy yqpalyn jyl ótken sayyn arttyra beretinin aitady. Búl AQSh pen Reseyge qarsy jauaby jәne bәsekelestiktegi Qytay ýshin manyzdy aimaqtyng biri sanalady. Osylaysha Uang Y Qazaqstangha saparynda Ortalyq Aziyadaghy eng iri eldegi Qytay pozisiyasyn kýsheytetin sharalardy atady.
Abai.kz