Tayuan dauy: Qazaqstan Qytaydy qoldaydy
Syrtqy ister ministrligining resmy ókili Aybek Smadiyarov Qazaqstannyng Tayuangha qatysty ústanymyn mәlimdedi. Qazaqstan Tayuandy Qytaydyng bir bóligi retinde kóredi.
«Qazaqstan Respublikasy «Bir Qytay» qaghidatyn qoldaydy jәne Tayuandy Qytay Halyq Respublikasy aumaghynyng ajyramas bóligi dep sanaydy. Qazaqstan halyqaralyq qúqyqtyng qoldanystaghy normalaryn jәne Birikken Últtar Úiymy Jarghysyn saqtaudy, atap aitqanda osy mәselede BÚÚ Bas Assambleyasynyng 1971 jylghy №2758 qararyn ústanudy jaqtaydy. Shet elderding resmy delegasiyalarynyng Tayuana saparlary QHR Ýkimetimen kelisilui tiyis dep oilaymyn», – dedi QR SIM resmy ókili.
Ayta keteyik, Tayuannyng ainalasyndaghy shu seybenbi kýni AQSh Ókilder palatasynyng spiykeri Nensy Pelosiyding elge resmy issaparmen úshyp baruynan bastaldy. Pelosi, búghan deyin, Tiybet, Shynjang ólkesi jәne Gonkongtegi adam qúqyghy turaly Qytaydyng ong jambasyna kelmeytin, kóp syn aitqan sayasatshy. Sondyqtan, amerikalyq sayasatshynyng Qytay ózining bir provinsiyasy sanaytyn Tayuangha kelip, demokratiyalyq qúndylyqtar turaly aituy Qytaydyng shamyna tiygeni ras.
Pelosy Taybeyge úshyp bara jatqanda, Qytay baspasózi Tayuangha qaray búghaz arqyly qytaylyq әskery úshaqtar jiberilgenin habarlady. Sodan keyin әskeriyler teledidar arqyly jaqyn arada, seysenbiden bastap, Tayuangha jaqyn jerde birqatar әskery operasiyalar jýrgizetinderin mәlimdedi. Sәl keyinirek Sinihua agenttigi Qytaydyng búl is-әreketin әskery jattyghular dep týsindirdi.
AQSh Kongresining Ókilder palatasynyng spiykeri Nensy Pelosy Tayuannyng әkimshiligining basshysymen jәne basqa da sheneuniktermen kezdesti.
«Bizding Kongress delegasiyasynyng Tayuangha sapary – Amerikanyng demokratiyalyq Tayuandy qoldaytyndyghynyng belgisi. Býgingi tanda әlem avtokratiya nemese demokratiyany tandau ýstinde túr. Sondyqtan Amerikanyng 23 million Tayuan halqyn qoldauy, yntymaqtastyq kórsetui búrynghydan da manyzdy», - dedi Pelosiy.
Búl sapar Qytaymen onsyz da kýrdeli taqyrypty shiyelenistirip jiberdi jәne basqa Aziya memleketterining alandaushylyghyn tudyrdy.
«Onyng búl isi, óte nәzik mәselede, atap aitqanda Tayuan mәselesinde qiyndyqtar tughyzady. Sondyqtan men Nensy Pelosiyding kelui jaghdaydy ushyqtyrdy dep oilaymyn... Biz Tayuan búghazynda beybitshilik pen tynyshtyqty saqtaugha tyrysuymyz kerek, búl barlyq Aziya memleketterining qalauy. Múny isteuding eng jaqsy tәsili - status-kvony ústanu, solay beybitshilikti saqtaugha bolady», - dep pikir bildirdi Singapurdyng BÚÚ-daghy búrynghy ókili jәne Qauipsizdik Kenesining búrynghy tóraghasy Kishor Mahbubaniy.
«Búl sapar Tayuangha kelgen Kongress delegasiyalarynyng biri ghana. AQSh-tyng 1979 jylghy Tayuanmen qarym-qatynas turaly Zanyn, sonday-aq AQSh pen Qytaydyng birlesken kommuniykeleri men kepildikterin basshylyqqa alatyn úzaq merzimdi sayasatyna qayshy kelmeydi», - dedi Pelosy ózining veb-saytynda jariyalanghan mәlimdemesinde.
Býgin QHR Tóraghasy Sy Szinipin AQSh Kongresi Ókilder Palatasynyng spiykeri Nensy Pelosiyding Tayuangha saparyna jeke týsinikteme berdi.
«Pelosiyding Tayuangha sapary – imperialisterding órkeniyetsiz nauqanynyng taghy bir kórinisi. Biz amerikalyq reaksionerlerding birde-bir arandatuyna týspeu ýshin әlemge keninen qaraudy jalghastyramyz», - delingen QHR tóraghasynyng mәlimdemesinde.
Pelosy Tayuaniinan keyin Ontýstik Koreya jәne Japoniyagha barghan. Búghan deyin ol Malayziya men Singapurde boldy.
Ayjan Temirhan
Abai.kz