Alash Respublikasynyng qúrylghan kýni 12-jeltoqsandy - «Alash kýni» dep resmy belgilep, jyl sayyn memlekettik dengeyde atap ótu kerek. Búl úsynysty Mәjilistegi «Aq jol» partiyasynyng deputattary Ýkimet basshysy Álihan Smayylovtyng atyna joldaghan. Deputattyq saualdy oqyghan – Berik Dýisenbinov. Biz atalghan úsynysty Abai.kz oqyrmandarynyng talqysyna úsynghandy jón sanadyq...

QR Premier-ministri
Á. A. Smayylovqa

Mine, ótken aptada  ghana  elimizding Tәuelsizdik kýni alghash ret jana formatta, danghaza toy týrinde emes, tәuelsizdik ýshin jandaryn qighan qaharman jastarymyzdyng ruhtaryna dúgha jasap, eske alu týrinde  atap ótildi. Búl sheshimdi «Aqjol» partiyasy dúrys dep sanaydy.

Sonymen qatar, Tәuelsizdik kýni 86-nyng jeltoqsanynda alangha shyqqan qaysar jastarmen birge tәuelsizdik ýshin kýresken, osy úly mindetke qyzmet etken batyrlarymyzdy da eske alghanymyz jón dep esepteydi.

Qazaq handyghy 1847 jyly memleket retinde tarih sahnasynan ketkennen keyin aragha tura 70 jyl salyp, 1917 jyldyng jeltoqsanynda sol Qazaq handyghynyng jer aumaghynda Alash últ-azattyq qozghalysy zamanauy Qazaq últtyq memleketining irgetasyn qayta kóterip, osy jyldyng 5-12 jeltoqsanynda Orynbor qalasynda ótken Ekinshi jalpyúlttyq qazaq-qyrghyz qúryltayynda Alash orda últtyq kenesin jasaqtap, ýsh balamaly ýmitkerding ishinen (Aydarhan Túrlybayúly, Baqytgerey Qúlmanúly) kópshilik dauyspen Alash Respublikasy ýkimetining tóraghasy bolyp Álihan Bókeyhanov  saylandy.

Búl turaly Álimhan Ermekov «Saryarqa» gazetining 1918 jylghy 22 qantardaghy sanynda: «...Alty alashtyng balasynyng basyna aq orda tigilip, Alash tuy kóterildi...» dep jazghan bolatyn.

Is jýzinde handyq ýlgidegi ydyrap ketken Qazaq memlekettiligin qayta janghyrtuda, yaghni, býgingi tәuelsizdikting negizin qalauda jiyrmasynshy ghasyrdyng basynda zamanauy Qazaq memleketin qúrugha úmtylys jasap, bilim men  qajyr-qayratyn salyp, osy jolda shahid bolghan Últ kósemderinin, Alash Respublikasy arystarynyng rolin erekshe atap ótuimiz kerek.

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev 2021 jyly Astana qalasynda Alash qayratkerlerine arnalghan eskertkishting ashyluynda: «Alash» sózi – halqymyz ýshin qashanda qasiyetti úghym. Ótken ghasyrdyng basynda últymyzdyng bas kóterer azamattary Alash iydeyasynyng tóniregine birikti. Olar elining azattyghy men órkendeui jolynda qyzmet etti. Halyqtyng ruhyn oyatyp, sanasyna silkinis әkeldi. Jerimizding tútastyghynyng saqtaluyna yqpal etti. Tól әdebiyetimiz ben mәdeniyetimizdi búryn-sondy bolmaghan dengeyge kóterdi. Órkeniyetti ziyalylyqtyng negizin qalady. Alash arystary zamannyng syn-qaterine qaramay, Qazaq  elining memleketshildik iydeyasyn janghyrtty», - degen bolatyn.

Qúrmetti әriptester!

Biyl Alash Respublikasynyng qúrylghanyna 105 jyl toldy. Esterinizge sala keteyin, 29 mausymda «Aq jol» fraksiyasy búl datany memlekettik dengeyde atap ótudi talap etken deputattyq saual joldaghan bolatyn.

Alayda, Ýkimet búl mәseleni ókiletti ministrlikterge tapsyrghany turaly jýre jauap berdi.
Sonymen, ókinishke oray, búl tarihy data taghy da atausyz qaldy. Búl mereyli kýndi tek alashtanushylar men bizding «Aq jol» partiyasy ghana týrli is-shara ótkizip, atap ótti.
Býginde tarihy әdildikti ornatatyn kýn jetti dep sanaymyz.

Qúrmetti Álihan Ashanúly!

Tarih taghylymyn úrpaqqa nasihattau maqsatynda «Aq jol» fraksiyasy Alashtanushy ghalymdardyng bastamasyn qolday otyryp, Tәuelsizdik kýnining qarsanyndaghy 12 jeltoqsandy – tarihy qújattarmen dәleldengen Alash Respublikasynyng qúrylghan kýni retinde – «Alash kýni» dep resmy belgileudi jәne jyl sayyn memlekettik dengeyde atap ótudi súraydy.

Qúrmetpen,
«Aq jol» fraksiyasynyng deputattary

Abai.kz