Ghalym BOQASh, shyghystanushy-jurnalist. Aqaltekeli Aladin
Múnay men gazgha bay Vadiya atty damushy elding Aladin esimdi admiral-general shendi biyleushisi derbes olimpiada oiyndaryn úiymdastyrady. Jayau jarysqa sportshylardy ózi bastap shyghady da, mәre syzyghynda belgi kýtip túrghan bәsekelesterinen algha qaray biraz úzap ketkesin baryp qolyndaghy jalt-júlt etken altyn tapanshasyn joghary kóterip tars etkizedi. Sosyn tapyraqtap túra jýgiredi. Jarysty keyin qalyp bastasa da, sonyndaghy jelayaqtar sәlden song búny quyp jetuge ainalady. Múny kórgen Aladin jol boyy ózinen ozugha talpynghandardy atyp tastap otyrady. Sóitip mәrege jeke-dara jetuge az qalady. Biraq ókpesi qúrghyr syr berip, denesi del-sal bolyp әli qúry bastaydy. Sol kezde Aladinning isharasy boyynsha mәre syzyghyn beyneleytin lentany ústap túrghan eki adam búghan qarsy jýgiredi. Osylaysha «jenimpaz biyleushi» mәre syzyghyn birinshi bolyp «kesip ótip», kópting qoshemetine bólenedi.
Osy apta kórshiles bir elde birinshi basshysynyng ózi qatysqan «saltanatty jarystyn» viydeosyn kórip otyryp, jogharyda aitylghan úlybritaniyalyq talantty komediya әrtisi Sasha Baron Koenning bir filimindegi ssenariydi shyn ómirde ne ýshin qaytalau kerek boldy eken dep oiladym. Búl elde de óz nyspysyna barsha ataq-dәrejeni tirkep alghan jetekshi әlemde joq derbes sport sayysy - asyl túqymdy at jarysyn úiymdastyrady. Oghan ózi qatysady da, arnayy shaqyrylghan qalyng júrtshylyq-
Múnay men gazgha bay Vadiya atty damushy elding Aladin esimdi admiral-general shendi biyleushisi derbes olimpiada oiyndaryn úiymdastyrady. Jayau jarysqa sportshylardy ózi bastap shyghady da, mәre syzyghynda belgi kýtip túrghan bәsekelesterinen algha qaray biraz úzap ketkesin baryp qolyndaghy jalt-júlt etken altyn tapanshasyn joghary kóterip tars etkizedi. Sosyn tapyraqtap túra jýgiredi. Jarysty keyin qalyp bastasa da, sonyndaghy jelayaqtar sәlden song búny quyp jetuge ainalady. Múny kórgen Aladin jol boyy ózinen ozugha talpynghandardy atyp tastap otyrady. Sóitip mәrege jeke-dara jetuge az qalady. Biraq ókpesi qúrghyr syr berip, denesi del-sal bolyp әli qúry bastaydy. Sol kezde Aladinning isharasy boyynsha mәre syzyghyn beyneleytin lentany ústap túrghan eki adam búghan qarsy jýgiredi. Osylaysha «jenimpaz biyleushi» mәre syzyghyn birinshi bolyp «kesip ótip», kópting qoshemetine bólenedi.
Osy apta kórshiles bir elde birinshi basshysynyng ózi qatysqan «saltanatty jarystyn» viydeosyn kórip otyryp, jogharyda aitylghan úlybritaniyalyq talantty komediya әrtisi Sasha Baron Koenning bir filimindegi ssenariydi shyn ómirde ne ýshin qaytalau kerek boldy eken dep oiladym. Búl elde de óz nyspysyna barsha ataq-dәrejeni tirkep alghan jetekshi әlemde joq derbes sport sayysy - asyl túqymdy at jarysyn úiymdastyrady. Oghan ózi qatysady da, arnayy shaqyrylghan qalyng júrtshylyq-
tyng - el túrghyndary men sheteldik qonaqtardyng aldynda jenip shyghady. Tizgindi tartynqyray shauyp kele jatqan basqa shabandozdar «shang qauyp qala beredi».
Biraq songhy ssenariyding avtorlary Koenning núsqasyn dúrystap zerttemegen siyaqty. Óitkeni, Aladin naghyz dara biyleushige tәn әdetpen ózin barsha kezdeysoq syrtqy faktorlardan qorghaghan túlgha. Tipti, jarysqa tizesi dirildep túrsa da, tek óz ayaghyna senip shyghady. Al myna «shabandoz jetekshinin» ózi de, kenesshileri de bәige atynyng konstitusiyadaghy ózgeristerden habary joq, resmy BAQ-ty oqymaytyn taza januar ekenin úmytyp ketkenge úqsaydy. Hosh, aityp-aytpay ne kerek, mәre syzyghyn kesip ótkesin «jenimpaz jetekshi» tizgindi bosatyp, keudesin tiktey berip edi, әlgi januar ssenariydi tas-talqan etti. Jalghyz qazyqqa arandaghanday kilt toqtady. «Nómir birinshi shabandoz» tizerley jyghylghan jylqynyng basynan asyp baryp etpetinen sozyla qúlady.
Ippodromda qúrmetti qonaq bolghan kuәgerlerding sózine sensek, ary qaray Koenning qiyalyndaghy Vadiya elinde bolghan jayttardan da renki qonyraq oqighalar bastalghan. Áueli manadan sanqyldap túrghan bәige kommentatorynyng ýni kilt ýzilgen. Abdyrap ýnsiz qalghan tym-tyrys júrttyng ishinde birinshi bolyp aldynghy qatarda otyrghan lauazymdy sheneunikter es jiyp, súlyq jatqan jetekshilerine jappay úmtylghan. Kýzetshiler ippodromnyng jolyn qorshaghan bógetti búzyp, «jedel jәrdem» kóligi kep «shabandozdy» tiyep әketken. Búl aralyqta kórermenderding arasynda jylap-syqtau bastalyp, birnesheui talyqsyp ketken. Azdan song esin jiyp, kóp aldyna shyqqan «jenimpaz jetekshi» jýldesin atbegilerge tabys etken. «Shabandoz basshynyng jomarttyghy men erjýrektigin» madaqtap sanqyldaghan kommentator ýni qaytadan jarqyn-jarqyn shyghyp, qol shapalaqtau qalpyna kelgen. Búdan song «jenimpazdy» kóruge arnayy shaqyrylghan barsha adamnyng qoldaryndaghy foto-viydeo kameralary jappay tekserilip, býkil materialdar joyylghan. Múnday HH-ghasyrdyng siyrek kәmpeskesine elshiler de ilinip ketken.
Biraq «shabandoz basshynyn» jer sýze qúlaghan tarihy kadry bir tәulik ótpey jatyp, internet betine qalqyp shygha keldi. Endi búl kórinisting týrli tәpsiri payda bolary anyq. Bireuler: «Búl - tizgindi eshqashan bosatpau turaly belgi» dese, ekinshiler: «Álgi bәige aty osy eldegi ashyq narazylyq tanytqan alghashqy sayasy dissiydentke ainaldy» der. Al mening esil-dertim - managhy Koenning ssenariyinde. Filimde admiral-general Aladindi oghan týri úqsaytyn bir baqtashymen auystyryp qoyatyn epizod bar. Myna «shabandoz jetekshinin» kenesshileri filimning sol túsyn kórdi me eken? Kórse, ol әdisti janaghy at jarysqa deyin qoldanyp ýlgerdi me eken, joq әlde, keyin qoldanularyna tura keldi me eken?
"Qazaq әdebiyeti" gazeti