28 qantarda Qazaqstan Respublikasy men Koreya Respublikasynyng diplomatiyalyq qarym-qatynas ornatqanyna 22 jyl tolady. Naqty aitsaq, 1992 jyly  28 qantarda Qazaqstan Respublikasy men Koreya Respublikasynyng arasynda diplomatiyalyq qarym-qatynas ornady. Sodan bastap elimizding sayasy jәne ekonomikalyq ómirinde qyruar sharualar atqaryldy. 2012 jyldyng kóktem ailarynda ótken Seuldegi sammitke deyin Qazaqstan Respublikasy men Koreya Respublikasynyng arasyndaghy sayasy jәne ekonomikalyq qarym-qatynastar әr salada qarqyndy damydy. Osy 22 jyldyq tarihy bar Qazaq pen Kәris qarym-qatynasynyng altyn irgetasy Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevtyng tikeley aralasuymen berik qalandy. Eki elding arasynda ornaghan diplomattiyalyq qatynas qos elding bolashaghy ýshin qyzmet etip keledi. Qazirgi tanda búl qarym-qatynastyng býgini nyghayyp, erteni terenge ketetindigin ótken jylghy «jiyrmalyq toby» kezindegi N.Á. Nazarbaev pen  Ontýstik Koreyanyng preziydenti Pak Kyn Hening kezdesui taghy bir aiqyndady. Sol kezdesu barysynda memleket basshysy N.Á. Nazarbaev Ontýstik Koreyanyng preziydenti Pak Kyn Heni memlekettik saparmen Qazaqstan jerine keluge shaqyrghany kópke belgili.

28 qantarda Qazaqstan Respublikasy men Koreya Respublikasynyng diplomatiyalyq qarym-qatynas ornatqanyna 22 jyl tolady. Naqty aitsaq, 1992 jyly  28 qantarda Qazaqstan Respublikasy men Koreya Respublikasynyng arasynda diplomatiyalyq qarym-qatynas ornady. Sodan bastap elimizding sayasy jәne ekonomikalyq ómirinde qyruar sharualar atqaryldy. 2012 jyldyng kóktem ailarynda ótken Seuldegi sammitke deyin Qazaqstan Respublikasy men Koreya Respublikasynyng arasyndaghy sayasy jәne ekonomikalyq qarym-qatynastar әr salada qarqyndy damydy. Osy 22 jyldyq tarihy bar Qazaq pen Kәris qarym-qatynasynyng altyn irgetasy Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevtyng tikeley aralasuymen berik qalandy. Eki elding arasynda ornaghan diplomattiyalyq qatynas qos elding bolashaghy ýshin qyzmet etip keledi. Qazirgi tanda búl qarym-qatynastyng býgini nyghayyp, erteni terenge ketetindigin ótken jylghy «jiyrmalyq toby» kezindegi N.Á. Nazarbaev pen  Ontýstik Koreyanyng preziydenti Pak Kyn Hening kezdesui taghy bir aiqyndady. Sol kezdesu barysynda memleket basshysy N.Á. Nazarbaev Ontýstik Koreyanyng preziydenti Pak Kyn Heni memlekettik saparmen Qazaqstan jerine keluge shaqyrghany kópke belgili.

Qazaqstan Respublikasy tәuelsizdik alghan jyldardan bastap shyghystaghy Koreyamen qarym-qatynasy ózara tiyimdi yntymaqtastyqtyng jelisinde әri senimning negizinde damyp otyr. Qazaqstan men Koreya Respublikasynyng diplomatiyalyq jәne sayasy qarym-qatynastary syndarly dialog negizinde qúrylyp, al búl kýni ekonomika men biznes kókjiyeginde qoyan-qoltyq birlesip júmys atqaryp otyrghanyn erekshe atap aitugha bolady. Elimiz Qazaqstan, Europalyq Qauipsizdik jәne Yntymaqtastyq Úiymy tóraghasynyng qyzmetinde sәtti júmys jasaghan birden bir Aziyadaghy bedeldi el ekenin korey tarapy jaqsy biledi. Ortalyq Aziya elderining ishinde sózden iske kóship, әlemdik manyzy bar әr bastamasyn jýzege asyra biletin Qazaqstan Birikken Últtar Úiymynyng ekonomikalyq jәne әleumettik kenesining qúramyna mýshe bolyp, ózin iskerlik qyrynan tanytty. «EXPO-2017» halyqaralyq kórmesin ótkizu mәrtebesine ie boldy. Mine elimizding osynday jetistikterimizding bәrin Ontýstik Koreya qatty baghalary anyq.

Qazirgi tanda Qazaq eli men Korey elining basshylary kóp salany eki elding isker toptarymen birge iygerudi kózdep otyrghany belgili. Qazaqstan Respublikasynyng ekonomikalyq әleueti men bolashaghy Korey elining biznesmenderining nazaryn audartyp, koreylik investorlardy qyzyqtyryp keledi. Korey elining biznesmenderi múnay, elektr, qúrylys, jol, sauda, innovasiya salasy sekildi salalardaghy jobalargha qatysugha birazdan beri niyet tanytuda. Jiyi-jii Astana men Almatygha at izin saluy osynyng aighaghy.

Astananyng aumaghynda boy kótergen iri túrghyn ýy qúrylys nysanyn bylay qoyghanda Almatyda biraz qúrylys nysandary ashylyp, koreylerding qolynan shyqqan pәterlerding qúrylysy qyzu jýrude. Eki el arasyndaghy sauda ainalymynyng kórsetkishteri kónil kónshiterliktey. Sauda jóninde ózge elden asyp týspese kem jasamaytyn koreyler qazaqtarmen saudasyn jyldan-jylgha nyghaytyp otyr. Qazaqstan men Ontýstik Koreyanyng sauda ekonomikalyq qarym-qatynasynyng ayaq alysy әu bastan  jaman bolghan joq. Qazaqstannyng elshiligi Korey elinining jerinde resmy ashylghan kýnnen bastap qazaq jerine sapaly korey tauaryn tasushy әri jóneltushi saudagerlerding sany bir azayghan emes. Tipti, iri sauda kompaniyalary  búl rette payda kórmese ziyan shekpedi. Qazaq elining topyraghynda ókildikterin ashyp, ózderining eki elding ekonomikalyq qarym-qatynasyna ýlken ýlesterin qosty. Býgingi kýni Korey elining investisiyasynyng jaghrafiyasy keneyip alghan el ekenin býkil әlem júrtshylyghy moyyndaydy. Olardyng investisiyasy jetpegen әlemde el joqtyng qasy. Qytaydyng tauary barmaghan әlemdik bazar qalmasa, koreyding investisiyasy barmaghan әlemde memleket joq. Sondyqtan osy elding investisiyasy bizding elge susha qúiylyp, qoghamymyzda jaghymdy sipat pen baghagha iye  bolyp otyr. Koreylerding iri bank, korporasiya, kompaniya, saqtandyru kompaniyasy jәne qúrylys kompaniyalarynyng kenseleri Almaty men Astana qalasynda ashylyp, zamanauy biznes jobalar iygerilude. Eki elding kompaniyalary birlesip bir kompaniya qúryp, eki taraptan qúryltayshylardyng shyghuy korey men qazaq biznesining týsinisip qyzmet atqara bastauy dep baghalaugha bolady. Koreylerding biznes әleminde bedeldi kompaniyalary búl kýni memlekettik jәne kommerisiyalyq jobalardy investisiyalaugha jәne birlesip iske asyrugha belsene atsalysyp jýr.

Qazaqstan men Koreya Respublikasymen tyghyz baylanysy, Ontýstik Koreyany býgingi tanda sauda-sattyq, sayasy jәne ekonomikalyq, әri investisiyalyq jobalarynyng kólemi jaghynan basqa elderge qaraghanda algha shyghardy. Koreyler investisiyalyq bestikting әrdayym aldynda jýredi. Qazaq jerine sony tehnologiyany, ozyq túrmystyq tehnikany әkelgen de osy kәrister. Osynday jaqsy jaghdaydyng ornauy Elbasynyng jogharghy dengeydegi investisiyalyq sayasatynyng arqasynda ekendigin atap aitu kerek.

 Búdan basqa eki jaqty qarym-qatynastyng damuyn ýkimet aralyq manyzdy kelisimderge qol qoyylghannan bayqaugha bolady. Qazaq memleketi men Korey memleketine tiyimdi jobalardyng býginge deyin birazy iske asyp, birsypyrasy bolashaqtyng enshisinde qalyp otyr.

1992 jyly Qazaqstan Respublikasy men Koreya Respublikasynyng arasynda diplomatiyalyq qarym-qatynas ornaghan jyldan beri eki elding arasynda san-sala boyynsha yntymaqtastyq túraqty damyp otyrdy. Eki elding memleket basshylary әrdayym ózara mýddelilik bildiretin keng auqymdy mәselelerdi talqylay otyryp, birigip atqarugha kýsh salyp keledi. Búl Qazaqstan men Koreyanyng jaqyndyghyn әri stregiyalyq seriktester ekendigining ýlken dәleli. Aldaghy jyldary búl yntymaqtastyqtyng perspektivasy joghary. Eki el әsirese ýkimet aralyq kezdesuler ótkizip, ekonomika jәne tehnologiya salalary boyynsha jii pikir almasuda. Eki elding yntymaqtastyghy sapaly jana kezenderge kóterilu ýshin eki elding kәsipkerleri belsendi qyzmet atqaru kerek.

Mine, osynday atqarylghan iri isterding bәri 22 jyl boyy jýrgen jaqyn qarym-qatynas pen dostyqtyng dәleli. Korey men Qazaq qatynasy әli de bolashaqta jana beleng alyp, janasha damy týsedi. Keleshekte eki elding yntamaqtastyghy nyghayady. Búnyng bәri jýzege asu ýshin Qazaqstan halqyna sayasy túraqtylyqta әri beybitshilikte ómir sýru manyzdy. Aziyanyng Jolbarys eline diplomatiyalyq danghyl jol salghan Núrsúltan Nazarbaevtyng eren enbegi 22 jyldyng ishinde ýlken jetistik pen janashyldyqty bayqatty. Sondyqtan Qazaqstan men Ontýstik Koreyanyng qarym-qatynasy jyl sayyn qarqyndy damuda.

Dastan Aqash,

Memlekettik jәne jergilikti basqaru salasynyng mamany

Abai.kz