Memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaevtyng Qazaqstan halqyna joldauyndaghy aitqandaryna jýginip, astaryna tereng ýnilip qabyldau lazym. «Mәngilik Qazaqstan» jobasyndaghy «Mәngilik El» iydeyasy mәngilik jasaytyn últtyng mәngilik mýddesin qorghaytyn mәngilik maqsaty dep týsinemiz. Túyaghynyng dýbirimen dýniyeni dýr silkindirip jetken jylqy jyly túlpar minez qazaqtyng da namysyn qamshylap , arqalandyryp, aryndy da qarymdy, shabysty da tabysty, qajyrly da qayratty asqar armandargha jol siltedi. Álbette, mindet auyr, jol shalghay. Jauapty da sauapty baghdarlamany jýzege asyru atty da boldyrtpay arbany da aman saqtap qaludyng ailasyn aqylgha salyp saralaytyng sabyr men saliqaly parsattylyqty, sauysqanday saqtyqty, sergektik pen senimdi qajet etedi. Eng bastysy, elim dep enbek etetin esti azamattardyn, shylbyr tizgindi qatar ústap otyrghan atqaminerlerding últynyng úly bolyp qaluy,  eng әueli halqynyng qúly bola biluinde ekendigi eskertildi.  Halqymyz; «ýsh kýndigin oilaghan әiel aqyldy, ýsh jyldyghyn oilaghan erkek kóregen, ýsh ghasyryn oilaghan kósem kemenger» deydi. Kózin kókjiyekke qadaghan, danqy shartarapqa taraghan elining qabaghyna qaraghan, últ taghdyryn óz taghdyryna balaghan Elbasynyng joldauyn qoldau, damyghan elderding qataryna qosylu ghana emes, biraz elge ónege kórsete biluding bastamasy bolugha tiyis.

Memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaevtyng Qazaqstan halqyna joldauyndaghy aitqandaryna jýginip, astaryna tereng ýnilip qabyldau lazym. «Mәngilik Qazaqstan» jobasyndaghy «Mәngilik El» iydeyasy mәngilik jasaytyn últtyng mәngilik mýddesin qorghaytyn mәngilik maqsaty dep týsinemiz. Túyaghynyng dýbirimen dýniyeni dýr silkindirip jetken jylqy jyly túlpar minez qazaqtyng da namysyn qamshylap , arqalandyryp, aryndy da qarymdy, shabysty da tabysty, qajyrly da qayratty asqar armandargha jol siltedi. Álbette, mindet auyr, jol shalghay. Jauapty da sauapty baghdarlamany jýzege asyru atty da boldyrtpay arbany da aman saqtap qaludyng ailasyn aqylgha salyp saralaytyng sabyr men saliqaly parsattylyqty, sauysqanday saqtyqty, sergektik pen senimdi qajet etedi. Eng bastysy, elim dep enbek etetin esti azamattardyn, shylbyr tizgindi qatar ústap otyrghan atqaminerlerding últynyng úly bolyp qaluy,  eng әueli halqynyng qúly bola biluinde ekendigi eskertildi.  Halqymyz; «ýsh kýndigin oilaghan әiel aqyldy, ýsh jyldyghyn oilaghan erkek kóregen, ýsh ghasyryn oilaghan kósem kemenger» deydi. Kózin kókjiyekke qadaghan, danqy shartarapqa taraghan elining qabaghyna qaraghan, últ taghdyryn óz taghdyryna balaghan Elbasynyng joldauyn qoldau, damyghan elderding qataryna qosylu ghana emes, biraz elge ónege kórsete biluding bastamasy bolugha tiyis. Sonda ghana bizding baytaq elimiz bireuding eteginde de, jeteginde de, shylauynda da, búghauynda da emes, ózining jerinde, ózgelerding tórinde otyrugha layyq ekendigin moyyndata biledi dep ýmittenemiz. Dәuirler boyy tәuelsizdikke talpynghan, últ bolugha úmtylghan, azattyqqa alqynghan, jauyna qatal, dosyna adal, malyn janyna, janyn aryna qúrban etken qabyrghaly halqymyzdyng últtyq ústanymynyng astarynda qazaqtyng tilegi, shyghystyng reni, batystyng silemi, jahannyng lebi aiqyn da anyq bayqalyp túrghanyn tereng sezindik.

«Mәngilik El» iydeyasy  - el tútastyghynyng búljymas erejesi. Sebebi, әrbir sózding týp tamyry týp tegimizding bolmysymen ýnsiz ýilesip, tylsymymen ýndesip túrghanday. Ásirese, Abaydyn, «nadandyq, erinshektik, zúlymdyqtan qashyp, ystyq qayrat, núrly aqyl, jyly jýrekti taghan ete bilu qajet» deytin danalyghyn ózekti de ómirsheng daghdygha ainaldyru. Bauyrjan Momyshúlynyn: «Eki syrttan qangha batyp talassa, qaraqúsqa jem bolady» eskertpesin este ústau. Asan qayghynyng «Arghymaqqa mindim dep, artqy toptan adaspa» deytin ósiyetin qasiyettey bilu. Shoqannyn: «Halyqtyng kemeline kelip órkendeui ýshin eng aldymen azattyq pen bilim kerek»  degenin ústanymgha ainaldyru. «Adamdyqty ait, erlikti ait, batyrlyqty ait, el birligin saqtaghan taulyqty ait» dep jyrlaghan Jambyldyng jasampaz jyr joldaryn jadymyzda jattau. Batystyng danalarynyng batyl aitqan: «Tós bolghanda tózip baq, balgha bolghanda soghyp baq» deytin dem beretin demeu sózderining týbine oy jýgirtu. Qazaqtyng «Tura biyde tughan joq, tughandy biyde iman joq» pәlsapasyna ataqty Aristotelidin: «Platon mening dosym, alayda, aqiqat odan da qymbat» degen ghúlamalyq tereng tolghamyna baylam  jasau eskirmeytin esti zannyng janarghan, janghyrghan  janasha tәsilindey tәptishtelip termelengen.

Joldaudyng jodarynda jolsyzdyqtargha jol berilmeytindey kesip aitylghan, týbirimen sheship aitylghan aqiqattyng әdil sheshimin de týisindik. Ásirese, ataly sózge at baylatqan ata-baba ruhyn asqaqtata týsetin, asyl sózding aidynynda esile, kósile jýzgisi keletin bolashaq úrpaqtyng ruhany erkindigining esigin aiqara ashatyn, eldik tilding ensesin kóteretin, túghyryna qondyryp, baghyn jandyryp, úly tilding uyzyna qandyratyn uaqyt jetti degendey ashyq ýndeu tynysymyzdy keneytip, kónilimizdi marqaytyp tastady. Úzaq jyldardaghy «qazaq qazaqpen qazaqsha sóilessin»  degen Elbasynyng esti sózi ekpindey týsip, endi býkil otandastargha ortaq búljymas erejege ainalugha tiyisti ekendigi nyq aityldy. Elbasynyng Qazaqstan halqyna joldauy әdettegidey resmy kense tilimen tizbektele jazylghanymen әrbir oidyng auanynan qazaqy qaghidanyng tereng syryn angharugha әbden bolady.  El birligin oilaghan biylerden jetken jeteli sóz: «Ózindi ózing jattay syila, jat janynan týnilsin, ainala almay at ólsin, aiyra almay jat ólsin» deytin dala zanynyng zandy jalghasy jana kórinis tapqanday boldy. «Kóp bilgen kisi kemenger emes, bilgeni elge payda keltirgen kisi kemenger» degendi adamzattyng danyshpany Eshil erlikke úmtylghan  júrt esinen shygharmasyn dep aityp ketkendey. Qazaq elining óreli úrpaghyna, estiyar azamattaryna, qalyng orman halqyna aitylghan jýrekjardy sózderding serpininen: «Tәuelsizdike qol jetkizu auyr synaq, ústap qalu eng asyl múrat, elding eldigi – eldegi әr adamnyng erligi, jesirin qanghytpaghan, jetimin jylatpaghan júrtpyz, qoly qimyldaghannyng auzy qimyldaydy, kýnimiz ýshin de dilimiz ýshin de, tilimiz ýshin  de әreket eteyik. Áreketke – bereket»-deytindi  úghyndyq. Shyn mәninde tabighattyng tórt mezgilin týgeldey nәsip etken taghdyrymzgha sansyz shýkirshilik etip, jatqa alaqan jaymaytynday, kisiden sauyn saumaytynday, barymyzdy baghalap, daryndy daralap, asyldy saralap, alystan arbalaghansha jaqynnan dorbalap, dariyada balyqtay jýzip, sayyn dalada túlparday jýitkip, alysty jaqyn, jatty tuys etetin qazaqy bolmysymyzben-aq aiday әlemdi tamsandyrayyq, tanqaldyrayyq, moyyndata bileyik degen toqtam jasaldy. Aqyn jandy qazaqtyng qazaqy tabighatyn boyynda boytúmarday saqtay bilgen Elbasynyng joldauynyng sony úiqaspen ýilesip, buyny ýndesip, qúlaqtan kirip boygha quat darytqanday boldy. Aytylghan oidyng anyqtauyshynday ana tilimizding tekti tirkesterimen teginen tebirente terbep, tógilte kelip  ayaqtalghan joldau «Altyn ghasyrdyn» aq batasynday býtindelip týiindeldi.

Seng búzatyn  senimge  sýiengen,  tau  jyghatyn  tәuekelden  tughan Úly bastama úly joldyng basy bolsyn  degen  kóp  tileuin biz de  shyn  niyetpen  qoldadyq.

Abai.kz