Biz jer betine Qúdiretti de Meyirimdi IYemizdi tanu ýshin, nyghmetin sezinip, shýkirlik jasau ýshin; «din-mahabbat» amanatyn arqalap, «orynbasarym» degen senimin aqtau ýshin; tirshilikke sәn men mәn darytu ýshin, nәtiyjesinde mәngilik syiyna ie bolyp, qadir-qúrmetke bólenu ýshin kelgenbiz! Osy Maqsatty jýzege asyru ýshin Úly Rabbymyz bizdi synaq-tәrbiyesinen ótkeredi...

Ramazan – tәrbie aiy; taqualyqqa, sabyrgha tәrbiyeleytin ai! Al tәrbie degenimiz – ruhty kýsheytip, nәpsini (tәn men menmendikti) baghyndyru; Meyirim, Parasat, Erik-jiger, Ar-namys sekildi ruhany sipattardy jetildirip, menmendik, tәkapparlyq, kórealmaushylyq, jalqaulyq, nәpsiqúmarlyq, nemqúraydylyq sekildi nәpsәny sipattardan barynsha arylu; «men» degen sezim-týisikti ruhany ózekke – jýrekke baghyttau, sol ruhany ózegindi «basshy» qylu. Yaghny tәrbiyening maqsaty – ar-imanyna sýiene otyryp, ruhany jetilu; pendeden Adam bolugha úmtylu...

Oraza qúlshylyghy osyny iske asyrady: tәbetinizdi shekteysiz, qúmarlyghynyzdy tejeysiz – tәninizdi tizgindeysiz; abaylap sóilep, bayqap qaraysyz, súryptap tyndap, andap basasyz, oiynyzdy baqylap, ashu-yzagha ilespeysiz, kónil-kýiinizge (nastroeniye) baghynbaysyz – nәpsilik quatty mengerip ýirenesiz! Osylaysha bir ay boyy tәnge, Egonyzgha baylanghan «meniniz» birte-birte ruhany ózekke auyp, «jalghan men»-iniz ben «naghyz men»-inizding aiyrmasyn baghamdap ýirenesiz. Aqyry «men» degende jan-jýreginiz, ruhynyz «sóileytin» bolady!

Bayqaysyz ba: orazany kim (ne zat) ústaghysy kelmeydi, namazgha túrugha kim (ne zat) erinedi, sadaqa beruden kim (ne zat) tartynady, kim (ne zat) sharshap-jýikelep túrady? Tәnge baylanghan nәpsi ghoy! Osy qudyng әser-kýshin kim jene alady, sol Er bolady! «Jihadtyng ýlkeni – nәpsimen kýres» dep sol ýshin aitqan ardaqty Payghambarymyz (Ol kisige Allanyng iygiligi men sәlemi bolsyn!)

IYә, pendelik «meninen» kóterile bilgen, Ruhyn (naghyz menin nemese óz bolmysyn) tapqan jan – naghyz Músylman, myqty Azamat, adal Dos bolady! Jasampaz, qúrbanshyl, keshirimshil, tәubeshil, shýkirshil Adam bolady!..

Ruhyna baghynghan jan azat adamgha ainalady! Óitkeni: týp maghynasynda Ruhqa baghynu – Jaratushygha baghynu!.. Al, osy Joldyn, osy damu ýrdisining basy – qarapayym tәndik qajettilikterdi tizgindep ýirenuden, oraza tútudan bastalady...

IYә, Oraza arqyly nәpsimizdi tizgindep, ózimizdi mengerudi ýirenemiz (Al ózin mengergen – otbasyn mengeredi, otbasyn mengergen – auyl-aymaghyn, elin mengere alady...). «Pendelik mennen» kóterilip daghdylanamyz. Allanyng nazaryn sezinip, Aqyrettik sanany qalyptastyra týsemiz. Ruhymyz – bi, nәpsimiz – qyzmetshige ainalady!..

Zer salsanyz, Adamnyng ómir joly osy damu ýrdisin, osy ósudi kórsetip túr emes pe? Bala kezinde ózindi ghana oilasan, eseye kele dos payda bolady: «biz» dey bastaysyn, dosyng ýshin namystanyp, jauapkershilik arqalaysyn; ýilending – «mendik shekaran» «otbasy» deytin kókjiyekke keneyip, keudeng qúndylyqqa tola bastaydy; jasyng úlghayghan sayyn «tuysym», «auyldasym», «elim» dep, kópting qamyn oilap, jýgin arqalap, eseye týsesin! Aqyr sonynda «adam balasy – bauyrym, músylman balasy – jaqynym, әr qazaq – mening jalghyzym!» degen Sanagha kóterilemiz (búiyrsa). Ghibratty, mәndi ghúmyr – osy bolsa kerek!..

Baghalaghangha baq túryp, qadirlegenge qút qonatyny – anyq. Endeshe Ramazandy da qadirley bilgen jangha qút-bereke darymaq!..

Alghaday Ábilghazyúly

Abai.kz