Resey agressiyasy: Moldova 72 saghatta qúlar edi...

Moldova degen alaqanday ghana memleketting premieri Dorin Rechan deytin azamattyng әngimesi: Impershil Reseyding eshqashan uәdede túrmaytyn ótirikshi hәm agressor ekenin әshkerelep sóilegen súhbattyng birsypyra tezisterin úsynayyq...

Suret: radiomoldova.md saytynan alyndy.
***
– Olar eng әueli Dnestrdegi soghysty qoldady. Olar әli kýnge sonda qalyp otyr. 1992 jyly olar bizge: "Konstitusiyalaryna neytraliytetti engizinder. Sonda biz ketemiz", - dedi. Moldova Konstitusiya boyynsha neytraldy memleket boldy. Búl bizding Konstitusiyamyz. Biz ony jәne onyng әr bap, әr tarmaghyn qúrmetteymiz. Al Resey ne istedi? Uәdesinde túrmady. Qazir bizding neytraldy statusymyzdy saqtamay otyrghan jalghyz memleket - Resey, - deydi.
***
– Qazir Resey ózine ynghayly pozisiya kerek bola qalsa, Pridnestroviede býlik shygharady. Búl olardyng bopsa qúraly bolyp otyr, - deydi.
***
– Resey Moldovanyng eurointegrasiyalyq tandauyn boldyrmau ýshin, Moldova halqynyng dauysyn satyp alu ýshin ózining JIÓ-ning 1 payyzyna teng qarajat júmsady. Shamamen 10 payyzgha juyq halyqtyng dausyn satyp aldy. Biraq, týbi biz jenip shyqtyq, - deydi.
***
– Batys sarapshylary alghashqyda "Ukraina ýsh tәulikte, sozylghanda bir aida qúlaydy" dep boljady ghoy. Sol kezde biz de boljam jasap, týrli senariylerge dayyndaldyq. Eger Odessa orystyng qolyna ótkende, Moldova 72 saghatta tolyq qúlaytyn edi, - deydi.
AQPARAT: Pridnestrovie degen - Moldova qúramyndaghy avtonomiya statusyna ie aumaq. 1990 jyly búl aumaq býlik shygharyp, óz suvereniytetin jariyalady. Áriyne, Kishiynev qarap túra ma, ózin-ózi jariyalap alghan memleketsymaqpen arada qaruly qaqtyghys tútana ketti. Sol jyly Pridnestroviege Reseyding әskery kontingenti kirgizilipdi.
Sol qaqtyghys әli kýnge rettelgen joq. Álemdik qauymdastyq Pridnestrovie tәuelsizdigin moyyndamaydy. Al 2022 jyly Resey Ukrainagha soghys ashqanda, Europa Pridnestrovieni "Resey okkupasiyalap alghan aumaq" dep jariyalady.
Býlikshil Pridnestrovie aimaghynda jýzdegen myng adam Reseyding azamattyghyn alghan jәne Resey pasportynyng iyegerleri sanalady. Pridnestrovie mәselesi Ukraina soghysynan keyin ushygha týsti. Pridnestrovie Ukraina men Moldova shekaralarynyng arasynda ornalasqan.
Qaysybir jyldary (tipti byltyr) Pridnestrovie býlikshileri Reseyge qosylu turaly bastama da kótergen. Biraq, Kremli búl úsynysty auada qaldyra túrdy.
Sarapshylar 2022 jyly "Resey Ukrainany jyldam jaulap alsa, Pridnestroviegi Odessa jәne Nikolaev arqyly qúrlyq jolyn ashyp, Moldovany da óz qúramyna qosugha tyrysar edi" degen boljamyn aitqan bolatyn. Alayda Reseyding әskery jospary iske aspady, al Qara tenizdegi Resey floty birneshe kemesinen aiyrylyp, keri sheginuge mәjbýr boldy.
Sarapshylar Resey Pridnestrovieni qúramyna qosudy oilasa, tek qana desanttyq kýshter arqyly әreket etuge tyrysatynyn aituda. Alayda onday jaghdayda Moldova men Ukraina kýshteri býlikshil aimaqqa qarsy óz operasiyasyn bastauy yqtimal.
Abai.kz