Sәrsenbi, 30 Sәuir 2025
Ádebiyet 390 0 pikir 29 Sәuir, 2025 saghat 15:45

Esekter ústaldy, esek...

Suret: aikyn.kz saytynan alyndy.

(әngimelerinizdi saghyndyq degen oqyrmandargha. Sayasatty qoyyp...)

Esekter әriyne, zang shygharmaydy, jazbaydy, talqylamaydy. Biraq, sol esekter turaly da zandar bar jәne onyng ózindik qoldanylatyn ayasy bar desem sener me ediniz... Jo-joq, Siz kýlmeniz, odan da tyndap kóriniz.
...Jol boyyndaghy audan ortalyghyna kire beristegi MAY beketine jaqyndaghanymda bir polisay qolyn erbendetip toqtata qaldy. Jaqyndap kelip qúrmet kórsete bergeninde tany qaldym, jaqyn jiyen bala:

- E bala, qalyng qalay, tolynqyrap qapsyn, jaghdayyng jaqsy au, iyә...birdeme narushati ettim be, qansha bereyin?

- Tuuu, agha, Siz de sóileydi ekensiz, alystan mashinanyzdy tanyp, amandasayyn degenim ghoy, qaldarynyz qalay?

- Jaqsymyz ghoy, ózderin, әpkey, jezdem, ballar she? Alystan tanydym deysing be, iyә...әlgi qarghanyng bir kózi bo...ayy...shoqta degen, qyzmeting ghoy.

- Bәri dúrys agha. Ózim mine, slujbada...sol.

- Dúrys-aq, ýy salyp alyp, bólek shyqty dep estigem, әi, әli ofiyser de almaghansyng ba? Kelin qayda, júmysta ma?

- Búiyrtsa bolady ghoy, agha! Kelininizge sol, qyzmet ynghayy bolynqyramay jýr.

- Áy toqtashy, osy sening búnda kirgenine de birtalay boldy ghoy, myna jýrising ne? Joghary zanger biliming bar, ana bizding N... advokattyq kontora ashqan, aitayyn da, sonda baryp júmys istesenshi, kelinge de júmys tabylady! Aylyqtaryng óte joghary bolady ghoy.

- Rahmet, agha, kórermiz, negizi men sol qaghazgha qaraghanda osylay erkin jýrgendi únatamyn. Al jaqsy agha, sau bolynyz, jolynyz bolsyn! Ýidegilerge sәlem aitynyz...

...Dәl sol arada jol shetindegi mal tasyghysh mashinadan bir esekting aqyryp qoya bergeni! Jalt qarasam, ishi tolghan top esek, mәssaghan, tordan jasalghan artqy kuzovynan bәri kórinip túr!

Jiyennen súraymyn, «Áy mynau ne pәle?». Yrjalaqtap, anadayda túrghan bir jigitti kórsetip, «mynanyng maly ghoy» deydi. Ketu oidan shyghyp, әlgini beri shaqyryp, súraqtyng astyna alghanym:

- Áy qay jaqtansyn, o zamanda bú zaman bir qora esek tasyghandy senen kórdim, búl ne? Qayda aparasyn, ne qylmaqshysyn, әlde, әlgi bir súmdar bolady deushi edi, etin tamaqqa qosady deytin! Jiyenge qarap, oghan da: «әy mynau sonday súmdardyng biri bolsa, tura jazasyn berinder, jaqsylap!..» deymin! Oghan onym, «aghatay, ondaymen ainalyspaymyn! Qúday saqtasyn! Basqa bir nәrsege apara jatyr edim...» dep shyryldaydy.

- Áy toqta, sonda ol qanday basqa maqsat? Ózing ne oralmansyng ba?

- Qasymdaghy oralman tuysym. Men Qytay azamatymyn.

- Maqúl, sonda myna bayqús esekterdi qaytpeksin? Qaydan shyqtyndar?

- Elge aparyp satpaqshy edim, N... oblysynan shyqtyq.

- Sonda ýsh oblysty qalay basyp óttinder, mynda ghana ústaldyndar ma? Óy sen mynany aitshy, búl esekterdi ne isteydi elinde, jey me?

- Áyteuir óttik qoy óitip, býitip, shyqqanymyzgha býgin mine on besinshi kýn! Ol jaqta jeui de mýmkin, biraq mening estuimshe, terisinen qúndyz ishikke bergisiz tondar jasaydy eken.

- Solay de! Endi nege túrsyndar?

- Osy jerge deyin jetken edik, tura osyndy mynalardyng ýlken bastyqtary tekserip kelip qalyp, zanmen qarandar dep kete qalghany! Búlar vetinspeksiya degendi shaqyrdy, olar kep, arnayy rúqsattaryng joq dep, aiyppúl saldy, tóledik. «O, plangha jaqsy boldy, shtraf...» dep olar ketti! Endi myna saqshylar «mashina ne oborudovan» dep aiyppúl saldy, ony bir joldasymyz tóleuge ketti! Búlar da «O, plangha jaqsy boldy, shtraf...» dep mәz bolyp jýr! Sol eki arada, januarlardy qorghau úiymy degender kelip, olar da tekserip-aq jatyr! Qaydan estigenderin, jornalshylar, bir-eki bloger degender kelip, shu shyghardy. Sol-aq eken, týrli bastyqtar qaptady, ekologiya, prokuratura, kólik prokurory, transport inspeksiya, vetotdel dey me, keybirin búryn estisek, kóbin estimegenbiz de!

Jaghdaygha oblys basshylary týgel habarlanyp, parlamentting deputattaryna jetip, olar pәlenbay minstrlerge súrau joldapty! «Bylay bola berse, esek, «Qyzyl Kitapqa» enedi skoro» dep, aqyry, elden shygharmasqa qauly qabyldapty desedi. Sol-aq eken myndaghylar súrlanyp aldy, sóz tyndaudan qaldy. Biraq, olardyng qaharyna qaramay bir esekting tura mashina ýstinde tughanyn qaytersiz! Anau shetki ýide túratyn bir bala osynda kelip kórip jýretin, әjesi de jaqsy kisi, bizge jeuge ony-púny әkep beredi. Sol balaqay taqaygha qatty qyzyghyp, súrap, jylap qoymady, aqyry, әjesi myna saqshylargha «aram bolsa da tiri-jәndik, obal bolady, ary túr qúrghyr...» lep taqaydy enesimen birge týsirip alyp ketti! Qarasaq, taghy bireui tuatyn siyaqty, sonda jalpy basynyng sany týgel bolyp shyghady eken da!

Endi mine, әkimiyattan kýnde qos-qostay kelip, tasymal zansyz dep tauyp, esekterdi alyp qalmaqshy, biraq, olarynan týk shyqpady, alyp qalsa, búlardy ústap, baghatyn oryndar kerek eken, al onday jay búlarda joq eken! Zang solay! Jergilikti et kombinaty bar kәsipkerge ústay túr dep aityp edi, azar da bezer bolyp, jolatpady! Sodan myndaghylar joghary jaqtarymen sóilesip jatyr, tosyp biz jýrmiz.

Songhy estuimizshe, osyndaghy bastyqtar kelesi oblys basshylarymen kelisip, memorandumgha qol qoyyp jatyr eken! Sheshilse eken, әitpese, aiyppúly bar, myna januarlardyng jem-shóbi bar, aqshamyzdan dym qalmady, býitken kәsibine de, esek saudasyna da әbden toydyq! Basynda biz esek jinay bastaghanda bolmaydy dep nege aitpaghan, eng qinaghany sol boldy!

Qúrysyn, әbden jalyqtyq, esegi de qúrysyn, tastap-aq ketuge dayynbyz, qanshama kýn boldy desenizshi jatqanymyzgha, ne sheshilmeydi, ne qoymaydy! Agha osylargha aitynyzshy, esekti alyp, ózimizdi jibersin!

...Ne derimdi bilmedim, tek qana «kómegim qalagha barsandar tegin ala keteyin» dep mingirledim de, olar sәl alystaghan sәtti útymdy paydalanyp, tayyp túrdym! Bar qolymnan kelgeni sol boldy.

Aytpaqshy, keyin estuimshe, esek operasiyasyn sәtti ótkizgen birtalay mekemelerding qyzmetkerlerining shenderi jogharylapty! Al, bayqús esekterding kýnderi ne boldy eken (keyingi key qanqu sózderge sensek, januarlargha әbden jany ashyghan әlgi apa nemeresimen kelip, saqshylardy tayaqpen quyp jiberip, esekterdi bosatyp qoya beripti! Ayghaq joq bolghan sebepti, qylmystyq is te toqtaghan desedi), bilmedim...

Azken Altay

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Qayrauly qara semser

Esbolat Aydabosyn 2541
46 - sóz

Tilendiyev nege Tarazidyng qúlaghyn qyrshyp aldy?

Tóreghaly Tәshenov 5261
Anyq-qanyghy

Europagha Resey aumaghynsyz shyghu joly

Ashat Qasenghaly 5459
46 - sóz

Bizge beymәlim Baraq han

Jambyl Artyqbaev 4765