Irannyng atom talpynysynan tughan oi...

Iran biyligining atom qaruyna ie bolu talpynysy - Izraili men AQSh tarabynyng әskery kýshpen kiyliguinen keyin toqtaghanymen, býl jolghy Tayau Shyghystaghy kezekti qaqtyghystyng maqsaty men nәtiyjesi turaly aitys-tartys, qoghamdyq pikir tolastaghan joq.
Aq ýy basshysy Tramp pen Iran Syrtqy ister ministrligi Irannyng nysanagha alynghan atom qúrylghylarynyng kýiregenin aitsa, Halyqaralyq atom energiyasy basqarmasy (IAEA) basshysy Rafael Grossy Iran biyligining bayytylghan urannyng bir bóligin qúpiya oryngha jótkep ýlgirgenin, eki-ýsh aidan keyin maqsattaryna qayta kirisetinin mәlimdeude.
Oghan narazy bolghan Iran taraby tegi argentinalyq IAEA basshysyn: «Izraili men AQSh-tyng soqqysyn aiyptamady, ózderining atom qúrylghylaryna qatysty mәlimetterdi Izarili men AQSh tarabyna rúqsatsyz berdi», - dep halyqaralyq sotqa berdi.
Atalmysh úiym BÚÚ-gha qaraydy delingenimen, onyng artynda kim túrghany beseneden belgili boldy. AQSh biyligining ózge elderding atom talpynysyn diplomitikalyq jolmen, ekonomikalyq sanksiyamen auyzdyqtap otyratyny týsinikti. Bir oiynshy shyqsa, oghan bәsekeles taghy oiynshyny astyrtyn jebeydi.
200Z jyly qyryp-joyghysh qaru jasaugha qajetti shiykizattaryn óz erkimen Bush biyligine tapsyrghan Kaddafidyng arada jyldar salyp qorlyqpen ólgenin Iran biyligi jaqsy týsinip otyr.
Aq ýiding Irandy auyzdyqtau ýshin, Saud Arabiyasy biyligining uran bayytuyna kómektesu josparlary bolghan eken. HAMAS pen Izraili arasynda qaqtyghys tuyndauyna baylanysty ol jospary keyinge shegerilipti. Soltýstik Koreyany tizgindeu ýshin Japoniya men Ontýstik Koreyagha yadrolyq oqtúmsyqtaryn ornalastyra bastady.
Ásirese Putin Ukrainagha soghys ashqannan keyin búl ýrdis jedeldedi. Irannyng atom talpynysy sәtsiz ayaqtalghan qazirgi kýni Japoniyanyng búrynghy uәziri, kisi qolynan qaza tapqan Abenin: «Ukraina kezinde Kenes odaghynan múragha qalghan bir bólim yadrolyq qarularyn ózinde saqtap qalghanda shabuylgha úshyramaytyn edi», - degen sózi qayta talqygha týse bastady.
Kezinde Kenes odaghy targhannan keyin Ukraina men Qazaqstan bir mezgil AQSh pen Reseyden keyingi oryngha jayghasyp, yadrolyq derjavalardyng qatarynan kóringen edi. Artynan óz erikterimen bas tartty. Arada 20 jyl ótkende Ukraina Reseyding súrapyl shabuylyna úshyrady. Europadan tynyshtyq ketti. Qazaqstan men Ukrainany op-onay atomsyz elge ainaldyrghan AQSh endi mine, qaharyn parsy eline tógip otyr.
Býgingi әlemdik geosayasy jaghday atom qaruynan óz erkimen bas tartqannan góri, oghan ie boludyng anaghúrlym memeleket qauipsizdigine tiyimdi bolatynyn kórsetip otyr.
Abai.kz