Júma, 20 Qyrkýiek 2024
Mәiekti 4228 0 pikir 17 Qarasha, 2015 saghat 13:15

AZAMATTYQ QOGhAMGhA QARSY QUGhYN-SÝRGIN TOQTATYLSYN!

 

 

Songhy uaqytta elimizdi 1937-shi jyldyng elesi kezip jýrgen siyaqty kýn keshudemiz. Biylik daghdarys kezinde shynayy, azamattardyng qúqyqtaryn qorghaytyn jәne damytatyn qadamdargha barudyng ornyna, kerisinshe, avtoritarlyq, ózimshil tәsilderge boy aldyryp keledi.

Memleketimizde eshqanday sayasy oppozisiyalyq partiya qalghan joq. Azamattardyng óz oiyn, pikirin bildiru, sonyng negizinde sayasy qozghalystar men partiyalargha birigu qúqyghy biylik tarapynan zor kedergige úshyrauda. Mine, biyl 9 jylgha juyq uaqyt boldy, 100 mynnan astam mýshesi bar «Halyq ruhy» partiyasynyng qújattaryn biylik әli kýnge deyin tirkemey, sebepsiz sozumen keledi. Elimizde demokratiyanyng «jemokratiyagha» ainaluynyng bir dәleli de osynda jatqan siyaqty.

Kez-kelgen demokratiyaly elde azamattar birigip, beybit sheru, miting ótkizip, beybit týrde narazylyghyn bildirip jatady. Bizde onday mýmkindik atymen joq! Azamattardyng beybit sheru, miting ótkizu qúqyqtary janshylyp jatyr. Biren-saran adam birigip, sheruge shyqsa boldy, birden qúryqtalyp, aiyptalyp, týrmege týsedi. «Qazaqstan Respublikasynda beybit jinalystar, mitingiler, sheruler, piyketter jәne demonstrasiyalar úiymdastyru men ótkizu tәrtibi turaly» turaly zang 1995 jyldan beri esh janalanbaghan, býgingi zaman talaptaryna mýlde say emes.

Qazaqstan azamattarynyng konstitusiyalyq qúqyqtaryn shekteytin, ýkimettik emes úiymdardy monopolizasiyalaytyn, adamdardyng enbek qúqyqtaryn taryltatyn, baspasóz jәne oy erkindigin tejeytin birneshe zandar qabyldanyp ketti.

Songhy bir aidyng ishinde elding múnyn sezdirip, ashy shyndyqty qoryqpay aityp jýrgen qazaq últshyldary men belsendilerine qarsy qughyn-sýrgin kýsheyip ketti.

 

Osydan biraz uaqyt búryn jalghan, týkke túrmaytyn sebepter men qoghamdyq belsendiler Serikjan Mәmbetalin men Ermek Narymbaev eki ay merzimge bas bostandyghynan airyldy. Ekeuine de oidan qúrastyrylghan aiyp taghylyp, qylmystyq is jýrgizilude.

Osy aptada Astanadaghy «Antiygeptiyl» qozghalysynyng belsendileri Bolatbek Bilәlov pen Maqsat Núrypbaev ta osyghan úqsas, oidan shygharylghan sebeptermen aiyptalyp, tútqynda otyr.

Elimizdegi baspasóz jәne oy erkindigine qarsy qadamdar da kóptep jasalyp jatyr. Mysaly, osydan bir ay búryn «Adam» jurnaly jabyldy. Tәuelsiz jurnalisterding basyn qosqan Rateli.kz siyaqty veb-sayttar belgisiz sebeptermen eki ay boyy búghattalyp keledi.

Keshe ghana ghasyrlyq tarihy bar, qazaq jurnalistikasy men kósem sózining qarashanyraghy bolyp tabylatyn, ylghy da eldik, últtyq, tildik mýddeni qayyspay kóterip jýrgen «Jas Alash» gazetin, óz mýddesin ghana kýittegen J.Zekeyúlynyng ar-namysyna kir keltirdi dep aiyptap, 40 million tenge tóleuge mәjbýrleytin sot ýkimi shyqty. Biz búny shyndyq pen últtyq mýdde jolyndaghy gazetti  jabugha baghyttalghan ruhsyz, әdiletsiz qadam dep sanaymyz.

Al eger búghan internet jәne әleumettik jeliler salasynda jasalyp jatqan qysastyq pen zandy-zansyz qysymdy qosatyn bolsaq, aldaghy uaqytta qazaq azamattary oqityn, múnyn shaghatyn, qorghan izdeytin birde-bir tәuelsiz basylym nemese veb-sayt qalmaytyn siyaqty.

Búnyng nege aparatynyn elimizding júrtshylyghy jaqsy kórip-bayqap otyr. Qazaqstan onsyz da adamdardyng ózine-ózi qol júmsap, suisid jasaudyng әlemdik jәne aimaqtyq kóshbasshylarynyng biri bolatyn. Al songhy bir aidyng ishinde әbden tityqtap, kimge shaghynaryn, kimnen qorghan izderin bilmegen el azamattary jariyaly týrde ómirmen qoshtasyp jatatyn ýrdis aiqyn bayqalyp keledi. Taraz qalasyndaghy Erlan Bektibaev atty jas óspirimning biyleushi partiyanyng kensesine baryp ózin-ózi órteuinen keyin elimizding kóptegen aimaqtarynda ondaghan adam jariyaly týrde suisidke barghany barshagha ayan.

Beybit, túraqty, órkeniyetti elde azamattar ózin-ózi órtey me? Búl, ainalyp kelgende elimizdegi adam kapitalynyng qúnsyzdanyp, adam ómirining devalivasiyagha úshyraghanynyng aiqyn dәleli bolmaghanda ne sonda? Búl biylik pen halyqtyng arasy sógilip, júrttyng biylikke, onyng instituttaryna degen senimining óshuin kórsetedi emes pe?

Qazaq Últtyq Kenesi biylikten qazaq patriottary men baspasózine qarsy jasalyp jatqan qughyn-sýrgindi toqtatudy talap etedi. Jalghan aiyppen týrmege týsken azamattar bosatylyp, olargha qarsy ashylghan, qoldan úiymdastyrylghan qylmystyq ister toqtatyluy tiyis dep sanaymyz.

Aynalyp kelgende, osynyng barlyghy jekelegen túlghalardy ghana emes, barsha qazaq qauymyn, barsha qazaq últshyldary men patriottaryn qorqytyp-ýrkitu, azamattardyng konstitusiyalyq qúqyqtaryna qarsy jasalghan qasaqana shabuyl bolyp tabylady. Ózin tәuelsiz el, azat qogham, mәngilikke úmtylghan memleket dep sanaytyn Qazaqstan ýshin búnymyz naghyz masqaranyng ózi! Búghan jol beruge bolmaydy!

QAZAQ ÚLTTYQ KENESI

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2392