Senbi, 28 Qyrkýiek 2024
Qogham 5019 0 pikir 8 Aqpan, 2016 saghat 16:36

QAZAQSTANNYNG ENBEK NARYGhYNDA QYTAYLYQTARDYNG ÝLESI ARTUDA

Jaqynda QR Densaulyq saqtau jәne әleumettik damu ministrliginde Qazaqstannyng enbek naryghyndaghy bos júmys oryndary men elimizdegi sheteldik enbek migranttarynyng sany turaly bayandaghan. Búl turaly «Abay-aqparat»  «Bestnews.kz»-ke silteme jasay otyryp habarlaydy.

2015 jyldyng qorytyndy esebi boyynsha, Qazaqstannyng enbek naryghyndaghy bos júmys oryndarynda qyzmet etu ýshin 32 mynnan astam sheteldik azamatqa rúqsat berilgen. Al 2016 jyldyng 1-qantaryndaghy esep boyynsha, qazirgi tanda 32 363 shetel azamaty týrli salada enbek etude.

Sonyng ishinde 1987 azamatqa birinshi dengeydegi, yaghny diyrektorlyq jәne orynbasarlyq lauazymdargha taghayyndaugha rúqsat etilgen. QR Densaulyq saqtau jәne әleumettik damu ministrligi 5958 shetel azamatyna bólim mengerushisi, kishi qúrylymdyq nysandarda jetekshilik etuge qúqyq bergen.

Sonday-aq, ýshinshi kategoriya boyynsha (arnayy mamandar) – 13968 adamgha, tórtinshi dengeyli rúqsat qaghazy (kvalifikasiyalyq qyzmetter) – 10450 adamgha berilgen.

Ministrlik taratqan aqparattargha sýiensek, qazirgi tanda 1592 júmys nysandary tirkelgen. Atalmysh nysandarda 468 mynnan astam shetel azamaty jýr. Búl jalpy qyzmetkrelerding 93,3%-yn qúraydy.

Elimizding búl naryghyndaghy enbek  migranttardyng basym payyzyn Qytay azamattary qúraydy. Doghal derekterge sýiensek, Qytay – 13373 adam, Týrkiya – 4844, Ukraina – 1620, Ózbekstan – 1303 jәne Ýndistan azamattary – 1235-ti qúraghan.

Sonymen qatar, 2015 jylda QAJ (qúrylymdardaghy aqparattyq jariyalylyq) sheteldik enbek migranttaryn qazaqstandyq júmyssyzdarmen almastyru ýshin, qosymsha 25447 jana júmys oryndary ashylghan. Al aldyn ala dayyndyq kurstarynan 5428 qazaqstandyq azamat ótip, týrli dengeylerge dayarlyqtan – 12639 adam ótken. Al birinshi kategoriya boyynsha 55 shetel azamaty qazaqstandyq azamattarmen almastyryldy.

Taqyrypqa túzdyq:

Qazaqstan men Qytay arasyndaghy sauda, óner­kәsiptik baylanys qazir nyghaymasa, túralaghan joq. Otandyq sarapshy mamandar «Qytay Qazaqstandy qarusyz-aq basyp alady» degen­di algha tartady. Múnyng ras-ótirigin eshkim dóp basyp aita almaydy. Biraq, múnyng da astarynda «sayqal sayasat» jatuy әdben mýmkin-aq.

Sayasat­tanushy Rasul Júma­lynyng aituynsha, qazirde әlemning 140 elinde 80 mln. qytaylyq ómir sýredi.

2000 jyldardan beri qaray Qazaqstangha taban tirep jatqan qytaylyqtar bola túra, olardyng ýles salmaghy songhy on jyldyqta asa kóp esepke barmaghan-mys. Búl resmy derek. Al beyresmy she?  Songhy kezderi Qytay sarapshylary Qytaydaghy barlyq tabiy­ghiy­ resurstar 20 mlrd. qana halyqty­ qamtamasyz etuge jetedi dep dabyl qaghuda. Endi eseptey beriniz, qazir­ding ózinde 1,5 mlrd.-qa tayap qal­ghan qara qytay aldynghy 10 jylda biz oilagha­n sannan da asyp týsui yqtimal­.

On­syzda olardyng qazir «aq» degeni – alghys. «Alamyn» dese, qiytqúrqy taktikasy dayyn. Qytay Qazaqstandy kóshi-qon sayasatymen emes, ekonomikalyq «baylamy» arqyly «jaulaugha» qauqarly. Qaysybir jyldary qytaylyqtar Batys elderining qúny tómen audandaryn satyp alyp, nanyn jýrgizgenderi bar edi. Keyin AQSh jer satudy dogharyp, tosqauyl qoydy. Qazaqstan jerinen de Manghystau, Qyzyl­orda, Torghay múnay kenishterin satyp aldy.     Qytaylyqtar qazirding ózinde biz jaqqa qarap aranyn ashyp otyrghany ras. Endi tos­qauyl bolyp kór Qytaygha. Aydahar jýgenin syrapsa, qazaqqa aqyrzaman keledi degen ras bolsa kerek...

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2563