RAQYMJAN QOShQARBAEVQA «RF BATYRY» ATAGhY BERILE ME?
Ekinshi dýniyejýzilik soghysqa qatysqan qazaq jauyngerleri erlikting eren ýlgisin kórsetip, qazaqtyng qaysar halyq, qaharman halyq ekendigin alysta, jat jerde bolghan alapat maydanda әigilep berdi ghoy.
Alayda, «Úly Otan soghysynyn» tarihyn jazushylar da, er úldardyng batyrlyghyn dәripteuge tiyis qúzyrly organdar da shyndyqty búra tartyp, әdeletsizdikke, qiyanatqa jol berip qoyyp, qarap otyrdy. Múrtty «kósemnin» ózi qadaghalap jazghyzghan soghys tarihy sóitip ótirikpen jalghasa berdi. Qanshama danqty azamat әlgi ótirikting shyrmauynda jýrip fәny jalghannan ótti?.. Solardyng biri – Berlinde, Reyhstagtyng mandayyna Jenis Tuyn tikken oghylan Raqymjan Qoshqarbaev edi. Biraq, qazaqtyng qoshqar úly Qoshqarbaevtyng erligi múrtty «kósem» tarapynan moyyndalmady. Orystyng saryala shendi әskery basshylarynyng tarapynan da kózge ilinbedi. Sóitip, Ekinshi dýniyejýzilik soghysty tәmamdaghan Kantariya men Bulatov bolyp shyqty.
(Surette soldan ongha qaray: kishi serjant M. Kantariya, serjant M. Egerov, leytenant R. Qoshqarbaev, kapitan S. Neustoroev).
El auzyndaghy әngime erikkennen tumaydy. Ol әngimede qandayda bir shyndyq bar. Jenisting pәlenbay jyldyq mereytoyyn Mәskeudegi Qyzyl alanda dýniyeni dýrliktirip ótkizetin kezekti bir sheruge Raqymjan agha da qatysypty deydi el ishi. Aghamyz Qyzyl alandagha sheruge kelse, bayaghy Jenis bayraghyn qolyna ústap shәntiyip Kantariya túrghan kórinedi. Myna qorlyqqa tóze almaghan batyr Kantariyanyng qolynan bayraqty júlyp alyp:
- Sen búl Tudy qolyna alu bylay túrsyn, myna sheruge qatysugha qaqyly emessin. Qatysqannyng ózinde sening ornyng sheruding sony, - depti gýrildep.
Álgi sherude Jenis Tuyn Qoshqarbaev alyp jýrdi me, joq pa, belgisiz, әitkenmende әngimening jalpy nobayy – osy. Endi sol Qoshqarbaevqa orystyng «Svecha pamyatiy» qozghalysy «RF batyry» ataghyn beru kerek dep jatyr. BAQ ókilderine búl turaly batyrdyng nemeresi Dәuren Qoshqarbaev aityp berdi.
- Olar (atalghan qozghalys mýsheleri.-red) mening atamdy osynday ataqqa úsynuda. Al, mening atama kózining tirisinde «Sovet Odaghynyng batyry» ataghy búiyrmaghan edi. «Svecha pamyatiy» qozghalysynyng úsynysy RF preziydenti Putinge jәne ózge de qúzyrly organdardy basqaryp otyrghan adamdargha jóneltildi. Qoshqarbaevqa batyr ataghy berilui kerek. Sebebi, qay uaqytta bolsa da әdelttilik saltanat qúruy tiyis, erlik moyyndaluy tiyis. Reyhstagqa Jenis Tuyn tikken qaydaghy bir Kantariya emes, Raqymjan Qoshqarbaev pen Grigoriy Bulatov bolatyn. Mening atama elimizde «Halyq Qaharmany» ataghy berildi. Biz atamyzgha berilgen búl ataqty qaster tútamyz, - dedi Dәuren Qoshqarbaev.
Sonymen, Ekinshi dýniyejýzilik soghys tarihyna qayta qarap jýrgen «Svecha pamyatiy» qozghalysy Qoshqarbaevty «RF batyry» dep tanudy qogham talqysyna saluda. Búl ataq Kremliden qoldau taba ma, tappay ma, әzirge belgisiz.
Abai.kz