(býgingi satira)

Ótkende qaytys bolyp ketken bir qariyany jer qoynyna tapsyra almay, bizding auylda súmdyq shu boldy. Qabirin qazayyq desek, jer joq. Jer joq emes-au, bar, biraq...
Osy auylgha tiyesili pәlenbay myng gektar jerdi ótkende Qytaydan kelgen bir alpauyt pen Reseyding aqshaly bir dókeyi qaq bólip satyp alghan.

Endi auyldyng irgesindegi ýlken qorymnyng jartysy reseylik, qalghan jartysy qytaylyq «investorlardyn» biyliginde ketipti. Olardyng rúqsatynsyz ziratqa baryp, qabir qazugha bolmaydy eken.

Amalymyz tausylghasyn, jinalyp auyl әkimine bardyq. Onyng qolynda ne biylik bar, sasqalaqtap audangha telefon shalyp jatyr. Ol jaqtan dúrys jauap bolmady-au deymin, abdyrap bizge qarady.

– Ne istesek eken, ә,... audan әkimi úrsyp jatyr, әzirshe saqtay túryndar deydi, mәiitti... Ana kisiler alys saparda jýr eken, birer aisyz oralmaytyn siyaqty...

Halyq shulap jatyr:

– Oibay-au, o zamanda, bú zaman, ólikti saqtandar degen ne súmdyq!

– Áy, qayda sol әkimin, nege kelmeydi ózi?!

– Shaqyr osynda әkimindi, әitpese ózimiz baramyz audangha...!

Áyteuir, erteninde týs aua әkim myrza da tóbe kórsetti-au. Aynaday jaltyraghan «djiypinen» әreng dep týsip, bizding ala-qúla topqa tayaghysy kelmey qabaghyn shytyp biraz túryp, bireu kýshtep sýiregendey, qúlyqsyz jaqyndady.

– Ne shu búl?, – dedi auyl әkimine kózin alartyp.

Ol bayqústyng jany múrnynyng úshynda:

– Myna kisiler... endi aitqangha týsinbeydi... eskerttim, qoya túryndar dep...

– Dúrys emes sizderdiki! – dedi qabaghy shytynghan әkim topqa qarap. –Dúrys emes! Dәl mynaday kezde ponimaete.., sabotaj ba búl, ne?! Búlay rúqsatsyz óludi... iyә, ne... mezgilsiz netudi qoiy kerek. Ol kisiler erikkennen kelip otyrghan joq búnda. Sizder ýshin, sizderding ómirlerinizdi jaqsartam dep qarjy salyp otyr. Obshem, men búl sharuany bir ret óz jauapkershiligime alam, býginshe qoyynyzdar, al әri qaray bilmeymin....

Halyq taghy da shulap jatyr. Bir qariya:

– Áy qaragham, sen ne sóilep túrsyng ózin, sonda ólmey mәngilik jasauymyz kerek pe?! Ata-babamyzdan qalghan jerge sýiegimizdi qoya almasaq, onda birjola jer audaryp jiberinder! – dedi ashynyp.

– Bilmeymin, aqsaqal, bilmeymin, ony men sheshpeymin. Ýkimetting qaulysy bar, jer satylyp ketken. Búl jer endi bizdiki emes...

Osydan keyin bizding auyldyng adamdarynyng barmaghan kensesi, attamaghan bosaghasy qalghan joq. Aqyry auyldyng irgesindegi ziratty investorlardan ózimiz qaytadan satyp alatyn boldyq. Ras, qymbattau eken, әr sharshy metri bәlenbay jýz myng tenge. Ne isteymiz biraq, alamyz, ertengi kýn sýiegimiz dalada qalmas ýshin.

Osy janalyqty jetkizu ýshin audan әkimi ózi arnayy kelipti.

– Rahmet aitynyzdar! – dedi ol bizding sýrensiz topqa nemkettileu qarap. – Rahmet aitynyzdar, biylik pen ýkimetke. Sizder ýshin investorlarmen jasaghan shartty búzyp, zirattarynyzdy qayta qaytaryp otyrmyz, әriyne,... tegin emes. Qazir naryqtyng zamany, ony týsininizder... Biraq esterinizde bolsyn, sizder qashanda biylik pen ýkimetting nazarandasyzdar, dalada qalmaysyzdar!

Qazir ata-babadan qalghan sol qorymdy qaytadan satyp almaq bolyp, aqsha jinap jatyrmyz. Qymbattau әriyne, biraq әrqaysymyzdyng óz menshikti jerimiz bolady ghoy. Mәngilikke! Úzyndyghy eki metr, eni bir metr dep kórsetipti qújatta. Soghan da tәubә dedik. Qansha degenmen basqaniki emes, óz jering degen aty bar ghoy!

Saylau Baybosyn 

Abai.kz