TÝRKIYa IShKI ShARUAMYZGhA ARALASPASYN!
Bilim beru salasy turaly talqylaytyn bolsam, men bireudi әsiresiltep maqtaudy únata bermeymin. Meyli ol tariyhqa qatysty bolsyn, meyli basqa bolsyn. Bir adamnan eshqashan qatelespeytin nemese jaman qasiyetteri mýldem joq, iydeal adam jasap kórsetkisi keletinderdi de týsinbeymin jәne men ózim de liysey týlegi emespin. Sondyqtan men bizding eldegi eshbir mektepti «mine naghyz iealdy mektep» dep aita almaymyn. Týsinikti ghoy, әrqaysysynyng artyqshylyghy da bar, kemshiligi de bar.
Biraq, jaqynda Týrkiya Respublikasynyng elshisi resmy hat joldady (elshi degeniniz auladaghy kórshiniz emes qoy, elemeytin). Elshi aralasyp otyr degeniniz – memleket aralasyp otyr degen sóz. Elshi: «Týrkiyadaghy songhy bolghan oqighalardan keyin Qazaqstan taraby tiyisti sheshimderdi shygharyp, búl úiymgha baylanysty naqty sharalardy qoldanady dep senemiz», depti. Áriyne, elshi búl sózimen bizding eldegi «Qazaq-týrik liyseylerin» menzese kerek. Ankaranyng qalauy – bizding atalghan liyseylerdi dereu arada japqanymyz. Ózge bir memleketting elshileri, konsuldary әm ministrleri bizding elding ishki sharuasyna aralasuy Qazaqstan Respublikasynyng azamatshasy retinde mening narazylyghymdy tudyrady, әriyne. Týrkiya elshisining búl әreketi – mening kórshim, «Baba Ludanyn» maghan kelip, mening kilemimning týsi dúrys emestigin nemese balalaryma dúrys tәrbie bermey jatqanymdy aityp shaghymdanuymen para-par qadam.
Sózim qúrghaq shyqpas ýshin, birneshe dәiekter keltire keteyin. Eshqanday emosiyasyz. 1992-jyldan bastap elimizde 27 liysey tirkelgen eken. 3 jeke-menshiktegi liysey men 2 Halyqaralyq mektep. Dәl osy QTL týlekteri 1995-2016 jyldar arasynda Halyqaralyq, Respublikalyq, oblystyq bilim dodalarynda barlyghy 15156 medali iyelengen. Songhy 3 jyldyng ózinde 5327 medali alypty. Sonyng ishinde 3530 medalidi Oblystyq bilim olimpiadalarynda, 856 medalidi, Respublikalyq olimpiadalarynda, 986 medalidi Halyqaralyq dodalarda iyelenipti. 2016 jyldyng resmy mәlimetterine sýiensek, qazaq-týrik liyseylerinde qazirg tanda 811 medagog júmys isteude. Sonyng ishinde 717 ústaz (88,4%) Qazaqstan Respublikasynyng azamaty bolsa, 94 ústaz(11,6%) Týrkiya azamaty eken. Qazaq-týrik liyseylerining pedagogtyq kadrynyng 91%-y Qazaqstan Respublikasynda jogharghy bilim alghan mamandar eken. Elimizdegi 20 liyseyding diyrektory – Qazaqstan azamaty, al 7 liyseyding diyrektory Týrkiya azamaty. Endi «altyn belgi» jәne «JOO grant» iyegeleri turaly aityp jatudyng ózi artyq.
Liyseyler oblystyq jәne qalalyq bilim basqarmalaryn tikeley qaraydy. Demek, bizding liyseyler – QR BGhM qaramaghynda mekemeler bolyp sanalady. Búl derekter ashyq derekkózderinen alynyp otyr. Bizding auyl qyzynyng auzy sasyq demekshi, jaman da bolsa, jaqsy da bolsa, bizdiki ghoy endi. Mening týinbeytinim – biz Tәuelsiz memleketpiz ghoy. Endeshe ózge memleketting elshisi bizding elding ishki mәselesine nege aralasady? Oghan qanday qúqyq berilgen?
Sayin Nevzat Uyanik Bey, Lutfen Kazakistan'in icislerine mudahale etmeyin. Kazakistan bagimsiz bir devlettir.
Qúrmetti Nevzet Ýnalyk myrza, ótinemin, Qazaqstannyng ishki sharuaranyna kedergi keltirmeniz. Qazaqstan Tәuelsiz memleket!
Ayjan Hamiyt
("Feysbuktegi"jeke paraqshasynan alyndy)
Abai.kz