Qúrmetti oqyrman! Resey Federasiyasy jalgha alyp otyrghan Bayqonyr gharysh ailaghy men qalasynyng әleumettik problemalary turaly «Abai.kz» portaly auyq-auyq jazyp keledi. Ásirese Bayqonyr qalasynyng әleumettik statusy songhy kezderi búqaralyq aqparat qúraldarynda kóp qauzaldy. Áleumettik rezonans pen kóptegen qayshylyqtar tudyrghan Bayqonyrdyng bolashaghyn jaqynda QR Parlamenti Senaty talqylapty.

Naqtylay aitsaq, «1995  jylghy 23 jeltoqsandaghy Qazaqstan Respublikasy men Resey Federasiyasy arasyndaghy Bayqonyr qalasynyng mәrtebesi jәne ondaghy atqarushy ókimet organdaryn qúrudyng tәrtibi men olardyng mәrtebesi turaly kelisimge ózgerister engizu turaly hattamany ratifikasiyalau turaly» Zang jobasyn talqylau barysynda Senat deputaty Múrat Baqtiyarúly onda  túratyn 75 myngha juyq halyqtyng kókeyinde jýrgen mәselelerdi kóterip, sóz sóilepti. Senatordyng sózin nazarlarynyzgha úsynudy jón kórdik.

 Redaksiya 

- Býgin talqygha týsip otyrghan zang jobasy Bayqonyr qalasynda tirkelgen kәsipkerlerge qosarlanghan janama salyq tóleu jýiesin retteuge baghyttalghan, nәtiyjesinde búl halyqtyng kýndelikti tútynatyn tauarlardyn, kórsetiletin qyzmetterding qúnyn arzandatugha mýmkindik beredi. Sondyqtan da zang jobasyn qoldaymyn.

Sonymen qatar, Bayqonyr qalasynda osy kezge deyin sheshimin tappay kele jatqan kókeytesti mәseleler de jetkilikti. Qazir Bayqonyr qalasynda 75 myng halyq túrady. Onyng 47 myny Qazaqstan azamattary. Sonymen birge Bayqonyrdyng dәl janynda Tóretam qystaghynda 12 myng Aqay eldi mekeninde 5 myng halyq túrady. Demek, 64 myng Qazaqstan Respublikasynyng azamattary aumaghy shaghyn bir auyldyq eldi mekenge tiyesili, yaghny 6300 ga ghana, onyng ózi Reseyding uaqytsha menshigindegi jerde túryp jatyr. Aytylyp otyrghan aimaqta egin, bau-baqsha eguge, ne mal baghugha eshqanday mýmkindik joq. Óitkeni olar túryp jatqan jer Reseyding jalgha alyp otyrghan menshiginde. Kýnkóris kózi shekteuli. Atalghan eldi mekenderding túrghyndaryna kәsippen ainalysu ýshin 11 myng ga jer telimderin alyp beru mәselesi eki memleket arasyndaghy «Ýkimetaralyq komissiya» otyrysynyng sheshimine baylanysty bolmaq, ókinishke oray búl prosess bayau jýrude.

Osy kezge deyin sheshimin tappay kele jatqan taghy bir mәsele - jergilikti kәsipkerlerding jyljymaytyn mýlikterin  bankilerge kepildikke qoyyp, nesie ala almaytyndyghy. Óitkeni olardyng astyndaghy jer uchaskeleri Resey memleketinde jalgha berilgen.

Bayqonyr qalasynan janadan kәsip ashqysy keletin kәsipkerlerding bankterge qoyylatyn kepildik mýlik jәne ýileri joq. Qalada 347 kóp qabatty túrghyn ýide 20700 pәter bar. Olardyng birde-bireui jekeshelendirilmegen, óitkeni ol ýilerding iyesi Resey jaghy.

Bayqonyr qalasynda azamattar túraqty jәne uaqytsha tirkeude túrady. Uaqytsha tirkeude túratyn Resey mekemesinde júmys atqaratyn azamat pen azamatshalargha zeynetaqy qory jinaqtalmaydy, beriletin әr týrli jәrdemaqylar tólenbeydi.

Onyng ýstine Bayqonyr qalasy boyynsha kommunaldyq qyzmet baghasy óte joghary. Mysaly, Qyzylorda qalasynda ystyq su 1 adamgha-740 tenge bolsa, Bayqonyrda-1640 tenge, Qyzylorda qalasynda salqyn su-156 bolsa, Bayqonyrda-918, Qyzylorda qalasynda gaz balony-3000 tenge bolsa, Bayqonyrda-6000 tengeni qúraydy.

Onyng ýstine songhy jiyrma jyldyng kóleminde Bayqonyr qalasyndaghy infraqúrylymgha qarjy bólinbegendikten, olardyng barlyghynyng tozyghy jetken.

Sondyqtan, Ýkimet, Bayqonyr qalasynda qordalanyp qalghan mәselening kýrdeligi men ereksheligin eskere otyryp, qalada shaghyn jәne orta biznesti damytudyn, jergilikti túrghyndardy әleumettik qorghaudyng keshendi týrde sheshiluining jana tetikterin qarastyru kerek dep esepteymin.

Múrat Baqtiyarúly, Senat deputaty

Abai.kz