Soghys turaly filimderdi kóp kóremin. Orystar shetel kinolaryndaghy keyipkerlerdi ózderining sóileu mәnerimen sóiletip shyghady. Arasynda kemshiligi de bar. Mәselen, amerikalyqtardyng eki sózding arasyna qosatyn «chert» degen sózin dәl sol kýii bere salghan. Ony da orystyng maqamyna salyp basqasha keltiruge bolatyn edi.

Búnday mysal kóp. Qysqasy, orystarda tәrjima jaghy jaqsy jolgha qoyylyp, audarmasy jatyq shyqqanymen, «iydeal» dep aitugha kele bermeydi. Biraq bizde sonday kinonyng bireui de joq. Eger ony audara qalsa, «ghafu etiniz!», «keshirim ótinem», «zamanauiy», «tauar», «konsert», «salamatsyz ba» degeni sekildi ózderi «әdebi» sóz dep qabyldaytyn qaydaghy bir kalikalarmen «bezendirip» shygha salady. Kinony kýndelikti ómirdegi auyzeki sóileu stiliinde sóiletuge mashyqtanghan kadrlar da, múnday nәrsening bar ekenin biletin bilikti mamandar da joq sekildi. Bizding býkil dublyaj osynday «aurugha» shaldyqqan. Bәri bir shekteuli shablongha kirip alyp, kinogha da sol «әdeby tildi» tyqpalap tynady. Onyng ózin jatyq qylyp audarsa bir jón ghoy, kadr syrtynan oqylyp túrghan jasandy dauystary qúlaqqa týrpidey tiyedi eken.

Qarapayym ómirden alghan kinony barynsha qazirgi ómirge beyimdep sóiletu kerek ekenin bilmeydi ghoy, bilmeydi! Oghan akademiyalyq auyr tildi, «әdeby til» dep atalatyn әrkim ózinshe týsinip jýrgen «kalikany» qayta-qayta qystyra beredi. Kinony "tildi týzeytin", ony bir arnagha týsiretin iydeologiyalyq faktor retinde paydalana bilu kerek. "Qughanda" da jónimen "qughanyn" dúrys...

Jolymbet Mәkish

Facebook-tegi paraqshasynan