Жуырда Abai.kz ақпараттық порталының тілшісі Астана қаласындағы ұйғыр этномәдени бірлестігінің өкілі Наргизам Махмуди ханыммен аз-кем сұхбат жасап, елішілік оқиғалар төңірегінде әңгімелескен еді. Аталған сұхбатты оықрман талқысына ұсынамыз...

- Наргизам, өзіңіздің алғаш Ассамблеяға қалай келгеніңізді  айтып беріңізші. Сол уақыттан бері өміріңізде қандай өзгерістер орын алды?

- Барлығы өз елімнің қоғамдық өмірінің белсенді қатысушысы болуды армандаған бала кезімнен басталды. Мен әрқашан саясат пен әлеуметтік мәселелерге құмар болдым және Қазақстанның дамуына үлес қосқым келді.

Бірте-бірте мен Қазақстан халқы Ассамблеясы менің арман-мақсаттарымды жүзеге асыру үшін тамаша орын екенін түсіне бастадым. Ассамблея мүшелерінің шешім қабылдауға ықпал ету, өз бастамалары мен ұсыныстарын жолдауға мүмкіндігі бар.

Дегенмен, Ассамблеяға мүше болу үшін қиын жолдан өту керек. Алғашында саясатта тәжірибе жинақтау, елде болып жатқан үдерістерді білу мақсатында студент кезімде жастардың саяси ұйымына кіруді ұйғардым. Мен талқылауларға, мәдени іс-шаралар мен науқандарды ұйымдастыруға белсене қатыстым.

Одан кейін қоғамдық жұмыстарға араласып, коммерциялық емес ұйымдарда жұмыс істеп, жастарды қолдауға, білім саласын дамытуға бағытталған жобаларға қатыстым. Бұл менің білімім мен біліктілігімді кеңейтуге, сондай-ақ саяси саладағы беделді адамдармен байланыс орнатуға мүмкіндік берді.

Бірте-бірте белсенділігім байқалып, түрлі конференциялар мен форумдарға қатысуға шақырылып, өзекті мәселелер бойынша өз ойларыммен бөлісетін болдым. Нәтижесінде Қазақстан халқы Ассамблеясына мүшелікке қабылдандым. Сол кезде ҚХА өмірімнің мәніне айналатынын ойламаппын да.

Қазақстан халқы Ассамблеясына қатысуым өз пікірімді білдіріп қана қоймай, еліміздің қоғамдық өміріне нақты өзгерістер енгізуге мүмкіндік берді. Мен комитеттердің жұмысына белсене қатысамын, өмірдің әртүрлі салаларын жақсарту бойынша түрлі жобалар мен ұсыныстар әзірлеймін.

- Сіз үшін ҚХА-ның маңызы қандай?

- Жоғарыда айтып кеткендей Қазақстан халқы Ассамблеясы бүгінде өмірімнің мәніне айналып кетті. Оның  мүшесі болу – үлкен жауапкершілік. Менің шешімдерім мен әрекеттерім миллиондаған адамдардың өміріне әсер етуі мүмкін екенін түсінемін, сондықтан мен әрқашан жан-жақты сараланған шешімдер қабылдауға тырысамын.

Жалпы, Қазақстан халқы Ассамблеясындағы жолым кейде қызық, кейде ауыр, сонысымен де ерекше болды. Бірақ мен өз мақсатыма жеткенімді мақтан тұтамын. Әр адам табанды, мақсатты, еңбекке дайын болса, өз елінің дамуына үлес қоса алады деп ойлаймын. Қазақстан халқы Ассамблеясы – өз армандарыңды жүзеге асыратын, ел өміріне нақты өзгерістер енгізетін орын.

- ҚХА этномәдени бірлестіктерінің қоғамды дамытудағы рөлі қандай?

- Қоғамның дамуындағы Қазақстан халқы Ассамблеясы (ҚХА) құрамындағы этномәдени бірлестіктердің рөлі өте маңызды және елеулі. Бұл бірлестіктер әртүрлі этностардың мәдени мұрасын сақтау мен дамытуда шешуші рөл атқарады, сонымен қатар қоғамдағы ұлтаралық келісім мен толеранттылықты нығайтуға үлес қосуда.

ҚХА-дағы этномәдени бірлестіктер ең алдымен Қазақстан аумағында тұратын әртүрлі этностардың мүдделері мен қажеттіліктерін білдіреді. Олар әр этностың бірегей мәдени дәстүрлерін, тілдерін, әдет-ғұрыптары мен дінін сақтауға және насихаттауға көмектеседі. Бұл еліміздің мәдени саласындағы әралуандылық пен плюрализмге септігін тигізіп, түрлі этностардың тату-тәтті өмір сүруін нығайтады.

Сонымен қатар, ҚХА-дағы этномәдени бірлестіктер отандастардың жаңа өмір жағдайларына бейімделуіне, әсіресе мигранттар мен этникалық азшылық өкілдеріне көмек көрсетеді. Олар әртүрлі этникалық топтардың өкілдері кездесетін әлеуметтік, экономикалық және мәдени мәселелерді шешуде кеңестер мен қолдау көрсетеді. Бұл Қазақстанның барлық азаматтары үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге көмектеседі және олардың қоғамдық өмірге толыққанды қатысуына жағдай жасайды.

Сонымен қатар, ҚХА-дағы этномәдени бірлестіктер этномәдени мұраны сақтау және дамыту бойынша бағдарламаларды әзірлеу және жүзеге асыру үшін мемлекеттік органдармен және қоғамдық институттармен белсенді ынтымақтастықта. Олар фестивальдар, көрмелер, концерттер және басқа да іс-шаралар ұйымдастырады, онда олар өздерінің мәдениеті мен дәстүрлерін көрсетеді. Мұндай іс-шаралар ұлттық бірегейлікті, ұлтжандылықты, ұлтқа деген мақтаныш сезімін нығайтады.

ҚХА-дағы этномәдени бірлестіктер қоғамда этносаралық келісім мен толеранттылықты қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Олар әртүрлі этникалық топтардың өкілдері бір-бірімен байланысып, бір-бірімен танысып, айырмашылықтарды құрметтейтін кездесулер, пікірталастар және басқа да шаралар ұйымдастырады. Бұл ұлтаралық байланысты нығайтуға, жанжалдардың алдын алуға және үйлесімді көпмәдениетті қоғам құруға септігін тигізеді.

Ендеше, Қазақстан халқы Ассамблеясындағы этномәдени бірлестіктердің қоғам дамуындағы рөлін асыра бағалау мүмкін емес. Олар қазақстандық қоғамның ажырамас бөлігі болып табылады және әртүрлі этностардың мәдени мұрасын сақтауға және дамытуға, сондай-ақ этносаралық келісім мен толеранттылықты нығайтуға үлес қосуда.

- Ұйғыр этномәдени орталығының жұмыстарына тоқталып өтсеңіз

- Биыл “Қазақстан ұйғырларының республикалық этномәдени орталығы” қоғамдық бірлестігінің құрылғанына жиырма жыл толып отыр. Бұл біз үшін айтулы мереке. Жуырда Қазақстан ұйғырларының республикалық мәдени орталығында ұйғыр мәдениетін сақтауға және насихаттауға бағытталған түрлі шаралар өтті. Сондай шаралардың бірі – ұйғыр халық музыкасының концертінде дарынды күйшілер мен әншілер ұйғырдың дәстүрлі әндері мен күйлерін орындады.

Сондай-ақ, Республикалық Ұйғыр мәдени орталығында ұйғыр өнерінің көрмелері өтіп, ұйғыр суретшілерінің қолынан шыққан картиналар, мүсіндер және басқа да өнер туындылары қойылды. Бұл көрмелер көрермендерге ұйғыр мәдениетіне терең бойлап, оның ерекшеліктері мен бірегейлігін түсінуге мүмкіндік береді.

Сонымен қатар, Қазақстан ұйғырларының республикалық мәдени орталығында ұйғырлардың мәдениеті, тарихы, салт-дәстүрлері туралы лекциялар мен семинарлар өтуде. Бұл іс-шаралар ұйғыр халқы, оның тарихы және Қазақстан мәдениетіне қосқан үлесі туралы білімдерін кеңейтуге арналған.

Сондай-ақ Қазақстан ұйғырларының республикалық мәдени орталығында ұйғырлардың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарына арналған мерекелік шаралар ұйымдастырылуда. Мысалы, Наурыз және Құрбан айт мерекелері өткізіліп, ұйғырлар осы маңызды оқиғаларды атап өту үшін бас қосып, отбасымен және достарымен бірге уақыт өткізеді.

Қазақстан ұйғырларының республикалық мәдени орталығындағы бұл іс-шаралардың барлығы ұйғыр мәдениетін сақтауға және насихаттауға, сондай-ақ ұйғырлар мен Қазақстанда тұратын басқа ұлт өкілдері арасында тәжірибе және білім алмасуға бағытталған. Олар ұлтаралық келісім мен түсіністікті нығайтуға, сондай-ақ елдегі мәдени әртүрлілікті дамытуға ықпал етеді.

Назерке Алтайқызы

Abai.kz