Қытай және ОА: «Мәңгілік тату көршілік» шарты

Қазақстан Президенті 2025 жылғы 17 маусымдағы «Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түркіменстан, Өзбекстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Мәңгілік тату көршілік, достық және ынтымақтастық туралы шартқа қол қою туралы» жарлық шығарды, деп хабарлайды Zakon.kz.
Жарлық мәтінінде былай делінген:
Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түрікменстан, Өзбекстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Мәңгілік тату көршілік, достық және ынтымақтастық туралы шарттың жобасы мақұлдансын.
Қазақстан Республикасы атынан Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан Республикасы, Түрікменстан, Өзбекстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы арасындағы Мәңгілік тату көршілік, достық және ынтымақтастық туралы шартқа қол қойылсын.
Келісім тараптардың халықаралық құқықтың жалпы танылған қағидаттары мен нормаларына сәйкес егемендік пен аумақтық тұтастықты өзара құрметтеу, өзара шабуыл жасамау, ішкі істерге араласпау, теңдік пен бейбітшілік, өзара тиімділік, өзара әрекеттестік қағидаттарына негізделген ұзақ мерзімді және берік стратегиялық серіктестік қатынастарын жан-жақты дамытатыны белгіленген.
Тараптар сондай-ақ өзара күш қолданбау немесе күш қолдану қаупін, дауларды бейбіт жолмен шешуді растайды.
Келісімге қатысушылар өзара сенім мен стратегиялық өзара іс-қимылды жан-жақты нығайтады, олардың ұлттық шындықтарына сәйкес келетін даму жолдары мен үлгілерін таңдауда бір-біріне қолдау көрсетеді, олардың түбегейлі мүдделерін қозғайтын негізгі мәселелер бойынша бір-бірінің ұстанымдарын қолдайды, іске асырылып жатқан экономикалық даму стратегияларын қолдайды.
Мемлекеттік егемендік пен аумақтық тұтастық қағидаттарын құрметтей отырып, олар өз аумағында осы принциптерге қайшы келетін кез келген әрекетке жол бермеу шараларын қолданады. Тараптар басқа партияларға қарсы бағытталған альянстарға немесе блоктарға қатыспайды және басқа партияларға дұшпандық әрекеттерді қолдамайды.
Тараптар сауда-экономика, инвестиция, инфрақұрылымдық байланыс, машина жасау, энергетика, оның ішінде гидроэнергетика, жаңартылатын энергия көздері, көлік, пайдалы қазбалар, ауыл шаруашылығы, қоршаған ортаны қорғау, өңдеу өнеркәсібі, ғылым мен технология сияқты салаларда, сондай-ақ теңдік пен өзара тиімділік қағидаттары негізінде өзара мүдделі басқа да салаларда ынтымақтастықты дамытуға дайын.
Сондай-ақ мәдениет, білім, денсаулық сақтау және медициналық қызмет көрсету, туризм, спорт, бұқаралық ақпарат құралдары салаларындағы, сондай-ақ өзара қызығушылық тудыратын басқа да салалардағы алмасулар мен ынтымақтастықты дамыту үшін қажетті шаралар қабылданатыны айтылған.
Қатысушы елдер өз заңнамалары мен халықаралық міндеттемелеріне сәйкес лаңкестікке, сепаратизмге, экстремизмге және трансұлттық ұйымдасқан қылмысқа, заңсыз көші-қонға, қарудың және есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен олардың прекурсорларының заңсыз айналымына қарсы бірлесіп күресуде екіжақты және көпжақты форматтағы ынтымақтастықты дамытады.
Шарт белгісіз мерзімге жасалады және депозитарий дипломатиялық арналар арқылы Тараптардың осы Шарттың күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы соңғы жазбаша хабарламаны алған күннен бастап күшіне енеді.
Осы Шарттың депозитарийі Қытай Сыртқы істер министрлігі болып табылады.
Жарлық 17 маусымда күшіне енді.
Abai.kz