Ақ үйдегі әлемдік әңгіме: Не айтылды?

Қазір әлемдік БАҚ Ақ үйдегі тарихи кездесу хақында жарыса жазып жатыр. АҚШ-Ресей басшыларының өткен аптадағы кездесуінен кейін Еуропа елдері басшылары мен Украина президенті кеше Ақ үйде төбе көрсетті.
Енді осы мәмілеге шақыру жиналысы туралы шетелдік баспасөз не жазғанын оқырманға ұсынбақпыз.
Бұл туралы алпауыт ақпарат агенттігі «BBC» былай деп жазды:
«Дональд Трамп, Владимир Зеленский және Еуропа көшбасшылары арасындағы маңызды кездесу аяқталды.
Британ премьер-министрі Кейр Стармерді қоса алғанда, еуропалықтар бұл кездесудің нәтижесіне риза болды – өйткені ол Зеленскийдің соңғы Ақ үйдегі кездесуіне қарағанда әлдеқайда достық жағдайда өтті.
Басты нәтижелердің бірі – Ресей басшысы Владимир Путин мен Зеленскийдің, әрі мүмкін болса Трамптың да тікелей кездесуі ықтимал екендігі.
Алайда Кремль көмекшісі Юрий Ушаков дүйсенбі күні кешкісін жасаған екіұшты мәлімдемесінде тек ресейлік және украиналық делегациялардағы өкілдер деңгейін көтеру мүмкіндігін «қарастыру орынды» екенін ғана айтты.
Тағы бір негізгі тақырып – қауіпсіздік кепілдіктері. Трамптың айтуынша, Украинаға қауіпсіздік кепілдіктерін еуропалық елдер «қамтамасыз етеді, ал АҚШ оларды «үйлестіріп» отырады».
Ал аталған тарихи кездесу туралы «KNKX·ORG» сайты да өз ұстанымын жария етті.
«АҚШ президенті Дональд Трамп Украина президенті Владимир Зеленский мен Ресей президенті Владимир Путиннің кездесуін ұйымдастыру жұмыстары жүріп жатқанын мәлімдеді. Бұл хабарлама Трамп, Зеленский және Еуропаның жетекші елдерінің делегациясымен Ақ үйде өткен аса маңызды келіссөздер күнінен кейін жарияланды.
Трамп дүйсенбі күні әлеуметтік желідегі жазбасында Путинмен сөйлескенін және «өтетін орны кейін анықталатын кездесу үшін дайындықтарды бастағанын» айтты.
Ол екі лидермен кездесу кейін өзі де өтетінін, бірақ келіссөздердің нақты қашан өтетінін ашып айтпады.
«Бұл төрт жылға жуық жалғасып келе жатқан соғыс үшін өте жақсы, ерте қадам», – деп жазды Трамп.
Бұл мәлімдеме Трамп, Зеленский, бес еуропалық елдің басшылары, Еуропалық комиссия төрағасы және НАТО бас хатшысымен бірнеше сағатқа созылған келіссөздерден кейін жасалды. Бұған дейін ол егер Украина мен Ресей АҚШ-пен үшжақты келіссөздерге келісе алса, соғысты тоқтатуға «ақылға қонымды мүмкіндік» бар екенін айтқан.
«Біз барлығымен бірге жұмыс істейміз, егер бейбітшілік орнаса, ол ұзақ уақыт сақталатындай етуге күш саламыз», – деді Трамп.
Қауіпсіздік кепілдіктері негізгі тақырып болды. Күн тәртібіндегі басты мәселе – Украина Батыс одақтастарынан Ресейдің қайта шабуылдауының алдын алу үшін қандай қауіпсіздік кепілдіктерін ала алатыны болды.
«Қауіпсіздікке қатысты үлкен көмек көрсетіледі», – деді Трамп. Оның айтуынша, АҚШ Украинаға және Еуропадағы басқа да одақтастарына қару-жарақ сатумен көмектеседі, бірақ тікелей көмек көрсетпейді».
Алайда журналистердің АҚШ әскерлері қауіпсіздік келісімдеріне қатыса ма деген сұрағына ол нақты жауап бермеді.
Трамптың айтуынша, Еуропа елдері аймақтағы бейбітшілікті сақтау ісінде «бірінші қорғаныс шебі» болады, ал АҚШ «оларға көмектеседі».
Бұл келіссөздер өткен аптада Аляскада Трамп пен Ресей президенті Владимир Путиннің кездесуінен кейін өтті. Ол келіссөздерде екі лидер нақты нәтижеге қол жеткізбесе де, ілгерілеу бар деп мәлімдеген болатын.
«Foxnews-тің» ақпары мынадай болды:
«АҚШ президенті Дональд Трамптың көмегінсіз Ресей президенті Владимир Путинмен болған тығырық шешілмес еді, деп дүйсенбі күні НАТО Бас хатшысы Марк Рютте мәлімдеді.
Рюттенің айтуынша, Украинадағы соғысты тоқтату үшін келіссөздер жүргізу үстеліне Ресейді алып келуде Трамп шешуші рөл атқарды.
«Президент Трампсыз… Путинмен болған бұл тығырық бұзылмас еді», – деді Рютте дүйсенбі күні «The Ingraham Angle» бағдарламасында. – «Мұны ақпан айынан бастап істей алған жалғыз адам – ол болды».
Сондай-ақ, Рютте НАТО мүшелерінің қорғанысқа аз шығын жұмсағаны үшін Трамптың сыны дұрыс болғанын атап өтті. Трамп НАТО-ға мүше 32 елдің қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін көбірек қаржы бөлуін ұзақ уақыттан бері талап етіп келеді.
«Оның айтқаны мынау еді: АҚШ өзінің қорғанысына, демек НАТО аумағын бірлесіп қорғауға еуропалықтардан әлдеқайда көп қаржы жұмсап отыр», – деді Рютте. – «Мен америкалықтар мұны көріп отыр деп үміттенемін. Мүмкін, Трамптың кезекті президенттігі тұсындағы ең үлкен сыртқы саясаттағы жетістіктерінің бірі – НАТО саммитінде біз қорғанысқа 5% жұмсауға, оның ішінде 3,5%-ын тікелей әскери шығындарға бөлуге ұжымдық түрде келістік».
«Бұл – АҚШ-тың шығынымен бірдей. Енді АҚШ пен Еуропаның қорғанысқа жұмсайтын қаражаты теңестіріліп отыр», – деп қосты ол».
Abai.kz