2018 жылғы 1 мамырға сәйкес еліміздегі халық саны 18 232,0 мың адамды құрады, соның ішінде қалалықтар – 10 492,2 мың (57,5%), ауылдықтар – 7 739,8 мың адамды (42,5%) құрады. 2017 жылғы 1 мамырмен салыстырғанда, халық саны 238,5 мың адамға немесе 1,3% өсті.

АХАТ органдары ұсынған азаматтық хал актілері жазбаларындағы мәліметтерді өңдеу нәтижесінде, 2018 жылғы қаңтар-сәуірде туылғандар саны 124,3 мың адамды құрады, бұл 2017 жылғы қаңтар-сәуірге қарағанда 2,4% көп.

Туудың жалпы коэффициенті 1000 адамға 20,70 туылғандарды құрады. 2018 жылғы қаңтар-сәуірде республика халқының табиғи өсімі 2017 жылғы қаңтар-сәуірмен салыстырғанда, 2,3 мың адамға немесе 3,1% көбейіп, 79,5 мың адамды құрады.

Табиғи өсімнің жалпы коэффициенті 1000 адамға шаққанда 13,24 адамды құрады.

Қайтыс болғандар саны 44,8 мың адамды құраған, бұл 2017 жылғы қаңтар-сәуірге қарағанда 1,1% көп. Өлім-жітімнің жалпы коэффициенті 1000 адамға 7,46 қайтыс болғандарды құрады.

2018 жылғы қаңтар-сәуірде республикада 1 жасқа дейінгі 1095 нәресте өлімі тіркелді. 2017 жылғы қаңтар-сәуірмен салыстырғанда 1 жасқа дейінгі шетінеген нәресте саны 3,9% көбейді. Нәресте өлім-жітімінің негізгі себебі – перинаталдық кезеңде пайда болатын жағдайлар, бұдан 2018 жылғы қаңтар-сәуірде 506 нәресте қайтыс болып, нәрестелер арасындағы жалпы өлім санының 46,2% құрады.

Туа біткен ауытқулардан 239 немесе 21,8%, тыныс органдары ауруларынан – 89 немесе 8,1%, инфекциялық пен паразитарлы аурулардан – 55 нәресте немесе 5% және жазатайым жағдайдан, уланудан және жарақаттан – 50 немесе 4,6% нәресте қайтыс болды. 2018 жылғы қаңтар-наурызда нәресте өлім-жітімінің коэффициеті 1000 туғандарға шаққанда 8,81 құрады.

Көші-қон қызметі органдары ұсынған мәліметтерді өңдеу нәтижесінде, 2018 жылғы қаңтар-сәуірде елімізге тұрғылықты тұруға келгендердің тіркелу саны 2017 жылғы қаңтар-сәуірмен салыстырғанда 24,9% кеміп, 4 421 адам құрады.

Елімізден кеткен көшіп-қонушылардың тіркелу саны 20,8% көбейіп, 9 332 адам құрады, көші-қонның айырымы -4 911 адам болды. Еліміздегі негізгі көші-қон алмасуы ТМД мемлекеттерімен болуда. * ТМД елдерінен келгендердің үлесі 77,3%; * ТМД елдерге кеткендердің үлесі 88,8% құрады. Өңіраралық көшіп-қонушылардың үлесіне еліміздің жалпы ішкі көшіп-қонушылар санының 31,7% кұрады.

Өңіраралық көші-қонның оң айырымы: * Алматы қаласы – 11 905 адам; * Астана қаласы – 3 514 адам; * Оңтүстiк Қазақстан облысы – 708 адам; * Ақмола облысы – 26 адам; * Маңғыстау облысы – 20 адам қалыптасты.

Ақмола облысындағы демографиялық ахуал

Ағымдағы деректер бойынша 2018 жылы облыс халқының саны 860,5 мың адамды құрады, соның ішінде қалалық жерде – 548,3 мың (63,7%), ауылдық жерде – 312,2 мың адам (36,3%).

2018 жылдың басымен салыстырғанда халық саны 2,8 мың адамға немесе  0,32%-ға  көбейген.

Облыс  ішінде  тұрғындардың  көшуін  қосқанда, келгендердің жалпы саны 7068 адамды құрады, кеткендер саны – 7509 адам (2017 жылғы қаңтар-наурызда  12463 адам келген, 12711  адам  кеткен). Көші-қон  сальдосы 2018 жылғы қаңтар-наурызда -  -441адамды,  2017 жылы –  -248 адамды құрады.

2018 жылғы қаңтар-наурызда Республикадан тыс жерлерден облысқа  25 адам келген, ал 231 адам кеткен. (2017 жылғы қаңтар-наурызда  Ақтөбе облысына келгендер саны 17 адам, ал облыстан  кеткендер саны – 172 адам). Шетелден келгендер санынан 10 қазақтар, 11 орыстар, 3 украиндер құрады. Облыстан Қазақстаннан тыс кеткендер  санынан – 14 қазақтар, 150 орыстар, 24 украиндер.

Өңіраралық көші-қонда есеп беру кезеңінде келгендер саны 2017 жылдың қаңтар-наурызымен  салыстырғанда  58,2% азайды (2018ж. - 1538 адам, 2017ж. – 2643 адам), кеткендер саны 64,8%  азайды (2018ж. – 1773 адам, 2017ж. – 2736 адам), көші-қонның  сальдосы  -235 адамды құрады (2017ж. -   -93 адам).

2018 жылғы қаңтар-наурызда  облыс шегінде мекен-жайын өзгерткендер саны 5505 адамды құрады, 2017 жылғы қаңтар-наурызда - 9803 адам,  немесе 56,2%-ға  аз.

Павлодар облысындағы демографиялық ахуал

2018 жылғы көрсеткіш бойынша Павлодар облысы халық саны 754708 адамды құрады, соның ішінде қалалықтар – 533447 адамды (70,7%), ауылдықтар – 221261 адамды (29,3%) құрады. 2017 жылғы 1 сәуірмен салыстырғанда халық саны 1558 адамға немесе 0,2% азайды.

АХАТ органдары ұсынған азаматтық хал актілері жазбаларындағы мәліметтерді өңдеу нәтижесінде, 2018 жылғы қаңтар-наурызда туылғандар саны 2829 адамды құрады, бұл 2017 жылғы қаңтар-наурызға қарағанда 4,3% аз. Туудың жалпы коэффициенті 1000 адамға 15,21 туылғандарды құрады. 2018 жылғы қаңтар-наурызда халқының табиғи өсімі 2017 жылғы қаңтар-наурызымен салыстырғанда 67 адамға немесе 6,4% кеміп, 978 адамды құрады.

Қарастырылып отырған кезеңде қайтыс болғандар саны 1851 адамды құрады, бұл 2017 жылғы қаңтар-наурызға қарағанда 3,2% аз. Өлім-жітімнің жалпы коэффициенті 1000 адамға 9,95 қайтыс болғандарды құрады.

2018 жылғы қаңтар-наурызда 1 жасқа дейінгі 18 нәресте өлімі тіркелді. 2017 жылғы қаңтар-наурызымен салыстырғанда 1 жасқа дейінгі шетінеген нәресте саны 37,9% азайды.

Нәресте өлім-жітімінің негізгі себебі – перинаталдық кезеңде пайда болатын жағдайлар, бұдан 2018 жылғы қаңтар-наурызда 12 нәресте қайтыс болып, нәрестелер арасындағы жалпы өлім санының 66,6% құрады. Туа біткен ауытқулардан 4 немесе 22,2%, инфекциялық және паразитарлы аурулардан – 1 немесе 5,6% және жазатайым жағдайдан, уланудан және жарақаттан – 1 немесе 5,6% нәресте қайтыс болды. 2018 жылғы қаңтар-наурызда нәресте өлім-жітімінің коэффициенті 1000 туғандарға шаққанда 6,36 құрады.

Көші-қон қызметі органдары ұсынған мәліметтерді өндеу нәтижесінде, 2018 жылғы қаңтар-наурызда елімізге тұрғылықты тұруға келгендердің тіркелу саны 2017 жылғы қаңтар-наурызбен салыстырғанда 19,5% азайып,
1364 адам құрады. Елімізден кеткен көшіп-қонушылардың тіркелу саны 28,7% азайып 2488 адам құрады, көші-қонның айырымы – 1124 адам болды.

Облысқа сыртқы көші-қон бойынша 106 адам көшіп келді, соның ішінде ТМД елдерінен – 88 адам (60,2% Рессейден келген), ал әлемнің басқа елдерінен 18 адам көшіп келді (38,9% Қытайдан).

Қазақстанның басқа өңірлерінен 1258 адам бізге көшіп келді, олардан 350 адам (27,8%) – Астана қаласынан, 273 (21,7%) – Шығыс Қазақстан облысынан.

2018 жылғы қаңтар-наурыз аралығында облыстан республика шегіне 786 адам, соның ішінде ТМД елдеріне
711 адам (98,7% Рессейге кетті), әлемнің басқа елдеріне 75 адам қоныс аударды ( 94,7% Германияға).

Қазақстанның басқа өңірлеріне 1702 адам көшіп кетті, олардан 793 адам (46,6%) – Астана қаласына, 188 адам (11%) – Шығыс Қазақстан облысына.

Қостанай облысындағы демографиялық ахуал

Кезінде е 1991-2001 жылдардағы елімізде орын алған шұғыл өзгерістер әлеуметтік-экономикалық және саяси өмір, ол мүмкін емес жай-күйіне әсер этносаралық жағдай. Экономикалық қиындықтар (әсіресе алғашқы жылдары реформалардың) туғызды имиграционные көңіл-күй. 1989 жылдан 1999 жылдары Қазақстан халқының саны қысқарды 16,46 млн. адамға дейін 14,95 млн. адам (немесе 1,51 млн. адам). Процестер эмиграция, сондай-ақ этникалық ерекшелігі табиғи өсім өзгертті халықтың этникалық құрамы. 1989 жылдан 1999 жылдары байқалады санының айтарлықтай азаюы еуропалықтардың: немістер — 2,6 есе; орыстар — 1,3 есе, украиндар 1,6 есе; белорустар — 1,5 есе. Санының өсуі байқалады өкілдерінің түркі тілдес халықтар: қазақтар, өзбектер, ұйғырлар, түріктер. Ең жоғары өсу қарқыны байқалады ортаға түріктер мен өзбектер — 53,3%, 39,7% – ға өсті. Ең үлкен көрсеткіш көшіп кетуге тура келеді”, 1994 жыл бұрын жөн тұрақтандыру көші-қон процестерін.

Көші-қон нәтижесінде Қазақстан тастап кеткен адамдар, көбінесе, белсенді еңбекке жарамды жастағы (30 — 45 жыл). Бұл салдары болды халықтың қартаюы, туудың төмендеуі және өлім-жітімнің өсуі. Халықтың көші-қоны, сондай-ақ теріс демографиялық процестер себепші болды теріс табиғи өсімі өкілдерінің славян халықтары: орыстар, украиндар, белорустар. Біраз төмендеуі, табиғи өсу байқалды, барлық этникалық топтар. Этникалық сегментированность қазақстандық қоғам салдары этносаяси процестер жағдайында Қазақстандағы кеңестік кезеңнің, Внутриэтническая жұмылдыру қазақтардың ынталандырған внутриэтническую жұмылдыруды барлық этникалық топтар. Қазақстанда байқалды ымыраға арасындағы элитами этникалық топтардың артуына, жағдайды шешу мүдделер. Ортақтығы, мәдени-құндылықтық қондырғыларына арасында көптеген тұрғындар туындатты болмауы құндылықтарды қақтығыс.

Болмауы тарихи нысандарын, салт-дәстүр ортодоксального исламның санасында қазақтардың, сондай-ақ болмауы радикалды діни салт-православиелік ортада, қазақстандық қоғамның повляло ” конфессияаралық келісім. Демографиялық ахуал Қостанай облысының 2008-2009 жылы сипатталады айтарлықтай тұрақтандыру. Табиғи қозғалысының оң факторы облыс халқының есепті кезеңдегі т. ж. салыстырғанда өткен жылдың тиісті кезеңімен ұлғайту болып табылады туылғандар санының азаюы санының қайтыс болған. Мәселен, туғандар саны 2009 жылғы қаңтар-наурызда салыстырғанда ұқсас периодбм өткен жылы 122 адамға немесе 4,2% – ға, қайтыс болғандар саны азайды 338 адамға немесе 11,2% – ға. Табиғи өсім ауыстырды табиғи халықтың азаюы құрады 372 адам. Жас құрылымы ең ірі этностардың Қазақстанның айтарлықтай ерекшеленеді. Шығыс этностардың үлесі, балалардың, жасөспірімдердің және жастардың айтарлықтай асып орташа ел бойынша көрсеткіштері. Еуропалық этностардың үлесі, балалардың, жасөспірімдердің және жастардың төмен орташа көрсеткіштері. Бұл салт-многодетности шығыс этностардың урбанизированностью еуропалық этностар. Табиғи өсімі қала халқының едәуір төмен ауыл.

Балалар, жасөспірімдер мен жастар Қазақстан халқының құрамындағы құрайды 53,8%. Менің ең “жас” этнос: өзбектер — 64,3%, қазақтар — 61,5%, түріктер — 60,7%, әзербайжандар — 59%, ұйғырлар -58,4%. Орта мерзімді перспективада құрамында Қазақстан жастар өсетін болады саны өзбектер, қазақтар, түріктер, әзірбайжандар және ұйғыр. Сол уақытта, саны орыстар, украиндар, белорустар, немістер құрамында жастар төмендейтін болады. Егер саралап, туылған балалар саны бойынша этникалық көрсеткіштер бойынша, бұл тұжырым табады растау статистикалық деректер. 2008 жылы облыста дүниеге 5599 қазақтардың 4083 орыс, 1186 украиндар, 676 немістер, 219 беларус, татар 192, 62 әзербайжандар, 58 башқұрт, 47 корейлер, 41 молдаванина, 32 поляков, 31; чеченца, 18 мари, 17 мордва, 16 армян, 15 удмуртов, 13 өзбек, 12 чувашей, 9 латыш, 7 ингуш, 7 грузин, 3 гректер. Ескеру, этникалық тиістілігі жаңа туған нәрестелерге көрсетілген тиесілігі бойынша ана, сол себепті нақты көрініс алуға болады және бірнеше өзге де соғұрлым, анағұрлым, едәуір бөлігі (3 374 12 422 жаңа туған нәрестелерге, яғни 27,2 % – ға) рождены қазақстанда ұлтаралық неке. Егер қазақ қыздары облысының балалардың үлесі туғандар неке өкілі, басқа этностың салыстырмалы түрде үлкен емес және 5,1% – ды құрады, онда азербайджанок бұл үлесі 27,4 %, орыстар — 31,9 %, чеченок — 35,9 %, армянок — 37,5 %, полячек — 53,1 %, кореянок -53,2 %, удмурток — 60 %, украинок — 64,8 %, башкирок’- 65,5 %, литовок — 66,7 %, ержан қазыханов ирландия — 68,5% – ға, немок — 68,9 %, узбечек — 69,2 %, грузинок — 71,4 %, ингушек — 71,4 %, татарок — 72,9 %, мариек — 77,7 %, мордовок — 82,4 %, чувашенок — 83,3 %, гречанок — 100 %.

Кеңестік республика болды, ол ең жоғары Кеңес Одағында кейін Латвия пайызы ұлтаралық некелер. Соңғы уақытта үлесі, ұлтаралық некелердің жалпы саны жасалған біздің еліміздің аумағында некелік одақтардың айтарлықтай азайды.
Бөлінісінде аумағында тұратын этностардың Қостанай облысының үлесі, ұлтаралық некелер келесі түрде көрінеді:
1. Ерлердің үлесі браков с представителями өзге этностар құрайды:
— қазақтар — 337 бірі 2346 — 14,4 %
— орыстар — 720-дан 2051 — 35,1 %
— украиндар — 494 618 — 79,9 %
— немістер — 252 290 — 86,9 %
— белорустар — 91 93 — 97,8 %
— татарлар — 95 104 — 91,3 %

— корейлер — 22 32 — 68,7 %
— әзірбайжандар — Және 23 — 47,8 %
— молдавандар — 24-24 — 100 % -өзбектер-5-5-100%
— литвалықтар — 8 8 – — 100 %

Осылайша, барлық этностардың мүддесін білдіретін Қостанай облысы, қазақтар көрсетеді ең көп эвдогамность, әрі үлесі қазақ қыздары енетін ұлтаралық неке екі есеге төмен үлесін ерлер. Арасында әзербайжан, сондай-ақ бар бұл үрдіс қашан ер адамдардың саны енетін этносаралық неке, бірталай үлесін әйелдер. Қалған этностар байқаймыз үлесінің өсуі этносаралық некелесу, сөйлейтін туралы белсенді интеграциялық процестер қазақстандық қоғамда, байланысты елеусіз әсерінен мәдениетаралық және этносаралық қарама-қайшылықтарды барлық сала қоғамдық өмір. Атап өту қажет, бұл бірі маркерлерін анықтайтын даму демографиялық процестер болып табылады ғана емес, туу мен өлім-жітім. Бұл көрсеткіш байланысты көптеген факторларға, соның ішінде, қол жеткізетін сапалы медициналық қызметтерге және жас құрылымы этносының.
— корейлер — 33-43 — 76,7 %
— әзірбайжандар — 22 34 -^ 64,7 % -молдавандар-13 13-100% —өзбектер-7 7-100%
— литвалықтар — 4-4 — 100 %
2. Әйелдердің үлесі браков с представителями өзге этностар құрайды:
— қазақтар – 178 бірі-2187 — 8 %
— орыстар — 899-дан 2230 — 40,3 %
— украиндар — 471-дан 595 — 79,2 %
— немістер — 287-дан 325 — 88,3 %
— белорустар — 86 88 — 97,7 % -татарлар — 87 96 — 90,6 %

Қызылорда облысындағы демографиялық ахуал