1953 جىلدىڭ 30 ماۋسىمىندا قىتاي تۇڭعىش رەتكى جان سانى ساناعىن جۇرگىزدى. ساناق ناتيجەسى رەسپۋبليكا جان سانىنىڭ 601 ملن 938 مىڭ ادام ەكەندىگىن كورسەتتى. كوپ بالالى بولۋ ءداستۇرى بار قىتاي، ازاماتتىق سوعىس اياقتاپ، ەل ءىشى تىنىشتىق تاپقاننان كەيىن قاۋىرت ءوسىپ سالا بەرگەن. حالىقتىڭ تابيعي ءوسىمى 1950 جىلى 19% (10.39ملن), 1953 جىلى 23% (13.37ملن), 1954 جىلى 24.8% (14.75ملن) بولدى.

وسى تۇستا، ءىشىنارا كوزقاراقتى ينتەللەگەنتسيا جان سانى ءوسىمى قارقىنىنىڭ ەلدىڭ ەكونوميكالىق الەۋەتى مەن ەكونوميكالىق ءوسىم قارقىنىنان القىپ، حالىقتىڭ تۇرمىسىنىڭ كوتەرىلۋى مەن ەلدىڭ جان-جاقتى دامۋىنا كەرەكتى كاپيتال جيناۋعا اۋىرتپاشىلىق سالاتىنداعىنا الاڭداپ، بيلىككە جان سانىنىڭ قاباعات وسۋىنە لايىقتى تەجەۋ سالۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتكەن-ءدى. بىراق، «ۇلى كوسەم» ماو «كومپارتيا باسشىلىعىندا، ادام بولسا بولعانى، ءپانيدىڭ نەلەر كەرەمەتتەرىن جاساپ تاستاۋعا بولادى» دەپ مالىمدەپ (1949 جىلى قىركۇيەك، «يدەاليستىك تاريحي تانىمنىڭ بانكروت بولۋى» ماقالاسى), «ادام كوبەيگەن سايىن، كۇش ۇلعايادى» دەيتىن ايگىلى تۇجىرىمىن جاريا ەتتى (15.04.1958, «ءبىر كووپەراتيۆتى تانىستىرۋ» ماقالاسى).

وسىدان كەيىن-اق دەموگرافيا ماسەلەسى جابىق تاقىرىپقا اينالىپ، جان سانى 1971 جىلى تۋىتتى جوسپارلاۋ ساياساتى قولعا الىنعانعا دەيىن قالاي وسۋگە مۇمكىن بولسا، سولاي ءوسىپ باقتى. مەملەكەتتىڭ دامۋى جانە حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋ قامى ءۇشىن تۋىتقا لايىقتى تەجەم قويۋدى تۇڭعىش كوتەرگەن كورنەكتى ەكونوميست، دەموگراف، «جاڭا دەموگرافيا تەورياسى» كىتابىنىڭ اۆتورى ما يانچۋ ماو تاراپىنان «قىتايدىڭ مالتۋسى» (1958 جىل) اتالىپ، قۋعىنعا ءتۇستى.

1971 جىدى شىلدەدە قىتاي ۇكىمەتى «Tۋىتتى جوسپارلاۋ قىزمەتىن دۇرىس جولعا قويۋ تۋرالى بايانداماسىن» جاريالاپ، جان سانى ءوسىمى كورسەتكىشىن العاش رەت ەل ەكونوميكاسىن دامىتۋ جوسپارىنا كىرگىزدى. 1972 جىلدان باستاپ تۋىلعان بالا سانى ازايا باستادى (بەرىلگەن قحر ستاتيستيكا اگەنتتىگىنىڭ مالىمەتىنە قاراڭىز). بۇل ۇدەرىس 60 جىلدىقتاعىلاردىڭ ۇرپاق ءسۇيۋ جاسىنا كەلۋىنە بايلانىستى 1981-86 جىلدارى بالا تۋدىڭ كوبەيۋىنە ورىن بەرگەنىمەن (كەستەگە قاراڭىز), 1987 جىلدان كەيىن قايتا ىزىنە ءتۇستى. 1982 جىلى قكپ 12-سەزى تۋىتتى جوسپارلاۋدى مەملەكەتتىك ساياسات ەسەبىندە بەكىتىپ، كونستيتۋتسياعا ەنگىزدى. ناتيجەسىندە 1987 جىلدان باستاپ تۋىلاتىن نارەستە سانىنىڭ جىلدان جىلعا ازايۋى قالىپتى ۇردىسكە ايلاندى (كەستەگە ق.)

بۇل ەل ەكونوميكاسىنىڭ قارجىلىق قامتاماسىزدانۋىنا مۇرسات بەرىپ، حالىقتى وقىتۋ، ەمدەۋ، باسپانامەن قامتۋ سياقتى الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ قاۋىرت قوردالانباۋىنا ايتاقالسىن پايدالى بولعانىمەن، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق مۇددەلەرىنە زاقىم بولارلىق ىقتيمال سالدارلاردى دا يشارالادى. 2000 جىلعى قحر مەمستاتاگەنتىكتىڭ جان سانىنا جۇرگىزگەن ءىشىنارا ساناعى ەلدەگى جالپى تۋ كورسەتكىشىنەن (مەملەكەتتەگى 15-49 جاس ارالىعىنداعى ايەلدەردىڭ دۇنيەگە اكەلەتىن بالا سانىنىڭ كورسەتكىشى) 1.22-گە ءتۇسىپ قالعاندىعىن كورسەتتى! بۇل الەمدىك ورتاشا كورسەتكىش 2.45, دامىعان ەلدەردىڭ ورتاشا كورسەتكىشى 1.67 عانا ەمەس، بالا تۋى اسا از سانالاتىن جاپونيادان دا (1.5) تومەندەپ كەتكەندى بىلدىرەدى. جالپى، بۇل كورسەتكىش 2.1 بولعاندا عانا مەملەكەتىڭ جان سانىندا ءوسىم بولaدى دەپ سانالادى.

ماسەلەنىڭ سالماعىن باعامداعان قىتاي بيلىگى مەملەكەتتىڭ دەموگرافيا ساياساتىنا رەتتەۋلەر ەنگىزىپ كوردى. مىسالى، 19 ولكەنىڭ اۋىل تۇرعىندارىنا ەرلى-زايىپتىلاردىڭ تۇڭعىش بالالارىنىڭ قىز بولعانىنا بايلانىستى ەكىنشى بالا الۋلارىنا رۇحسات بەرىلدى. ەلدىڭ شەتكەرى 5 ولكەسىندە جانە جان سانى 10 ملن-عا جەتپەيتىن ۇلتتارعا 2 بالا كورۋگە جول قويىلدى. ەرلى-زايىپتىلاردىڭ ەكەۋى دە، ءوز اتا-انالارىنان جالعىز بالا بولعاندارىندا، ەكى بالا الۋلارىنا (2011), بىرەۋىنىڭ ءوز اتا-اناسىنان جالعىز ەكەندىگى دە ەسەپكە الىنىپ، ەكى بالا الۋلارىنا رۇحسات ەتىلدى (2013جىل). دەسە دە، مۇنىڭ بارلىعى بالا تۋ كورسەتكىشىنىڭ جىلما-جىل ازايۋىن توقتاتا العان جوق. 

2003-2016 جج. ارالىعىندا بالا تۋدىڭ جىلارالىق ايىرماسىنىڭ ۇلعاۋسار الشاقتاپ كەتپەگەنىن ايتپاعاندا (كەستەگە ق). ونداعان جىلدار جۇرگىزىلگەن تۋىتتى جوسپارلاۋ ەلدەگى تۇتاس جان سانىنىڭ ءوسىمىن تەجەۋمەن ءبىر ۋاقىتتا، جۇمىس كۇشىنىڭ ءوسىمىن دە تەجەدى. «قىتاي ستاتيستيكاسى جىلناماسى-2018» مالىمەتىنشە، 2013-2018 جىلدارى قىتايدىڭ جۇمىس كۇشى 25.6 ملن ادامعا ازايعان. بۇۇ، ءتىپتى، 2050 جىلعا جەتكەندە قىتايدىڭ جۇمىس كۇشى 200 ملن ادامعا ازاياتىنىن بولجاپ وتىر.

جۇمىس كۇشىنىڭ وبسوليۋتتى سانىنىڭ ازايۋىمەن بىرگە، مىناداي كەلەڭسىزدىكتىڭ زاردابىنىڭ تىپتەن سوراقى بولاتىپ ءتۇرى بار. ءبىر وتباسىندا ءبىر بالا تۋ ساياساتى 176 ملن جالقى ۇرپاقتى دۇنيەگە اكەلدى. ولاردىڭ باسىم كوپساندىسى وتباسىندا جالعىز بولۋىنا بايلانىستى ەركەتوتاي كۇي كەشتى. ناتيجەسىندە، قىتايدا اۋكىلدەگەن، ءوزىمشىل، ەڭبەكتى قالامايتىن، بولىسۋگە قىرىن، شامشىل ۇرپاق جەتىلىپ شىقتى جانە بۇلار وندىرۋشىلىكتەن كورى تۇتىنۋشىلىققا، وتە-موتە، بەيىم بولدى. بۇلاردىڭ زاماناۋي كاسىبي ءبىلىمى جوعارى بولعانىمەن، ءوزى تۋعان ۇلتتىڭ بولمىسىنداعى ەڭبەكقورلىق، ۇنەمشىلدىك، توپتاسقىشتىق سىقىلدى قاسيەتتەرىن مۇلدە جوعالتىپ الدى.

جاعدايدى سارالاي كەلە، 2015 جىلى جەلتوقساندا قحر مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى «جان سانى جانە تۋىتتى جوسپارلاۋ زاڭىنا» وزگەرىستەر ەنگىزىپ، 2016 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ وتباسىندا جالپىلاما 2 بالا الۋعا  جول قويدى. بىراق، جان سانىنىڭ ارتۋى 2016, 2017 ەكى جىلعى سەكىرىستەن كەيىن، كۇتكەندەگىدەي مەجە بەرە العان جوق (كەستەگە ق.). بالا تۋدىڭ جىلدىق ءوسىمى ءجىتى تومەندەۋمەن بىرگە، تومەندەۋ ءۇردىسى دە ۇدەمەلىلىك سيپات الۋدا. «قازىر سەنىمدى تۇردە ايتۋعا بولادى، 2018 جىلى بالا تۋ كولەمى سوڭعى 10 جىلداعى ەڭ تومەنگى كورسەتكىش سانالعانىمەن، ول 2018-دەن كەيىنگى 100 جىلداعى جان سانى ەڭ كوپ وسكەن جىل بولىپ قالماق» («قىتايدىڭ دىلگىر وقىمىستىلارى» سايتى).

وسىعان سايكەس، قىتايداعى تۋىت جاسىنداعى ايەلدەردىڭ سانى دا كەمىپ بارادى. قىتايلىق ساراپشىلار 2018-2028 جىلدارى 22-30 جاس ارالىعىنداعى ۇيلەنۋ جاسىنداعى قىزداردىڭ سانى 37%-كە ازاياتىنىن بولجاپ وتىر (اتالعان سايت). دەمەك، قىتايدا سابيلەردىڭ دۇنيەگە كەلۋى ونان ارى ازايا بەرمەك. مۇنىڭ باستى سەبەبى تۇتىنۋ قۇنىنىڭ ەرەپايسىز ارتىپ، بالا تۋ مەن ونى اسىراۋدىڭ، وقىتۋدىڭ، ۇيلەۋدىڭ وزىندىك قۇنىنىڭ اتا-انانىڭ قالتاسى كوتەرە المايتىن شەككە جەتكەندىگىنەن. مىسالى، قىتايدىڭ ءىرى قالالارىندا بيۋدجەتتىك قىزمەتكەرلەر قازىرگى تابىستارىن جيناقتاپ قازىرگى باعا بويىنشا باسپانا الۋ ءۇشىن عاسىر بويى قارجى جيناۋلارى كەرەك ەكەن.

وسىنداي جاعدايدا، قىتاي عاشىقتارى ۇرپاق كورۋ ەمەس، وزدەرىنە مەنشىكتى قۇجىرا الۋدى دا ارمانداۋعا داتتەرى بارماۋدا (قازىردىڭ وزىندە 200 ملن وتباسى سوماسى 28 ترلن يۋان بولعان تۇرعىنۇي نەسيەسىمەن باسى قاتۋدا). بۇل كەزەگىندە ۇيلەنبەۋگە، ۇيلەنبەي بىرگە تۇرۋعا، ءسابي الماۋعا يتەرمەلەۋدە. ءتيىستى تەكسەرۋلەر 1985-89 جىلدارى تۋىلعان قىتاي قىزدارىنىڭ 10%-ءنىڭ، جىگىتتەردىڭ 25%-ءنىڭ بويداق جۇرگەنىنە، ۇيلەنبەي بىرگە تۇرعاندار سالىستىرماسىنىڭ 30%-كە جەتكەنىنە كوز جەتكىزگەن (فينانستايمس سايتى، قىتايتىلى نۇسقاسى 20.01.2020). 

قىتايدا بالانىڭ ازايىپ تۋىلۋىنا تۋىت جاسىنداعى اتا-انالاردىڭ سانالارىنىڭ زامانعا ساي وزگەرگەندىگى دە سەبەپ بولۋدا. تۋىتتى جوسپارلاۋ مەزگىلىندە تۋىلعان قىتايلىقتاردىڭ ەلدىڭ جالپى بەتتىك ورلەۋى مەن شەتەلدەرمەن ءجيى بايلانىسقان تۇسىندا ومىرگە كەلگەندەرى ءمالىم. سايكەسىنشە، ولار ءوز اتا-انالارىنا سالىستىرعاندا زاماناۋي ءبىلىم الۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدى، وسىزامانعى تۇيسىك-تانىم قالىپتاستىردى، الەمنىڭ تۇرمىس داعدىلارىن قابىلدادى. مىسالى، قىتايداعى وتباسىن ىلەسىپ زەرتتەۋ مالىمەتتەرىنىڭ ايعاقتاۋىنشا، 80-جىلدىقتاردان كەيىنگىلەردىڭ ۇيلەنەردەن بۇرىن ەكىقابات بولىپ قالاتىندارىنىڭ سالىستىرماسى 40%-كە جەتكەن. ال مۇنداي جايت ولاردىڭ اكە-شەشەلەرىنىڭ بۋىنى ءۇشىن ۇياتتى جاعداي سانالاتىن. سوندىقتان دا، ولار ءۇشىن اتا-اناسىنىڭ ءداستۇرىن ۇستانىپ، بالا ءسۇيۋ بايىزدى ۇستانىم سانالماي بارادى. 2016 جىلعى وتباسىنان ۇلگى الىپ تەكسەرۋ ناتيجەسى ءبىر بالانىڭ ومىرگە كەلۋ كورسەتكىشىنىڭ، ءتىپتى، 0.69–عا ءتۇسىپ كەتكەنىنە مەڭزەيدى (جوعارىداعى 1.22-مەن سالىستىرىڭىز). «ءبىرىنشى بالانىڭ تۋىلۋىنىڭ ءوزى مۇنداي دەڭگەيگە ءتۇسىپ كەتكەنىنەن قاراعاندا، 90-جىلدىقتاردان كەيىنگى قىزداردىڭ 31%-ءنىڭ بالا كوتەرمەي وتەنىنىن كەسىپ ايتۋعا بولادى» («قىتايدىڭ دىلگىر وقىمىستىلارى» سايتى). مىنە، بالا تۋدىڭ ازايۋى، تۋىت جاسىنداعى قىزداردىڭ ازايۋى جانە ولاردىڭ بالا تۋ نيەتىنىڭ كەمۋى قىتايدىڭ جان سانىنىڭ جىل سايىن كەمۋى ءۇردىسىن تەزدەتە تۇسپەك. 

قىتايدىڭ جان سانى قۇرىلىمىندا وسىعان كەرەعار ەكىنشى ءۇردىس بەلەڭ الۋدا. ول - جالپى جان سانىندا ەگدە جاستاعىلاردىڭ ۇلەسىنىڭ ارتىپ بارا جاتقاندىعى، ياعني قوعامنىڭ قارتتانۋى قۇبىلىسى. حالىقارالىق داعدى بويىنشا، ءبىر ەلدە 60 جاستان اسقان كىسىلەردىڭ ۇلەسى 10%-تەن، 65 جاستان ارعىلاردىڭ ۇلەسى 7%-تەن اسسا، قارتتانعان ەل نەمەسە قوعام بولىپ سانالادى. قىتايدىڭ «2015 جىلدىق ەل ەكونوميكاسى مەن الەۋمەتتىك دامۋىنىڭ قورىتىندى ەسەبىندە» 1.374 ملرد حالىقتىڭ ىشىندە 60 جاستان اسقاندار سانىنىڭ 220 ملن-عا جەتىپ، سالىستىرمالى ۇلەسىنىڭ 16.1%، 65 جاستان ەگدەلەردىڭ 143 ملن-نان اسىپ 10.5% ۇستاعانىن جاريالادى. بۇل كورسەتكىش حالىقارالىق ولشەمنىڭ 1.5 ەسەسىنە پاراپار كەلەدى جانە بۇل ءۇردىستىڭ ۇدەمەسە باسەڭدەيتىن ءتۇرى جوق.

تۋىتتى جوسپارلاۋ داۋىرىندە وتباسىندا جالعىز تۋىلعان ۇرپاق ءوز اكە-شەشەسى جانە ولاردىڭ اكە-شەشەسى بولىپ، 6 كىسىنىڭ الاقانىندا وبەكتەسە، ەندى سولاردىڭ قامىن جاساپ، كۇتىمگە الاتىن جاعدايعا ءدوپ كەلىپ وتىر.  2016 جىلعى ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قامتاماسىزداندىرۋ مينسترلىگىنىڭ ەسەبىندە، بۇكىل قىتاي بويىنشا قالا-كەنت تۇرعىندارىنىڭ اسىراy-باعىy كووفيتسەنتى 2.75:1 قاتىناسىن (2.75 كىسى 1 قارتتى اسىرايدى) كورسەتسە، بۇل كورسەتكىش حەي لوڭجياڭ (نeilongjiang) ولكەسىندە 1.3:1 قاتىناسىنا ءتۇسىپ كەتكەن. قىتايدىڭ قارتتار سانىنىڭ قيساپسىز كوپ بولۋىمەن قاتار، بۇل ءۇردىستىڭ ەلدىڭ جالپى دامۋ دەڭگەيىمەن ۇيلەس كەلمەۋى دە اۋىر ماسەلەلەر تۋىنداتۋدا.

الەمدىك تاجريبەدە قارتتانۋ قوعام جان-جاقتى دامۋدىڭ جوعارى دەڭگەيىنە جەتكەندىگىنىڭ بەلگىسى ىسپەتتى قۇبىلىس بولىپ كەلگەن-ءدى. مىسالى، قارتتار ۇلەسىنىڭ قازىرگى قىتايدىڭ جاعدايىنا پاراپار شەككە جەتكەندەگى گەرمانيانىڭ جان باسىندىق جالپى ىشكى ءونىمى ء(جىو) 18000$, اقش پەن جاپونيانىكى تيىسىنشە 29000$ جانە 38000$ بولاتىن. سونىمەن قاتار ولاردىڭ قارتتاردى قامتاماسىزداندىرۋ تەتىكتەرى دە مەيىلىنشە جەتىلگەن-ءدى. قىتايدىڭ بۇگىنگى كىسى باسىنا شاققانداعى ءجىو 8-9000$ كولەمىندە. بۇل ءوز كەزەگىندە قارتتاردىڭ ۇرپاقتارىنا زىلدەي اۋىرتپاشىلىق سالۋمەن بىرگە، مەملەكەتتىڭ ماكروەكونوميكالىق ساياساتى مەن بيۋدجەتىنە دە سالماق ۇستەپ، اۋىر الەۋمەتتىك ماسەلەلەرگە سوقتىرىپ وتىر. مىسالى، جاڭاعى اتالعان حەي لوڭجياڭ ولكەسىنىڭ 2016 جىلعى زەينەتكەرلىككە تولەۋگە ءتيىستى قارجىسى 23.2 ملرد يۋان جەتپەي قالعان (قحر ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قامتاماسىزداندىرۋ مينسترلىگى 2017 جىلعى ەسەبى). مەملەكەت ەندى وسى سومانى زەينەتاقى قورىندا قارجىسى جەتكىلىكتى ولكەلەردىڭ ەسەبىنەن جاۋىپ بەرگەن. سول جىلعى ەسەپتە وسى ولكەدەن باسقا تاعى 5 ولكەنىڭ اتالمىش قارجىسى جەتىسپەگەن. قىتاي ەكونوميستەرى 2050 جىلعا جەتكەندە، تۇتاس ەل كولەمىندە حەي لوڭجياڭداعىداي جاعدايعا بەتەكى كەلەتىندەي ىقتيمالدىقتى ايتىپ، «سوندا حالىقارالىق كومەككە جۇگىنەمىز بە» دەپ دابىل قاعۋدا.

ماسەلەنىڭ الەۋمەتتىك مانىنە ۇڭىلسەك، قىتاي بيلىگى مەن تۇتاس قوعام قوعامنىڭ قارتتانۋىنا دايىن بولماي وتىر. تۋىتتى جوسپارلاۋدى جولعا قويا باستاعان جىلدارى، ءتيىستى كۇدىك كەلتىرگەن وقىمىستىلارعا بيلىك «تۋىتتى جوسپارلاڭىز، قارتايعانىڭىزدا ۇكىمەت اسىرايدى» دەگەن ۇرانمەن جاۋاپ بەرگەن. كەلە-كەلە بۇل ۇران «تۋىتتى جوسپارلاڭىز، ۇكىمەت اسىراۋعا كومەكتەسەدى» بولىپ وزگەرگەن. بۇگىنگە كەلگەندە «قارتتاردى اسىراۋدa ۇكىمەتكە يەك ارتپاعان ءجون» دەپ وتىر. ۇكىمەتكە سەنىپ ۇيرەنگەن حالىقتىڭ قارتتىق قوعام، قارتتاردى اسىراۋ جايلى ويلانۋعا نيەتتەنۋگە دە، داعدىلانۋعا دا زاۋقى بولعان جوق. ەندى كەلىپ كىمگە شاعىنارىن بىلمەي داعدارۋدا.

مەملەكەت بولسا، مەملەكەتتىڭ قامتاماسىزداندىرۋى تۇرعىسىنان ءوز دارەجەسىندە جۇمىس جاساي الماي كۇمىلجۋدە. بۇل وسى كۇنگە دەيىن جۇرگىزىلگەن رەفورمالار سىناعىنىڭ وسى ماسەلەنى شەشۋدىڭ ۇتىمدى دا ويلاستىرىلعان تەتىگىن تاۋىپ بەرە الماعاندىعىنان دەرەك بەرەدى. مىسالى، ءوز ۇرپاقتارىن ايتپاعاندا، سونشاما قالىڭ قارتتى مەملەكەت تاراپىنان باعىپ-قاراۋ مەن كۇتىمگە الۋدىڭ الەۋمەتتىك مەحانيزمى جاراقتاندىرىلمادى. قازىردىڭ وزىندە قارتتاردىڭ كۇتىمىنە 10 ملن باپتاۋ-ەمدەۋ ماماندارى قاجەت بولسا، ناقتى جۇمىس جاساپ جاتقان قىزمەتكەرلەر سانى 1 ملن-عا جەتپەيدى ەكەن. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگىنىڭ ءوزى ارنايى دايىندىق كورمەگەن، مەديتسينالىق ءبىلىمى جوق، تەك جۇمىس تابۋ ءۇشىن قالا جاعالاعان سىرت بۋىنداپ قالعان كىسىلەردەن قۇرام تاپقاندار بولىپ شىقتى. (2016 جىلى قىتاي ۇكىمەتى مەديتسينالىق رەفورماسىنىڭ ءساتسىز بوعاندىعىن مويىنداعان). 

بالا تۋدىڭ ۇدەمەلى ازايۋى قىتايلىقتاردىڭ ابسوليۋتتى سانىنىڭ ازايۋنا الىپ كەلىپ، جالپى سۇرانىستىڭ قىسقارۋىن تۋدىرىپ، ەكونوميكالىق ءوسىمنىڭ ارتۋىنا تەجەم سالۋىمەن قويماي، جۇمىس قولىنىڭ كەمۋى تۇرعىسىنان الەۋمەتتىك بايلىقتىڭ مولىعۋىنا تۇساۋ بولا باستادى. جان سانى قۇرىلىمىنىڭ قارتتانۋى مەملەكەت پەن اسىراۋشىلاردىڭ جۇكتەمەلىگىن اۋىرلاتىپ، ەكونوميكالىق قانا ەمەس، الەۋمەتتىك، مورالدىق، پسيحولوگيالىق ماسسەلەگە اينالۋدا. وسىلايشا، قىتاي قوعامى بۇگىندەرى اۋىر دەموگرافيالىق داعدارىسپەن بەتپە-بەت كەلىپ وتىر.

ماسەلەنىڭ ۇزاق بولاشاقتىق ستراتەگيالىق قىرىنا ۇڭىلگەندە، ول ەكونوميكالىق ءوسىمنىڭ قۇلدىراۋى، ەكولوگيالىق كەلەڭسىزدىكتىڭ وتكىرلىگى، تايۆاننىڭ دەربەستىك قالاۋى، سۋار-داعى ورشىگەن سەپاراتيستىك پىيعىلدار، ەلدەگى مورالدىق توقىراۋلار سياقتى تولعاقتى ماسەلەلەردىڭ قاي-قايسىنان دا اۋىر بولماسا كەم سوقپايىن دەپ تۇر.

قۇرمەت قابىلعازىۇلى

Abai.kz