جەنەۆا قالاسىنداعى دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى (دسۇ) باس كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ءوتىنىشى بويىنشا قازاقستان-قىرعىز شەكاراسىنداعى جاعداي تالقىلاندى.

قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ وكىلدەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا دسۇ كەلىسىمدەرىنىڭ كەيبىر ەرەجەلەرىن بۇزۋ تۋرالى نارازىلىقتارىن ءبىلدىردى، بۇل قىرعىزستاننىڭ ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرىنىڭ ناشارلاۋىنا الىپ كەلدى.

قازاقستاننىڭ بۇۇ جانىنداعى جانە باسقا دا حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ جەنەۆاداعى تۇراقتى وكىلى جانار ايتجانوۆا قىرعىزستاننىڭ شاعىمىن نەگىزسىز دەپ اتادى.

ول قىرعىز تاراپىنا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق تۋرالى شارتقا سايكەس، ەاەو-عا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ اۋماقتارى اراسىندا كەدەندىك دەكلاراتسيالاۋ مەن مەملەكەتتىك باقىلاۋدى، سونىڭ ىشىندە كەدەندىك، كولىكتىك، ۆەتەرينارلىق جانە سانيتارلىق باقىلاۋدى قولدانباستان تاۋارلاردى ەركىن وتكىزۋ جۇزەگە اسىرىلاتىنىن ەسكە سالدى.

دەمەك، قىرعىز رەسپۋبليكاسىنان قازاقستانعا كەلەتىن، ونىڭ ىشىندە قازاقستان اۋماعى ارقىلى ترانزيتپەن وتەتىن بارلىق تاۋارلار كەدەندىك باقىلاۋ تالاپتارىنان بوساتىلعان. وسىعان بايلانىستى قىرعىز رەسپۋبليكاسى كوتەرگەن ماسەلەلەر تەك قانا ەاەو زاڭناماسىنىڭ قۇقىق قولدانۋ پراكتيكاسىمەن بايلانىستى جانە وسى ۇيىمنىڭ الاڭىندا تالقىلانۋى ءتيىس.

«2019 جىلدىڭ وزىندە قىرعىزستاننان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جالعان رەزيدەنتتەرىنە تاۋار اكەلۋدىڭ 2,6 مىڭنان استام وقيعاسى انىقتالدى. سونداي – اق، رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ اۋماعىنا قىرعىز تاۋارلارىن «جالعان ءترانزيتتى» جۇزەگە اسىرۋدىڭ 4,8 مىڭنان استام وقيعاسى انىقتالدى، ولار فاكتى بويىنشا ۇلتتىق بيۋدجەتكە جاناما سالىقتاردى (ققس) تولەمەي قازاقستان نارىعىندا ساتىلدى» - دەپ اتاپ ءوتتى ەلشى.

قازاقستان قابىلداعان شارالار سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋدى جانە ەل بيۋدجەتىنە ققس تۇسىمدەرىنىڭ تولىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان. سونىمەن قاتار، بۇل شارالار ىشكى جۇك تاسىمالداۋشىلارعا، ەاەو مۇشە مەملەكەتتەرىنىڭ جانە ءۇشىنشى ەلدەردىڭ جۇك تاسىمالداۋشىلارىنا ءبىر قاتارلى قولدانىلادى.

قورىتىندىلاي كەلە، قازاقستان ەلشىسى قىرعىز رەسپۋبليكاسىن دسۇ مەن ەاەو-عا كىرۋ كەزىندە العان مىندەتتەمەلەرىن تولىق ورىنداۋعا، سونداي-اق ءوز سەرىكتەستەرىنىڭ ۇلتتىق زاڭنامالارىن ساقتاۋعا شاقىردى.

قازاقستاندىق تاراپ، ەگەر قىرعىز تاراپى سوت ءىسىن باستاسا، دسۇ الاڭىنداعى سوت پروتسەسى اياسىندا ءوزىنىڭ مۇددەلەرى مەن قۇقىقتىق شارالارىن قورعاۋعا دايىن.

ءوز كەزەگىندە، قازاقستان دسۇ-نىڭ نازارىن قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ەاەو-عا مۇشە باسقا ەلدەردەن يمپورتتالاتىن جەكەلەگەن تاۋارلارعا باعانىڭ ەڭ تومەنگى دەڭگەيىن (بەتد) قولدانۋمەن بايلانىستى وسى ۇيىمنىڭ نورمالارىن ەلەۋلى تۇردە بۇزۋىنا اۋداردى; قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ كاسىپورىندارىندا وندىرىلگەن اۋىلشارۋاشىلىق تەحنيكالارىن ققس-تان بوساتۋ; جانە قازاقستانمەن ەاەو-نىڭ بىرىڭعاي كەدەن تاريفتەردەن بوساتۋدى قولداناتىن تاۋارلاردىڭ يمپورتىنا تىيىم سالۋدى كوزدەيتىن قىرعىز رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىنىڭ جوباسىن ازىرلەۋ. بۇل بۇزۋشىلىقتار دسۇ-نىڭ ءتيىستى كوميتەتتەرىندە قارالادى.

Abai.kz