«پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا تۋرالى» زاڭ جوباسى قابىلدانا ما؟
وتكەن جۇمادا ماجىلىستە نۇرلان ءابدىروۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن سوت رەفورماسى كوميتەتىنىڭ وتىرىسى بولىپ، وندا «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ جەتەكشىسى ازات پەرۋاشەۆ «پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا تۋرالى» زاڭ جوباسىن ۇسىندى.
وتىرىس بارىسىندا زاڭ جوباسى تالقىلانىپ، اتاپ ايتقاندا، دەپۋتات ماگەررام ماگەرراموۆ پارلامەنتتىك وپپوزيتسيانىڭ انىقتاماسىن ەنگىزۋدىڭ قاجەتتىلىگى جوق ەكەنىن ايتتى. ويتكەنى ونىڭ قكحپ پارتياسى ءوزىنىڭ باعدارلامالىق قۇجاتتارىندا ءوزىن وپپوزيتسيا دەپ جاريالاعان. سونىمەن قاتار، ول وپپوزيتسيانىڭ ءماجىلىس كوميتەتتەرىندە سويلەۋ نەمەسە توراعالىق ەتۋ قۇقىعىن بەكىتۋدى قاجەت دەپ سانامايتىنىن اتاپ ءوتتى.
ازات پەرۋاشەۆ پارتيانىڭ باعدارلاماسىندا ءوزىن وپپوزيتسيا دەپ بەكىتۋگە قاتىستى - باعدارلاما پارتيانىڭ سايلاۋ ۋچاسكەسىنە باراتىن ىشكى قۇجات ەكەنىن اتاپ ءوتتى. "پارتيانىڭ نەگىزگى قۇجاتىندا وپپوزيتسيا بولاتىنىن جاريالاۋ دەگەنىمىز، بۇل سايلاۋدا جەڭىلىستى الدىن الا جوسپارلاۋ. سونىمەن بىرگە، كەز-كەلگەن ناقتى پارتيا بيلىك ءۇشىن كۇرەسۋى، باسقارۋشى پارتيا بولۋعا ۇمتىلۋى كەرەك دەپ مالىمدەدى. پارتيالار وپپوزيتسياعا سايلاۋ الدىندا ەمەس، كەرىسىنشە سايلاۋ ناتيجەلەرى بويىنشا قوسىلادى. سوندىقتان ولار وزدەرىنىڭ نەگىزگى ماقساتىن وپپوزيتسيادا كورمەۋى كەرەك. كەز-كەلگەن پارتيانىڭ ماقساتى - جەڭىسكە جەتۋ جانە ەل مەن ومىردەگى وزگەرىستەرگە قول جەتكىزۋ. قالىپتى جۇيەدە بيلىك ءار مەزگىلدە وزگەرىپ وتىرۋى كەرەك، بۇل كەز-كەلگەن پارتيانىڭ ەرتە مە، كەش پە بيلىككە كەلۋ مۇمكىندىگى بولادى،- دەپ سانايدى ازات پەرۋاشەۆ. ارينە، باعدارلاما ىشكى قۇجات بولىپ تابىلادى جانە ءار تاراپ ونى ءوز قالاۋى بويىنشا قابىلدايدى. زاڭ جوباسىنىڭ مىندەتى - تەك «اق جول» نەمەسە «قكحپ» ءۇشىن ەمەس، بارلىق تاراپتار ءۇشىن تەڭ جاعداي جاساۋ.
ازات پەرۋاشەۆ سونىمەن قاتار پارلامەنتتەگى بارلىق پارتيالاردى وپپوزيتسيا دەپ ساناي المايتىندىعىن، ءتىپتى باعدارلامادا ءوزىنىڭ وپپوزيتسياسىن جازىپ، سودان كەيىن بيلىكپەن كەلىسەتىن بارلىق پارتيالاردى وپپوزيتسيا دەپ قاراستىرۋعا بولمايدى دەپ ءتۇسىندىردى. زاڭ جوباسىنىڭ اۆتورى انىقتاماعا ەنگىزىلگەن، وعان سايكەس ۇنەمى سىنعا تۇسەتىن جانە بيلىكتىڭ پارتياسىنىڭ باعىتىنا بالاما باستامالار جاسايتىن پارتيالاردى عانا پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا دەپ ساناۋعا بولاتىنىن جەتكىزدى. زاڭدا وپپوزيتسيانىڭ سويلەۋ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋ يدەياسىنا كەلەتىن بولساق، بۇل «اق جول» پارتياسىنىڭ دەپۋتاتتارىن بىرنەشە رەت سوزدەن ايىرۋ ناتيجەسىندە پايدا بولدى. ازات پەرۋاشەۆ الدىڭعى شاقىرىلىمدا «اق جول» قدپ دەپۋتاتتارىنا، ونىڭ ىشىندە وزىنە دە بەس رەت ميكروفوندى وشىرگەنىن، ونىڭ ىشىندە پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا ۇكىمەتتىڭ جىلداعى ەسەبىن تالقىلاۋ كەزىندە وشىرىلگەنىن ەسكە سالدى. مۇنداي فاكتىلەردى كوميتەتتىڭ جۇمىسىنا قاتىسقان باسقا دەپۋتاتتار دا راستادى.
«سوندىقتان، ءبىز كەز-كەلگەن پارلامەنت وتىرىستارىنداعى وپپوزيتسيانىڭ ءسوز سويلەۋىنە كەپىلدىك بەرۋ تالابىن نەگىزدى دەپ سانايمىز»، - دەدى زاڭ جوباسىنىڭ اۆتورى.
«سول سياقتى،«اق جول» پارتياسى وپپوزيتسيانىڭ توراعالىق ەتۋ جونىندەگى ۇسىنىستارىن مىسالى، بيۋدجەت كوميتەتىنە قاتىستى وتە نەگىزدى دەپ سانايدى. بيلىك پارتياسى بيۋدجەتتى باسقارادى، سوندىقتان دەموكراتيالىق باقىلاۋ مەن تەپە-تەڭدىك قاعيداتىنا سايكەس بيۋدجەت شىعىنىن باقىلاۋ باسقالاردا بولۋى كەرەك. «اق جولدىڭ» وپپوزيتسيانىڭ ۇكىمەتتىك زاڭدارعا بالاما زاڭ جوبالارىن ەنگىزۋ قۇقىعىنداعى باستامالارى دا ماڭىزدى. كەم دەگەندە ەكى پارلامەنتتىك تىڭداۋلاردىڭ جانە سەسسيانىڭ ۇكىمەت ساعاتىنىڭ جانە ت.ب. تاقىرىپتارىن انىقتاۋعا قۇقىلى بولۋ كەرەك»، - دەدى «اق جول» پارتياسىنىڭ جەتەكشىسى.
سونىمەن بىرگە ازات پەرۋاشەۆ ارىپتەستەرىنىڭ جۇمىس توبى اياسىندا بارلىق ۇسىنىستارىن تالقىلاۋعا دايىن ەكەندىگىن ءبىلدىردى.
دەپۋتات ۆاسيلي ولەينيك قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى جانىنداعى ۆەدومستۆوارالىق كوميسسيانىڭ وتىرىسىندا تالقىلاۋ كەزىندە مەملەكەتتىك ورگاندار پارلامەنتتىك وپپوزيتسيانىڭ ءوز قىزمەتىن مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا جابۋ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتۋ تۋرالى زاڭ جوباسىنىڭ ۇسىنىستارىنا قارسى ەكەنىن ەسكە سالدى. ا.پەرۋاشەۆ ۇكىمەتتىڭ زاڭ جوباسىنا جاساعان قورىتىندىسىندا بۇل نورما بيۋدجەتتىڭ شىعىندالۋىنا اكەلەتىندىگىن ءتۇسىندىردى. دەگەنمەن بۇل ماسەلە قازىرگى مەملەكەتتىك اقپاراتتىق تاپسىرىس اياسىندا شەشىلۋى مۇمكىن دەپ سانايدى. سول كەزدە تەك بيلەۋشى پارتيانىڭ جۇمىسى عانا اتاپ وتىلەدى. وسىعان قاراماستان، زاڭ جوباسىنىڭ جۇمىسىنا كەدەرگى كەلتىرمەۋ ءۇشىن ول قۇجات اۆتورى رەتىندە مۇنى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قابىلداماۋىن تۋدىرعان بىرقاتار باسقا نورمالاردى الىپ تاستاۋعا ءماجبۇر بولدى.
زاڭ جوباسىن قابىلداۋ تۋرالى ۇسىنىستى كوميتەت توراعاسى نۇرلان ءابدىروۆ، سونداي-اق دەپۋتاتتار نۇرلان دۋلاتبەكوۆ، ارمان قوجاحمەتوۆ جانە باسقالار قولدادى. تالقىلاۋدان كەيىن سوت-قۇقىقتىق رەفورما كوميتەتى "پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا تۋرالى" زاڭ جوباسى بويىنشا جۇمىس توبىن قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. ونىڭ جەتەكشىسى بولىپ فراكتسيا مۇشەسى، «اق جول» پارتياسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى بەرىك دۇيسەمبينوۆ سايلاندى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، 2019 جىلعى 20 جەلتوقساندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ پارلامەنتتە ساياسي ازشىلىقتاردىڭ قۇقىقتارىن زاڭنامالىق تۇرعىدان بەكىتۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساعان بولاتىن. «پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا تۋرالى» زاڭ جوباسىن «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى ازىرلەپ، ول ەقىۇ-نىڭ جوعارى باعاسىنا يە بولدى. سونداي-اق، زاڭ جوباسى «اق جول» فراكتسياسى دەپۋتاتتارىنىڭ وڭىرلىك ساپارلارىندا تالقىلاندى. اعىمداعى جىلدىڭ 26 اقپانىندا زاڭ جوباسى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى جانىنداعى ۆەدومستۆوارالىق كوميسسيانىڭ وتىرىسىندا تالقىلاندى.
Abai.kz