قازاق بوكسشىلارى ءازىربايجاندا وتكەن الەمدىك دودادان تاعى دا التىنسىز ورالدى.  وسىدان ەكى جىل بۇرىن ۇكىلەپ اپارعان جىگىتتەر ىشىنەن جالعىز سەرىك قولاعا قول جەتكىزگەندە، قازاق بوكسى «نوكاۋت» الدى دەپ، قىنجىلعانبىز. دەرەۋ باس باپكەر دامير بۋدانبەكوۆتى قۇرامادان الاستاپ، ورنىنا مىرزاعالي ايتجانوۆتى  وتىرعىزدىق. فەدەراتسيا تىزگىنىن تيمۋر قۇلىباەۆقا تاپسىرىپ، بەيجىڭ وليمپياداسىنان سوڭعى بۇل توقىراۋدى قۇراماداعى بۋىن اۋىسۋ پروتسەسىمەن بايلانىستىرعانىمىز دا جاسىرىن ەمەس. باس باپكەر مەن بوكسشىلار ناتيجە كورسەتەتىن سىنداردىڭ ەڭ باستىسى -  لوندوندا وتەتىن وليمپيادا ويىندارى. ال، تورتجىلدىق دوداسىنا تۋرا ءبىر جىل ۋاقىت قالعاندا، باكۋدەگى بىرىنشىلىك كىمنىڭ كوشى ىلگەرى ەكەنىن كورسەتكەن سياقتى.  سەرىك ساپيەۆ ۋكراين تاراس شەلەستيۋكتان ۇتىلعان جوق دەگەن وي بار جانكۇيەر جۇرەگىندە. ادىلبەك نيازىمبەتوۆ تە كۋبالىققا ايتارلىقتاي ەسە جىبەرمەگەن سياقتى. مىرزاعالي ايتجانوۆ تورەشىلەر تاراپىنان قىسىم بولعانىن جاسىرعان جوق. ايتپەسە، جەڭىلگەن بوكسشىنىڭ جارىستى جالعاستىرۋى بوكس تاريحىندا بولماعان جاعداي. ۋكراينالىق ۆاسيلي لوماچەنكونى ايتىپ وتىرمىز. راسىندا، مىقتى بوكسشى. قازىلاردىڭ از ۇپاي بەرگەنى جىگەرىن قۇم قىلعان جوق، سەبەبى ءاىۆا-نىڭ زارەسىن ۇشىرىپ جىبەرەتىن بۋبكا سەكىلدى اعالارى بار. ادىلدىك ىزدەگەن ولاردىڭ شاعىمىنا بۇكىلالەمدىك ۇيىم  باس يزەي سالدى. ارينە، ەڭ الدىمەن كىنانى وزىمىزدەن ىزدەيمىز. بىراق، فينالدا قازاق جىگىتتەرىنىڭ سوققىلارىن كورمەي قالعان  «سوقىر» تورەشىلەر تۋرالى ويلانعان دا دۇرىس-اۋ.

قازاق بوكسشىلارى ءازىربايجاندا وتكەن الەمدىك دودادان تاعى دا التىنسىز ورالدى.  وسىدان ەكى جىل بۇرىن ۇكىلەپ اپارعان جىگىتتەر ىشىنەن جالعىز سەرىك قولاعا قول جەتكىزگەندە، قازاق بوكسى «نوكاۋت» الدى دەپ، قىنجىلعانبىز. دەرەۋ باس باپكەر دامير بۋدانبەكوۆتى قۇرامادان الاستاپ، ورنىنا مىرزاعالي ايتجانوۆتى  وتىرعىزدىق. فەدەراتسيا تىزگىنىن تيمۋر قۇلىباەۆقا تاپسىرىپ، بەيجىڭ وليمپياداسىنان سوڭعى بۇل توقىراۋدى قۇراماداعى بۋىن اۋىسۋ پروتسەسىمەن بايلانىستىرعانىمىز دا جاسىرىن ەمەس. باس باپكەر مەن بوكسشىلار ناتيجە كورسەتەتىن سىنداردىڭ ەڭ باستىسى -  لوندوندا وتەتىن وليمپيادا ويىندارى. ال، تورتجىلدىق دوداسىنا تۋرا ءبىر جىل ۋاقىت قالعاندا، باكۋدەگى بىرىنشىلىك كىمنىڭ كوشى ىلگەرى ەكەنىن كورسەتكەن سياقتى.  سەرىك ساپيەۆ ۋكراين تاراس شەلەستيۋكتان ۇتىلعان جوق دەگەن وي بار جانكۇيەر جۇرەگىندە. ادىلبەك نيازىمبەتوۆ تە كۋبالىققا ايتارلىقتاي ەسە جىبەرمەگەن سياقتى. مىرزاعالي ايتجانوۆ تورەشىلەر تاراپىنان قىسىم بولعانىن جاسىرعان جوق. ايتپەسە، جەڭىلگەن بوكسشىنىڭ جارىستى جالعاستىرۋى بوكس تاريحىندا بولماعان جاعداي. ۋكراينالىق ۆاسيلي لوماچەنكونى ايتىپ وتىرمىز. راسىندا، مىقتى بوكسشى. قازىلاردىڭ از ۇپاي بەرگەنى جىگەرىن قۇم قىلعان جوق، سەبەبى ءاىۆا-نىڭ زارەسىن ۇشىرىپ جىبەرەتىن بۋبكا سەكىلدى اعالارى بار. ادىلدىك ىزدەگەن ولاردىڭ شاعىمىنا بۇكىلالەمدىك ۇيىم  باس يزەي سالدى. ارينە، ەڭ الدىمەن كىنانى وزىمىزدەن ىزدەيمىز. بىراق، فينالدا قازاق جىگىتتەرىنىڭ سوققىلارىن كورمەي قالعان  «سوقىر» تورەشىلەر تۋرالى ويلانعان دا دۇرىس-اۋ.

ميلاندا  «ەسەڭگىرەپ» قالعان قازاق بوكسى ەندى ەس جيىپ كەلەدى دەپ كوڭىل جۇباتۋعا بولادى ما؟! باكۋدەن ەڭسەمىزدى تىكتەپ ورالۋعا نە كەدەرگى بولدى؟ ءبىزدىڭ بوكسشىلار نە سەبەپتى التىنسىز قالدى؟ بۇل سۇراقتارعا ماماندار بىلاي دەيدى:

مىرزاعالي ايتجانوۆ، بوكستان ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى:

-الەمدىك سىننان التىن الۋ بۇل جولى دا بۇيىرمادى. راسى كەرەك، سەرىك تەڭ ويناپ، ادىلبەك ۇتقانداي كورىنگەن. شارشى الاڭنىڭ ءدال تۇبىندە تۇرمىز. باستى نازارىمىز - بالالاردىڭ قيمىل قوزعالىسىندا. تورەشىلەردىڭ شەشىمىن تۇسىنبەي قالدىق. التىن الامىز دەگەن ويدىڭ ورىندالماعانى ۇلكەن وكىنىش. بىراق، مۇنىمەن توقتاپ قالمايمىز. باستى ماقسات - لوندوندا باس جۇلدەسىز قالماۋ. باكۋدەن التىن بۇيىرماعاسىن، كىشكەنە كوڭىلىم ءپاس. كۇش اتاسىن تانىمايدى. بۇعان ناقتى دالەل رەتىندە ادىلبەك نيازىمبەتوۆتى ايتۋ كەرەك. داۋرەن ەلەۋسىنوۆكە قازاقستاندا تەڭ كەلەر جان جوق. اۋرۋ اياق استىنان. قىزۋى كوتەرىلىپ، اۋىرىپ قالدى. وسى تالانتتار لوندوندا جۇلدە سالاتىن جۇيرىكتەر. سەرىكتى جاقسىلاپ زەرتتەدى قارسىلاستارى. تاراستى وسىعان دەيىن ەكى رەت جەڭگەن.  بۇل جولى دا سەرىك جەڭىلگەن جوق.

بولات ءجۇمادىلوۆ، بوكستان الەم چەمپيونى:

- بالالاردىڭ بارىنە ىرزامىن.  باكۋدە التىنسىز قالعانىمىزدى داۋىل الدىنداعى تىنىشتىق دەپ بىلىڭىزدەر. ەرەسەكتەر اراسىنداعى تۇڭعىش  مەدالىمەن يۆان دىچكو جانە عاني جايلاۋوۆتى قۇتتىقتاعىم كەلەدى. جاستار ىسىلدى، تاجىريبە جينادى. ەندى وليمپيادا ويىندارىنا الاڭسىز دايىندالا بەرسىن. ادىلبەك باۋىرىما قانداي ماقتاۋ دا جاراسادى. فينالدا ول كۋبالىقتان جەڭىلگەن جوق. وسىنى بايقادىم. ال، سەرىك ساپيەۆ  -  قازاقتىڭ باتىرى. قۇرامانىڭ كاپيتانى. ناعىز نامىسقوي جىگىت. الەمنىڭ ءۇشىنشى التىنى بۇل جولى بۇيىرماسا دا، وليمپ شىڭىن باعىندىرادى دەگەن ويدامىن. سەرىكتى بۇكىل عالامنىڭ بوكسشىلارى جاتقا بىلەدى. سەرىكتىڭ قارسىلاستارى ونىڭ بۇگە شۇگەسىنە دەيىن زەرتتەپ العان. سوندىقتان دا، قيىنىراق بولدى.  ال، ۋكرايندار ەجەلدەن باتىر، جاۋىنگەر حالىق.  ولاردىڭ ءتورت التىنى بىزگە ۇلگى بولسىن. ەندى بۇكىل الەم ۋكراين بوكسشىلارىنا قارسى دايىندالادى. ءبىزدىڭ جىگىتتەر تىڭعىلىقتى جاتتىعىپ، قارسىلاستارىن لوندوندا جولدان ىعىستىرادى دەگەن وي باسىم.

تۇرسىنعالي ەدىلوۆ، ۇلتتىق قۇرامانىڭ بۇرىنعى باس باپكەرى:

- بۇل كورسەتكىش تۋرالى بىردەڭە دەۋ قيىن ەكەن. ناتيجە جوق دەۋگە بولماس، باپكەرلىك قۇرامعا دا سىن تاعا المايمىن. بۇيىرمادى.  جىگىتتەر جامان ەمەس. ەندى لوندوندا قاراپ قالماۋ كەرەك.  دانابەك سۋجانوۆ جولداما العاننان كەيىن، قاناتقا جول جابىلدى. باسشىلار قانات ءسلامۇلىنىڭ ماسەلەسىن تۇبەگەيلى شەشە المادى. ەندى، «استانا ارلاندارى» ساپىندا جۇرە بەرەدى.

ەسەي جەڭىسۇلى، سپورت ءجۋرناليسى:

- جانكۇيەر رەتىندە ساپيەۆتەن التىن كۇتتىم جانە ونىڭ الاتىنىنا سەنىمدى بولدىم. بىراق سەرىك بەيجىڭدەگى "سىرقاتىن" ءالى ەمدەي الماعانداي كورىندى. ياعني، ول قارسىلاسىنان ءوزىنىڭ ۇستەمدىگىن العاشقى سەكۋندتاردان-اق تانىتىپ الۋعا تىرىسادى، ويىنداعىسى بولماسا، ىسكە اسپاسا، جەكپە-جەك تاعدىرىنا وزگەرىس ەنگىزە المايدى. بەيجىڭدە بۋنجامنوڭنان سولاي ۇتىلدى. ميلاندا زامكوۆويعا سولاي ەسە جىبەردى، بۇل جولى شەلەستيۋكتەن دە سونداي سەبەپپەن ايلا اسىرا المادى. سەرىكتىڭ الاڭدا بيلەيتىنىن، ءبىر مەزەتتە بىرنەشە سوققى جۇمساي الاتىنىن بىلەتىن قارسىلاستارى بارىنشا "جابىلادى", وزدەرى قارسى شابۋىلعا اندا-ساندا شىعادى. سول كەزدە ويىن تاكتيكاسىن ساپيەۆ ەش وزگەرتپەيدى. قولعاپتىڭ سىرتىنان تيگەن سوققىلاردىڭ ەسەپتەلگەنىن كوز اشقالى بەرى كورگەن ەمەسپىن. قىسقاشا ايتقاندا، شەبەر قورعانا الاتىن قارسىلاستارى ءۇشىن قازىر ساپيەۆ جۇمباق ەمەس. دەسە دە ونىڭ كۇمىسىنە شىن جۇرەكتەن قۋاندىم. الەم چەمپيوناتتارىنىڭ ءۇش جۇلدەسىن دە العان قازاق - جالعىز سەرىك. توبەمىزگە كوتەرسەك كەرەك.

ادىلبەكتىڭ فينالدىق جەكپە-جەگىن كورە المادىم، سوندىقتان ەشتەڭە دەمەسەم كەرەك. قارسىلاسى لا كرۋز وتە يىلگىش، سولقىلداق، سوققىدان تاماشا جالتارا الاتىن بوكسشى، ول ادىلبەكتىڭ وڭ يىعىن سوققى جولىنا كوپ توسەيتىنىن مەڭگەرىپ العان سياقتى.

باسقا جىگىتتەر فينالعا جەتپەدى، ەندەشە - مۇمكىندىكتەرى سول. ەشكىمگە كىنا ارتپايمىن.

بىراق "لوندوندا وسى جىگىت بەت قاراتپايدى-اۋ" دەيتۇعىن ەشكىمنىڭ بوي كورسەتپەي تۇرعانى دا الاڭداتادى. بىزگە دە ءبىر لوماچەنكو كەرەك-اق!

P.S. بىلعارى قولعاپ شەبەرلەرىنىڭ باكۋدە وتكەن الەمدىك دوداسىندا قازاق بوكسشىلارىنىڭ بابى بولعانىمەن باعى اسا جانباي قالعان سياقتى. ەندىگى ءۇمىت - لوندوندا!

پىكىرلەردى توپتاستىرىپ دايىنداعان، اقىرىس سەيىتقازى،

«اباي-اقپارات»