بەلگىلى ساياساتكەر، ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ مۇشەسى مۇحتار تايجان قر اۋىلشارۋاشىلىعى ءمينيسترى ساپارحان وماروۆتى اشىق پىكىرتالاسقا شاقىردى. ول بۇل تۋرالى ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا جازدى.

مۇحتار بولاتحانۇلىنىڭ جازباسى:

- اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ سوڭعى جارتى جىلداعى زاڭنامالىق ۇسىنىستارى مەنىڭ (تەك مەنىڭ عانا ەمەس) ۇلكەن الاڭداۋشىلىعىمدى تۋعىزىپ وتىر:

- سۋبارەندانى جاسىرىن زاڭداستىرۋعا تىرىسۋى («جەردى ەكىنشى نارىقتا پاي̆دالانۋعا سالىنعان تىي̆ىمدى الىپ تاستاۋ ارقىلى»);

- جەردى شەتەلدىكتەرگە جالعا بەرۋگە جاسىرىن تالپىنىس («شەتەلدىكتەرگە قازاقستاندا اۋىلشارۋاشىلىعىمەن اي̆نالىسۋ قۇقىعىن بەرۋ ارقىلى»);

- پاي̆دالانىلماعان جەر ءۇشىن سالىناتىن 20 ەسەلەنگەن سالىقتى استىرتىن الىپ تاستاۋ («اۋىلشارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەرگە سالىق مولشەرلەمەسىن نولگە دەي̆ىن تومەندەتۋ ارقىلى»).

وسىنداي̆ ۇسىنىستاردىڭ بارلىعى مەنىڭ ويىمشا حالىق مۇددەسىنە ەش ساي̆ كەلمەي̆دى. ولار تەك لاتيفۋنديا مۇددەسىنە عانا جاۋاپ بەرەدى.

مۇمكىن ءبىز ءوزىمىز جاعداي̆دى ۋشىقتىرىپ، جەر قاتىناستارىنان حابارسىز جۇرگەن شىعارمىز؟ وسىنىڭ باسىن اشىپ الاي̆ىقشى!

وسىعان باي̆لانىستى مەن ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ مۇشەسى رەتىندە اۋىلشارۋاشىلىعى ءمينيسترى ساپارحان وماروۆتى جەر قاتىناستارى ماسەلەلەرى بوي̆ىنشا كەز كەلگەن الاڭدا (ماسەلەن ارىپتەسىمىز مۇرات ابەنوۆتىڭ الاڭىندا) تىكەلەي̆ ەفيردە اشىق اڭگىمەگە شاقىرامىن. ونىڭ ستۋدياسى وتە قولاي̆لى جانە الەۋمەتتىك جەلىدە تىكەلەي̆ ەفيرگە شىعا الاتىنداي̆ جابدىقتالعان.

سوسىن، ءوتىنىش! بۇل ماسەلەنى ورىنباسارلارىڭىزعا، جەر كوميتەتى، تاعى سول سياقتىلارعا اۋدارماڭىز. مينيستر - ءسىزسىز! جانە مينيسترلىكتەن شىعاتىن بارلىق زاڭنامالىق ۇسىنىستارعا ءسىز عانا جاۋاپ بەرەسىز! ۇكىمەتتىڭ باسقا مۇشەلەرى: دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى، تسيفرلىق دامۋ، ەكولوگيا، باسقا دا مينيسترلەر قوعاممەن اشىق اڭگىمەدەن قاشپاي̆دى. سىزگە دە كەزەك كەلدى، ساپارحان كەسىكباي̆ۇلى!

مۇحتار بولاتحانۇلى ءوز جازباسىندا قر اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلىگى جەردى شەتەلدىكتەرگە استىرتىن تۇردە جالعا بەرۋگە ارەكەت ەتكەنىن جازىپتى. قالاي؟ شەتەلدىكتەرگە قازاقستاندا اۋىلشارۋاشىلىعىمەن اينالىسۋ قۇقىن بەرۋ ارقىلى! مۇحتار تايجان سولاي دەپ جازعان.

تاقىرىپقا تۇزدىق رەتىندە ايتا كەتەيىك، بيىل ءساۋىر ايىنىڭ باسىندا Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىندا «موراتوري مەرزىمى بىتكەن سوڭ جەر تاعدىرى نە بولماق؟» اتتى ماقالا جاريالاندى. وندا ەل-جۇرت كوروناۆيرۋس ىندەتىمەن الەككە ءتۇسىپ، حالىق كارانتيندە جاتقان تار كەزدە قازاق بيلىگىنىڭ قاسيەتتى قارا جەرگە تاعى دا اۋىز سالعانى تۋرالى ەگجەي-تەگجەيلى جازىلعان ەدى.

ەل ۇكىمەتىنىڭ ول كەزدەگى جوسپارى بويىنشا، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشە ەلدەردىڭ كاسىپورىندارىنا زاۋىت-فابريكا سالۋ ءۇشىن جەر ۋچاسكەلەرى تەگىن بەرىلۋى كەرەك بولاتىن. ەگەر، ۇكىمەتتىڭ سول ءبىر جوسپارىن ەل-جۇرت دەر كەزىندە بايقاپ، قارسىلىق تانىتپاعاندا وسىنداي شەشىم قابىلدانىپ، 21 ءساۋىر كۇنى قاۋلى كۇشىنە ەنىپ كەتۋى دە مۇمكىن ەدى.

ەندى مىنە، ساياساتكەر مۇحتار تايجان اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلىگىن «جەردى جالعا بەرۋدى استىرتىن جۇزەگە اسىرماق بولدى» دەپ ايىپتاي سويلەپ، اشىق پىكىرتالاسقا شاقىرىپتى. بۇعان مينيستر نە دەر ەكەن؟

الگى بىردە پرەزيدەنت توقاەۆ: «جەر ەشقاشان شەتەلدىكتەرگە ساتىلمايدى. بۇل مەنىڭ پرەزيدەنتتىك ۇستانىمىم!»، - دەگەن ەدى. دەمەك، وسىدان كەيىن جەردى شەتەلدىكتەرگە ساتۋ، جالعا بەرۋ، تەگىن بەرۋ جايلى ماسەلە مۇلدە كوتەرىلمەۋى كەرەك ەدى. الايدا، اۋەلى يندۋستريالىق جانە يننوۆاتسيالىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ، سوسىن اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ اتتارى ءدال وسى جەر ماسەلەسىنە قاتىستى ايتىلىپ جاتىر...

ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، 2016 جىلى ۇكىمەت اۋىل شارۋاشىلىعىنا تيەسىلى جەرلەردى اۋكتسيون ارقىلى ساتۋعا شىعاراتىنىن مالىمدەدى. حالىق: «جەر شەتەلدىككە ساتىلماسىن، جالعا بەرىلمەسىن»، - دەپ دابىل قاقتى. جالپىحالىقتىق ميتينگتەر ءوتتى. سول ميتينگتەرگە قاتىسقان ءبىراز ازامات تۇرمەگە دە توعىتىلدى. حالىق نارازىلىعىنان كەيىن جەر كودەكسىندەگى رەزونانس تۋدىرعان زاڭ باپتارىنا بەس جىلدىق ماراتوري جاريالاندى. سول موراتوريدىڭ مەرزىمى 2021 جىلى اياقتالماق. ال ودان كەيىن شە؟

Abai.kz