رەسەت نەدەن باستالادى؟
كارانتين شارالارىن جەڭىلدەتۋ سالدارىنان اقش-تىڭ كەيبىر شتاتتارىندا كوروناۆيرۋسقا شالدىققانداردىڭ سانى ارتىپ كەلەدى. مۇنداي جاعداي بەدەلدى عالىمداردىڭ كەڭەسىن ەلەمەگەن فەدەرالدى ۇكىمەتتىڭ ساپاسىز شەشىمدەرىنىڭ ناتيجەسىندە بولىپ وتىر. پاندەميا باستالعالى ترامپ مىڭ قۇبىلىپ، سان ءتۇرلى جالعان اقپارات ايتتى. كوممۋنيكاتسيا ماماندارى ترامپ اكىمشىلىگى مەسسەدج تاراتۋ ديستسيپليناسىنىڭ بارلىق ەرەجەلەرىن بۇزىپ، بەيتاراپ، وبەكتيۆ اقپارات بەرمەي، حالىقتى پوزيتيۆ جاڭالىق تاراتۋ ۇستانىمىمەن ابدەن شاتاستىرعانىن ايتىپ جاتىر.
اق ءۇيدىڭ پاندەميا بويىنشا كەڭەسشىسى دەبرا بريكس وسى كۇنگە دەيىن فەدەرالدى ۇكىمەتتىڭ وتىرىگىن عىلىمي تىلمەن ايتىپ كەلدى. ءوزىنىڭ عالىم رەتىندەگى بەدەلىن پايدالانىپ، ترامپتىڭ پوزيتيۆ جاڭالىق تاراتۋ ۇستانىمىنىڭ رۋپورى بولدى. ءبىر قىزىعى، دوكتور بريكس كەشە باسقاشا سويلەدى. ول تىكەلەي بولماسا دا، CNN-گە بەرگەن سۇقباتىندا ەۆفەميزمدەرمەن ترامپ اكىمشىلىگىنىڭ كوروناۆيرۋسپەن كۇرەستە قاتەلەسكەنىن مويىندادى. مۇنداي ساتقىندىققا شىداي الماعان ترامپ ءوزىنىڭ تۆيتتەرىندە دوكتور بريكستى “بەيشارا” (pathetic) دەپ اتادى.
دوكتور بريكس مۇنداي قادامعا ساياسي، عىلىمي ورتانىڭ قىسىمىنان كەيىن بارعان سياقتى. سەبەبى، ۋشىعىپ بارا جاتقان جاعايدى رەتتەۋ ءۇشىن سوڭعى كۇندەرى ساياساتكەرلەر مەن عالىمدار كوروناۆيرۋسپەن كۇرەس تۇبەگەيلى جاڭا تاسىلدەردى، قايتا جۇكتەۋدى (reset - ارى قاراي رەسەت) قاجەت ەتەتىنىن جانايقايمەن تالاپ ەتىپ ءجۇر. رەسەتكە نيۋ-يورك شتاتىنىڭ گۋبەرناتورى كۋومو دا ءۇن قوستى. ونىڭ ايتۋىنشا، رەسەت ترامپتىڭ امەريكا حالقىنا شىندىقتى ايتۋىنان باستالۋى كەرەك. دوكتور بريكس تە ەت پەن سۇيەكتەن جارالعان، ونىڭ دا ارالاساتىن ادامدارى بار، ول دا ويلارىمەن جالعىز قالعاندا ءوز سوزدەرى مەن ىستەرىنەن ۇيالعىسى كەلمەيدى دەپ ويلايمىن. سول سەبەپتى دوكتور شىندىقتى بۇركەمەلەپ بولسا دا ايتا باستاعان سىڭايلى.
ءبىزدىڭ بيلىككە دە رەسەت اۋاداي قاجەت. حالىقتىڭ بيلىك ينستيتۋتتارىنا دەگەن سەتىنەگەن سەنىمىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن رەسەت قاجەت. ءۇمىتى ۇزىلگەن حالىققا سەنىم بەرۋ ءۇشىن رەسەت قاجەت. بىزدەگى رەسەت تە پرەزيدەنتتىڭ شىندىقتى ايتۋىنان، جاۋاپكەرشىلىك الۋىنان باستالۋى قاجەت. ەل باسشىسى رەتىندە توقاەۆ جىبەرىلگەن قاتەلەرگە جاۋاپتى ەكەنىن مويىنداپ، بار كىنانى مينيسترلەر مەن اكىمدەرگە، قاراپايىم حالىققا ىسىرا سالۋىن توقتاتۋى قاجەت. “Take the blame, share the credit”* دەگەن كوشباسشىلىقتىڭ قاراپايىم قاعيداسىن ۇستانعاننان باسشى ابىرويىنان ايىرىلىپ قالمايدى.
*قاتەنى مويىندا ء(تىپتى سەنىڭ قاتەڭ بولماسا دا), جەتىستىكتى ءبولىس
نۇربەك ماتجانيدىڭ جازباسى
Abai.kz