كەيىنگى كەزدە تەلەارنالاردىڭ كوبىسى شەتەلدىك تەلەسەريالدارمەن جىرتىقتارىن جامايتىن اۋرۋ تاۋىپ الدى. ايتەۋىر دايىن ءونىمدى شالا-پۇلا ءتارجىمالاپ ەفيرگە توپىرلاتىپ بەرە بەرەدى. بۇلاي دەۋىمىزدىڭ سەبەبى بار. وتكەندە وسىنداي تەلەارنالاردىڭ  بىرىنەن ەكى ادامنىڭ اراسىنداعى سۇحباتتىڭ اۋدارماسىن كوزىم شالىپ قالدى. سەريال فرانتسۋز قولباسشىسى ناپولەون تۋرالى ەكەن. گەنەرالمەن كەزدەيسوق تانىسقان ايەلدەردىڭ بىرەۋى وعان:  «مەندە بۇرىن وفيتسەردە كۇيەۋدە بولعام» دەپ ماڭعازدانا جاۋاپ بەردى. باسىندا كەيىپكەردىڭ نە دەگەنىن تۇسىنبەي قالدىم. اۋدارماشى قاتە جىبەرگەن شىعار دەپ ويلاعانمىن. سوسىن زەردەلەي كەلسەم، بۇل - ورىستىڭ «يا توجە بىلو زامۋجەم زا وفيتسەرا» دەگەن ءسوزىنىڭ تىكەلەي ءتارجىماسى بولىپ شىقتى. ەگەر ونى قازاقشالاساق «مەنىڭ بۇرىڭعى كۇيەۋىم دە وفيتسەر بولعان» دەگەن ءسوز شىعادى...  ال ساۋاتسىز اۋدارماشىلار ونى  قازاقشالاي الماي، قويىرتپاققا اينالدىرىپ جىبەرىپتى.  وكىنىشكە قاراي، بىزدەگى اۋدارماشىلاردىڭ كوبىسى وسى سالادا باياعىدان بەرى كەلە جاتقان «اۋدارماشىنىڭ مىندەتى اۋدارۋ ەمەس، قازاقشا سويلەتۋ» دەگەن قاراپايىم قاعيدانى بىلە بەرمەيدى. سەنىڭ ەڭبەگىڭدى جۇرت اۋدارما ەمەس، تۇپنۇسقانىڭ ءوزى ەكەن دەپ قابىلداۋى قاجەت ەمەس پە؟  بۇعان قابىلەتى جەتپەگەندەردى تارجىماعا جاقىنداتپاعان ءجون.

كەيىنگى كەزدە تەلەارنالاردىڭ كوبىسى شەتەلدىك تەلەسەريالدارمەن جىرتىقتارىن جامايتىن اۋرۋ تاۋىپ الدى. ايتەۋىر دايىن ءونىمدى شالا-پۇلا ءتارجىمالاپ ەفيرگە توپىرلاتىپ بەرە بەرەدى. بۇلاي دەۋىمىزدىڭ سەبەبى بار. وتكەندە وسىنداي تەلەارنالاردىڭ  بىرىنەن ەكى ادامنىڭ اراسىنداعى سۇحباتتىڭ اۋدارماسىن كوزىم شالىپ قالدى. سەريال فرانتسۋز قولباسشىسى ناپولەون تۋرالى ەكەن. گەنەرالمەن كەزدەيسوق تانىسقان ايەلدەردىڭ بىرەۋى وعان:  «مەندە بۇرىن وفيتسەردە كۇيەۋدە بولعام» دەپ ماڭعازدانا جاۋاپ بەردى. باسىندا كەيىپكەردىڭ نە دەگەنىن تۇسىنبەي قالدىم. اۋدارماشى قاتە جىبەرگەن شىعار دەپ ويلاعانمىن. سوسىن زەردەلەي كەلسەم، بۇل - ورىستىڭ «يا توجە بىلو زامۋجەم زا وفيتسەرا» دەگەن ءسوزىنىڭ تىكەلەي ءتارجىماسى بولىپ شىقتى. ەگەر ونى قازاقشالاساق «مەنىڭ بۇرىڭعى كۇيەۋىم دە وفيتسەر بولعان» دەگەن ءسوز شىعادى...  ال ساۋاتسىز اۋدارماشىلار ونى  قازاقشالاي الماي، قويىرتپاققا اينالدىرىپ جىبەرىپتى.  وكىنىشكە قاراي، بىزدەگى اۋدارماشىلاردىڭ كوبىسى وسى سالادا باياعىدان بەرى كەلە جاتقان «اۋدارماشىنىڭ مىندەتى اۋدارۋ ەمەس، قازاقشا سويلەتۋ» دەگەن قاراپايىم قاعيدانى بىلە بەرمەيدى. سەنىڭ ەڭبەگىڭدى جۇرت اۋدارما ەمەس، تۇپنۇسقانىڭ ءوزى ەكەن دەپ قابىلداۋى قاجەت ەمەس پە؟  بۇعان قابىلەتى جەتپەگەندەردى تارجىماعا جاقىنداتپاعان ءجون. كەزىندە شارل نودەنىڭ بىلاي دەگەنى بار: «ون اۋدارماشىنىڭ توعىزى ءتارجىما جاسالاتىن ءتىلدى تۇسىنبەيدى، ال ءتىل بىلەتىن ون ادامنىڭ توعىزى اۋدارىلاتىن ءتىلدى جەتە بىلمەيدى». وكىنىشكە قاراي، بۇل بارشا اۋدارماشىلارعا ورتاق اۋرۋ. بىراق ءوز ءتىلىن تولىق تۇسىنبەي تۇرىپ، باسقا تىلدەن بىردەمە اۋدارعىسى كەلەتىندەردىڭ تىرلىگىن ءتۇسىنۋ ءتىپتى مۇمكىن ەمەس.

اتالعان سالادا بىلدەي مامان اتانىپ جۇرگەندەردىڭ كوبىسى «اۋدارماشىنىڭ مىندەتى قانداي؟» دەپ سۇراساڭ «اۋدارۋ» دەپ قارابايىر جاۋاپ قايتاراتىنىنا سەنىمدىمىن. مۇنداي تۇرپايى تۇسىنىكپەن ءبىز قازاق ءتىلىن ورگە باستىرمايمىز. ال قازاقتاردىڭ ءوزى ءوز انا تىلىندە جاتىق جازا الماي جۇرگەن سوڭ، باسقالاردان ءتىل ءبىلۋدى تالاپ ەتۋ ابەستىك شىعار؟  قازاق ءتىلى قازىر وسىنداي شالاساۋاتتى «مامانداردىڭ» كەسىرىنەن اۋدارما تىلىنە اينالىپ كەتتى. ءتىپتى ءجاي عانا اۋدارما ءتىلى ەمەس، «تۇسىنىكسىز ءتارجىمانىڭ» تىلىنە  اينالدى. سوندىقتان جۇمىسقا قابىلداماس بۇرىن اۋدارمامەن اينالىسقىسى كەلەتىندەردىڭ مۇمكىندىگىن جان-جاقتى تەكسەرىپ العان دۇرىس. ەگەر وسى سالاعا ابدەن توسەلگەن، قازاق تىلىنە كىرشىكسىز اۋداراتىن ادام بولسا عانا وعان ءتارجىمانىڭ تىزگىنىن ۇستاتۋ كەرەك.

ءسوزدىڭ سوڭىندا ءوزىن جاقسى اۋدارماشىمىن دەپ جۇرگەندەردەن مىنا ءبىر ازعانتاي سويلەمدى ءتارجىمالاپ شىعۋدى ۇسىنامىز. اۋدارماسىن وسى ماقالانىڭ استىنا كوممەنت رەتىندە جازىپ جىبەرسە بولادى. ال ونىڭ قازاقشا ماعىناسى قالاي بولاتىنىن كەيىنىرەك جاريالايمىز. «گرەتسيا لەجيت نا پەرەكرەستكە ۆاجنىح مورسكيح ي ۆوزدۋشنىح پۋتەي، سۆيازىۆايۋششيح رازۆيتىە ۆ ەكونوميچەسكوم وتنوشەني گوسۋدارستۆا زارۋبەجنوي ەۆروپى س بوگاتىمي رازنووبرازنىمي رەسۋرسامي سترانامي بليجنەگو ۆوستوكا»

«اباي-اقپارات»