ماعجان بەكەنۇلىنىڭ «القا. تابالدىرىق» اتتى 1924 جىلى جازىلعان ەڭبەگى  «تابالدىرىق. مانفيفەست» دەگەن اتپەن تاريحشى عالىم مامبەت قويگەلديەۆتىڭ مۇراعات ماتەريالدارىمەن تولىقتىرىلعان نۇسقاسى جەكە كىتاپ بولىپ جارىق كوردى. تومەندە ماعجان جۇماباەۆ ەڭبەگىنىڭ عىلىمي-كوپشىلىككە جول تارتۋىنا وراي وتكىزىلگەن ءباسپاسوز ءماسليحاتى كەزىندە تاريحشى مامبەت قويگەلديەۆتىڭ ايتقان سوزدەرىن بەرىپ وتىرمىز. (م.قويگەلديەۆ ءسوزىنىڭ تولىق نۇسقاسىن تومەندەگى اۋديودان تىڭداي الاسىزدار)
«اباي-اقپارات»
مامبەت قويگەلديەۆ:
-سوۆەتى وكىمەتى ورنىققاننان كەيىن كوركەم ادەبيەتتىڭ نەگىزىندە سوتسياليستىك رەاليزم جاتۋى كەرەك دەگەن كونتسەپتسيا ومىرگە كەلدى. ءبىزدىڭ ەلدە وسى ۇستانىمدى قولداي جازۋشىلار پايدا بولدى. 1925 جىلى قازاق پرولەتاريات جازۋشىلار اسسوساتسياسىن قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. 1926 جىلى ول ۇيىم ومىرگە كەلدى. سوعان بايلانىستى ءبىزدىڭ جازۋشىلار وزدەرىنىڭ كوركەم شىعارمالارىن سوتسياليستىك رەاليزم نەگىزىندە جازا باستادى.
وسى كەزدە ماعجان جۇماباەۆ ماسكەۋدەگى ادەبيەت ينستيتۋتىندا وقىپ جۇرگەن ەدى. ول جاققا 1923 جىلى بارىپ، 1926 جىلى ەلگە ورالدى.  ءارى ادەبيەت ينستيتۋتىندا وقىعان تۇڭعىش قازاقتا - ماعجان جۇماباەۆ. 1924 جىلدىڭ سوڭعى، قاراشا، جەلتوقسان ايلارىن وسى «تابالدىرىق» ەڭبەگى جازىلعان. ماعجان 1925 جىلدىڭ باسىندا سول كەزدە جۋرناليستيكا ينستيتۋتىندا وقيتىن ەكى كومەكشىسى - امانعالي سەگىزباەۆ، سارسەمبين ەكەۋىنىڭ كومەگىمەن «تابالدىرىقتىڭ» اراب گرافيكاسىمەن  جازىلعان بىرنەشە ونداعان كوشىرمەسىن جاساعان.  سوسىن قازاقستانداعى وزىنە جاقىن، پىكىرلەس ادامدارعا پوشتا ارقىلى تاراتقان. سماعۇل سادۋاقاسوۆ «تابالدىرىقتى» باسپاسوزگە جاريالعىسى كەلگەن. الايدا، زاماننىڭ تەپەرىشى مەن كەدەرگىسىنەن بۇل ەڭبەك باسپا بەتىن كورمەي قالعان. ءسويتىپ، «تابالدىرىق» قولجازبا كۇيىندە قالىپ قويعان.
تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن «تابالدىرىقتىڭ» كيريليتساعا تۇسكەن نۇسقاسىن ديحان قامزابەكۇلى جانە تۇرسىن جۇرتباي جاريالادى. بۇل كىسىلەر مەنەن بۇرىن جاريالاعان. دەگەنمەندە، جوعارىداعى ازاماتتار جاريا ەتسە دە بۇل ەڭبەك كولەڭكەدە قالىپ قويدى. وقىرماننىڭ، عالىمداردىڭ يگىلىگىنە اينالعان جوق. ونى اشىق ايتۋىمىز كەرەك. سول ءۇشىن ءبىز بۇل ەڭبەكتى بولەك دايارلادىق. كىتاپ بىرنەشە بولىمنەن تۇرادى. ءبىرىنشى، مەنىڭ زەرتتەۋ ماقالام. ەكىنشى، «تابالدىرىقتىڭ» كيريليتساعا تۇسكەن نۇسقاسى، ءۇشىنشى، اراب گرافيكاسىندا جازىلعان تۇپنۇسقاسى. ءتورتىنشى، «تابالدىرىققا» بايلانىستى جۇرگىزىلگەن تەرگەۋ ماتەريالدارى.
مىناۋ كىتاپتىڭ اتى «تابالدىرىق. مانيفەست» دەپ اتالادى. ماعجان جۇماباەۆ ەڭبەگىنىڭ اتىن «القا. تابالدىرىق» دەپ قويعان. مانيفەست دەگەن ءسوز جوق. ال، وگپۋ-دىڭ تەرگەۋشىلەرى بۇل ەڭبەكتى «پلاتفورما ماگجانا جۋماباەۆا» دەپ اتاعان. سوزدىكتەن قارادىم. بۇل فرانتسۋز ءسوزى. «پلاتفورما - بەلگىلى ءبىر ساياسي ۇيىمنىڭ، قوعامدىق ۇيىمنىڭ، توپتىڭ ارەكەت باعدارلاماسى، تالابى» دەگەندى بىلدىرەدى. ال، وگپۋ تەرگەۋشىلەر ماعجاننىڭ پلاتفورماسىن بولشەۆيكتىڭ پلاتفورماعا، سوتسياليستىك رەاليزمگە قارسى قويۋعا تىرىسقان.
حح عاسىردىڭ باسىندا بۇكىل ەۆروپادا اقىن-جازۋشىلار مانيفەست ارقىلى وزدەرىنىڭ ۇستانىمدارىن بىلدىرگەن. مىسالى، رەسەيدە گوركي، فرانتسيادا - رومەن روللان،جان پول سارتر، يتاليادا - ماريەتتي، گرامشي وسىلاي جالعاسىپ كەتە بەرەدى. مىنە، سونداي مانيفەست جازعان بىردەن ءبىر قازاق جازۋشىسى - ماعجان جۇماباەۆ.
حح عاسىردا قازاق كوركەم ادەبيەتىنە ۇلكەن قيانات جاسالدى. ماعجان سياقتى كلاسسيكتەر مەن ولاردىڭ شىعارمالارى سوتسياليستىك رەاليزم كلاسسيكتەرىنىڭ كولەڭكەسىندە قالدى. ماعجاننىڭ ورنىن  سوتسياليستىك رەاليزم كلاسسيكتەرى الدى. مىسالعا، ءسابيت مۇقانوۆتى ايتايىن. ونىڭ «ءومىر مەكتەبىندە»، «ەسەيۋ جىلدارىندا» جاقسى بىلەمىن. ەگەر ماسەلەنىڭ بەتىنە تۋرا قاراپ ايتاتىن بولساق، ءسابيت مۇقانوۆتىڭ بۇل ەكى رومانى ۇلتتىق ۇستانىمداعى قازاق زيالىلارىنا جاسالعان قياناتتىڭ بەلگىسى بولىپ ەسەپتەلەدى. جانە ساكەن سەيفۋللين دە بار. بۇلار قازاق ادەبيەتىندە تار شەڭبەردەگى سوتسياليستىك رەاليزمنىڭ ىرگەتاسىن قالادى، سونىڭ دامۋىنا جاعداي تۋعىزدى، جول اشتى.
وسىعان بايلانىستى قازىرگى مەكتەپ وقۋلىقتارىندا ۇلكەن قاتەلىك بار. سول كەمشىلىكتەردى جويىپ، باسىمدىقتاردى دۇرىس قويۋىمىز كەرەك.
«اباي-اقپارات»

Magjan Alqa by Omirzhan Abdihalyh