ءسۇيىنشى. ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ وتىز جىلدىعى اتالىپ وتىلەتىن بيىلعى جىل جاقسى جاڭالىعىمەن باستالماق. قاراعاندىداعى وكتيابر اۋدانى جاقىن كۇندەرى ءاليحان بوكەيحان اۋدانى بولىپ وزگەرەدى. بۇل تۋرالى بۇگىن اۋدانعا الاش ارىسى ءاليحاننىڭ ەسىمىن بەرۋ تۋرالى قاراعاندىدا وتكەن قوعامدىق تىڭدالىمدا بەلگىلى بولدى.

وسىعان دەيىن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ءوزىنىڭ «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىندا الاش ارىستارىنىڭ ەسىمدەرى مەن ەڭبەكتەرىن ەلگە دارىپتەۋ ماڭىزدى ەكەنىن ناقتىلاپ جازلدى.

«ءبىز كەزىندە ەلگە قىزمەت ەتۋدىڭ وزىق ۇلگىسىن كورسەتكەن الاش قايراتكەرلەرىنەن تاعىلىم الامىز. ولار وتكەن عاسىردىڭ باسىندا تاۋەلسىزدىك يدەيالارىن حالىق اراسىندا دارىپتەۋگە زور ەڭبەك ءسىڭىرىپ، ازاتتىق جولىندا قۇربان بولدى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ مەرەيتويى اياسىندا وسىنداي ءبىرتۋار تۇلعالاردى ەسكە الىپ، ولاردىڭ مۇراسىن جاستارىمىزعا جانە بۇكىل الەمگە پاش ەتۋىمىز كەرەك»، - دەگەن بولاتىن.

مىنە، سول ايتىلعانداي 155 جىلدىق مەرەيتويى قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىمەن تۇسپا-تۇس كەلگەن الاش ارىسى ءاليحان باكەيحان ەسىمى ەندى قاراعاندى قالاسىنداعى اۋدانعا بەرىلىپ وتىر.

قوعامدىق تىڭدالىمعا ۇزىن-سانى 685 ادام قاتىسقان. جيىندى قالالىق ماسليحات وتكىزگەن. ءبىز سول جيىنعا قاتىسقان قوعام بەلسەندىسى مايرا تولەۋ-بەگىم حانىمعا حابارلاسىپ، اقپاراتتىڭ انىق-قانىعىن سۇراپ بىلدىك.

مايرا تولەۋ-بەگىم، قوعام بەلسەندىسى:

- قوعامدىق تىڭدالىم 15 ورىندا ءوتتى. وعان 685 ادام قاتىستى. بۇل قوعامدىق تىڭدالىمدى قالالىق ماسليحات وتكىزدى. ماسليحاتتىڭ حاتشىسى قۇدايبەرگەن بەكسۇلتانۇلى بەكسۇلتانوۆ دەگەن اعامىز. وسى كىسى مودەراتور بولدى.

قاراعاندى قالاسىندا ەكى اۋدان بار. بىرەۋى – قازىبەك بي اۋدانى. ەكىنشىسى وسى وكتيابر اۋدانى بولاتىن. بۇگىن وتكەن قوعامدىق تىڭدالىم سول اۋداندى ءاليحان بوكەيحان اۋدانى دەپ وزگەرتۋدىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى.

ءارى قاراي، حاتتاما تولتىرىلىپ، قالالىق ماسليحات ونى قارايدى. سوسىن، وبلىستىق ماسليحاتقا جىبەرەدى. وبلىستىق ماسليحات قارار قابىلداپ، وبلىس اكىمىمەن بىرگە رەسپۋبليكالىق ونوماستيكا كوميسسياسىنا جىبەرەدى. سوسىن شەشىم شىعادى.

ءبىرىنشى كەزەڭى باستالدى. حالىق قولدادى. بۇل اۋدان اتاۋىن وزگەرتۋدىڭ ءبىرىنشى قۇجاتى عوي. بىلتىر ءبىز ون كوشەنىڭ اتىن اۋىستىرعاندا دا وسى رەتپەن جۇرگەنبىز.

بۇگىنگى جينالىستا قارسى بولعان ادامدار بولعان جوق. 100 پايىز، ءبىراۋىزدان قولدادى. وزگە ۇلت وكىلدەرى دە بولدى. ولار ءتىپتى مىنبەردەن ءسوز الدى. قولدادى.

بۇل دەگەنىڭىز قوعام بەلسەندىلەرىنىڭ جۇمىسى مەن قالانىڭ ىشكى ساياسات باسقارماسى مەن ماسليحاتتىڭ بىرلەسىپ جۇرگىزگەن جۇمىسى. شىنىن ايتۋ كەرەك، ءبىراز جۇمىس جاسالدى. ءارتۇرلى الەۋمەتتىك جەلى چاتتارىمەن جۇمىس جاسالدى. الەۋمەتتىك جەلىلەردە قارسىلىق تانىتقان ازاماتتارمەن ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. سول جۇمىستاردىڭ ناتيجەسى. ارينە، جەلىلەردە بۇدان كەيىن دە قارسى سوزدەر جازىلادى. بىراق، ەندى اركىمنىڭ ءوز پىكىرى بار عوي. ەگەر ولار شىنىندا دا قارسى بولسا، بۇگىن كەلەر ەدى. كەلمەدى.

قاراعاندى قالاسىنداعى وكتيابر اۋدانىن ۇلت كوسەمى، الاش ارىسى ءاليحان بوكەيحاننىڭ اتىنا اۋىستىرۋ جايلى اقپارات ءبىر اي بۇرىن پايدا بولدى. جەرگىلىكتى اكىمدىك مۇنداي ۇسىنىستىڭ كۇن تارتىبىندە تۇرعانىن جوققا شىعارعان ەمەس. الايدا اۋدان اتاۋىنا قاتىستى حالىقتىق تىڭدالىم قاشان وتەتىنى ۇزاق ۋاقىت بويى بەلگىسىز بولىپ كەلدى.

حالىقتىق تىڭدالىم بۇگىن كەشكى ساعات 17:00-گە بەلگىلەنگەن. تىڭدالىم ەپيدەميالىق جاعدايعا بايلانىستى، حالىقتىڭ ءبىر جەردە كوپ شوعىرلانباۋىن ەسكەرە وتىرىپ بىرنەشە جەردە ءوتتى.

Abai.kz