2021 جىلى 26 اقپان كۇنى اباي اتىنداعى قازۇپۋ-دا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي «قازاقستان جانە قىتاي: ەكى ەل اراسىنداعى قوعامدىق قاتىناستاردىڭ تاريحي اسپەكتىلەرى» حالىقارالىق ونلاين-كونفەرەنتسيا ءوتتى.

مەملەكەتتىك «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا اباي اتىنداعى قازۇپۋ تاريح جانە قۇقىق ينستيتۋتىنىڭ الەم تاريحى كافەدراسى مەن «ارمان» اقپاراتتىق جانە كونسالتينگىلىك ورتالىعى قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وتكەن عىلىمي-پراكتيكالىق جيىندا، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى اراسىنداعى دوستىق پەن ىنتىماقتاستىق قارىم-قاتىناستاردى دامىتۋ اسپەكتىلەرى قاراستىرىلدى.

تاريحتى زەرتتەۋ ءىسىنىڭ كولەمىن دامىتۋ جانە جاستاردى قولداۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان كونفەرەنتسيانىڭ باعىتى - قازاقستاننىڭ حالىقارالىق قوعامداستىقتاعى ورنى مەن بەدەلىن نىعايتۋ، قازاقستان مەن قىتايدىڭ ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناسى، جاھاندانۋ مەن ايماقتاندىرۋدىڭ زاماناۋي ۇدەرىسىندەگى قازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتى مەن ورتالىق ازياداعى ايماقتىق ينتەگراتسيانىڭ ماسەلەلەرى مەن كەلەشەگىنە ارنالدى.

كونفەرەنتسيا قازاق، قىتاي، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىندە ءوتتى. جيىنعا اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عىلىمي جۇمىس جانە تسيفرلاندىرۋ جونىندەگى پرورەكتور سايابەك ساحيەۆ، الماتىداعى قحر باس كونسۋلىنىڭ ورىنباسارى چجۋن حۋا، ر.ب.سۇلەيمەنوۆ اتىنداعى شىعىستانۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى دۇكەن ءماسىمحانۇلى، ر.ب. سۇلەيمەنوۆ اتىنداعى شىعىستانۋ ينستيتۋتى جانىنداعى رەسپۋبليكالىق تاريحي ماتەريالداردى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى، قر بعم قر ۇعا كوررەسپوندەنت مۇشەسى ابۋسەيتوۆا مەرۋەرت، ەدە تەپە ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى احمەت تاشاعىل (ستامبۋل،تۋرتسيا) جانە تاعى باسقا شەتەلدىك جانە وتاندىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ وكىلدەرى ءوز باياندامالارىن ۇسىنىپ، ورتاعا سالدى.

كونفەرەنتسيانىڭ العى ءسوزىن قازۇپۋ-دىڭ عىلىمي جۇمىس جانە تسيفرلاندىرۋ جونىندەگى پرورەكتورى سايابەك ساحيەۆ اشتى. ول: «قازاقستان-قىتاي قارىم-قاتىناسىنىڭ تامىرى تەرەڭ. بىرنەشە عاسىرلار بويى بۇل ەلدەر ءارتۇرلى ساياسي ءوزارا ارەكەتتەسۋ كەزەڭدەرىن باستان وتكەردى. ەجەلگى داۋىردەن باستاپ ەكى ەل دە ءبىر-ءبىرىن بىلۋگە ۇمتىلدى. بۇل پروتسەستە باستى ءرولدى ساۋدا اتقاردى، ول وسى قاتىناستاردا باستى ءرول اتقاردى. بۇل جەردە قازاقستان مەن ورتالىق ازيانى قىتايمەن جالعاستىرعان، جاھاندىق تۇرعىدا ەۋروپا مەن ازيانى بايلانىستىرعان ۇلى جىبەك جولى ەرەكشە ورىن الادى. ۇلى جىبەك جولى ەكى مەملەكەت اراسىنداعى عانا ەمەس، بۇكىل ازيا مەن شىعىستاعى تاريحي پروتسەستەردى تالداۋدىڭ بەلگىلى ءبىر كوزى بولىپ تابىلادى. تاريحي تامىرى-كورشىلەس مەملەكەتتەر - قازاقستان مەن قىتايدىڭ ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىعىن دامىتۋدىڭ، ولاردىڭ بەيبىت قاتار ءومىر ءسۇرۋىنىڭ قاينار كوزى جانە تىرەگى»، - دەدى.

ءوز كەزەگىندە الماتىداعى قحر باس كونسۋلىنىڭ ورىنباسارى چجۋن حۋا: «بۇگىنگى كونفەرەنتسياعا قاتىسۋ مەن ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە. بىرىنشىدەن، مەن اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى مەن «ارمان» اقپاراتتىق-كونسۋلتاتسيالىق ورتالىعىنا قىتاي-قازاق قاتىناستارى تاقىرىبىندا ونلاين-كونفەرەنتسيانى وتكىزۋ تۋرالى باستاماعا سەبەپكەر بولعانى ءۇشىن شىن جۇرەكتەن ريزاشىلىعىمدى بىلدىرگىم كەلەدى. وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى - بۇل قازاقستانداعى ەڭ ەجەلگى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرى جانە قازاقستانداعى ءبىلىم سالاسىنىڭ دامۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوسىپ وتىر. ءبىز مۇنى باعالايمىز»، - دەپ بايانداماسىن ىزگى تىلەكتەن باستادى.

سونداي-اق، كونفەرەنتسيا اياسىندا ارنايى عىلىمي ماقالالاردىڭ جيناعى دايارلانىپ، كوپشىلىككە ۇسىنىلدى. «ارمان» اقپاراتتىق جانە كونسالتينگىلىك ورتالىعى قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىسى بازار ىرىستانۇلى قازاقستان-قىتاي قارىم-قاتىناسىن تەرەڭ زەرتتەۋگە ۇمتىلعان جاس عالىمدارعا، الەم تاريحى كافەدراسىنىڭ كىتاپحاناسىنا عىلىمي كىتاپتاردىڭ توپتاماسىن سىيعا تارتتى.

Abai.kz