بۇگىن جەر رەفورماسى جونىندەگى كوميسسيانىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىندا اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ساپارحان وماروۆ جەر كودەكسىنىڭ جەكەلەگەن باپتارىنىڭ قولدانىسىنا موراتوري ەنگىزىلۋىنە بايلانىستى اتقارىلاتىن جۇمىستاردى ايتتى. 

«ەندى، جەر كوميسسياسىنىڭ بۇگىنگى وتىرىسىنىڭ كۇن تارتىبىنە كوشسەك. وزدەرىڭىزگە بەلگىلى، 2016 جىلى مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن جەر كودەكسىنىڭ جەكەلەگەن باپتارىنىڭ قولدانىسىنا موراتوري ەنگىزىلگەن بولاتىن. بۇل موراتوري 2021 جىلعى 31 جەلتوقساندا اياقتالادى»، - دەپ ەسكە سالدى مينيستر.

ەنگىزىلگەن موراتوريدە مىناداي شەكتەۋلەر كوزدەلگەن:

- شەتەلدىكتەرگە، ازاماتتىعى جوق ادامدارعا، شەتەلدىك زاڭدى تۇلعالارعا اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن جالداۋ قۇقىعىن بەرۋگە تىيىم سالۋ;

- جارعىلىق كاپيتالىندا شەتەلدىك قاتىسۋ ۇلەسى بار بىرلەسكەن كاسىپورىندارعا اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن جەكە مەنشىككە ساتۋعا جانە جالعا بەرۋگە تىيىم سالۋ; - قازاقستاندىقتارعا اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنە ارنالعان جەكەمەنشىك قۇقىعىن بەرۋگە تىيىم سالۋ;

- اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەردى جالداۋ قۇقىعىن مەملەكەتتەن ساتىپ الماي يەلىكتەن شىعارۋعا تىيىم سالۋ.

«شەتەلدىكتەر بويىنشا موراتوري نورمالارىنا كەلەر بولساق، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىمجومارت كەمەلۇلى توقاەۆ 2021 جىلعى 25 اقپاندا ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ بەسىنشى وتىرىسىندا بۇل جونىندە تۇپكىلىكتى ساياسي شەشىم قابىلدادى. اتاپ ايتقاندا، مەملەكەت باسشىسى اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەر جەكە مەنشىككە ساتىلمايدى جانە شەتەلدىكتەرگە، ازاماتتىعى جوق ادامدارعا، شەتەلدىك زاڭدى تۇلعالارعا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدىك قاتىساتىن زاڭدى تۇلعالارىنا، حالىقارالىق ۇيىمدارعا، حالىقارالىق قاتىسۋ ۇلەسى بار عىلىمي ورتالىقتارعا، سونداي-اق قانداستارعا جالعا بەرىلمەيدى دەپ شەشتى. شۇعىل تۇردە ءتيىستى زاڭ جوباسى ازىرلەنىپ، پارلامەنت ماجىلىسىنە ارنايى جولداۋمەن ەنگىزىلدى، قازىرگى ۋاقىتتا ول جۇمىس توپتارىندا قارالۋ ساتىسىندا»، - دەدى س. وماروۆ.

«ەندى ءموراتوريدىڭ كەيبىر ماسەلەلەرى عانا شەشىلمەگەن كۇيدە تۇر، بۇلار – اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن جالعا الۋ قۇقىعىن الىپ تاستاي وتىرىپ، قازاقستاندىقتارعا جەكەمەنشىككە بەرۋ، سونداي-اق جەر پايدالانۋشىلاردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن مەملەكەتتەن ساتىپ الماي ۇزاق مەرزىمدى جالداۋ قۇقىعىن يەلىكتەن شىعارۋى ماسەلەلەرى. قازاقستاندىقتار ءۇشىن جەكە مەنشىك ماسەلەسىنىڭ تاريحىنا قىسقاشا توقتالىپ وتەيىن. اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەرگە جەكە مەنشىك قۇقىعى 2003 جىلدان باستاپ زاڭناما جۇزىندە بەكىتىلىپ بەرىلىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى جەرىن نە جەكە مەنشىككە ساتىپ الۋعا نە 49 جىلعا دەيىن ۇزاق مەرزىمدى جالعا الۋعا مۇمكىندىك بەرىلدى. 2015 جىلى جەر كودەكسىنە وزگەرىستەر ەنگىزىلدى، ونىڭ اياسىندا قازاقستاندىقتارعا اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن 49 جىلعا دەيىن جالعا بەرۋ مۇمكىندىگى الىپ تاستالدى. جاڭا وزگەرىس اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن قازاقستاندىقتارعا جەكەمەنشىك قۇقىعىمەن عانا بەرۋدى كوزدەدى. بۇل ءۇشىن جۇمىس ىستەپ تۇرعان جەر پايدالانۋشىلار مەملەكەتتەن اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن كاداسترلىق قۇنىنىڭ 50%-ى مولشەرىندەگى جەڭىلدىكپەن بىرجولعى تولەممەن نەمەسە جەردىڭ تولىق قۇنىن 10 جىل بويى ءبولىپ تولەۋ شارتىمەن جەكەمەنشىككە ساتىپ الۋعا مىندەتتى بولدى. اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن جالداۋ قۇقىعىن مەملەكەتتەن ساتىپ الماي يەلىكتەن شىعارۋ مۇمكىندىگىنە كەلەر بولساق، بۇل تۇزەتۋ دە 2015 جىلى ەنگىزىلگەن بولاتىن. بۇل تۇزەتۋلەرگە 2016 جىلى مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن موراتوري ەنگىزىلىپ، ءتيىستى زاڭ قابىلداندى. جەر كوميسسياسىنىڭ وتىرىستارى اياسىندا جوعارىدا اتالعان ماسەلەلەر بويىنشا تۇپكىلىكتى شەشىم قابىلداۋ ۇسىنىلادى»، - دەدى مينيستر.

Abai.kz