نەسىپ جۇنىسبايۇلى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن جاتتىقتىرۋشىسى، رەسپۋبليكالىق «سپورت» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى:

«الاش ايناسى» گازەتi مەن قازاق راديوسىنىڭ بiرلەسكەن جوباسى

«ايتوبەل» حابارىنىڭ جازباشا نۇسقاسى

حاباردىڭ تiكەلەي تولقىنداعى ۋاقىتى: 101 عم، سارسەنبى كۇنى ساعات 14:05-15:00

نەسىپ جۇنىسبايۇلى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن جاتتىقتىرۋشىسى، رەسپۋبليكالىق «سپورت» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى:

«الاش ايناسى» گازەتi مەن قازاق راديوسىنىڭ بiرلەسكەن جوباسى

«ايتوبەل» حابارىنىڭ جازباشا نۇسقاسى

حاباردىڭ تiكەلەي تولقىنداعى ۋاقىتى: 101 عم، سارسەنبى كۇنى ساعات 14:05-15:00

- نەساعا، سىزبەن بولاتىن اڭگىمەنىڭ القيسساسى قازاق مەملەكەتىنىڭ تاۋەلسىزدىگى تۋرالى. تاۋەلسىزدىككە 20 جىل تولدى، ونى قاشانعى ايتا بەرەمىز دەيتىن ازاماتتار تابىلۋى مۇمكىن. بىراق ەل ازاماتتارى، تۇل­عالار، قاي­راتكەرلەر، قالام­گەرلەر بۇل سۇراققا قالاي جاۋاپ بەرەدى ەكەن دەگەن تەك قىزىعۋشىلىق قانا ەمەس، تۇبىندە ەلدىك مۇراتتاردىڭ وڭعا باسۋىنا ىقپالى، ارەكەتكە اسەرى بار ويلار تۋدىرۋ ماقساتى جاتىر.

- ءبىزدىڭ بۇرىنعى عالامات ۇرپاقتان، بۇگىنگى جاس بۋىننان ارتىقشىلىعىمىز - ەكى دۇنيەنىڭ ورتاسىنداعى كوپىردەن ءوز اياعىمىزبەن وتكەن ادامدارمىز. كەڭەس وداعىنىڭ كەزىندە اقىل توقتاتىپ، ءىس باسىندا ءجۇرىپ، ءومىر سۇرسەك، قازىرگى تاۋەل­سىزدىكتىڭ كەزىندە، تاۋبە، تەك نان جەپ، ۇيقى سوقپاي، شارۋا اتقارىپ جاتقان ازامات­تارمىز. سوندىقتان ءبىزدىڭ ءوز باعامىز بار. تاۋەلسىزدىكتى قايتا-قايتا ايتا بەرىپ، توزدىردىق دەيتىن ازاماتتار قاتەلەسەدى. تاۋەلسىزدىك - عاسىرلار بويى ايتىلاتىن جىردىڭ تاقىرىبى، توقتاۋسىز تولعاناتىن، ماڭگىلىك ايالاپ، ۇرپاقتان-ۇرپاققا جەتكىزىپ وتىراتىن، ەرەكشە، قاستەرلى ۇعىم، تەڭدەسسىز دۇنيە، باعا جەتپەس اسىلىمىز. تاۋەلسىزدىك ءبىر-اق رەت كەلەدى. ونى ۇستاي الماساڭ، سونىمەن بىرگە سەن دە كەتەسىڭ دەگەن ءسوز. كەڭەس كەزىن جاپپاي جامانداي بەرۋگە بول­مايدى. ول كەزدە ءبىز تۋدىق، مەكتەپتە وقىدىق، جوعارى وقۋ ورنىندا ءبىلىم الدىق، قىزمەتكە كەلدىك، ءومىر سۇردىك. مەن ازامات رەتىندە، قازاق مەملەكەتىنىڭ قايراتكەرى رەتىندە قورىقپاي، ايتاتىن نارسەم، كەڭەس وداعىنىڭ سول كەزدەگى يدەولوگياسى ادام­نىڭ سەزىمىنە اسەر ەتىپ، كەڭەس حالقىن ءبىر ماقساتقا جۇمىلدىرىپ، قايتپاستاي قايسار جولدا تاربيەلەدى. مەن «كوم­مۋنيزمگە» سەنگەن اداممىن.

- كوممۋنيزمگە جەتەردىڭ الدىن­داعى جالپى ۇراندار: «بارلىق ەل­دەردىڭ پرولەتارلارى بىرىگىڭدەر!» دەپ، سول بارىستا ءداستۇر، سالت، ءتىل، ءدىن سەكىلدى ۇلتتىق قۇندىلىقتار مۇلدە قارالعان جوق، كەرىسىنشە، قازاقتىڭ بارىنان ايىردى. سىرتى ءبۇتىن بولعانمەن، ءىشى ءتۇتىن ەدى عوي؟

- كوممۋنيزم قۇرۋشىلاردىڭ مورال­دىق كودەكسى - ءار ادامعا، قوعامنىڭ بارلىق سالالارىنا، قوعامنىڭ ءاربىر بۋىنىنا ءتان ەدى. بۇل كودەكستە بىردە-ءبىر قاتەلىك، جامان نارسە جوق بولاتىن. لەنيننىڭ نەمەسە ودان كەيىنگى مىقتى­لاردىڭ قازاق حالقىنىڭ بۇ­كىل ءداستۇر، ادەپ-عۇرپىن، سالتىن، بولا­شاعىن ءبىرىنشى ورىنعا قويىپ، ايقايلا­ماۋىندا وزىندىك سەبەپتەر بار. كەڭەس وداعىندا 130-140 ۇلتتىڭ وكىلدەرى تۇردى. ون بەس، ون التى وداقتاس مەملەكەت بولعان­مەن، ءبىزدىڭ ەلىمىزدە كۋرد، ياكۋت، ناناي سەكىلدى از ۇلتتار قازاق سياقتى جارقىراپ، ءوزىنىڭ تۋىن جەلبىرەتىپ، ءداستۇر-سالتىن العا شىعارىپ، جايىپ تاستاپ، ءومىر سۇرۋگە حاقىسى بار بولاتىن. بىراق، ونىڭ بار­لىعىنىڭ تەتىگى جەرگىلىكتى ۇلت كوش­باسشى­لارىنا بەرىلدى. مەن ساياساتشى ەمەسپىن، بىراق، مەنىڭ ومىردەن تۇيگەنىم، بىلگەنىم، كورگەنىم بار. ءبىر عانا سپورتتىڭ ماڭايىن الايىق. ارينە، كەدەرگىلەر بولدى. قازاق­تىڭ بالۋانى - ابىلسەيىت ايحانوۆ، بوكسشى - ءابدىسالان نۇرماحانوۆ، جەلاياق - ءامين تۇياقوۆ، فۋتبولشى - تەمىر سەگىزباەۆ سىندى سپورتشىلارىمىزعا مۇمكىندىك بەرمەدى. كەزىندە ابىلسەيىت ايحانوۆ - بەلورۋسسيانىڭ الەكساندر مەدۆەدەۆ سياقتى ءۇش دۇركىن وليمپيادا چەمپيونىن جەڭگەن بالۋان. بىراق ول وليمپيادا تۇگىل، ەۋروپا چەم­پيوناتىنا بارمادى، شىندىعىندا جىبەرمەدى.

- كەڭەس وكىمەتىندە وسىنداي كە­دەرگىلەر بولدى. قۇدايعا شۇكىر، تاۋەل­سىزدىك الدىق. بىزگە مول مۇمكىن­دىكتەر تۋدى. ءبىز وسى مۇمكىندىكتى قان­شالىقتى پايدالاندىق؟

- كەڭەس وداعىنىڭ كەزىندە مەن «لەنين­شىل جاس» گازەتىندە جۇمىس ىستەدىم. بۇل - كومسومول ورتالىق كوميتەتىنىڭ گازەتى بولاتىن. گازەتتىڭ باس رەداكتورى، مەنىڭ ۇستازىم سەيداحمەت بەردىقۇلوۆ اعامىزدىڭ ۇلتتىق ىستەرگە وڭ كوزىمەن قارايتىن ۇلت­جاندى ازامات بولعانىن جاقسى بىلەسىزدەر جانە ۇلكەن جازۋشىلار: ورالحان بوكەي، ساعات اشىمباەۆ، سەرىك ءابدىرايىموۆ، اقسەلەۋ سەيدىمبەك، سەيىتقازى دوسىموۆ، بۇگىنگى ىرىم كەنەنباەۆ سىندى اعالاردىڭ جانىندا ءجۇرىپ، ءارى گازەتتىڭ باسشىسىنىڭ ۇستانعان باعىتىنا بايلانىستى ۇلتجاندى­لىقتى كەرەمەت ۇيرەندىم. «مەن ءتۋابىتتى ۇلتجاندى بولدىم» دەپ ايتا المايمىن. سەيداحمەت اعامىز، ەگەر قازاقستاننىڭ قازاق بالاسى كسرو-نىڭ جارىسىنا قاتىسىپ، كراسنويارسكىدە نەمەسە ياكۋتسكىدە، ۆولگوگرادتا، ليتۆادا بولعان جارىستا 30-ورىن الىپ، ول ەرتەڭىنە «لەنينشىل جاس» گازەتىنىڭ بەتىنە شىقپاي قالسا، ءبىزدى توقپاقتايتىن: «ەي، سەندەر انا قازاقتىڭ بالا­سىن نەگە بەرمەيسىڭدەر؟ كسرو-دا 30-ورىن الىپ وتىر عوي. ەڭ بولماسا، سونى كورىپ، الىس اۋىلداعى بالالار: «ءبىزدىڭ اعالارىمىز دا جەتىپ قالعان ەكەن عوي» دەپ تالپىنادى عوي» دەيتىن. بۇل - ءبىر مىسال. ەندى تاۋەلسىزدىكتىڭ ناقتى بەرگەنىن ايتايىن. ءسويتىپ ءجۇرىپ، مەن ارماندادىم: «نەگە قازاقتىڭ عانا بالالارىنان كوماندا جاساق­تامايمىز؟! نەگە، قايراتتىڭ قۇ­رامىندا ءبىر-ەكى-اق، ارى كەتكەندە ءۇش-اق قازاق فۋتبولشى بولادى؟ نەگە، ءبىردى-ەكىلى بولماسا، جۇگىرۋ­دەن، كۇرەستەن، بوكستان سپورتشىلار جوق» دەپ جۇرەتىنمىن. ەكى-ءۇش رەت ۇمتىلدىم، بىراق، كەڭەس وداعىنىڭ كوزى قىراعى، جۇدىرىعى اۋىر، رۇقسات بول­مادى.

- ...1991 جىلى «سپورت» گازەتىنە رەداكتور بولىپ تاعايىندالدىم. سول كەزدە تاۋەلسىزدىك الدىق. تاۋەلسىزدىكتىڭ ءبىرىنشى بەرگەن جەمىسى - تازا قازاق بالا­لارىنان «نامىس» كومانداسىن قۇرۋعا مۇمكىندىك تۋدى. بۇل - بوستاندىقتىڭ، تاۋەلسىزدىكتىڭ، ەگەمەندىكتىڭ ارقاسى. ەگەر سول كەزدە قازاق قوعامىنىڭ تەك قانا سپورتى ەمەس، مادە­نيەتىمىزدە، ونەرىمىزدە، ادەبيەتىمىزدە، اۋىل­شارۋاشىلىعىمىزدا، اۋىر ونەر­كاسىپتە ماماندار دايىن بولىپ، ارقايسىسى ءبىر-ءبىر سالانى جەتەلەپ كەتكەندە، مۇمكىن، بۇگىنگى قازاقستاننىڭ جاعدايى باسقاشا بولار ما ەدى؟ ءبىزدىڭ كومىرىمىزدى، التىن-كۇمىسىمىزدى باسقالار باسقارىپ وتىرماس پا ەدى؟ ارينە، تۇم­سىعىمىز تاسقا تىرەلىپ قال­دى دەگەن ءسوز ەمەس. ۇلتتىق قۇندىلىق­تارىمىزدى ارى قاراي، شامامىز كەلگەنشە، دامىتا بەرۋىمىز كەرەك. بىراق، مەنىڭ ويىم، ءبىزدىڭ ۇلى كلاسسيكتەرىمىز، ۇلى قايرات­كەرلەرىمىز ارمانداعانداي، تازا، ۇلتتىق مەملەكەت، ەش قوسپاسى جوق قازاق ەلى بولىپ شىعۋ بۇگىنگى تاڭدا وتە قيىن سەكىلدى. بىراق تاۋبە، بوستاندىق العالى كوپتەگەن جاقسى ىستەر جاسالدى. تۇنەك باسىپ، اشىل­مايتىنداي بولىپ تۇرعان جوق، شۇكىر!

- قازاق سپورتىنا ءبىر شولۋ جاساپ كورىڭىزشى. جالپى، قازاق سپورتى قانداي؟

- شىندىعىندا، ءابسوليۋتتى تاۋەلسىزدىك دەگەن جوق. ول بولمايدى، ەشۋاقىتتا. نەگە دەسەڭىز، بۇكىل شەكارامىزدى جاۋىپ الىپ، توبەمىزگە شاتىر قويىپ، قازاق مەملەكەتى عانا بولىپ، جۇمىرتقانىڭ ىشىندە ءومىر ءسۇرۋىمىز - مۇلدەم، مۇمكىن ەمەس نارسە. تاۋەلسىز ەلدەردىڭ دە، تاۋەلدى جاقتارى بولادى. ول سپورتپەن بايلانىساتىن ەل­دەر، سپورتتىڭ جارىسىنا باراتىن ەلدەر، جاتتىقتىرۋشى شاقىرۋ، ت.ب. ال وسى سالاعا كەلگەندە، جاڭاعى ايتىپ وتىرعان، اق كيىمنىڭ ىشىنەن قىزىل جىپشە كورىنىپ تۇرعان تامىرلار بار. ول - الەمدىك قاۋىمداستىق. نورۆەگيا سەكىلدى بولەك وتىرعان، جان-جاعى سۋ، اقناسىلدى، ادەمى مەملەكەتتىڭ قۇرامىندا بۇگىن شويىنداي قارا سپورتشىلار نور­ۆەگيانىڭ تۋىن كوتەرىپ، سول ءۇشىن شايقاسىپ ءجۇر. ال گەرمانيانىڭ فۋتبولدان قۇراما كومانداسىندا قاراناسىلدى اساموا دەگەن جىگىت الاڭعا شىقتى. كەرەك بولسا، تازا قاندى ءناسىل بولامىز دەپ، الەمگە ايبات شەگىپ، دۇنيەنى قانعا بوكتىرگەن وسى نەمىس مەملەكەتى بولاتىن. سول سەكىلدى الەمنىڭ اق ەلىندە قارا سپورتشىلار، قارا ەلىندە اق سپورت­شىلار ءورىپ ءجۇر. مۇنىڭ ءبارى - سول مەم­لەكەتتەردە تۋعان ادامدار ەمەس. ياعني ۇلتتىق قۇندىلىق، مەملەكەتتىك ەرەكشەلىك دەگەندەردىڭ بارلىعىنىڭ قىرلارى ءمۇجىلىپ، بۇگىنگى تاڭداعى سپورتتا 20-25% باسشىلارى، جاتتىقتىرۋشىلارى بولماسا، ۇلتتىق قۋاتپەن وليمپيادانى جەڭىپ الايىق دەگەن ويلار مۇلدەم جوق.

«لوندوننان بالەنشە مەدال اكەلىپ، 205-208 مەملەكەتتىڭ ىشىندە العاشقى وندىققا، بەستىككە، جيىرمالىققا ىلىنسەم بولدى» دەگەن وي الەمنىڭ كەز كەلگەن ەلىنىڭ توبەسىندە، قازىر قۇيىنداي ءۇيىرىلىپ تۇر. ونىڭ ىشىندە قازاقستان بولەك ەمەس. ءبىزدىڭ قۇرامامىزداعى وليمپياداعا باراتىن شەتەل سپورتشىلارىنىڭ كۇن ساناپ كوبەيىپ جاتقانى سودان. بۇل - الەمدىك ءۇردىس. بۇدان قۇتىلۋ جوق، مەنىڭ ويىمشا، دۇنيە قايتا جاراتىلماسا. ءىستىڭ ءمانىسىن بىلمەيتىن، تەك سىرتتان عانا كوز سالىپ، كەيبىر ادامدار­دىڭ قيسىق ءسوزىن شىندىققا بالاپ، التىنعا باعالاۋعا بولمايدى. قاي مەملەكەتتە بولسا دا، سول سالانىڭ باسشىسى، مەن وسىنداي تابىس اكەلەمىن دەمەسە، ءىستىڭ باسىندا ول جۇرمەيدى. مەن ەرتەڭ لوندونعا بارعاندا ءبىر مەدال اكەلە المايمىن دەپ ايتۋ سول سالانىڭ باسشىسىنا جاراسپايدى. «لوندوندا وتەتىن وليمپيادادان ءۇش التىن مەدال الىپ كەلەمىز» دەپ وتىر، ءبىزدىڭ سپورت مەكەمەسىنىڭ باسشىسى - تالعات ەر­مەگياەەۆ مىرزا. قازىرگى تاڭدا، رەس­پۋب­ليكامىزعا كوپتەگەن شەتەلدىك سپورت­شىلار الىپ كەلدىك. مۇنى مەن اشىق ايتامىن. ولار - بۇگىنگى تاڭدا التىن مەدال الۋعا جاراپ تۇرعان سپورتشىلار. ەگەر وسى وليم­پيادادا ءۇش التىن مەدال نەمەسە ودان دا كوپ الساق، سونىڭ باسىم بولىگىن سىرتتان كەلگەن سپورتشىلار ەنشىلەپ بەرەدى-اۋ دەيمىن. وليمپيادادان التىن الۋ - وتە قيىن جاعداي. ول، بىرىنشىدەن، سپورتتىڭ قاي تۇرىنەن بولسا دا، اللا تاعالانىڭ نۇرىنا بولەنىپ، اسقان تالانتتى بولىپ تۋىلۋى كەرەك. ۋاقىتىندا كوزگە ءتۇسىپ، نەگىزگى تار­بيەلەنەتىن جەرگە كەشىك­تىرىلمەي بەرىلۋى ءتيىس. وسى جاعىنان ءبىز كەش قالا بەرەمىز. قازاقتىڭ مىقتى بالالارى اۋىلدا تۋىلادى دەپ جاتامىز. بۇرىن، سولاي بولاتىن. قازىرگى ۋاقىتتا بىلمەيمىن... اۋىلدىڭ جاعدايى دا بۇگىن، ونشا، جاقسى ەمەس. سۋى تازا ەمەس. اتا-انالارى كوپ ازاپ كورەدى. ازاپتى ادامنان تۋعان بالا ءوزىنىڭ مۇم­كىنشىلىگىنىڭ، قۇرى­عىندا، 10-20 پايى­زىن جوعالتىپ تۋادى. ەلباسى ايتۋىنداي اي­تادى: «اۋىلدى قولداڭدار! اۋىلدىڭ سپور­تىن كوتەرىڭدەر!» دەپ. ول كىسىنىڭ ءسوزىن قاعىپ العان قۇزىرلى ورگاندار ساتىلاپ تاپسىرما بەرۋى كەرەك، ول ارى قاراي وبلىسقا، اۋدانعا، اۋىلعا جالعاسىپ جاتسا... وكىنىشكە قاراي، ءبىزدىڭ ەلىمىزدەگى سپورت سالاسىنىڭ جۇيەسى بۇزىلعان. وبلىستىڭ سپورتى وبلىستىڭ اكىمشىلىگىنە باعىنادى. وبلىس­تىڭ سپورت باسشىسى سپورت ءمينيسترىن تانىپ، سالەم بەرگەنىمەن، ونىڭ ايتقانىن ىستە­مەيدى. ويتكەنى مينيسترلىكتەن ايلىق الىپ وتىر­عان جوق. ارينە، ەگەر مينيستردەن باستاپ، ەڭ تومەنگى، اۋىلداعى سپورت نۇس­قاۋشىسىنا دەيىن، ءبارى - ۇلتجاندى، ءبارى: «ۇلتىم ءۇشىن قىزمەت قىلام!» دەيتىن بولسا، بۇل ورىن­دالار ەدى. وكىنىشكە قاراي، ادام­دار­دىڭ جان-دۇنيەسىن بيلەگەن ارمان-تىلەكتىڭ ىشىندە كوپ بوتەن نارسەلەر ءجۇر. ءومىردىڭ تالابى دەپ قاراپ، ول ءۇشىن ونى كىنالاۋعا بولمايتىن سەكىلدى. ءالى دە كەش ەمەس. ەلىمىزدەگى سپورت سالاسىنىڭ بۋىن­دارىنىڭ ءبارىن ءبىر ورتالىققا باعىندىرۋ كەرەك. ءبىز - تۇتاس ەلمىز. سوندىقتان، سپورتتى، اۋىل­شارۋاشىلىقتى، ونەركاسىپتى، ت.ب. سالا­لاردى ءبىر ورتالىققا باعىندىرۋ كەرەك. سوندا عانا ەلوردادا ايتقان ءسوز اۋىلعا دەيىن جەتەدى. بولماسا، وبلىستىڭ سپورت باسشىسىنىڭ باعىنارى - سپورت ءمي­نيسترى ەمەس، وبلىستىڭ اكىمى. اكىمگە جاقسا بولدى، قازاق سپورتىنىڭ قايدا كەتىپ بارا جاتقانىندا ونىڭ شارۋاسى جوق. ول ءوزىنىڭ بىلگەنىنشە جاسايدى. ال، ونىڭ سپورتتى قانشالىقتى بىلەتىنى - وزىنە عانا ايان.

- جانكۇيەرى وتە كوپ سپورت ءتۇرى - فۋتبول عوي. قازاق فۋتبولى جونىندە نە دەيسىز؟

- فۋتبول - سپورتتىڭ تورەسى، قۇدىرەتتى ءتۇرى عانا ەمەس، الەمدەگى ءتورتىنشى بيزنەس. ونىڭ قىمباتتىعى سوندا جاتىر. بيزنەستى ساپىرىلىسقان اقشا دەپ قانا ەمەس، ول - جاقسىلىقتاردى جاسايتىن، ينفراقۇرى­لىم­دارىمىزدى جەتىلدىرەتىن ءتاسىل دەپ قاراۋىمىز كەرەك. وسىدان ون جىل بۇرىن ءبىزدىڭ فۋتبولىمىزدى زورلاپ ەۋروپاعا قوستى. سول كەزدە پىكىر سۇراعانداردىڭ ءبىرى مەن ەدىم جانە فۋتبولىمىزدىڭ ەۋروپاعا قوسىلۋىنا ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسى بولدىم. قارسىلىعىم، بىرىنشىدەن، ءبىز - ازيا مەم­لەكەتىمىز. نەگە ازيانىڭ مەملەكەتى ەۋروپاعا قوسىلۋى كەرەك؟ بىرەۋلەر: «جەرىمىزدىڭ 14 پايىزى ەۋروپادا جاتىر عوي» دەدى. مەن ايتتىم: «جەرىمىزدىڭ 86 پايىزى ازيانى قامتيدى عوي» دەدىم. قايسىسى جەڭۋ كەرەك؟ مەنىڭ ويىمشا، سول كەزدە فۋتبولىمىزدى ەۋروپاعا قوسىپ جىبەرگەندەر، بىرىنشىدەن، فۋتبولدى دامىتۋدان گورى، تاماشالاۋعا اۋەس ادامدار بولدى. ەكىنشىدەن، ءبىزدىڭ فۋت­بولى­مىزدىڭ ماڭايىنداعى جاتتىق­تىرۋشىلاردان باستاپ، ويىنشىلارىنا دەيىن 90 پايىزعا تاياۋى ەۋروپالىق ۇلتتىڭ وكىلدەرى ەدى. ولارعا ازيادا فۋتبول ويناۋ قيىننىڭ قيىنى بولاتىن. 1994 جىلى تۇڭعىش رەت حيروسيمادا وتكەن ازيا ويىن­دارىنا، ودان كەيىن ازيانىڭ فۋتبول چەم­پيوناتىنا قاتىستىق. مەن فۋتبول كومان­داسىمەن بىرگە ىرىكتەۋ ويىندارىندا ازيا مەملەكەتتەرىن ارالادىم. سوندا ءبىزدىڭ فۋتبولشى­لارىمىزدى ازيا مەم­لەكەتتەرى ءۇرپيىپ قارسى الاتىن. مىسالى، قىتايدىڭ فۋتبول كومانداسى 100 پايىز قىتاي ۇلتىنان تۇ­رادى. كورەي­دىكى، سين­گاپۋردىكى، تايلاندتىكى دە سونداي بولاتىن. سول كەزدەگى مەم­لەكەتىمىزدىڭ سپورتتاعى شەنەۋنىكتەرى تەز­دەتىپ، سۇيرەپ اپارىپ، ۋەفا-عا قوسىپ جى­بەردى. قوسىلۋ ءۇشىن بەدەل سالىندى، تا­نىستىق جالعاستى، قارجى دا كەتتى. ەندى سونىڭ جەمىسىن جەپ وتىرمىز. بارعان جەرى­مىزدەن بەس-التى دوپ ارقالاپ كەلەمىز. وتكەندە قىزدارىمىز ءبىر ويىننان 16-17 دوپ ارقالاپ كەلدى. ۇيات ەمەس پە؟ نامىسقا تيە مە؟ تيەدى ! جەرگە قاراتا ما؟ قاراتادى. بىزگە وسى كەرەك پە ەدى؟ ارينە، ەۋروپانىڭ فۋتبول قاۋىم­داستىعى - وتە باي ۇيىم. ولار جىل سايىن بىزگە فۋتبولدى دامىتۋ ءۇشىن ميلليونداعان دوللار اقشا بەرەدى. ونداي زاڭ ازيانىڭ كونفە­دە­راتسياسىندا دا بار، بىراق قارجىسى ازداۋ، دەگەنمەن تۇزەلىپ كەلەدى. ال نەگىزىنەن قاي ەلدىڭ فۋتبول ۇيىمى بولسا دا، ەڭ بيىك ماقسات بىرەۋ-اق. ول - سول ەلدىڭ فۋتبول قۇراما كو­مانداسىن قۇرلىقتىق چەمپيو­ناتتىڭ فينالىنا، ياعني سەگىز كوماندانىڭ قاتا­رىنا كىرگىزۋ. ەۋرو­پادا بۇل فينالدا 32 كوماندا قالادى. بۇل - بارلىق ەلدەردىڭ فۋتبول قۇراما­سىنىڭ نەگىزگى ماقساتى. ياعني ءبىز ەۋروپانىڭ فۋتبول فەدەراتسياسىنىڭ قۇرامىنا قوسىلۋ ارقىلى بۇل ارمانى­مىزدى، مىندەتىمىزدى، جوسپارىمىزدى، كە­مىندە 50 جىلعا شەگەردىك. ەۋروپانىڭ فۋتبول بيىگىنە جەتەمىن دەگەنشە، ولار بۇلتقا ءوتىپ كەتەدى. ءسويتىپ، قۋىپ جۇرەمىز. ال ازيا ارقىلى بارۋىمىزعا بولار ەدى. بۇل - ءبىزدىڭ كەمشىلىگىمىز جانە قاتەلىگىمىز.

- نەساعا، قاي كەزدە دە ۋاقىت ءوز دەگەنىنە كوندىرەدى عوي. سول سەبەپتى، ءتۇيىنسوزىڭىز.

- ماقساتىم بىرەۋ-اق. ول - قايتسەم، قا­زاق مەملەكەتىن جاقسى جاعىنان كورەمىن دەگەن ارماننان تۇرادى. اركىم ءوز ىسىنە، ءوز وتانىنا ادال بولسا ەكەن. سوندا عانا ايتىپ وتىرعان جاقسىلىقتار كەلەدى، كەم­شىلىكتەر كەتەدى. قازاق مەملەكەتىنىڭ قا­رىشتى قادامىن، شاڭىراعىنا كۇن ساۋ­لەسىن جارقىراتىپ، وسەتىن زامانى كەلەدى، ءالى-اق. سوعان رۋحىمىزبەن جالعاسىپ جا­تايىق. ەلىمىزگە اماندىق تىلەيمىن.

- راقمەت!

«الاش ايناسى»گازەتى