حات اۆتورلارى وزدەرىنىڭ "ساياسي ەكسترەميزم" بويىنشا زاڭسىز سوتتالعانىن ايتىپ، حالىقارالىق ۇيىمداردان پىكىر ايتۋ ەركىندىگى مەن ءسوز بوستاندىعىنا قول سۇعۋشىلارعا شارا قولدانۋعا، قازاقستان باسشىلارىنا سانكتسيا سالۋدى سۇراعان.

ء"بىزدى قاماۋ، قىلمىستىق تۇرعىدا قۋدالاۋ جانە بەس جىلعا سوتتاۋ – ساياسي تاپسىرىس. ول وزگەشە ويلايتىندارمەن كۇرەسۋگە، پىكىرىن اشىق ايتاتىن، قازاقستان ازاماتتارى مەن قازىرگى ۇكىمەت اراسىندا كونسترۋكتيۆتى ديالوگ ورناتۋعا تىرىساتىن وپپوزيتسيالىق كوڭىل-كۇيدەگى قازاقستان ازاماتتارىن قورقىتۋعا باعىتتالعان. سوت ءبىزدىڭ كىنامىزدى دالەلدەيتىن ايعاقتاردىڭ جوق ەكەنىن ەسكەرمەدى، ءبىزدىڭ كىناسىزدىگىمىز جايلى بىردە-ءبىر ايعاقتى قاراعان جوق، قۇقىقتارىمىزدىڭ بۇزىلعانىن ەلەمەدى، سوت قازاقستان كونستيتۋتسياسى مەن "ازاماتتىق جانە ساياسي قۇقىقتار تۋرالى پاكتىنى" بۇزدى. انشەيىن حاتتاما ەرەجەسىن ساقتاۋ ماقساتىندا كوزبوياۋشىلىق ءۇشىن ءوتتى. جالعىز ماقساتى – قازاقستان ازاماتتارىن قورقىتۋ" دەلىنگەن حاتتا.

ولار "ساياسي ءىس ماتەريالدارىنىڭ بارلىعى" ادۆوكاتتار قولىندا بار ەكەنىن ايتىپ، حالىقارالىق ۇيىمداردى زاڭسىزدىقتى توقتاتۋعا جانە ادىلدىكتىڭ ورناۋىنا ىقپال ەتۋگە شاقىرعان.

حات 18 قازاندا جازىلعان. وعان اسحات جەكسەباەۆ، نويان راحىمجانوۆ، قايرات قىلىشەۆ، اباي بەگىمبەتوۆ جانە ۋلاسبەك احمەتوۆ قول قويعان. اتى اتالعان العاشقى ءتورت بەلسەندى – قۇقىق قورعاۋشىلار "ساياسي قۋدالاۋ كامپانياسىنىڭ اپوگەيى" دەپ اتاعان "13 بەلسەندىنىڭ ءىسى" بويىنشا سوتتالعان.

11 قازاندا الماتى سوتى "تىيىم سالىنعان ۇيىمدى قۇردى جانە ونىڭ ىسىنە ارالاستى" دەپ ايىپتالعان 13 بەلسەندىگە ۇكىم وقىعان ەدى. سۋديا 4 بەلسەندى: اسحات جەكسەباەۆ، نويان راحىمجانوۆ، قايرات قىلىشەۆ، اباي بەگىمبەتوۆتى 5 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىردى، 9 بەلسەندىنىڭ باس بوستاندىعىن 1 جىلدان 2 جىلعا دەيىن شەكتەدى. سوتتالۋشىلار تاعىلعان ايىپتى مويىنداماي، ۇكىممەن كەلىسپەدى. بەلسەندىلەر ۇكىمدى اپەللياتسياعا بەرەتىنىن ايتقان.

حالىقارالىق ۇيىمدارعا باعىتتالعان حاتقا قول قويعان بەسىنشى بەلسەندى، "تىيىم سالىنعان ۇيىمنىڭ ىسىنە ارالاستى جانە ۇيىمداستىردى" دەپ ايىپتالعان ۇلاسبەك احمەتوۆ تە قىركۇيەك ايىندا ەكى جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان.

بەس بەلسەندىگە تاعىلعان ايىپ قازاقستان سوتى "ەكسترەميستىك ۇيىم" دەپ تانىعان، بىراق ەۋروپارلامەنت "وپپوزيتسيالىق ۇيىم" دەپ اتاعان "قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى" جانە "كوشە پارتياسى" قوزعالىستارىمەن بايلانىستى.

قازاقستاندا جوعارىدا اتالعان ەكى ۇيىمعا قاتىستى قانشا ادامنىڭ قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلعانى بەلگىسىز. كەيبىر قۇقىق قورعاۋشىلار كەيىنگى بىرنەشە جىلدا 300-گە تارتا ادامنىڭ جازالانعانىن ايتادى.

شىلدە ايىنىڭ باسىندا حالىقارالىق Human Rights Watch (HRW) قۇقىق قورعاۋ ۇيىمى نۇر-سۇلتاندى قىلمىستىق كودەكستەگى "ەكسترەميزم" بابىن بيلىك سىنشىلارى مەن بەلسەندىلەردى قۋدالاۋعا قولدانادى دەپ ايىپتاعان.

Abai.kz