سوڭعى ۋاقىتتا وزبەكستان رەسەيگە دەگەن باعىتىن وزگەرتتى. ساراپشىلار تاشكەنت ماسكەۋگە تىم تاۋەلدى بولىپ بارادى دەگەندى ايتۋدا. وعان نەگىز دە جوق ەمەس. 

ماسكەۋ وزبەكستانعا اەس سالۋ جوباسىن قولعا الۋدا. بۇعان رەسمي تاشكەنت تە قارسى ەمەس. وزبەكستاننىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ابدۋلازيز كاميلوۆ ول تۋرالى بىلاي دەيدى: «ءبىز ەڭ الدىمەن مۇنى ەكونوميكالىق جوبا رەتىندە قاراستىرامىز. بۇل جەردە ەشقانداي ساياسي ويىن دا، ساياسي مۇددە دە جوق. نەگە ونى ءبىز كەسىپ ايتىپ وتىرمىز؟ ويتكەنى بۇل جوباعا قاتىستى باق وكىلدەرى ءتۇرلى نەگىزسىز اقپاراتتاردى جازۋدا»، - دەدى ول.

ول جوبانىڭ تەك قانا ەكونوميكالىق ماقساتتا ەكەنىن دالەلدەپ باقتى. «ارينە، ناقتى ەكونوميكالىق قاجەتتىلىگى مەن جوبانىڭ تۇپكىلىكتى ماقساتى ناقتى دالەلدەنۋى ءتيىس. بۇل وزبەكستاندا ەنەرگيانىڭ وزگە دە بالاما كوزدەرى قارقىندى تۇردە دامىپ جاتقان ساتتە اسا ماڭىزدى عوي. ءبىزدىڭ ەلىمىزگە كوپتەگەن جوبالار مەن ۇسىنىستار ءتۇسىپ جاتىر، ولاردىڭ باسىم بولىگى كۇن، جەل، سۋ ەنەرگياسىن دامىتۋعا قاتىستى بولىپ وتىر», - دەيدى مينيستر.

وزبەك ءمينيسترى كاميلوۆ ماگاتە قوياتىن تالاپتارعا دا باسا نازار اۋدارىپ وتىرعانىن جانە قاۋىپسىزدىك ەڭ باستى قاجەتتىلىك ەكەنىن ۇمىتپايتىنىن دا ايتا كەتكەندى ءجون ساناپتى.

«تاعى ءبىر اسا ماڭىزدى سۇراق، ول ءىرى جوبانىڭ ۇنەمى نازاردا بولۋى. سوندىقتان ءبىز بۇل جوبا بويىنشا تەك قانا ەل حالقىنىڭ پىكىرىن ەمەس، سونىمەن قاتار كورشىلەس مەملەكەتتەردىڭ دە ويىن بىلەتىن بولامىز. وسىلايشا بۇل ماسەلەنى ارى قاراي زەرتتەپ، قاراستىرامىز. جۇمىس ءجۇرىپ جاتىر. بىراق بارلىعى دا جوعارىدا ايتىلعان سۇراقتارعا بەرىلگەن جاۋاپتارمەن بايلانىستى بولماق. جاۋاپتارعا قاراپ، ناقتى شەشىم قابىلدايمىز. سالىنا ما، جوق پا دەگەن ماسەلە شەشىلەدى», -دەدى ول.

وزبەكستانعا اەس سالۋ ماسەلەسى ءالى تالقىلانىپ جاتىر. جوسپار بويىنشا 2 بلوكتان تۇراتىن اەس 2022 جىلى سالىنۋى باستالىپ، 2028 جىلى قولدانىسقا بەرىلۋى ءتيىس. اەس-ءتى رەسەيلىك كومپانيالار سالماق، ال جوبا قۇنى ورتا ەسەپپەن 9-11 ملرد دوللار دەپ باعالانۋدا. اەس سالىنۋىنا وزبەكستان حالقى ءىشىنارا قارسى، ال كورشىلەس مەملەكەتتەر الاڭداۋشىلىق بىلدىرۋدە.

وزبەكستان تەك قانا ەنەرگەتيكالىق جوبا بويىنشا ەمەس، سونىمەن قاتار باسقا دا باعىتتاردا رەسەيگە جاقىنداۋدى ءجون كورگەندەي. وزبەكستانداعى ورىس ءتىلدى مۇعالىمدەردىڭ ساۋاتىن كوتەرۋ ماقساتىندا رەسەيدەن ارنايى ماماندار كەلىپ، 30 مىڭ وزبەكستاندىق ۇستازدى وقىتۋ باعدارلاماسىن باستادى. ال ەندىگى ۋاقىتتا وزبەكستان بيلىگى تمد بويىنشا «ورىس ءتىلى جىلىن» وتكىزۋدى قولداپ وتىر.

«روسسيا-24» ارناسىنا وزبەكستاننىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ابدۋلازيز كاميلوۆ كولەمدى سۇحبات بەردى. ول سۇحباتتا ورىس ءتىلىن قولداۋ ماسەلەسىنە دە باسا نازار اۋداردى.

ونىڭ ويىنشا وزبەكستانداعى رەسەيلىك 15 جوو-نىڭ فيليالدارى ەكى ەل اراسىنداعى دوستىق پەن مادەني ارىپتەستىكتى ارتتىرۋ جولىندا قىزمەت ەتۋدە. ورىس ءتىلىن ۇيرەتۋ ورتالىقتارى دا كوپتەپ اشىلىپ جاتقانىن مالىمدەدى.

ول وزبەكستان تاراپى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ تمد ەلدەرى باسشىلارىنىڭ كەڭەسىندەگى «ورىس ءتىلى جىلىن» اتاپ ءوتۋ ۇسىنىسىن ۇلكەن قىزىعۋشىلىقپەن قارسى العانىن ايتتى.

«بۇل ماسەلە بويىنشا وزبەكستان وراسان تاجىريبەگە يە. مىسالى 70-جىلدارى تاشكەنت قالاسىندا عىلىمي ورتا ماماندارىنىڭ باسىن قوسقان، «ورىس ءتىلى — دوستىق پەن ۇلتتاردى بىرىكتىرۋشى ءتىل» اتتى ۇلكەن فورۋم ءوتتى. سوندىقتان بىزدە ناقتى قادامداردى جاساۋ تاجىريبەسى، اتالمىش باعىتتاعى شارالاردى ۇيىمداستىرۋ ءادىسى بار. ءبىز بۇل ۇسىنىسقا ۇلكەن جاۋاپكەرشلىكپەن، قۋانا قاتىسار ەدىك»، - دەيدى وزبەك ءمينيسترى.

وزبەكستان ورىس ءتىلىن دامىتۋعا ءماجبۇر. سەبەبى ەڭبەك ميگرانتتارىنىڭ باسىم بولىگى رەسەيگە بارادى. ال رەسەيدە ءتىل بىلۋمەن قاتار، ارنايى ەمتيحاندىق جۇيە ەنگىزىلۋدە. سوندىقتان ورىس ءتىلىن ۇيرەنۋ ەلگە كەلەتىن كاپيتالعا دا اسەر ەتپەك.

تاشكەنت رەسەيدىڭ بىرقاتار جوبالارىنا قاۋىپپەن قارايتىنى انىق. مىسالى ماسكەۋ بىرنەشە مارتە ۇسىنىس جاساسا دا، ۇقشۇ (ودكب) ۇيىمىنا قايتا قوسىلمايتىنىن مالىمدەدى. سونىمەن قاتار ەەو-قا كىرۋگە دە نيەتتى ەمەستىگىن كورسەتتى. دەگەنمەن ساراپشىلار بۇل ماسەلە ءالى شەشىلمەگەنىن، وزبەكستاننىڭ ەەو قابىلداعان جول كارتاسىنا مۇشە بولۋى سونىڭ باستاپقى ساتىسىنا اينالۋ مۇمكىندىگىن ايتىپ وتىر.

كا مىرزا

Abai.kz