بۇگىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قىتايدىڭ IV حالىقارالىق يمپورتتىق تاۋارلار كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا بەينە ۇندەۋ جاسادى.

بەينەۇندەۋدى مەملەكەت باسشىسى قازاقستان مەن قىتاي ءوز تاريحىنداعى ماڭىزدى داتالارعا – قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا جانە قىتاي كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ قۇرىلعانىنا 100 جىل تولۋىنا جاقىنداعانىن ەسكە سالىپ، ءسوز باستادى. ەكى ايدان كەيىن قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناستىڭ ورناعانىنا 30 جىل تولادى. قاسىم-جومارت توقاەۆ ءوزارا ءتيىمدى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىق كەڭ-بايتاق ەۋرازيا كونتينەنتىندە بىرلەسكەن دامۋ مەن وركەندەۋگە جول اشاتىنىن، ەلدەر اراسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ بەرىك ىرگەتاسى بولىپ تابىلاتىن ساۋدا-ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستار الداعى ۋاقىتتا دا دامي بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى. پرەزيدەنت سونداي-اق كوروناۆيرۋس شەكتەۋلەرى جاقىن ارادا الىنىپ، ەلدەر اراسىنداعى ساۋدا بۇرىنعى كۇشىنە يە بولادى دەپ ۇمىتتەنەتىنىن ايتتى.

"وتە قيىن كەزەڭگە قاراماستان، الەم ءۇشىن قيىن بولعان 2020 جىلدىڭ وزىندە ەكىجاقتى تاۋار اينالىمى بەس پايىزعا ارتىپ، 15 ميلليارد دوللار قارجىنى قۇرادى. قىتاي تىلىندە "وزگەرىس جەلى سوقسا، بىرەۋلەر قابىرعا سالادى، ەندى ءبىرى جەل ديىرمەنىن تۇرعىزادى" دەگەن ماقال بار. ءبىز پاندەميا سالدارىنان تۋىنداعان قازاقستان-قىتاي شەكاراسىنداعى ۋاقىتشا شەكتەۋلەر جاقىن ارالىقتا اشىلىپ، تاۋار اينالىمى تولىق قالپىنا كەلەدى دەپ سەنەمىز" ، - دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

مەملەكەت باسشىسى ۇلى جىبەك جولىنىڭ تاريحىن دا ۇمىتقان جوق.

"بۇل ەجەلگى ساۋدا جولى سي ءتسزينپيننىڭ ء"بىر بەلدەۋ، ءبىر جول" اۋقىمدى باستاماسىنىڭ ارقاسىندا قايتا جانداندى. بۇگىنگى تاڭدا قازاقستان اۋماعى ارقىلى قىتايدان ەۋروپاعا جىل سايىن 500 مىڭنان استام كونتەينەر تاسىمالدانادى. قۇرىق تەڭىز پورتى ىسكە قوسىلعاننان كەيىن ليانيۋنگان-كارس كولىك ءدالىزى بويىنشا قورعاستان ىستامبۇلعا جۇكتەردى جەتكىزۋ مەرزىمى بەس ەسەگە – 60 كۇننەن 13 كۇنگە دەيىن قىسقاردى. ءبىز قورعاستان باسقا كورشىلەس ەلدەرمەن جاڭا ترانسشەكارالىق حاب قۇرۋدامىز", - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇكىل الەمدى شارپىعان كوروناۆيرۋستىق ىندەت جاھاندىق ساۋدا بايلانىستارىنا ايتارلىقتاي نۇقسان كەلتىردى. سوندىقتان قازاقستان تۇراقتى ترانزيتتىك باعىتتاردى نىعايتۋ جانە ءارتاراپتاندىرۋ، يننوۆاتسيالىق لوگيستيكالىق تاسىلدەردى ەنگىزۋ ءۇشىن بارلىق مۇددەلى تاراپتارمەن تىعىز جۇمىس ىستەۋدى جالعاستىرادى.

"بۇگىن اشىلعان قىتاي حالىقارالىق يمپورتتىق تاۋارلار كورمەسى شىن مانىندە الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن ەكسپورتتاۋشىلاردى بىرىكتىرەتىن ورتالىققا اينالدى. بۇل ايتۋلى شاراعا الەمنىڭ 120-دان استام ەلىنىڭ وندىرۋشىلەرى قاتىسۋدا. بۇل شانحايداعى كورمەنىڭ قىتايدىڭ الىپ نارىعىنا "التىن قاقپا" قىزمەتىن اتقاراتىنىن ايقىن كورسەتەدى. كورمەگە قازاقستاننىڭ 30 ءىرى تاۋار وندىرۋشىلەرى قاتىسۋدا. ولار 100 ميلليون دوللاردان اساتىن ازىق-تۇلىك پەن اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن جەتكىزۋگە كەلىسىم-شارتتار جاسايدى دەپ كۇتىلۋدە", - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

ءسوزىنىڭ سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى شانحاي كورمەسىنە قاتىسۋشىلارعا ساتتىلىك تىلەپ، ءوزارا ءتيىمدى ساۋدا قاتىناستارىنىڭ كوكجيەگى كەڭەيە تۇسەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.

قىتاي مەن قازاقستان شەكاراسىندا ءبىر اي بويى قيىندىقتار تۋىنداۋدا. شەكارا ماڭىندا ون مىڭنان استام كولىك ەلەكتروندى كەزەكتە تۇر، ال شەكارا بەكەتتەرىندە تۇرعان كولىكتەر سانى جۇزدەپ سانالادى. قىتاي تاراپى ونى كوروناۆيرۋستىڭ قايتا ورشۋىمەن بايلانىستىرۋدا. سەبەبى شەكارالار تەك قانا قازاقستان تاراپىمەن ەمەس، قىتايمەن شەكارالاس كوپتەگەن ەلدەرمەن جابىلعان. الايدا تاۋەلسىز ساراپشىلار بۇنىڭ استارىندا قىسىم كورسەتۋ پيعىلى دا جاتىر دەگەندى العا تارتادى.

كا مىرزا

Abai.kz