ەل پرەزيدەنتىنىڭ قازاقستان حالقىنا كەزەكتى جولداۋى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى ءۇشىن تاريحي جايت. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ بيىلعى حالىققا جولداۋىندا ەل مەن قوعامنىڭ ودان ءارى دامۋىنىڭ پايىمى باياندالىپ، قازاقستاندىقتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ماڭىزدى ستراتەگيالىق مىندەتتەر بەلگىلەنگەن.

قازاقستانداعى ساياسي پارتيالاردىڭ ءيميدجى باسەكەگە قابىلەتتى ۇلت قالىپتاستىرۋدا اتقارعان جۇمىستارىنان تانىلاتىندىعىن جوققا شىعارا المايمىز. ونى بارشا پارتيالاردىڭ، ونىڭ ىشىندە «Nur Otan» پارتياسىنىڭ بەلسەندى قىزمەتىنەن كورۋگە بولادى. وتكەن اپتاداعى 5 قاراشادا «Nur Otan» پارتياسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى «تاريحتا وسى كۇنى» ايدارى اياسىندا الەۋمەتتىك جەلىلەردە «بولاشاق» باعدارلاماسىنا ارنالعان بەينەروليك جاريالادى https://nurotan.kz/news/news-detail/288541?lang=kz

بەينەروليكتە: «1993 جىلدىڭ 5 قاراشاسىندا ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ «بولاشاق» ستيپەندياسىن تاعايىنداۋ تۋرالى جارلىعى شىقتى. ەلباسىنىڭ تەڭدەسسىز شەشىمىنىڭ ارقاسىندا مىڭداعان قازاقستاندىق الەمنىڭ ۇزدىك جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الۋعا قول جەتكىزدى. بۇگىندە بولاشاقتىقتار ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالاسىندا تابىستى جۇمىس ىستەپ قانا قويماي، ستارتاپتاردى ىسكە قوسۋدا، ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە عىلىم سالاسىندا جۇزدەگەن عىلىمي ازىرلەمەلەر مەن جوبالاردى ىسكە اسىرۋدا»، – دەپ اتاپ كورسەتتى.

تاپ وسى ماسەلە  قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ

ساياسي باعدارلاماسىدا: «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ الەۋمەتتىك ساياساتىنىڭ باسىمدىعى – ساپالى جانە قول جەتىمدى ءبىلىم. بالالاردىڭ تالانتى اتا-اناسىنىڭ تۇرعىلىقتى جەرىنە نەمەسە كاسىبىنە بايلانىستى ەمەس.

ەگەر دە قالاداعى دارىندى بالالار ءۇشىن ارنايى مەكتەپتەردە ساپالى ءبىلىم الۋدىڭ ءتۇرلى مۇمكىندىكتەرى بولسا، اۋىل وقۋشىلارىندا مۇنداي مۇمكىندىك وتە از.

سوندىقتان اۋىلدىق جەرلەردەگى دارىندى بالالارعا ارنالعان ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ جۇيەسىن قۇرۋ قاجەت.

• تۇتاستاي العاندا، تالانتتى جاستاردىڭ ەلدەن كەتۋىن («عۇلامالاردىڭ جىلىساۋىن») توقتاتاتىن جۇيەلى باعدارلاما قاجەت. جىل سايىن مىڭداعان تالانتتى جاس جىگىتتەر مەن قىزداردىڭ قازاقستاننان كەتىپ، قايتا ورالماۋى ءبىزدىڭ ۇلتتىق تراگەديامىز، -دەپ، ورىندى كورىنىس تاپتى https://akzhol.kz/partija/partijany-ba-darlamasy/ . «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى وسى باعىتتا يگىلىكتى ىستەردى اتقارىپ كەلەدى. ءارى ۇنەمى اتقارا دا بەرەدى.

قازاقستان حالىق پارتياسى ءوز تاراپىنان ەلىمىزدە بالالار مۋزىكا مەكتەپتەرى مەن ونەر مەكتەپتەرى جەتىسپەيتىندىگى ۇلتتىق باستى پروبلەما ەتىپ كوتەرىپ، وسى باعىتتا قىزۋ ىسكە كىرىسىپ كەتتى. قازاقستان حالىق پارتياسى بالالار بازالىق ءبىلىم الىپ قانا قويماي، شىعارماشىلىق تۇرعىدا دامۋعا ءتيىس دەپ سانايدى. بۇلاي بولماعان جاعدايدا، كوپ ۇزاماي ءبىز «مادەنيەت لەگيونەرلەرىن» ساتىپ الۋعا ءماجبۇر بولامىز دەپ قوردالانعان ماسەلەنىڭ شەشىمىن تابۋى جولىندا يىگى باستاما كوتەرە ءبىلدى.

قحپ دەپۋتاتى ەرلان سمايلوۆ: «قازىرگى مەكتەپتەر تولىق، ەسكىرگەن جانە بەيىمدەلمەگەن عيماراتتاردا ورنالاسقان نەمەسە زاماناۋي قۇرالدار مەن جابدىقتارعا مۇقتاج... مەكتەپ جاسىنداعى قازاقستاندىق بالالاردىڭ تەك 1,3% -ى عانا بالالارعا ارنالعان مۋزىكا مەكتەپتەرىمەن قامتىلعان. 1,9% -ى ونەر مەكتەبىنە بارادى. جەكە ۇيىرمەلەر مەن سەكتسيالار بۇل جەردە تولىققاندى شەشىم بولىپ تابىلمايدى. ولاردا وقۋ قۇنى ايتارلىقتاي جوعارى جانە مامانداندىرىلعان مەكتەپتەردەن ايىرماشىلىعى قاجەتتى ادىستەمەلىك، اسپاپتىق بازا جانە بىلىكتى وقىتۋشىلار قۇرامى جوق. بۇلا جالعاسا بەرسە، جاعداي وتاندىق سپورتتاعى جاعدايعا ۇقساس بولادى، – دەپ ءوز ويىن ىركىلمەي ەل تالقىسىنا سالدى.

ءيا، جاسىرىپ جابارى جوق، بۇگىنگى تاڭدا ەلىمىزدە بارلىعى 159 بالالار مۋزىكا مەكتەبى (ونىڭ 8-ءى جەكەمەنشىك) جانە 127 ونەر مەكتەبى (ونىڭ 7-ءى جەكەمەنشىك) جۇمىس ىستەيدى. ال ەلىمىزدە 6 ميلليوننان استام بالا بار، ولاردىڭ جارتىسى مەكتەپ وقۋشىلارى ەكەندىگىن وسى باستان ەسكەرۋگە ءتيىسپىز.

وسىعان قاتىستى قحپ ءباسپاسوز قىزمەتى: «ەلىمىزدە جاستاردى مادەني دامىتۋ ماسەلەسى وزەكتى بولىپ تۇر. ۇكىمەت پەن اكىمدىكتەر كرەاتيۆتى ەكونوميكانى دامىتۋعا ميللياردتاعان تەڭگە جۇمساۋعا دايىن.

ونەر جانە مۋزىكا مەكتەپتەرىنىڭ بۇرىنعى مارتەبەسىن جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەرمەن تەڭەستىرۋ قاجەت. ولار ۇيىرمە نەمەسە سەكتسياعا تەڭەستىرمەۋگە ءتيىس.

قحپ 2025 جىلعا دەيىن ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە 100 جاڭا مەملەكەتتىك بالالار مۋزىكا جانە كوركەمونەر مەكتەپتەرىنىڭ، ونەر مەكتەپتەرىنىڭ قۇرىلىسى مەن دامۋى بويىنشا كەشەندى باعدارلاما قابىلداۋدى ۇسىنادى. باسىمدىق بالالار ءۇشىن وقىتۋدىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن ساپاسى بولۋعا ءتيىس. جان باسىنا قارجىلاندىرۋ اياسىندا مەملەكەت جەكەمەنشىك مەكتەپتەردى دە قولداۋعا ءتيىس. قحپ ۇسىنىستارىنىڭ تىزىمىنە مۋزىكالىق جانە باسقا دا مامانداندىرىلعان مەملەكەتتىك مەكتەپتەردى جەكەشەلەندىرۋگە تولىق تىيىم سالۋ ەنگىزىلگەن»،-دەپ ءوز پارتياسىنىڭ يميدج قالىپتاستىرۋداعى ورەلى ءىسىن پاش ەتەدى.

ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا قاتىستى پارتياسىنىڭ اتقارعان ءرولى زور. پارتيا توراعاسىنىڭ تىكەلەي باسشىلىعىمەن ومىرگە كەلگەن «بولاشاق» باعدارلاماسىنا بيىل 21 جىل تولدى.

مەملەكەتىمىز ەندى عانا تاۋەلسىزدىك الىسىمەن كوپتەگەن رەفورمالاردىڭ ومىرگە كەلۋىن تالاپ ەتكەن جانە الەمدىك قوعامداستىققا تولىققاندى كىرۋ جولىنا ءتۇستى. كەز كەلگەن رەفورمانى جۇرگىزۋ وزدەرىنە جۇكتەلگەن مىندەتتەردى ورىنداۋعا قابىلەتتى بىلىكتى كادرلاردىڭ بولۋىن تالاپ ەتەتىندىگى بارلىعىمىزعا بەلگىلى.

ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ «بولاشاق» باعدارلاماسىنىڭ 20 جىلدىق مەرەيتويىندا بىلاي دەپ ايتتى: «بۇدان 20 جىل بۇرىن، تاۋەلسىزدىكتىڭ قيىن ءداۋىرىنىڭ باستاپقى جىلدارىندا ءبىزدىڭ لايىقتى بولاشاعىمىزدى كورە ءبىلۋ اركىمگە بۇيىرا قويعان جوق. مەن جاڭا ءبىلىم الىپ، ەلىمىزدى العا اپارۋلارى ءۇشىن العاشقى ستيپەندياتتاردى جىبەردىم. ەكونوميكا كۇيرەۋ جاعدايىندا تۇردى، ءىس جۇزىندە بارلىق ءىرى ءوندىرىس ورىندارى توقتاپ قالدى. ينفلياتسيا بىردەن ءوسىپ كەتتى، جۇمىسسىزدىق كوبەيدى. ەل  «جابايى كاپيتاليزمگە» ەندى. ول كەزدە ءبىز نارىقتىق قاتىناستارعا جاڭا عانا وتە باستادىق. ونىڭ نە ەكەنىن بىلگەندەر از ەدى. ءتىپتى ەڭ تاجىريبەلى باسقارۋشىلاردىڭ جاڭا ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك پروتسەستەردى قالاي باسقارۋ، ەگەمەن مەملەكەتتى قالاي قۇرۋ تۋرالى تۇسىنىگىنىڭ ءوزى بۇلدىر بولاتىن. ول كەزدە ەلىمىزدە جاڭا نارىقتىق ەكونوميكاعا كوشۋ جونىنەن ماماندار بولعان جوق. تاۋەلسىز قازاقستانعا حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ساپالى ءبىلىمى بار كاسىبي كادرلار وتە قاجەت بولدى. جەكەشەلەندىرۋ جۇرگىزىپ، ەلىمىزگە ينۆەستيتسيا تارتۋ كەرەك بولدى. بۇل ءبىزدىڭ سەنىمدى ستراتەگيالىق تاڭداۋىمىز ەدى. ءبىز مۇنى، مىنە، 20 جىلدان بەرى باسشىلىققا الىپ كەلەمىز».

1993 جىلى 5 قاراشادا مەملەكەت باسشىسى ن.نازارباەۆتىڭ «شەت ەلدەردە كادرلار دايارلاۋ ءۇشىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ حالىقارالىق «بولاشاق» ستيپەندياسىن بەلگىلەۋ تۋرالى» № 1394 قاۋلىسى شىقتى.

وسى ورايدا قاداپ ايتار ءبىر دۇنيە زامان تالابىنا ساي بىلىكتى مامان دايارلاۋ ارزانعا تۇسپەيتىنى بەلگىلى، دەگەنمەن «بولاشاق» باعدارلاماسى ارقىلى الاتىن ءبىلىمنىڭ قۇنى دا تاڭداعان ەلگە بايلانىستى بولادى. ماسەلەن، ۇلتتىق بانك بەلگىلەگەن شەتەلدىك ۆاليۋتا كۋرسى بويىنشا شۆەيتساريادا جوو ءبىرىنىڭ  ماگيستراتۋراسىندا ستيپەندياتتى 1 جىلدىق وقىتۋ قۇنى 31,8 ميلليون تەڭگە بولسا اقش-تا ماگيستراتۋرا نەمەسە دوكتورانتۋرانىڭ ءبىر جىلدىق وقۋ قۇنى 24 ملن، اۆستراليادا 1 جىل 19 ملن، اۆستريادا 12,4 ملن، ۇلىبريتانيادا 17-19 ملن تەڭگە ارالىعىندا ەكەن. سول سياقتى، «بولاشاق» باعدارلاماسىمەن ءبىر جىلدا قىتايدا 4,6 ملن، وڭتۇستىك كورەيادا 7,1 ملن، رەسەيدە 7,8 ملن، گەرمانيادا 8,7 ملن تەڭگەمەن ءبىلىم الۋعا بولادى.

قازاقستانداعى ەندى جەتىلىپ، دۇرىس جولعا تۇسە باستاعان عارىش قىزمەتى ەلىمىزدىڭ يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق تۇرعىدان دامۋىنا، تەحنولوگيالىق رەۆوليۋتسيانىڭ جاڭا تولقىنىنىڭ تۋىنداۋىنا، قوعامدى جاڭا داۋىرلىك وزگەرىستەرگە بەيىمدەۋشى نەگىزگى كۇشتەردىڭ ءبىرى بولىپ وتىرعان حالىقتى اقپاراتتاندىرۋ ءىسىنىڭ جەتىلۋىنە قوماقتى ۇلەس قوسا الاتىن ماڭىزدى سالالاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.

ەلباسىمىز 2016 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان «5 ينستيتۋتتىق رەفورمانى جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا 100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارىن ورىنداۋدىڭ پراكتيكالىق كەزەڭىنىڭ باستالعاندىعىن ايتا كەلە: «ءار ۇرپاقتىڭ ءوز ارمانى بار، ولاردا جەكە جانە وتباسىلىق يگىلىكتەرگە عانا ۇمتىلىس كورىنىس تاپپايدى. ولاردا قاشاندا تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمى، ءوز حالقى مەن وتانىنىڭ باقىتى تۋرالى اڭسارى ايقىن كورىنەدى…»، دەيدى، بۇل كەشەگى اتا-بابالارىمىزدىڭ قازاق ەلىنىڭ تاۋەلسىزدىگى تۋرالى اسىل ارمانىنىڭ زاڭدى جالعاسى ەكەندىگىن ەسكە سالادى. سول ازات ەل، تاۋەلسىز وتان تۋرالى عاسىرلار بويعى ارماننىڭ وسىدان شيرەك عاسىر بۇرىن جۇزەگە اسىپ، جاقسى جالعاسىن تاۋىپ كەلە جاتقانىنا قۋانادى. وسى جاڭا قازاقستاندىق ارمانمەن العا باسقان قۇتتى قادامىمىزدى قارىشتاي دامىتىپ، ءححى عاسىردىڭ ورتاسىنا قاراي قازاقستاننىڭ الەمدەگى دامىعان 30 مەملەكەتتىڭ قاتارىنا قوسىلۋعا قالاي قول جەتكىزەتىنىنىڭ جوسپارىن العا تارتىپ، پارلامەنتتەگى پارتيالار وسى باعىتتا سىندارلى جۇمىستار جاساي باستادى.

كوزدەگەن ماقساتتارعا جەتۋدىڭ ءبىر جولى ەل ەكونوميكاسىن دامىتۋ بولسا، ونىڭ العىشارتتارىنىڭ ءبىرى – جۇزدەن استام ەتنوستىق توپتار تۇراتىن قازاق جەرىندە ۇلتارالىق بەرەكە-بىرلىكتى قالىپتاستىرۋ. وسى باعىتتا «ءبىر ەل – ءبىر تاعدىر» دەگەن ۇستانىمنىڭ العا شىعارىلىپ وتىرعانى بەلگىلى. بۇل جالپىۇلتتىق «ماڭگىلىك ەل» يدەياسىنا اينالۋدا. سول ءۇشىن ەل قۇندىلىقتارىن دارىپتەپ، «ماڭگىلىك ەل» ۇرپاقتارىنا ساپالى ءبىلىم، سانالى تاربيە بەرۋ قاجەتتىلىگى تۋىندايدى. وسىعان وراي، ماڭىزدى قۇجاتتا ءبىلىم بەرۋ سالالارىن رەفورمالاۋ، مەكتەپكە دەيىن جانە مەكتەپتە ءبىلىم بەرۋدىڭ جاڭا ۇيلەستىرىلگەن ستاندارتتارىن ازىرلەۋ مەن بەكىتۋ بويىنشا ءتيىمدى جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتقاندىعى ايتىلادى. قازاق، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىن مەڭگەرتە وتىرىپ، وسكەلەڭ ۇرپاق بويىندا جاسامپاز قازاقستاندىق ءپاتريوتيزمنىڭ نەگىزىن قالاۋدى، نىعايتۋدى ءومىر اعىمىمەن ۇشتاستىرا جۇرگىزۋ ۋاقىت تالابى ەكەندىگىنە نازار اۋدارىلادى. جاس ۇرپاققا كوڭىل ءبولۋ – بولاشاققا دەگەن جالپىحالىقتىق سەنىمدى ارتتىرا تۇسەرى انىق ەكەندىگىن ەلىمىزدەگى ساياسي پارتيالار بەرىك ءتۇسىنىپ وتىر.

باسەكەگە قابىلەتتى دامىعان مەملەكەت بولۋ ءۇشىن ءبىز ساۋاتتىلىعى جوعارى ەلگە اينالۋىمىز كەرەكتىگىن پارلامەنتتەگى پارتيالار ءۇنمى نازاردا ۇستاپ، كۇن تارتىبىنەن تۇسىرمەيدى. قازىرگى الەمدە جاي عانا جاپپاي ساۋاتتىلىق جەتكىلىكسىز بولىپ قالعالى قاشان.

وسى ورايدا پارلامەنكە وتپەي قالسا دا، «اۋىل» پارتياسى «ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز ۇنەمى ەڭ وزىق جابدىقتارمەن جانە ەڭ زاماناۋي وندىرىستەردە جۇمىس جاساۋ ماشىعىن مەڭگەرۋگە دايىن بولۋعا ءتيىس.

جالپى بارلىق جەتكىنشەك ۇرپاقتىڭ فۋنكتسيونالدىق ساۋاتتىلىعىنا دا زور كوڭىل ءبولۋ قاجەت، قازىرگى زامانعا بەيىمدەلگەن بولۋى ءۇشىن بۇل اسا ماڭىزدى.

الەمنىڭ وزىق دامىعان ەلدەرىنىڭ قاتارىنا ەنۋگە ۇمتىلعان قازاقستاننىڭ عىلىم مەن يندۋستريانى دامىتۋ ورايىندا باسقا ەلدەردەن قالىپ قويماۋى وتە ماڭىزدى. ال جاستاردىڭ اعىلشىن ءتىلىن ءبىلۋى ءىت-تەحنولوگيا، ماشينا جاساۋ، بيومەديتسينا، كيبەرنەتيكا جانە ادامزات اقىل-ويىنىڭ باسقا دا اسا ماڭىزدى سالالارىنداعى جاڭا ماعلۇمات-دەرەكتەرگە قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتەدى. ولاي بولسا، سوڭعى يننوۆاتسيالار مەن ازىرلەنىمدەردەن قالىپ قويماس ءۇشىن ءبىز اعىلشىن ءتىلىن ەركىن بىلۋگە ءتيىسپىز. بۇل، اسىرەسە، ءبىزدىڭ ينجەنەرلىك سالا مەن تەحنولوگيامىز ءۇشىن اۋاداي قاجەت.

كەزىندە ەلباسىمىزدىڭ تاراپىنان ۇسىنىلعان «100 ناقتى قادامنىڭ» 79 قادامىندا ايتىلعانداي بۇل ينستيتۋت اعىلشىن ءتىلىن دەڭگەيلەپ مەڭگەرتىپ، ءۇش تىلدە ەڭبەك رىنوگىندا باسەكەگە تۇسە الاتىن، جاڭاشا تۇرپاتتى، بىلىكتى دە جاڭاشىل كرەاتيۆتى كاسىبي مۇعالىمدەر دايىنداۋدا. ءتىل ۇيرەنۋ جاي عانا ءسوز جاتتاۋ ەمەس، ءتىل ارقىلى سول تىلدە سويلەيتىن حالىقتى تانۋ، ونىڭ وتكەن ءومىرى مەن بۇگىنگىسىن، ادەت – عۇرپىن جانە ونىڭ ساناسىن تانۋ. اعىلشىن ءتىلىن مەڭگەرۋ ارقىلى الەمدى تانيمىز جانە الەمگە ءوزىمىزدى سول ءتىل ارقىلى تانىتامىز. بۇل تۋرالى ەلباسى ءوز ماقالاسىندا انىق ايتتى. الدا تۇرعان مىندەتتى ناقتى كورسەتتى. ءبىز سونى ىسكە اسىرۋعا ءتيىستىمىز.

ءبارىمىز مەكتەپ تابالدىرىعىنان اتتايمىز. ۇلكەن ومىرگە قادام جاساپ، اياعىمىزدا نىق تۇرۋ ءۇشىن بىلىكتى مامان يەسى بولۋىمىز ءتيىس. بىلىكتى مامان بولۋ ءۇشىن لايىقتى ءبىلىم الۋ كەرەك. بىراق اتا-انالاردىڭ بارلىعى بىردەي بالالارىن جاقسى جوعارى جانە ورتا وقۋ ورىندارىندا وقىتا المايدى. ول تولەم اقىنىڭ جوعارى بولۋىنا بايلانىستى. بۇل پروبلەمانى شەشۋ ءۇشىن ەلباسىمىز 2017 جىلدان باستاپ «جالپىعا بىردەي تەگىن كاسىبي-تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋ» جاڭا جوباسى باستالاتىنىن جاريالادى. ەلباسىنىڭ ايتۋىنشا، جوباعا سايكەس، مەملەكەت ءاربىر ادامعا جەكە ماماندىق بەرۋدى قولعا الاتىن بولادى. «مەكتەپتى بىتىرگەن جاس ازامات ءبىرىنشى ماماندىعىن تەگىن الاتىن بولادى. ءبىز وسىدان باستايتىن بولامىز. ۇكىمەت وسىعان كىرىسۋى كەرەك. قازاقستاننىڭ جاس ازاماتتارى ءبىلىمدى، ەڭبەكقور، باستاماشىل بولۋى ءتيىس. جۇمىس پەن سۇرانىسى بار وڭىرگە باتىلدىقپەن بارۋلارى كەرەك. ەگەر شەبەرلىكتىڭ شىڭىنا جەتە بىلسەڭىزدەر - ماماندىقتىڭ ءبارى جاقسى. قازىر تەحنيكالىق ماماندىقتاردىڭ، عىلىم مەن يننوۆاتسيانىڭ كۇنى تۋعان زامان. ەرىنبەي ەڭبەك ەتكەن ادامنىڭ ءومىر ساپاسى وزادى، تۇرمىسى جاقسى بولادى. ەڭ اقىرى بۇگىنگى جاساپ جاتقان جاقسىلىقتارىمىزدىڭ بارلىعى - جاستار بولاشاعى ءۇشىن»، - دەدى ن. نازارباەۆ.

تەگىن وقۋمەن شەكتەلىپ قالماي تالانتتى جاس وقۋشىلاردى ساپالى، قازىرگى زامانعا ساي بىلىممەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن گرانتتار ءبولىنىپ جاتىر. سوڭعى 12 جىلدا  جوعارى ءبىلىم الۋعا بەرىلەتىن گرانتتار سانى 182%-عا ۇلعايدى. 1993 جىلى «بولاشاق» اتتى بىرەگەي باعدارلاماسىنىڭ قابىلدانۋ ناتيجەسىندە ەلىمىزدىڭ تالانتتى، ءبىلىمدى جاستارى الەمنىڭ تاڭداۋلى جوعارى وقۋ ورىندارىندا ساپالى ءبىلىم الۋدا. سونىمەن قاتار الەمدىك دەڭگەيدەگى زياتكەرلىك مەكتەپتەر مەن كاسىپتىك-تەحنيكالىق كوللەدجدەر جەلىستەرىن دامىتۋدا.

جاڭا تەحنولوگيالىق تولقىن جالىنا جارماسىپ، تەڭدەسسىز يننوۆاتسيالار جاساۋ بارلىق ەلدىڭ قولىنان كەلە بەرمەيدى. بىزدەگى ساياسي پارتيالار وسىنى جەتە ءتۇسىنىپ، ءبىزدىڭ عالىمدارىمىزدىڭ كۇش-جىگەرىن شەتەلدىك عىلىمي-زەرتتەۋشىلىك قوعامداستىقپەن ستراتەگيالىق يننوۆاتسيالىق باعىتتار بويىنشا ىقپالداستىرۋعا مۇمكىندىك بەرۋگە باعىتتاۋعا كۇش سالۋدا. ولاردىڭ ورتاق ماقساتىنا ماقساتىنا –قازاق ەلىن جاھاندىق تەحنولوگيالىق توڭكەرىستىڭ ءبىر بولشەگىنە اينالدىرۋ. بۇل ماقساتقا جەتۋ ەلىمىزدەگى بارشا ساياسي قوزعالىستار مەن پارتيالار بارىنشا ەڭبەكتەنىپ، ەلەۋلى ۇلەس قوسۋعا تىرىسىپ كەلەدى.

سول سەبەپتى جولداۋدا كوتەرىلگەن ماسەلەلەر بارلىق قازاقستاندىقتاردى، ونىڭ ىشىندە ءبىلىم سالاسىنداعىلاردى بەي-جاي قالدىرمايدى. جولداۋدا ەلىمىزدىڭ ءال-اۋقاتىن دامىتۋ مەن ەكونوميكاسىن جەتىلدىرۋ جولىنداعى ۇستانعان باستى باسىمدىقتارىنىڭ ءبىرى ءبىلىم بەرۋ مەن عىلىم سالاسى ەكەندىگى باسا كورسەتىلدى. پرەزيدەنت جولداۋىنىڭ ءبىر باعىتى مەملەكەت دامۋىنىڭ نەگىزى بولىپ سانالاتىن ءبىلىم مەن عىلىم ماسەلەلەرىنە ارنالعانى كوڭىلگە جىلۋ بەرەدى https://www.inform.kz/kz/kr-prezidentinin-kazakstan-halkyna-zholdauynyn-tolyk-matini_a3689449 .

مەملەكەت باسشىسى حالىققا جولداۋىندا عالىمداردىڭ تۇراقتى جانە لايىقتى جالاقىسىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان عىلىم تۋرالى زاڭناماعا وسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن تۇزەتۋلەر ەنگىزۋدى تاپسىرۋى دالەل. پرەزيدەنت بۇعان دەيىن دە قازاقستان عالىمدارىنا الەمنىڭ جەتەكشى عىلىمي ورتالىقتارىندا عىلىمي تاعىلىمدامادان ءوتۋدى، سونداي-اق «جاس عالىم» باعدارلاماسى اياسىندا جاس عالىمدارعا مىڭ گرانت ءبولۋدى ۇسىنعان بولاتىن. عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن گرانتتىق قارجىلاندىرۋ مەرزىمى بەس  جىلعا دەيىن ۇزارتىلۋى دا كوڭىلگە قونادى.

پرەزيدەنتىمىز پەداگوگتەردى الەۋمەتتىك قولداۋ ماسەلەسىنە دە ەرەكشە نازار اۋداردى. پەداگوگتاردىڭ بىكتىلىگىن ەندى 5 جىلدا ەمەس،  3 جىل سايىن  ارتتىرۋدىڭ قاجەتتىگىن نەگىزدەدى. «مينيسترلىك ءبىلىمدى زامانعا بەيىمدەۋى قاجەت»، «بىلىكتى ماماندار كەرەك» دەگەن ۋاجدەرى ۇلكەن مىندەت جۇكتەيدى.  بۇگىندە بۇل كوتەرىلگەن ماسەلەنىڭ جاي عانا ءسوز ەمەس، ءىس جۇزىندە جۇزەگە اسىپ جاتقاندىعىنىڭ كۋاگەرىمىز. قر پرەزيدەنتى وتكەن جىلى ۇكىمەتكە پەداگوگ مارتەبەسىن جانە مۇعالىمدەردىڭ جالاقىسىن ارتتىرۋدى، وتاندىق عالىمدارعا ەرەكشە نازار اۋدارۋدى، ءبىلىم بەرۋ سالاسىن جان-جاقتى قولداۋدى تاپسىرعان بولاتىن.

بۇگىندە ءبىلىم بەرۋدىڭ الەۋەتىن ارتتىرۋ، ونىڭ ىشىندە الداعى ۋاقىتتا وقىتۋشىلاردىڭ جالاقىسىن ءوسىرۋ ماسەلەسى دە جوسپارلاندى. پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ جالاقىسىن كوتەرۋ جانە ولارعا دەگەن مەملەكەتتىڭ ەرەكشە نازارى ءبىلىم ساپاسىنا وڭ اسەر ەتكەنى انىق. حالىقارالىق وليمپيادا جەڭىمپازدارىنا، وقۋشىلارعا كونكۋرسسىز گرانت بەرۋ، جەتەكشىلەرىنە ماتەريالدىق قولداۋ كورسەتۋ  كەرەكتىگىنە نازار اۋدارىلعانى دا ماڭىزدى.

قورىتا ايتقاندا، پرەزيدەنت جولداۋىنان كەيىنگى ءتۇيىن – 6 بىردەي پارتيانىڭ الدىندا كاسىبي كادرلاردى دايارلاۋ تۇرعىسىنان مەملەكەتتىڭ ءۇمىتىن اقتاۋ مىندەتى تۇر. ياعني، جاسامپاز شىعارماشىلىق كاسىبي مامانداردى دايىنداپ، ەل يگىلىگىنە قىزمەت ىستەۋگە جۇمىلدىرۋدا ۇلتتىق پارتيالاردىڭ الاتىن ورنى زور. دەمەك، پارلامەنتتەگى پارتيالاردىڭ ەندىگى ءىسى – قازاقستاندىق ءبىلىمدى ءبىلىم بەرۋدەگى الەمدىك كوشباسشىلاردىڭ دەڭگەيىنە شىعارۋ  جولىندا بىرلەسە كۇش سالىسۋ. وسىناۋ يگىلىكتى ىستەردىڭ ناتيجەلى بولۋىنا ءوز ۇلەستەرىن بىرلەسە قوسۋعا مۇددەلى دەسەك ارتىق ايتپايمىز.

ءابىل-سەرىك الىاكبار

Abai.kz