قىرعىزستاندا جەكسەنبى كۇنى پارلامەنتتىك سايلاۋ ءوتتى. الدىن الا مالىمەت بويىنشا التى پارتيا جەڭىمپاز دەپ تانىلعان، الايدا ناقتى ناتيجە ءالى شىقپادى. 

ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ الدىن الا مالىمەتى بويىنشا، بيۋللەتەندەردىڭ 90 پايىزدان استامى ەسەپتەلىپ، قىرعىزستان پارلامەنتىنە التى پارتيا وتكەن. ولاردىڭ ىشىندە بيلىكتى جاقتايتىن «اتا-جۋرت قىرعىزستان» پارتياسى كوش باستاپ تۇر، ودان كەيىنگى ورىندا قازىرگى بيلىككە ادال تاعى ءتورت پارتيا بار. وپپوزيتسيالىق كۇشتەردەن تەك «ءبۇتۋن قىرعىزستان» پارتياسى عانا 5 پايىزدىق كەدەرگىنى ەڭسەرگەن.

كەلەسى پارتيالار پارلامەنتكە الدىن الا سايلانادى:«اتا-جۋرت قىرعىزستان» 16,85 پايىز داۋىس جينادى، «يشەنىم» – 13,40 پايىز، «ىنتىماق» – 10,74 پايىز، «اليانس» – 8,12 پايىز، «بۋتۋن قىرعىزستان» – 6,70 پايىز، «يمان نۋرۋ» – 5,98 پايىز.

سونىمەن بىرگە، داۋىستاردى ساناۋ كەزىندە پارلامەنتكە 10-عا دەيىن پارتيانىڭ، ونىڭ ىشىندە 4 وپپوزيتسيالىق پارتيانىڭ ءوتۋى مۇمكىن ەكەنى حابارلانعان بولاتىن. اۆتوماتتى تۇردە وقىلاتىن داۋىس بەرۋ جاشىكتەرىنەن الىنعان مالىمەتتەردى وڭدەۋ كەزىندە سەبەپتەرى وسك-عا ءالى تۇسىندىرىلمەگەن ساتسىزدىكتەر بولعان.

«اتا مەكەن» پارتياسىنىڭ جەتەكشىسى ومۋربەك تەكەباەۆ سايلاۋدىڭ الدىن الا ناتيجەلەرىنە تۇسىنىكتەمە بەرە وتىرىپ، وسك سايتى جابىلعان كەزدە «ۇلكەن، تۇسىنىكسىز» وزگەرىستەر ورىن العانىن ايتتى. وسك سايتى ءبىراز ۋاقىتقا ءوشىپ، قايتا قوسىلىپ، داۋىستار لەزدە وزگەرگەنىن كوپتەگەن پارتيا وكىلدەرى ايتۋدا.

«ءبىز جۇرگىزگەن ساۋالناماعا سايكەس، ءبىز 8-10 پايىز جيناپ، ءۇشىنشى نەمەسە ءتورتىنشى ورىنعا سەنىمدى تۇردە بولدىق. ۇكىمەتتى قولدايتىن پارتيالار ءتورت پايىزعا جەتپەي قالدى. تەك 13-14 پايىزبەن «اتا-جۋرت قىرعىزستان» عانا العا شىقتى. وسك سايتى ءبىزدىڭ پارتيانىڭ كەمىندە 71 مىڭ داۋىس جيناعانىن كورسەتتى. بۇل كورسەتكىش تەك ارتۋى كەرەك ەدى. ول تومەندەي المادى، بۇل ءابسوليۋتتى كورسەتكىش. بۇل پايىز ەمەس. بىراق سايتتى ءوشىرىپ، قوسقان كەزدە داۋىستار ەكى ەسەگە ازايىپ، 41 000-عا دەيىن، ياعني 3,5 پايىزعا دەيىن تومەندەدى. اريفمەتيكانى بىلمەيتىندەر 100 پايىزدان 150 پايىزعا دەيىن ءوستى، سودان كەيىن قايتادان ازايتتى», - دەدى تەكەباەۆ.

90 دەپۋتاتتىڭ 54-ءى پارتيالىق ءتىزىم بويىنشا سايلانادى، قالعان 36 دەپۋتات ءبىر مانداتتى وكرۋگتەردىڭ وكىلى بولادى، سوندىقتان بولاشاق پارلامەنتتەگى كۇشتەردىڭ ناقتى سايكەستىگى ءالى بەلگىسىز.  ءبىر سايلاۋ وكرۋگى بويىنشا سايلاۋعا قاتىسۋ ءۇشىن 21 پارتيا، ءبىر مانداتتى وكرۋگتەر بويىنشا 282 كانديدات تىركەلدى. قازىرگى پرەزيدەنت سادىر جاپاروۆتى جاقتاۋشىلار كوپ بولاتىنى انىق. سايلاۋعا قاتىسۋ كورسەتكىشى، سوڭعى مالىمەتتەر بويىنشا، 30 پايىزدان ارەڭ استى، بۇل تاۋەلسىز قىرعىزستانداعى سايلاۋ تاريحىنداعى رەكوردتىق تومەن كورسەتكىش بولىپ سانالادى.

ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ كوپشىلىگىندە بەلگىلى ساياسي ءادىس سايلاۋشىلاردى ۇيىمداسقان تۇردە تاسىمالداۋ نەمەسە پارا بەرۋ ارقىلى داۋىستى وزگەرتۋ، داۋىس ساناۋ بارىسىندا باقىلاۋشىلاردى شىعارىپ جابەرۋ نەمەسە سايلاۋ ۋچاسكەسىنە مۇلدە كىرگىزبەۋ سىندى زاڭ بۇزۋشىلىقتار تىركەلدى.

قازىرگى VI شاقىرىلىمداعى جوگوركۋ كەنەشتىڭ وكىلەتتىگى 2020 جىلدىڭ قازان ايىندا اياقتالدى. بىراق وتكەن جىلعى قازان وقيعاسىنان كەيىن، پارلامەنت سايلاۋىنىڭ ناتيجەسى جويىلىپ، ەلدەگى بيلىك اۋىسقان سوڭ، دەپۋتاتتار ءوز وكىلەتتىكتەرىن ۇزارتتى. 22 قازاندا پارلامەنت زاڭ قابىلدادى، وعان سايكەس جاڭا پارلامەنت سايلاۋىن وتكىزۋ ەل كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلگەنگە دەيىن توقتاتىلدى. جاڭا پارلامەنتتىك سايلاۋدىڭ كۇنى 2021 جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنا دەيىن بەلگىلەنۋى كەرەك ەدى.   بىراق پرەزيدەنت اكىمشىلىگى جازدا جاڭا كونستيتۋتسيانىڭ قابىلدانۋىنا بايلانىستى جوگوركۋ كەنەشتى قۇرۋدىڭ جاڭا ەرەجەلەرى ەنگىزىلىپ جاتقانىن جانە ول ءۇشىن ءتيىستى زاڭ قابىلداۋ قاجەت ەكەنىن حابارلادى. 28 شىلدەدە پارلامەنت «قىرعىز رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى مەن جوگوركۋ كەنەش دەپۋتاتتارىن سايلاۋ تۋرالى» زاڭنىڭ جاڭا رەداكتسياسىن ماقۇلدادى، سودان كەيىن جاڭا سايلاۋ 28 قاراشاعا بەلگىلەندى.

قازىردىڭ وزىندە سايلاۋ ناتيجەسىن بەس پارتيا مويىندامايتىنىن ايتتى جانە ولار ۇكىمەتتى وتستاۆكاعا كەتۋىن سۇراۋدا. ولار ەلدە قايتادان سايلاۋ وتكىزۋ كەرەك دەگەن ويدا.

Abai.kz