بىرنەشە كۇن بۇرىن «ەڭ كرۋتوي قازاق» تيمۋر بەكمامبەتوۆتىڭ اتى داۋعا قالدى. داڭقتى پروديۋسەردى «جيەندىك جاسادى» دەپ ايداي الەمگە ايپارا قىلعان - جايىق سىزدىقوۆ جانە مۇحاممەد مامىربەكوۆ دەگەن ستسەناريستەر. ولار رەسەي كينەماتوگرافيستەر وداعىنا اشىق حات جازىپ، ونىسىن بەلگىلى باق بەتىندە جاريالادى. اشىق حاتتىڭ نەگىزگى مازمۇنى: «بەكمامبەتوۆ ۇرى، ول قازاقستاننىڭ قاسيەتتى سيمۆولى التىن ادامدى قورلاپ، «جولى بولعىش جىگىتتەر» كومەدياسىندا پايدالانىپ جاتىر، - دەگەنگە سايادى.
«جولى بولعىش جىگىتتەر» («دجەنتەلمەنى ۋداچي») ءفيلمىنىڭ سەرگەي بەزرۋكوۆ، گوشا كۋتسەنكو سياقتى اكتەرلەر قاتىساتىن رەمەيكى ءتۇسىرىلىپ جاتقانى راس-اق. بۇل جولى «دجەنتەلمەندەر» التىن دۋلىعا ەمەس، التىن ادامدى ۇرلاپ قاشاتىنى دا شىندىققا كەلەدى. بىراق فيلم ءالى جارىققا شىققان جوق، ال قوس ستسەناريستىڭ «بىزدەن ۇرلاپ العان كورىنىستەرى بار» دەپ جار سالعانىنا جول بولسىن!
مۇنداي توسىن جاڭالىقتى ەستىگەن تەمكەڭ شىنداپ تاڭعالعانعا ۇقسايدى. سوسىن ايتىپتى: «بۇل ەشقانداي دا مازاق ەمەس، قايتا «جولى بولعىش جىگىتتەر» التىن ادام مەن قازاقستان ءۇشىن تەگىن جارناما. بۇل فيلم ارقىلى رەسەي عانا ەمەس، شەت مەملەكەتتەر دە التىن ادامنىڭ تاريحىنان حاباردار بولادى. ءبىز ارنايى فيلم ءۇشىن بۇل ارتەفاكتىنىڭ ءبىر نۇسقاسىن جاساتتىق، قازاقستاننان ول تۋرالى اقپار بەرەتىن ارنايى تاريح ماماندارىن شاقىردىق. ال «التىن ادام» جوباسى توقتاتىلعان جوق، سەنبەسەڭىزدەر تاپسىرىس بەرۋشى كومپانيادان سۇراڭىزدار»، - دەپتى. وسىلاي دەگەن تەمكەڭ تابان استىندا ەرمەك امانشاەۆقا حابارلاسىپ، «مىناۋىڭ نە؟» دەپ اشۋ شاقىرعان بولۋ كەرەك. تاپسىرىس بەرۋشى كومپانيا، ياعني «قازاقفيلمنىڭ» پرەزيدەنتى ەرمەك امانشاەۆ باق-قا حابارلاسىپ: «التىن ادامنىڭ» جۇمىسى توقتاعان جوق، 9 ستسەناري جازىلدى، ەشبىرى جوبانىڭ ماسشتابىنا ساي كەلمەي جاتىر. بۇل قالىپتى قۇبىلىس، «مىڭ بالانىڭ» دا  ستسەناريى 10 رەت جازىلعان» - دەپ نۇكتە قويدى.
بۇيرەكتەن سيراق شىعارىپ جۇرگەن ستسەناريستەرگە حابارلاسساق، ەندى  رە­نىش­تەرى باسىلىپ تا قالعانداي. «بىزگە «زاينتەرەسوۆاننىي» ادامدار  حابار­لاسىپ، بۇل داۋدى ۋشىقتىرماۋدى سۇرادى. تيمۋر بەكمامبەتوۆپەن كەلى­سىمگە كەلەتىن شىعارمىز» - دەپ جۋاسىپ  قالىپتى.  «زاينتەرەسوۆاننىي ادام­داردىڭ» كىم ەكەنىن دە ءىشىمىز سەزىپ وتىر.
بىرىنشىدەن، بىرەۋلەرگە ۇناسا دا، ۇناماسا دا، بەكمامبەتوۆ - قارنى توق، كويلەگى كوك پروديۋسەر. كاسىپكەر. 4 ملن. دوللارعا تۇسىرگەن «تۇنگى شولعىنشىسىنان» 34 ملن. دوللار، ال «كۇندىزگى شولعىنشىدان» 38 ملن. كاسسا جيناعان رەجيسسەر. 69 ملن-عا «اۆرام لينكولندى» ءتۇسىرىپ، 83 ملن. تابىس تۇسىرگەنى كەشە عانا. وزگە پروديۋسەرلىك تابىستارىن ەسەپتەمەگەندە. ال بىزدەگى ەڭ تابىستى دەگەن «مىڭ بالا» 12 ملن-عا ءتۇسىرىلىپ، 2 ملن. جينادى. ءبىر كەزدەرى، شىعارماشىلىعىنىڭ سونا-اۋ باسىندا تيمۋر «قازاقفيلمگە» كەلگەن، ونى مۇندا سىيدىرماي قۋىپ شىققان. رەسەيدە جارناما ءتۇسىرىپ ءجۇرىپ كينوعا كەلىپ، الەم تانيتىن دەڭگەيگە جەتتى. شىن مانىندە قازىر «قازاقفيلم» بەكمامبەتوۆكە ەمەس، بەكمامبەتوۆ «قازاقفيلمگە» كەرەك. ويتكەنى ونداي ماسشتابتا تابىستى ەكشن تۇسىرە الاتىن رەجيسسەر بىزدە جوق.
ال ستسەناريستەرگە كەلەر بولساق، بەكمامبەتوۆ: «مەن بۇل ادامداردى تانىمايمىن، ولارمەن ەشقانداي، ونىڭ ۇستىنە زاڭدىق تۇرعىداعى بايلانىسىم جوق» - دەپتى. ارينە، تانىمايدى. «جاۋجۇرەك مىڭ بالا» جوباسىنا دەيىن سىزدىقوۆ پەن مامىربەكوۆ دەگەن ستسەناريستەردى رەسەيدە جۇرگەن بەكمامبەتوۆ تۇگىلى، قازاقستاندا جۇرگەن ءبىز ەستىمەپپىز. ونىڭ ۇستىنە، ءبىز بىلەتىن اقپارات بويىنشا، بۇل ەكى جىگىت جازعان ستسەناري تەك يدەيا كۇيىندە قالىپ، بىزگە بەلگىلى «مىڭ بالانى» تيمۋر جاقسىلىقوۆ جازىپ شىققان.  ال بەكمامبەتوۆكە كەلسەك، «ەلكي-2» ءفيلمىنىڭ ءوزىن استانا كورىنىسىنەن باستاعانى ءۇشىن وعان العىستان باسقا ايتارىمىز جوق.
2009 جىلى تيمۋر بەكمامبەتوۆ مەملەكەت باسشىسىنا «التىن ادام» دەگەن «گولليۆۋدتىق دەڭگەيدەگى تاماشا فيلم» تۇسىرۋگە ۋادە بەرگەنى راس. ستسەناريستەر رەسەي كينوگەرلەرىنە «بەكمامبەتوۆ «قولىم تيمەي ءجۇر» دەگەن سىلتاۋمەن سوزىپ-سوزىپ، اقىرى جوبانى توقتاتىپ تاستادى» دەپ ارىزدانىپتى. وبالى نەشىك، التىن ادامنىڭ قازاقستان ءۇشىن كيەلى جادىگەر ەكەنىن، ونى فيلمىندە پايدالانۋ ءۇشىن رەجيسسەر الدىمەن قازاقستان بيلىگىنەن رۇقسات سۇراۋ كەرەكتىگىن ايتۋداي-اق ايتىپتى. بىراق قانداي ماقساتپەن؟ رەسەي كينەماتوگرافيستەر وداعىن باسقارىپ وتىرعان نيكيتا ميحالكوۆ قازاقتىڭ جادىگەرىنە باسىن اۋىرتا ما؟ شىن ايتايىق، ءبىز «پاتريوت» بولىپ كورىنگەن ستسەناريستەرىمىزدىڭ بۇل قىلىعىن تۇسىنبەدىك.

داريعا نازارباەۆا «قوجايىن» با؟
8 قىركۇيەكتە «الماتى مەنىڭ العاشقى ماحابباتىم» رەترو فەستيۆالى باستالماق. بيىلعى فەستيۆالدىڭ تاقىرىبى: «مەن - اڭىزبىن». فەستيۆال تاراتقان مالىمەتتە: «الەمدىك ورىنداۋشىلار مەن ولاردىڭ اندەرى ءبىز ءۇشىن اڭىز بولدى. ءبىزدى انگە باۋلىعان جانە ءانشى قىلعان تۆيست پەن روك-ن-رولل، دجاز - ەشقايسىسى ەلەۋسىز قالمايدى. اڭىزعا اينالعان Queen, Elvis Presley, The Beatles, Whitney Houston, M. Jakson, Tony Braxton, Diana Ross, Celine Dion, Ricky Martin, Shaft,  Modern Talking, Madonna, Arabesque, Jennifer Lopez اندەرىن باسقاشا ورىنداۋدا تىڭدايمىز»، - دەپ ءسۇيىنشى سۇراپتى. جانە باسقاشا ورىندايتىندار - ناعيما ەسقاليەۆا، ايگۇل باباەۆا، ديلناز احماديەۆا، ءمادينا سادۋاقاسوۆا، قىدىرالى مەن قاراقات، نۇرلان البان، الماس كىشكەنباەۆ، ايگۇل يمانباەۆا سياقتى ءوز انشىلەرىمىز. وسى كىسىلەردىڭ اۋزىن كەرىپ، ءتىلى كەلمەي اعىلشىنشا ءان ايتقانىن ەستۋگە ىنتىق دەپ كىم ايتتى ءبىزدى؟ ول از دەسەڭىز، «كەشتىڭ قوجايىنى داريعا نازارباەۆا Luciano Pavarotti رەپەرتۋارىنان ءان ورىندايدى. Dr. Alban مەن نۇرلان البان، Sabrina مەن  ءمادينا سادۋاقاسوۆا دۋەت ايتادى. ال  كەش قوجايىنى كىممەن ءان سالاتىنى - ازىرگە قۇپيا» دەپ ىنتىزار قىلىپ قويىپتى. نەگە «كەش قوجايىنى»؟ داريعا نازارباەۆا تۋعان كۇنىن جاساپ جاتقان جوق شىعار؟..

ءمادينا سادۋاقاسوۆا 30 مىڭ دوللارعا كليپ ءتۇسىردى

ەلىمىزدەگى ەڭ تابىستى شوۋ-بيزنەس شورتان­دارىنىڭ بەستىگىنە ەنگەن ءمادينا سادۋاقاسوۆا جاڭا بەينەبايان ءتۇسىرىپ جاتىر. «تاپقان تابىسىمدى كويلەكتەرىم مەن انگە عانا جۇمسايمىن» دەپ اعىنان جارىلاتىن ءانشى سوڭعى بەينەكليپىن بەس جىل بۇرىن تۇسىرسە دە، سودان بەرى ءبىر تيىن تولەمەي-اق «مەديالىق» تۇلعا بولىپ ءجۇردى. بۇدان بىلاي «جۇرگىزۋشىلىكتەن باس تارتتىم» دەگەن سۇلۋ ورىنداۋشىلىققا ءبىرجولاتا دەن قويعان سياقتى. «ايتاتىن سىرىم ساعان بۇل» - رەپەرتۋارىمداعى وسىنداي تەرەڭ، سالماقتى، ءتىپتى فيلوسوفيالىق تۇڭعىش ءانىم بولىپ تۇر. سوندىقتان مەن وعان كليپ تۇسىرۋگە شەشىم قابىلدادىم.  اعايىندى زادارنوۆسكيلەر ءتۇسىرىپ بەرەتىن كليپتە وقيعا تالانتتى بالانىڭ وسە كەلە كۇيبەڭ تىرشىلىكپەن اۋەستەنىپ، مۋزاسىنان ايىرىلىپ قالعانى باياندالادى»، - دەيدى ءانشى. باس كەيىپكەردى ءانشىنىڭ نەمەرە ءىنىسى امال، ال مۋزانى - ءمادينانىڭ ءوزى سومدايدى. ايتپاقشى، ءانشى كليپتى ءتۇسىرۋ مەن روتاتسيا 30 مىڭ دوللارعا باعالانعانىن ايتىپ ۇلگەردى.

قۇرالاي نۇرقادىلوۆا - مۋلتيپليكاتور
بەلگىلى ديزاينەر قۇرالاي نۇرقادىلوۆا مۋلتيپليكاتور بولۋدى ۇيعارىپتى. بۇل تۋرالى ول ءوزىنىڭ جەكە بلوگىندا بىلاي دەپ جاريالادى: «مەنىڭ باعزى ارمانىم - مۋلتيپليكاتور بولۋ. مەن مۋلتفيلم يدەياسىن ۇسىنىپ ەدىم، رەجيسسەر تيمۋر بەكمامبەتوۆكە ۇناي كەتتى». ونىڭ حابارلاۋىنا قاراعاندا، مۋلتفيلم ەكشن جانرىندا تۇسىرىلەدى. «شىعارمانىڭ سيۋجەتى مەن ستيليستيكاسى دايىن، بىراق ازىرگە ول تۋرالى ءتىس جارمايمىن. مەن سەريال بولىپ جالعاساتىن، كوميكستەر، ويىنشىقتار، قۋىرشاقتار - جاڭا مۋلتفيلممەن ءبىر جۇرەتىن بارلىق ونىمدەر قاتار شىعارىلاتىن اسا تانىمال مۋلتفيلم جاساعىم كەلەدى»، - دەپتى. ال بەكمامبەتوۆپەن قۇرالاي «استانا» ەكشن-فيلمدەر فەستيۆالىندە كەزدەسكەن بولاتىن. سانگەر «استاناعا» شاقىرىلعان قوناقتارعا كويلەك تىككەن-ءدى.
بەتتى دايىنداعان - د.ماكەجان

«حالىق ءسوزى» گازەتى