سارسەنبى, 13 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2847 0 پىكىر 14 شىلدە, 2009 ساعات 18:33

بەۋ، بەكبولاتتىڭ داۋىسى-اي!

 

 

حالىق قالاۋلىسى بەكبولات تىلەۋحاننىڭ «ەلىم مەنىڭ» اتتى جەكە كونتسەرتىنەن العان اسەردەن تۋىنداعان وي
2009 جىلدىڭ 16 مامىرى كۇنى ءاربىر سازىمەن، ءاربىر نازىندا وسىنى مەڭزەگەن دومبىرانىڭ قو­ڭىر داۋىسىمەن، اسەم ءاننىڭ ءارلى اۋەنىمەن ەڭسەلى ەلدىڭ ەلور­دا­سى­نىڭ كوك اسپانىن تەربەتكەن بۇل اۋەن سارىارقانىڭ ساز دالا­سىنىڭ تورىندەگى تاۋەلسىزدىك سا­رايى­نان شىعىپ جاتتى.
بۇل – ەل قالاۋلىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجى­لى­سىنىڭ دەپۋتاتى، تەك قانا ءانشى ەمەس، قازىرگى قازاقستاندىق كينو الەمىندە وزىندىك ورىن العان «اعا­يىندى»، «جەتىمدەر» فيلمدەرىنىڭ يدەيالىق جەتەكشىسى، حالىق بالاسى اتانعان بەكبولات تىلەۋحاننىڭ شى­عارماشىلىق كەشى ەدى.
سوناۋ ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگى جا­ريالانعان كۇننەن باستاپ، ەلبا­سى­مىزدىڭ انت بەرۋى، اتا زاڭىمىز­دىڭ قابىلدانۋى، جاڭا مەملەكەت­تىڭ جاڭا استاناسىنىڭ ىرگە تاسى قالانۋى، ەكونوميكامىزدىڭ ءبۇ­گىن­گى كۇندەگى وراسان زور جەتىستىككە جەتۋى، «نۇر وتان» حالىقتىق دەمو­كراتيالىق پارتياسىنىڭ قۇرىلۋى مەن بۇگىنگى كۇنگە دەيىنگى تاريحتى بەينەلى-سۋرەتتەۋدەن باستالعان كەش ارى قاراي، قازاقتىڭ قارا دوم­بىراسىنىڭ كۇمبىرلى داۋىسى­مەن جالعاسا بەردى.
التايدان اتىراۋعا دەيىن، الا­تاۋ­دان ارقاعا دەيىن جەردى الىپ وتىرعان تاۋەلسىز كەڭ دالامىزدىڭ ءار وڭىرىندە قالىپتاسقان ستيلىمەن، قازاق تاريحىنىڭ ءار كەزەڭىندەگى اندەردىڭ نەگىزىنە سالىپ، ءاربىر ءانى­مەن ەلدى ەلدىك پەن بىرلىككە شاقىر­عان، شاد-شادىمان ءومىر ءسۇرىپ جات­قان ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرىنىڭ، ونىڭ ىشىندە قازاق ەلىن، قازاق جۇرتى­نىڭ باۋىرماشىلدىق، ۇلكەنگە قۇرمەت، كىشىگە ىزەت، اۋىزبىرشىلىك سەكىلدى التىن قاسيەتتەرىن ساقتاي وتىرىپ، تۇعىرلى تاۋەلسىزدىگىمىز بەن ەڭسەلى ەگەمەندىگىمىزدىڭ ىرگەسىن نىعايتۋعا شاقىرعان كەش، ءار قىر­لى­لىعىمەن قاتار ءبىر سىرلىعىمەن دە كورەر­مەننىڭ جۇرەگىنەن ورىن تابا ءبىلدى.
ءار قىرلىعى دەگەنىم، وندا قازاق ونەرىنىڭ عانا ەمەس، ءيسى قازاق جۇرتى­­نىڭ دانىشپاندىعى مەن دانالىعى سان قىرىنان تانىلسا، ءبىر سىرلى دەگەنىم – ول ورىندالعان ءاربىر ءان مەن اۋەندە ەلىم دەپ ەڭىرە­گەن، جەرىم دەپ جەلبىرەگەن ەردىڭ ىشكى دۇنيەسى كورىنىپ تۇردى.
بەكبولات ساحناعا تۇركى الەمى­نىڭ ۇلى ويشىلى اتانعان قورقىت اتا­مىزدىڭ كيەلى اسپابىمەن شى­عىپ، قوبىزدىڭ داۋىسىمەن قوسا ءان شىر­قاعاندا، جينالعان قاۋىم ءبىر ساتكە دەمىن ءىشى­نە تارتىپ العانداي بولدى. سەبەبى كۇمبىرلەگەن قوبىز داۋىسى مەن ورىندالعان ءان سوناۋ قورقىت زامانى مەن وسى كۇنگە دە­يىنگى قازاق جۇرتىنىڭ قيلى تاري­حىن كوز الدىمىزدان الىپ وتكەن­دەي ەدى.
ونىڭ ىشىندە سوناۋ تۇركىلەر الەمىنەن باستاۋ الاتىن اتا-با­بالارىمىز، ەركىندىك اتتى اسىل ارمانعا جەتۋدى اڭساعان اتا-بابا بەينەلەرى، قازاقتىڭ تۇڭعىش پار­تيا­سى «الاشتىڭ» ەرلەرى، ودان كەيىنگى تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىنداعى قيىندىقتار، كە­يىن­گى ەكونوميكالىق جەتىستىكتەر مەن ەڭسەسى كوتەرىلگەن حالىق، سا­رى­ارقانىڭ توسىنەن ءوز وتاۋىن تىك­كەن جاڭا استانا، ەڭسەلى ەلۋ ەلدىڭ قاتارىنا ۇمتىلعان تاۋەلسىز قازاق ەلى – ءبارى-ءبارى كوز الدىمىزعا كەلىپ تۇردى.
ءاربىر اۋەن مەن ءان­نەن بىزگە بەك­بولاتتىڭ ەلىم دەپ سوق­­قان جۇرەگىنىڭ ءدۇرسىلى ەستىلگەن­دەي بولدى.
«ەرىم دەپ ەمىرەنگەن ەل بولماسا، ەلىم دەپ ەڭىرەيتىن ەر قايدان شى­عار!» بەكبولاتقا دەگەن حالىقتىڭ ىقىلاسىن كورگەندە وسى ءبىر حالىق ماقالى تۇلا بويىمدى بيلەپ ال­عانداي بولدى.
بۇل ەڭ الدىمەن تاربيە كورگەن­مەن، كيەلى شاڭىراقتىڭ، تەكتى كىسى­لەردىڭ ۇرپاعى بولۋمەن دە بايلا­نىستى بولار. ال بالاعا ەڭ ءبىرىنشى تاربيەنى بەرەتىن ول اناسى. اق ءسۇت بەرىپ ايالاپ، تۇنگى ۇيقىسىن ءتورت ءبول­گەن اناڭدى مەككەگە ون رەت ار­قا­لاپ بارساڭ دا قارىزىڭنان قۇ­تىل­مايسىڭ. «جاقسىلىقتى ەڭ ءبى­رىن­­شى اناڭا، سوسىن تاعى اناڭا، تاعى اناڭا، سوسىن بارىپ اكەڭە جاسا» دەپ بەكەر ايتىلماسا كەرەك.
بەكبولات ورتاعا اناسىن الىپ شىققاندا، ەل دەپ سوققان جۇرەگى بار ۇلدى ەلگە سىيلاعان اناعا دەگەن ەلدىڭ قۇرمەتى مەن ىقىلاسى زالدى زور قوشەمەتكە تولتىرعانداي ەدى.
الىپ انادان تۋادى. اناسى بار ادامدار ەشقاشان قارتايمايدى. ولاي بولسا، بەكبولات تا ەشقاشان قارتايماي ورتامىزدا جۇرە بەرسە ەكەن، ەلىم دەپ سوققان جۇرەگى ەلىن قۋانتا بەرسە ەكەن دەپ تىلەيمىن.
«ادامنىڭ ادامشىلدىعى… جاق­سى ۇستازدان بولادى» – دەيدى اباي قۇنانباەۆ. ولاي بولسا بەك­بولاتتىڭ دا جەكە تۇلعا بولىپ قا­لىپتاسۋىنا جانىبەك كارمەنوۆ سياقتى ۇستازدارىنىڭ قوسقان ۇلە­سىندە شەك بولماس. ويتكەنى «ۇيادا نە كورسەڭ، ۇشقاندا سونى ىلەسىڭ» دەيدى دانا حالقىمىز. بەكبولات تا ءوزىنىڭ ۇيادا كورگەنىن قيادا جۇزەگە اسىرىپ، ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتە ءجۇرىپ، ءوز ۇستازدارىن ومىرىندەگى ورنى بولەك ءبىر توبە ەتىپ كورسەتۋى سونىڭ ايعاعى.
«ەر تارعىن»، «قىز جىبەك» وپە­را­­­لارىنان سىپىرا جىراۋدىڭ، شە­گە­نىڭ ارياسىنىڭ ورىندالۋى، ءۇل­كەندەرمەن جاس جەتكىنشەكتەردىڭ ۇندەرىنىڭ ۇندەسۋى كەشتى ودان ءارى ءار­لەندىرە ءتۇستى دەسەم ارتىق ايتپا­عان بولار ەدىم.
مەن مۇنى نە ءۇشىن جازىپ وتىر­مىن؟ «جاقسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت، نۇرى تاسىسىن» دەيدى دانا حال­قىمىز. كەمەلدى كەلەشەك پەن جار­قىن بولاشاققا جەتۋ ءۇشىن تاۋەل­سىز­دىگىمىزدى تۋ ەتىپ، ەلدىگىمىزدى مەن ءبىر­لىگىمىزدى كۇش ەتۋگە قاناتتان­دىراتىن وسىنداي پاتريوتتىق كەش­­تەر كوبەيە بەرسىن دەپ تىلەيىك، اعايىن.
ەلىمىز تىنىش، جۇرتىمىز امان بولىپ، كوك تۋىمىز كوك اسپانى­مىزدا قالىقتاي بەرسىن.

 

 

ب.بەكجانوۆ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى
“ايقىن” گازەتى

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1231
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2945
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 3292