قازاقستاننىڭ ەسەپ كوميتەتi 2011 جىلى الماتى مەن استانادا وتكەن قىسقى ازيا ويىندارىنىڭ شىعىنىن ەسەپتەپ شىعاردى. بiر جارىم جىل تەكسەرگەن ەسەپشiلەر "تالاي زاڭ بۇزىلعانىن انىقتاعانىن" ايتتى.

قازاقستان ازيادانى ۇيىمداستىرۋعا جالپى 1 ميلليارد 650 ميلليون دوللار (233 ميلليارد 500 ميلليون تەڭگە) شىعىنداعان. بۇل ەلدiڭ ازيا ويىندارىن ۇيىمداستىرۋعا جۇمساعان قارجىسى بۇعان دەيiن قىسقى وليمپيادا ويىن­دارىن وتكiزگەن ەلدەردiڭ (يتاليا، 2006 نەمەسە كانادا، 2010) شىعىنىمەن بiر­دەي.

رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتiڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونiندەگi ەسەپ كوميتەتiنiڭ ازاتتىققا بەرگەن دەرەگi بويىنشا، قازاقستان ازياداعا ارناپ جەتi سپورتتىق نىسان سالۋ ءۇشiن بيۋدجەتتەن 30 ميلليارد 480 ميلليون تەڭگە ءبول­گەن. الايدا كەيiن بۇل سوما 132 ميلليارد تەڭگەگە دەيiن كوبەيگەن.

- تەكسەرiس كەزiندە جوسپاردان تىس جۇمىستار جاسالىپ، سپورت كەشەندەرiنە سالۋعا جۇم­سا­لاتىن قارجىلاردىڭ كولەمi ءوسiپ وتىرعانىن بايقادىق. تەك­سەرiس كەزiندە تالاي سپورت كەشەنi بەلگiلەنگەن سومادان كوپ قارجىعا سالىنعانىن، ازيا ويىندارى ءۇشiن الىنعان كەرەك-جاراقتاردىڭ كوبi كەيiن پايداعا اسپاي قالعانىن انىقتادىق، - دەدi ەسەپ كوميتەتiنiڭ مامانى كونستانتين پلوتنيكوۆ.

"كەرەكسIز جابدىققا - 69 ميلليون دوللار"

قازاقستاننىڭ ەسەپ كوميتەتi 2011 جىلى الماتى مەن استانادا وتكەن قىسقى ازيا ويىندارىنىڭ شىعىنىن ەسەپتەپ شىعاردى. بiر جارىم جىل تەكسەرگەن ەسەپشiلەر "تالاي زاڭ بۇزىلعانىن انىقتاعانىن" ايتتى.

قازاقستان ازيادانى ۇيىمداستىرۋعا جالپى 1 ميلليارد 650 ميلليون دوللار (233 ميلليارد 500 ميلليون تەڭگە) شىعىنداعان. بۇل ەلدiڭ ازيا ويىندارىن ۇيىمداستىرۋعا جۇمساعان قارجىسى بۇعان دەيiن قىسقى وليمپيادا ويىن­دارىن وتكiزگەن ەلدەردiڭ (يتاليا، 2006 نەمەسە كانادا، 2010) شىعىنىمەن بiر­دەي.

رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتiڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونiندەگi ەسەپ كوميتەتiنiڭ ازاتتىققا بەرگەن دەرەگi بويىنشا، قازاقستان ازياداعا ارناپ جەتi سپورتتىق نىسان سالۋ ءۇشiن بيۋدجەتتەن 30 ميلليارد 480 ميلليون تەڭگە ءبول­گەن. الايدا كەيiن بۇل سوما 132 ميلليارد تەڭگەگە دەيiن كوبەيگەن.

- تەكسەرiس كەزiندە جوسپاردان تىس جۇمىستار جاسالىپ، سپورت كەشەندەرiنە سالۋعا جۇم­سا­لاتىن قارجىلاردىڭ كولەمi ءوسiپ وتىرعانىن بايقادىق. تەك­سەرiس كەزiندە تالاي سپورت كەشەنi بەلگiلەنگەن سومادان كوپ قارجىعا سالىنعانىن، ازيا ويىندارى ءۇشiن الىنعان كەرەك-جاراقتاردىڭ كوبi كەيiن پايداعا اسپاي قالعانىن انىقتادىق، - دەدi ەسەپ كوميتەتiنiڭ مامانى كونستانتين پلوتنيكوۆ.

"كەرەكسIز جابدىققا - 69 ميلليون دوللار"

استاناداعى "سارىارقا" ۆەلوترەك كەشەنiن سالۋعا اۋەلi 12 ميلليارد تەڭگە بولiنگەن. كەيiن بۇل نىساننىڭ قۇرىلىسىنا 20 ميلليارد تەڭگە كەتكەن. 2012 جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا "سارى­ارقا" كەشەنiنiڭ شاتىرى تەسiلiپ، كۇن جىلىن­عاندا ەرiگەن قار مەن جاڭبىر سۋى شاتىرىنان ءوتiپ كەتكەن.

- ازيادا كەزiندە مانەرلەپ سىرعاناۋ مەن شورت-ترەك جارىسىن وتكiزۋ ءۇشiن شەتەلدەن بiر ميلليارد تەڭگەگە مۇز جابىندىسى ساتىپ الىنع­ان. بiراق بۇگiندە بۇل مۇز "سارىارقانىڭ" قويماسىندا پايدالانباي تۇر، - دەدi ەسەپ كوميتەتiنiڭ ماماندارى،

بۇل جايتقا بايلانىستى "سارىارقا" ۆەلوترەك كەشەنiنiڭ ديرەكتورى قالي ابiشەۆ ازاتتىققا ارنايى تۇسiنiك بەردi.

- بۇل ماسەلەنi اقپارات قۇرالدارى ۋشىقتىرىپ جiبەردi. كوكتەمدە شاتىرى تەسiلiپ، سۋ اققانى راس. شاتىردىڭ تەسiلگەن جەرiنە قۇرىلىس كومپانياسى شۆەيتساريادان ادامدار اكەلiپ، ارنايى قۇرىلعى ورناتتى. ال ازيادا كەزiندە بiر ميلليارد تەڭگەگە الىنعان مۇز جابدىعى كەرەكسiز بولىپ قالدى. ونىڭ ورنىنا باسقا مۇز ساتىپ الدىق. قازiر شورت-ترەكشiلەر وسى مۇزدا جاتتىعىپ ءجۇر، -  دەدi.

ەسەپ كوميتەتi ازيا ويىندارى ءۇشiن 10 ميلليارد 280 ميلليون تەڭگەگە (شامامەن 69 ميلليون دوللار) الىنعان سپورت جابدىقتارى كەرەكسiز بولىپ قالعانىن انىقتاعانىن دا ايتتى.

"200 ميلليون دوللار يگەرIلدI - بازا دا جوق، باسسەين دە جوق"

الماتىداعى "شىمبۇلاق" تاۋ شاڭعىسى بازاسىنا 200 ميلليون دوللار جۇمسالعان. اۋماعى 40 گەكتار جەردi الىپ جاتقان "شىمبۇلاقتا" قۇرىلىس جوسپارى بو­يىنشا جاتتىعۋ بازاسى، 50 مەترلiك باسسەين سالىنۋى تيiس ەدi. بiراق ازياداعا دەيiن جاتتىعۋ كەشەنi مەن باسسەين سالىنىپ بiتپەگەن. قۇرلىقتىق جارىس بiتكەلi ەكi جىلعا جۋىق ۋاقىت وتسە دە، بۇل قۇرىلىس اياقتالماپتى.

- "شىمبۇلاقتا", جوسپار بويىنشا، 200 ميلليون دوللارعا تاۋ شاڭعىسى بازاسى، جاتتىعۋ كەشەندەرi جانە باسسەين سالىنۋ كەرەك ەدi. بiراق 200 ميلليون دوللار تولىق يگەرiلگەنiمەن، "شىمبۇلاقتا" بۇگiن نە بازا، نە باسسەين جوق. تiپتi "شىمبۇلاق" بۇگiندە جۇمىسىن توقتاتقان، - دەدi ەسەپ كوميتەتiنiڭ مامانى كونستانتين پلوتنيكوۆ ازاتتىق تiلشiسiنە.

ال سپورت جانە دەنە شىنىقتىرۋ اگەنتتiگiنiڭ وكiلi مۇرات وماروۆ:

- "شىمبۇلاقتاعى" قۇرىلىس جۇمىسى ءتورت جارىم جىلعا جوسپارلانعان. قازiر ءالi سالىنىپ جاتىر. ناقتى قاشان iسكە قوسىلاتىنىن ايتا المايمىن، - دەدi.

ازيادا عيماراتتارىنا - 883 ميلليون دوللار

ەسەپ كوميتەتi الماتىداعى "مەدەۋ" مۇز ايدىنىنا قاتىستى تەكسەرۋ جۇمىستارىن جۇرگiزگەنiن دە ايتتى.

- ازيا ويىندارىنان كەيiن "مەدەۋ" قايتا جوندەۋ جۇمىستارى ءۇشiن جابىلدى. مۇز ايدىنى باسشىلىعى مۇنى 2012 جىلى "مەدەۋدە" بەنديدەن وتكەن الەم چەمپيوناتىنا دايىندىعىمىز دەپ ءتۇسiندiردi. ال الەم چەمپيوناتى وتكەن سوڭ مۇز ايدىنى قايتا جابىلىپ، قۇرىلىس جۇمىستارىن جۇرگiزدi. بۇل مۇز ايدىندى قايتا جوندەۋ ءۇشiن بولiنگەن 130 ميل­ليون دوللار جەتپەي، قۇرىلىس ازيا ويىندارىن وتكiزۋ ءۇشiن شالا جۇرگiزiلگەن، - دەدi ەسەپ كوميتەتiنiڭ مامانى كونستانتين پلوتنيكوۆ. "مەدەۋ" مۇز ايدىنىنىڭ ديرەكتورى سابىرجان بەكتەمiسوۆ "ازيا ويىندارىنان كەيiن "مەدەۋدە" ازدى-كەمدi اپاتتىق جاعدايلار بولعانىن" راستادى.

- قۇرىلىس جۇمىستارىن ءجۇر­گiزگەن كومپانيا ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرىپ، جوندەپ بەردi. ەندi 2012 جىلدىڭ قازان ايىنان باستاپ مۇز ايدىن جۇمىسىن باس­تايدى، - دەدi "مەدەۋ" مۇز ايدىنىنىڭ ديرەكتورى. رەس­پۋ­بليكالىق بيۋدجەتتiڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونiندەگi ەسەپ كوميتەتi تەكسەرۋ قورىتىندىسىن قارجى پوليتسياسى مەن باس پروكۋراتۋراعا جiبەرiپتi. بۇل iسكە "نۇر وتان" پارتياسىنىڭ جەمقورلىققا قارسى ورتالىعى دا ارالاسقان.

- ازيا ويىندارى كەزiندە بولعان وسى جايتتارعا بايلانىستى ءۇش ادام جاۋاپقا تارتىلىپتى. بارلىعى قاراپايىم ەسەپشiلەر مەن قارجى ءبولiمiنiڭ ماماندارى. ال باسشىلارى جازادان قۇتىلىپ كەتكەن، - دەدi وسى ورتالىقتىڭ مامانى اينۇر سەريموۆا. 2011 جىلى قازاقستاندا وتكەن ازيا ويىندارىنىڭ الماتى مەن استانا قالالارىنداعى عيماراتتارىن سالۋ مەن جوندەۋگە 883 ميلليون دوللار قارجى بولiنگەن.

سالىستىرۋ ءۇشiن ايتا كە­تەيiك، 2010 جىلى كانادانىڭ ۆانكۋۆەر قالاسىندا وتكەن وليمپيادا ويىندارىنىڭ كەشەنiن سالۋ ءۇشiن 432,55 ميلليون دوللار جۇمسالعان.

رۋسلان مەدەلبەك،

ازاتتىق راديوسى

"جاس الاش" گازەتى