وتكەن اپتادا ەلىمىزدە جوعارى لاۋازىمدى ورىنداردا اۋىس-تۇيىستەر بولدى. جاڭادان قۇرىلعان وبلىستاردىڭ اكىمدەرى سايلاندى.

ۇلىتاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى قىزمەتىنە بەرىك ابدىعاليۇلى كەلدى. ول 2019-2021 جىلدارى قاراعاندى وبلىسى ۇلىتاۋ اۋدانىنىڭ اكىمى، 2021 جىلدان قازىرگە دەيىن ماجىلىستە دەپۋتات بولدى.

اباي وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ نۇرلان ۇرانحاەۆ سايلاندى. ول «قازاق قۇرىلىس جانە ساۋلەت عىلىمي-زەرتتەۋ جانە جوبالاۋ ينستيتۋتى» اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ باس ديرەكتورى قىزمەتىن اتقارعان، كەيىن الماتى قالاسى ساۋلەت جانە قالا قۇرىلىسى باسقارماسىن، نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ ساۋلەت، قالا قۇرىلىسى جانە جەر قاتىناستارى باسقارماسىن باسقاردى.

جەتىسۋ وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ بەيبىت يساباەۆ تاعايىندالدى. ول كوپتەگەن ۋاقىت بويى شەتەلدەردە قازاقستاننىڭ توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى بولىپ قىزمەت ىستەگەن: پاكىستاندا، تۇركيادا، البانيادا، قىرعىزستاندا، ءازىربايجاندا ەلشى بولعان. بيىل 20 قاڭتاردان باستاپ پارلامەنت سەناتىنىڭ الەۋمەتتىك-مادەني دامۋ جانە عىلىم كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولىپ سايلانعان.

بىلتىر قاراشادا الماتى وبلىسىنا اكىم بولىپ كەلگەن قانات بوزىمباەۆ كۇتپەگەن جەردەن قىزمەتىنەن بوساتىلدى. ونىڭ باسقا قىزمەتكە اۋىساتىنى ايتىلدى. ونىڭ ورنىنا وبلىس اكىمى بولىپ مارات سۇلتانعازيەۆ سايلاندى. سۇلتانعازيەۆ 2021 جىلدىڭ مامىرىنان 2022 جىلدىڭ قاڭتارىنا دەيىن قر قارجى ۆيتسە-ءمينيسترى قىزمەتىن اتقاردى. بيىلعى قاڭتاردان باستاپ قازىرگە دەيىن قر قارجى ءبىرىنشى ۆيتسە-ءمينيسترى بولدى.

قازاقستاندا ەسكى بيلىكتىڭ ەسكى ادامدارى لاۋازىمدى قىزمەتتەرىنەن بوساتىلىپ جاتىر. بىراق، شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ زەينەتكەر اكىمى دانيال احمەتوۆتىڭ قىزمەتى كەرىسىنشە ءبىر جىلعا ۇزارتىلدى.

احمەتوۆ بيىل 68 جاسقا تولادى. 2014 جىلدان باستاپ شىعىس قازاقستاننىڭ اكىمى بولىپ كەلەدى. بۇرىنعى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ 2017 جىلى دانيال احمەتوۆ زەينەت جاسىنا جەتكەندە، ونىڭ قۇزىرەتىن تاعى بەس جىلعا، 2022 جىلدىڭ ماۋسىم ايىنا دەيىن ۇزارتقان ەدى.

دانيال احمەتوۆتىڭ اكىم بولىپ جۇرگەنىنە 8 جىلعا تايادى. ءار بەس جىل سايىن جاڭالانىپ، سايلانىپ وتىرۋى ءتيىس پارلامەنت پەن پرەزيدەنتتىڭ قىزمەت مەرزىمىنەن دە اسىپ جىعىلدى. شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى نەگە جاڭالانبايدى؟ الدە دانيال احمەتوۆ باعا جەتپەس كادر، زاماناۋي بىلىكتى مەنەدجەر مە؟ ءبىز بۇل تۋرالى جۋرناليست، قوعام قايراتكەرى ەرمۇرات باپيدەن سۇرادىق.

احمەتوۆتىڭ قىزمەتتە قالۋى - توقاەۆ پەن نازارباەۆتىڭ ىمىراسى

ەرمۇرات باپي:

- مەنىڭ ويىمشا دانيال احمەتوۆتىڭ ەكس-پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ الدىندا قابىلداعان ءبىراز مىندەتتەرى بار. ەستەرىڭىزدە بولسا، بىلتىرعى جىلدىڭ كۇزىنەن بەرى قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكا سالاسىن جەكەشەلەندىرۋ جونىندە مەملەكەتتىك دارەجەدەگى ماسەلەلەر كوتەرىلىپ ءجۇر.

اسىرەسە، شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى وسكەمەن، ءشۇلبى سۋ ەلەكتر ستانتسيالارىن جانە باسقا دا ايماقتاعى ەلەكتر جەلىلەرىن جەكەمەنشىككە وتكىزۋ تۋرالى ءجيى ايتىلا باستادى.

بىراق، قازاقستاننىڭ قازىرگى ەنەرگەتيكالىق جاعدايىنا نازار اۋدارساق، بۇل سالانى جەكەگە بەرۋدىڭ ەش قاجەتى جوق. ويتكەنى، بەلگىلى ءبىر سالانى جەكەمەنشىككە بەرۋ ءۇشىن، ول داعدارىسقا ۇشىراپ، قارجى تاپشىلىعى سەزىلىپ، ارى قاراي دامي المايتىن جاعدايعا ءتۇسۋى كەرەك. ءبىزدىڭ ەلدىڭ ەنەرگەتيكالىق سەكتورى ونداي داعدارىس جاعدايىنا تۇسكەن جوق. ءارى «بىرىككەن اراب امىرلىگىندەگى بەلگىسىز ءبىر كومپانيا ءبىزدىڭ ەنەرگەتيكا سەكتورىمىزعا قارجى قۇيادى. سول كومپانيانىڭ مۇددەسىنە جەكەلەشەلەندىرىپ بەرەدى» دەگەن دەرەكتەر اشىق اقپارات قۇرالدارىندا جاريا بولدى.

وسى جاعدايلاردى سارالاي كەلە، بولجام جاسادىم. دانيال احمەتوۆ شىعىس قازاقستانداعى ەنەرگەتيكا سەكتورىن جەكەشەلەندىرۋ ماسەلەسىن شەشىپ، ءباا ينۆەستيتسيالىق كومپانياسىنا جەكەگە شىعارىپ بەرۋدى اياعىنا جەتكىزۋى قاجەت بولىپ وتىر. بۇل كومپانيانىڭ ارتىندا الدەبىر شەيحتەر نەمەسە ءباا ەلى تۇرعان جوق، ونىڭ ارتىندا ءباا-نە اپارىپ جاسىرىلعان قازاقستاننىڭ قارجىسى تۇر دەپ ويلايمىن. پايداسى كوپ ەنەرگەتيكالىق سەكتوردى جەكەگە شىعارۋ سول قارجىنى ەلگە اكەلىپ، جۋىپ-شايۋدىڭ ءبىر ءتاسىلى.

دانيال احمەتوۆتىڭ ورىنان كەتپەي وتىرعانى، سول شىعىس قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكا سالاسىن واە كومپانياسىنا جەكەگە شىعارىپ بەرۋ دەپ ويلايمىن.

2019 جىلى بۇرىنعى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ اراسىندا استىرتىن ىمىرا بولدى. قاسىندا تۇرماساق تا، ونداي كەلىسىم بولعانى انىق. احمەتوۆتىڭ جەكەشەلەندىرۋ ءىسى دە وسى مامىلەنىڭ ءبىر تارماعى بولۋى مۇمكىن. ايتپەسە دانيال احمەتوۆتى باسىپ وزاتىن، قازىرگى نارىق جاعدايىندا وبلىستى ءتيىمدى باسقارا الاتىن ماماندار جەتكىلىكتى. سوعان قاراماستان، احمەتوۆتىڭ قۇزىرەتىن ءبىر جىلعا سوزدى. مۇنىڭ استارىندا جەكە پايدانى كوزدەگەن استىرتىن مامىلەلەر جاتىر.

احمەتوۆ ەسكى گۆارديادان قالعان، سوۆەتتىك جوسپارلى شارۋاشىلىقتىڭ ورتانقول مامانى. ءوزى تولىق مالىمدەگى ەكونوميست تە،  ينجەنەر دە، ساياسي تۇلعا دا ەمەس. ول كەزىندەگى نازارباەۆتىڭ مۇددەسىنە قىزمەت ەتكەن، سونىڭ كاپيتالىن ساقتاۋعا، سوعان تيەسىلى ءوندىرىس ورىندارىنا يە بولۋعا بيزنەس ارىپتەس رەتىندە قالىپتاسقان تۇلعا.

دانيال احمەتوۆتىڭ ءبىر جىلعا قالۋى شىعىس قازاقستاننىڭ جەكە جاعدايىن جاقسارتۋ نيەتىنەن ەمەس، ونىڭ ارتىندا اۋقىمدى كولەمدەگى قۇيتىرقى ەسەپ-قيساپتار بار دەپ ويلايمىن.

ايجان تەمىرحان

Abai.kz