رەسەي اسكەرى سوڭعى اپتادا ۋكراينا اۋماعىنا زىمىرانمەن سوققى جاساۋدى ارتتىردى. بۇل بىرنەشە ءىرى الەمدىك ماڭىزعا يە ساياسي شەشىمدەر قابىلداناتىن كەزدەسۋلەر الدىندا ىسكە استى. مىسالى "ۇلكەن جەتىلىكتىڭ" تاريحي ءسامميتى، جاقىن ارالىقتا وتەتىن ناتو-نىڭ تاريحي ءسامميتى جانە ۋكرايناعا باتىس تاراپى بەرگەن زىمىران كەشەندەرىنىڭ كەلىپ جەتۋى. مىنە، وسى وقيعالاردىڭ بارلىعى دەرلىك رەسەيدىڭ قارسى رەاكتسياسىن تۋدىردى جانە ول ءوز كەزەگىندە ۋكراينانىڭ ءىرى قالالارىن سوققى استىنا الدى. 

زىمىراندىق سوققىلار ءۇش باعىتتان جاسالۋدا. رەسەي كاسپي تەڭىزى ارقىلى دا زىمىران ۇشىرۋدا. ال نەگىزگى باعىتتار رەتىندە قارا تەڭىزدەگى رەسەي اسكەري فلوتى مەن بەلارۋس اۋماعى ارقىلى جاسالىپ جاتقان سوققىلاردى ايتساق بولادى. كيەۆ زاماناۋي زىمىرانعا قارسى قورعانىس جۇيەسىنە ءزارۋ جانە باتىستان جىلدام شەشىم قابىلداپ، زىمىران كەشەندەرىن بەرۋدى سۇراۋدا. اقش الداعى ۋاقىتتا ۋكرايناعا 160 شاقىرىمداعى نىسانداردى جويۋعا قابىلەتتى اۋە قورعانىس جۇيەلەرىن بەرەتىنىن مالىمدەدى.

رەسەي اسكەرىنىڭ بەلارۋس ايماعى ارقىلى سوققى جاساۋدى ارتتىرۋى دا كەزدەيسوق ەمەس. ماسكەۋ مينسكتى رەسمي سوعىسقا ارالاستىرىپ، ۋكراينا سوعىسىندا ەكىنشى فرونت اشۋدى ويلاستىرۋدا. الايدا لۋكاشەنكو اسكەرى ءتورت ايدىڭ ىشىندە ءالى ناقتى شابۋىلعا شىقپادى. بۇل بەلارۋس اسكەرىنىڭ سوعىسقا قاتىسۋ نيەتىنىڭ تومەندىگى مەن اسكەري باسشىلىق اراسىنداعى پىكىر قاراما-قايشىلىعىن بىلدىرەدى.

لۋكاشەنكو بيلىگى ۋكرايناعا قارسى اسكەر كىرگىزۋدى ويلاستىرۋدا. الايدا ونىڭ بىرنەشە تاۋەكەلى بارىن جاقسى تۇسىنەدى. بىرىنشىدەن، بەلارۋس اسكەرىنىڭ سانى تىم از جانە بارلىق اسكەرىن سوعىسقا اتتاندىرا المايدى. سوندىقتان ۋكراينا اۋماعىنا ەڭ كوپ دەگەندە 20 مىڭ جاساق كىرگىزۋى مۇمكىن. ەكىنشىدەن، بەلارۋس اسكەرى ۋكراينادا جەڭىلىس تابۋ ىقتيمالدىعى جوعارى. بۇل ءوز كەزەگىندە لۋكاشەنكو رەجيمىنە قارسىلىقتى ارتتىرىپ، مينسكتەگى "ەۋروپانىڭ سوڭعى ديكتاتورىن" تاقتان تايدىرۋشىلاردىڭ سانىن ارتتىرۋى مۇمكىن. لۋكاشەنكو بيلىگىن تەك قانا اسكەريلەر مەن پوليتسيا ۇستاپ تۇرعانى بەلگىلى، ال ولاردىڭ سانىنىڭ ازايۋى نەمەسە ولاردىڭ رەجيمنىڭ كۇشىنە دەگەن سەنىمىنە سەلكەۋ ءتۇسۋى لۋكاشەنكو بيلىگىنىڭ اقىرى بولماق. سوندىقتان لۋكاشەنكو ۋكرايناعا اشىق سوعىس اشۋدان قاشقاقتاپ، پۋتينگە ءتۇرلى سىلتاۋ ايتىپ، ۋاقىت سوزۋدا.

"ۇلكەن جەتىلىكتىڭ" ءسامميتى ۋكرايناعا قاتىستى ءبىرشاما اقپاراتتاردى ايشىقتاي ءتۇستى. "ۇلكەن جەتىلىك" گەرمانياداعى ەلماۋ قامالىندا باس قوسىپ، اڭگىمەنىڭ القيسساسىن ۋكراينا سوعىسىنان باستادى. ولار پۋتين بيلىگىن قاتاڭ ايىپتاپ، كيەۆكە ناقتى قولداۋدى ۋكراينانىڭ تولىق جەڭىسىنە دەيىن ەش توقتاتپايتىنىن مالىمدەدى. "ۇلكەن جەتىلىك" ۋكرايناعا قارجىلاي كومەك كورسەتۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنىن ايتىپ، 29,5 ملرد دوللار كولەمىندە كومەك كورسەتەتىنىن ايتتى. اتالمىش قاراجاتتىڭ ءبىراز بولىگى وسى ۋاقىتقا دەيىن كيەۆكە بەرىلگەن. قارجىلاي كومەك، ازىق-تۇلىك بەرۋ جانە الەۋمەتتىك سالانى قولداۋدى ارتتىرۋ بويىنشا ۋادە ەتتى.

اقش قارۋ-جاراق بەرۋدى ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ايتتى. نورۆەگيا ەلىنىڭ تۋىندىسى سانالاتىن NASAMS اۋە قورعانىس جۇيەسىن اقش ساتىپ الماق، ونى ۋكرايناعا بەرۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى. ماسكەۋگە سالىنعان سانكتسيانى دا كۇشەيتۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنى تالقىلاندى. الپاۋىت ەلدەر رەسەيدىڭ التىنىن الۋدان باس تارتپاق، بۇل رەسەي ەكونوميكاسىنا 19 ملرد دوللار شىعىن دەگەن ءسوز. "ۇلكەن جەتىلىكتىڭ" سامميتىندە زەلەنسكي ونلاين فورماتتا ءسوز سويلەپ، قارۋ-جاراق بەرۋدى جانە اۋە قورعانىس جۇيەسىن جىلدام جەتكىزۋدى سۇرادى. زەلەنسكي ءسوز سويلەپ جاتقان ساتتە، رەسەي اسكەرى كرەمەنچۋگ قالاسىنداعى ساۋدا ورتالىعىنا زىمىرانمەن سوققى جاسادى. ساۋدا ورتالىعىندا مىڭنان استام تۇرعىن بولعان، ولاردىڭ باسىم بولىگى عيماراتتان شىعىپ ۇلگەرگەن. الايدا 18 ادام قازا تاۋىپ، 40 ادام جوعالعاندار قاتارىندا. باتىس ەلدەرى بۇل ارەكەتتى "لاڭكەستىك" دەپ اتادى. ۋكراينا بيلىگى رەسەي اسكەري نىساندارىنا سوققى جاساۋدى ارتتىراتىنىن ايتتى.

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz