ماسكەۋ مەن بەيجىڭنىڭ شەكەسى تىرىستى
تاجىكستاندا اقش-تىڭ باستاماسىمەن ءىرى اسكەري جاتتىعۋ وتۋدە. "Regional Cooperation – 22" جاتتىعۋىنا رەسەيدىڭ سەنىمدى سەرىكتەستەرى دەپ سانالاتىن ەلدەردىڭ بارلىعى دەرلىك قاتىسىپ جاتىر. تاجىكستان، قازاقستان، وزبەكستان، قىرعىزستان، پاكىستان مەن موڭعوليا جاساقتارى بار. اقش اسكەرى ايتارلىقتاي كوپ ەمەس، الايدا ولار جاتتىعۋدى قارجىلاندىرۋشى جانە العا جىلجىتۋشى سانالادى.
اقش-تىڭ دۋشانبەدەگى سايتى اسكەري جاتتىعۋ ايماقتىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋعا باعىتالعانىن ايتادى. تەرروريزمگە قارسى كۇرەستىڭ ءبىر ەلەمەنتى دەيدى. اسكەري جاتتىعۋدىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا اقش-تىڭ تاجىكستانداعى ەلشىسى دجون مارك وسى جاتتىعۋ ارقىلى ورتالىق ازياداعى قاۋىپسىزدىك شارالارى كۇشەيتىلىپ، ارىپتەستىك ارتاتىنىن باسا ايتقان بولاتىن.
اقش-تىڭ ورتالىق ازيادا جاتتىعۋ وتكىزۋى تەگىن ەمەس دەيدى ماماندار. تۋرا ءبىر جىل بۇرىن اقش ءوز اسكەرىن اۋعانستاننان اكەتتى. اۋعانستاندا جاعداي تىم تۇراقسىز كۇيگە كوشتى جانە وزىمەن شەكارالاس ەلدەردىڭ تۇراقتىلىعىنا كەرى اسەر ەتۋى مۇمكىن. وسى مۇمكىندىكتى پايدالانىپ، اقش اۋعانستانمەن كورشىلەس ەلدەرمەن اسكەري قاتىناسىن نىعايتا تۇسپەك.
اقش تاجىك اسكەرىمەن جەكە جاتتىعۋدى دا وتكىزۋ ۇستىندە. جاتتىعۋ فاحراباد اسكەري پوليگونىندا ءوتىپ جاتىر. بۇل جاتتىعۋلار ماسكەۋگە دە، قىتايعا دا، اۋعانستانعا دا ۇنامايدى. ولار قازىردىڭ وزىندە راحمون بيلىگىنە جاسىرىن حابارلاما جىبەرىپ ۇلگەرگەن دەيدى ماماندار.
تاجىكستاندا رەسەيدىڭ ورتالىق ازياداعى ەڭ ءىرى اسكەري بازاسى تۇر. 201-بازادا رەسەيدىڭ 7 مىڭ ساربازى بار. كەي دەرەك بويىنشا ۋكرايناداعى سوعىسقا بايلانىستى ولاردىڭ سانى ەكى ەسەگە ازايعان. رەسەي اۋعانستانداعى جاعدايعا بايلانىستى بۇل بازاعا زىمىران كەشەندەرىن، تانكتەر مەن بروندى تەحنيكالاردى جەتكىزگەن بولاتىن. بىرنەشە مارتە ءىرى اسكەري جاتتىعۋ دا وتكىزدى.
رەسەي تاجىكستاندا ءىرى اسكەري بازا ۇستاۋ ارقىلى ورتالىق ازياداعى ىقپالىن ارتتىرعىسى كەلەدى. رەسەيدىڭ اسكەري بازاسى راحمون بيلىگىنىڭ كەپىلدىگى دە بولىپ وتىر. راحمون ورتالىق ازيادا بيلىكتە ەڭ ۇزاق وتىرعان باسشى بولىپ قالۋدا. كەي اقپارات بويىنشا ول تاقتى ءوز ۇلىنا قالدىرۋ نيەتتە دەيدى. ورتالىق ازيادا ونىڭ مىسالى دا بار. 2022 جىلدىڭ ناۋرىزىندا تۇركىمەنستان باسشىسى ۇلىنا تاقتى تابىستادى. وسىلايشا ورتالىق ازياداعى ەڭ جاس باسشى رەتىندە سەردار تۇركىمەن بيلىگىنىڭ تىزگىنىن قولىنا ۇستادى. ءدال وسى جولدى، تاجىكستان بيلىگى دە قايتالاۋى مۇمكىن. بىراق ول ءۇشىن راحمون بيلىگىنە رەسەي اسكەرىنىڭ كەپىلدىگى كەرەك. ال قازىرگى اسكەري جاتتىعۋلار ول كەپىلدىكتى كۇماندى ەتپەك.
رەسەي بيلىگىنەن بولەك، قىتايعا دا بۇل جاتتىعۋلار ۇنامايدى. قىتاي تاجىكستان بيلىگىنە ەڭ كوپ قارجى قۇيۋشى ەلدىڭ ءبىرى. بىرنەشە كەن ورنىن دا الىپ وتىر. ولار ورتالىق ازياعا اقش-تىڭ دەندەپ ەنۋىنە نيەتتى ەمەس. تاجىكستانداعى اقش اسكەري جاتتىعۋلارى اۋعانستانداعى تالىبتەرگە دە ۇنامايدى. ولار تاجىك اسكەرىن وزىنە قارسىلاس سانايدى. سونىمەن قاتار تالىبتەر ماسۋد جاساقتارىن اقش اسكەرى جاسىرىن تاجىكستاندا دايىنداپ جاتىر دەپ كۇدىكتەنەدى.
وسىلايشا اقش-تىڭ تاجىكستانداعى جاتتىعۋى راحمون بيلىگىنە قاتىستى ماسكەۋ، كابۋل، بەيجىڭنىڭ سۇراقتارى مەن كۇدىكتەرىن ارتتىرا تۇسكەندەي...
Abai.kz