ادام ومIرIنە قاۋIپ توندIرەتIن شماللەنبەرگ اۋرۋىنىڭ قازاقستاندا تابىلۋىنا كIم كIنالI?

سەيسەنبi كۇنi وتكەن ۇكiمەت وتىرىسىنان كەيiن اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترi اسىلجان مامىتبەكوۆ سولتۇستiك قازاقستان وبلىسىنداعى "لەونوۆ" شارۋا قوجالىعى مەن "پولتاۆسكوە" كاسiپورنىنداعى اۆستريادان اكەلiنگەن 722 باس سيىردان ۆيرۋستىق ديارەيا مەن شماللەنبەرگ اۋرۋى تابىل­عانىن راستاپ، اقپارات بەردi.

اسىلجان مامىتبەكوۆتiڭ ايتۋىنشا، ءدال وسى iرi قارالاردىڭ سىرقات ەكەنiن قازاقستاننىڭ ۆەتەرينارلىق قىزمەتi كارانتين كەزiندە انىقتاعان. كەلiسiمشارت بويىنشا مال كارانتيننەن شىققانشا ولاردى جەتكiزگەن كومپانيانىڭ مەنشiگi بولىپ تابىلادى. سوندىقتان بارلىق شىعىن سول كومپانيانىڭ ەسەبiنەن وتەلەدi. ءدال قازiر بارلىق زاڭدى تالاپتار مەن شاعىمدار مالدى جەت­كiزۋشi ۆەنگريانىڭ كومپانياسى مەن اۆستريانىڭ ۆەتەرينارلىق قىزمەتiنە جiبەرiلدi.

ادام ومIرIنە قاۋIپ توندIرەتIن شماللەنبەرگ اۋرۋىنىڭ قازاقستاندا تابىلۋىنا كIم كIنالI?

سەيسەنبi كۇنi وتكەن ۇكiمەت وتىرىسىنان كەيiن اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترi اسىلجان مامىتبەكوۆ سولتۇستiك قازاقستان وبلىسىنداعى "لەونوۆ" شارۋا قوجالىعى مەن "پولتاۆسكوە" كاسiپورنىنداعى اۆستريادان اكەلiنگەن 722 باس سيىردان ۆيرۋستىق ديارەيا مەن شماللەنبەرگ اۋرۋى تابىل­عانىن راستاپ، اقپارات بەردi.

اسىلجان مامىتبەكوۆتiڭ ايتۋىنشا، ءدال وسى iرi قارالاردىڭ سىرقات ەكەنiن قازاقستاننىڭ ۆەتەرينارلىق قىزمەتi كارانتين كەزiندە انىقتاعان. كەلiسiمشارت بويىنشا مال كارانتيننەن شىققانشا ولاردى جەتكiزگەن كومپانيانىڭ مەنشiگi بولىپ تابىلادى. سوندىقتان بارلىق شىعىن سول كومپانيانىڭ ەسەبiنەن وتەلەدi. ءدال قازiر بارلىق زاڭدى تالاپتار مەن شاعىمدار مالدى جەت­كiزۋشi ۆەنگريانىڭ كومپانياسى مەن اۆستريانىڭ ۆەتەرينارلىق قىزمەتiنە جiبەرiلدi.

"اقساق قوي تۇستەن كەيiن ماڭىرايدى", iندەت تابىلعان iرi قارا­لاردى قازاق جەرiنە كiرگiزبەستەن بۇرىن نەگە وتاندىق ۆەتەرينارلىق قىزمەت باقىلاۋعا الماعان؟ ەندi بۇل iندەت تاراپ، ەلدەگi ءتورت تۇلiككە جۇعىپ، ماڭدايىمىز تاس­قا تيمەسiنە قانداي كەپiلدiك بار؟ مينيستردiڭ سوزiنە قاراعاندا، بۇگiندە اۋرۋدىڭ تاراپ كەتپەۋi ءۇشiن بارلىق iس-شارالار جاسالىپ جاتىر. Iرi قارالاردى ەكسپورتتاۋ كەزiندە اۆستريا جاعى ارنايى سەرتيفيكات بەرگەن. دەگەنمەن، تيiستi ساراپتاما جۇمىسى تولىق جۇرگiزiلمەگەنiن اۆستريا ەلi مو­يىنداپ وتىر. ال اۋرۋ تابىلعان مالدارمەن بiرگە تولدەرi دە ورتەلiپ، كوزi جويىلاتىن بولادى.

قازاقستانداعى اۆستريا ەل­شiلiگiنiڭ حابارلاۋىنشا، اۆستريا بيلiگi سولتۇستiك قازاقستان وبلىسىنا اكەلiنگەن iرi قارا "بiزدەن كەتكەندە ساۋ بولدى" دەپ، بارلىق ايىپتاۋلاردى جوققا شىعارۋدا. "اۆستريا ءوز تۇتىنۋشىلارىنىڭ قاۋiپسiزدiگi مەن جانۋارلارىنىڭ دەنساۋلىعىنا ەرەكشە دەن قويادى. سونداي-اق، الەمنiڭ تۇك­پ­iر-تۇكپiرiنە مال ەكسپورتتايتىن جوعارى دامىعان اۋىلشارۋاشىلىق سەكتورىن دا ماقتان تۇتادى. عىلىمي دالەلدەرگە سۇيەنە وتىرىپ، اۆستريا ءوز تاراپىنان بۇعان دەيiنگi مالiمدەمەلەردi جوققا شىعارادى. اۆستريالىق مالدى يمپورتتاۋ كەزiندە قازاقستاننىڭ اگروقاۋiپسiزدiگiنە نۇقسان كەل­تiرۋشiلەر "پولتاۆسكوە" جانە "لەونوۆ" شارۋاشىلىقتارى" دەپ بiلەتiنiن" دە مالiمدەگەن. سونىمەن قاتار، اۆستريا تارابى ەكسپورتتاۋ كەزiندە سيىرلارعا شماللەنبەرگ دياگنوزى قويىلماعانىن، iرi قارادان ۆيرۋس انىقتال­عانى ءۇشiن قازاقستان بيلiگiنەن كەشiرiم سۇراماعانىن دا اتاپ ءوتتi.

سوراقىسى سول، مامانداردىڭ ايتۋىنشا، بۇگiندە شماللەنبەرگ دەرتiنە قارسى ەكپە جوق. بۇل دەرتتiڭ تەرiسكەيگە قانشالىقتى تاراپ ۇلگەرگەنi دە بەيمالiم. ەڭ قاۋiپتiسi, ماماندار ءدال وسى شماللەنبەرگ iندەتi ادامعا دا جۇعىپ، ومiرiنە قاۋiپ ءتوندiرۋi ءمۇم­كiن ەكەنiن جوققا شىعارمايدى.

مينيستر مامىتبەكوۆ بۇگiن­دە اۆستريادان باسقا شەتەلدەردەن iرi قارا تاسىمالىنا شەكتەۋ قويىلماعانىن جەتكiزدi. "2 جىلدان بەرi شەتەلدەن اكەلiنگەن اسىل تۇقىمدى iرi قارانىڭ سانى 35 مىڭعا جەتتi. بiراق ناق وسىنداي اۋرۋ بiرiنشi رەت انىقتالىپ وتىر. بiر جەردەن اۋرۋ تابىلدى، بiراق بۇل شەتەلدەن مال الىپ كەلۋ توقتاتىلادى دەگەن ءسوز ەمەس. ءدال قازiر اۆستريادان مال ساتىپ الۋ توقتاتىلعانىمەن، باس­قا ەلدەردەن الىپ كەلۋگە رۇقسات بار", - دەيدi مينيستر.

وكiنiشتiسi سول، شەتەلدەن اسىل تۇقىمدى iرi قارانى تاسىمالداۋ، وعان قازىنادان قىرۋار قارجى قاراستىرۋ ماسەلەسiن تالقىلاۋ كەزiندە ۇكiمەت وتاندىق، ماسەلەن، قازاقتىڭ ەتتi ءارi ءسۇتتi اقباس نەمەسە اۋليەكول تۇقىمدى سيىرلارىنا مۇرىن شۇيiرە قارادى. قازاقتىڭ بۇرناعى تاجiريبەسiنە، مامانداردىڭ پiكiرiنە ۇڭiلمەدi. جاقىننان دوربالاماي، الىستان اربالادى.   ەڭ بولماعاندا، باقى­لاۋ، تەكسەرۋ شارالارى تارتiپكە قويىلمادى. ناتيجەسiندە نەبارi 2 جىلدىڭ iشiندە ءتورت تۇلiك تۇگiلi, ادام ومiرiنە قاۋiپتi دەرتتiڭ قازاق جەرiندە تابىلعانى انىقتالدى. تىرناق استىنان كiر iزدەۋ ەمەس، مۇنداي نەمقۇرايدىلىققا، شالا تiرلiككە ۇكiمەت كiنالi ەمەس پە؟ ونىڭ ۇستiنە اۆستريا بيلiگi مامىتبەكوۆتiڭ مالiمدەمەسiن جوققا شىعاردى. ەمi جوق جۇقپالى دەرتتiڭ بەتiن اۋلاق قىلسىن، بiراق، iندەت ونسىز دا باسى بiرiكپەي جاتقان ءتورت تۇلiككە، نەمەسە ادامدارعا جۇعىپ كەتسە نە iستەمەكپiز؟ ايتپاق­شى، جۋرناليس­تەردiڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ بەرگەن مينيستر مامىتبەكوۆ پاۆلودار وبلىسىنداعى جۇت قولدان جاسالعانىن دا اتاپ ءوتتi. ونىڭ ايتۋىنشا، پاۆلوداردا جۇت ەكi شارۋا قوجالىعىندا بولىپ جاتىر. شارۋالاردىڭ 535 مال قىرىلدى دەگەن مالiمدەمەسi وتiرiك، بۇرمالان­عان مالiمەت. انىعىندا وندا باس-اياعى 250-گە جۋىق مال قىرىلعان. قالعان ولگەن مالدىڭ تۇياعى دا، سۇيەگi دە جوق. بۇل جۇتتىڭ باستى سەبەبi شارۋاشىلىقتاردىڭ قىسقا دايىندىق جاساماعاندىعى، قامدانباعاندىعى. سوندىقتان مۇنى جۇت دەپ بايبالام سالۋعا استە بولمايدى.

ديلارا يسا،

استانا

«جاس الاش» گازەتى